17. istočnobosanska divizija NOVJ
| Sedamnaesta istočnobosanska NOU divizija | |
|---|---|
 Borci 17. divizije NOVJ u maršu 1944. godine | |
| Postojanje | 2. juli 1943. |
| Formacija | Šesta proleterska NOU brigada 15. majevička NOU brigada Majevički NOP odred |
| Jačina | 3.000 vojnika i oficira[traži se izvor] |
| Deo | Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije |
| Angažovanje | |
| Komandanti | |
| Komandant | Gligorije Mandić |
| Politički komesar | Branko Petričević |
17. istočnobosanska narodnooslobodilačka udarna divizija formirana je naredbom Vrhovnog štaba NOV i POJ od 2. jula 1943. godine. U sastav 17. istočnobosanske NOU divizije ušle su: 6. istočnobosanska NOU brigada, 15. majevička NOU brigada i Majevički NOP odred.
Istom naredbom formiran je Štab 17. divizije sa sledećim rukovodiocima:
- komandant Gligorije Mandić, do tada komandant Prve dalmatinske NOU brigade
- politički komesar Branko Petričević, do tada rukovodilac Politodela 4. crnogorske NOU brigade
- zamenik komandanta Pero Kosorić, do tada komandant 15. majevičke NOU brigade
- načelnik Štaba Siniša Nikolajević, do tada komandant bataljona u 2. proleterskoj brigadi.
- na mesto sekretara divizijskog partijskog komiteta KPJ postavljen je tadašnji zamenik političkog komesara 6. istočnobosanske brigade Cvijetin Mijatović Majo.
Nakon formiranja 21. septembra 1943, 16. muslimanska brigada uključena je u sastav Divizije.
Divizija je imala izviđačku četu, svaka brigada izviđački brigada vod, a svaki bataljon izviđačko odeljenje.
Posle prvog oslobođenja Tuzle u oktobru 1943, nakon zaplene veće količine oružja i opreme i pristupanja većeg broja kadrova, pri Štabu divizije formirane su: artiljerijska baterija, protivtenkovska baterija, pionirska četa i četa za vezu; pri intendanturi intendantska i sanitetska četa, a pri Štabu 6. istočnobosanske brigade baterija brdskih topova 75 mm, protivtenkovski vod, pionirski vod i vod za vezu.
Štab divizije imao je radio-vezu neposredno sa Vrhovnim štabom do septembra 1943. godine, a od tada sa Štabom 3. korpusa. Do oktobra 1943. veza sa potčinjenim brigadama održavana je preko kurira, a od tada su se u radio-mrežu uključile i brigade.
U martu 1944. Šesnaesta muslimanska brigada je prešla u 27. diviziju, a u sastav 17. divizije ušla je 2. krajiška NOU brigada.
Divizija je od 2. jula do 20. septembra 1943. godine potčinjena neposredno Vrhovnom štabu NOV i POJ, a od 20. septembra 1943. do polovine maja 1944. godine nalazila se u sastavu 3. korpusa i borila se u istočnoj Bosni. Od polovine maja do sredine juna 1944. godine 17. divizija je ponovo pod neposrednom komandom Vrhovnog štaba izvodila borbena dejstva u sadejstvu sa 5. udarnom divizijom u Sandžaku, a od polovine juna do konca oktobra u sastavu je 2. korpusa i Operativne grupe divizija (2, 5. i 17) za prodor u Srbiju. Od novembra 1944. godine do početka decembra nalazila se pod komandom Glavnog štaba za Srbiju, a od decembra 1944. do 1. aprila 1945. godine u sastavu je Južne operativne grupe i 2. armije. Od 1. do 23. aprila ponovo je (sa 2, 5. divizijom) u Operativnoj grupi divizija (borbe u Sremu i Posavini) i pod komandom 1. armije, a od 23. aprila do konca rata u sastavu je 3. armije.
Divizija je u oktobru 1943. brojala oko 3.000 boraca, da bi u maju 1944. spala na oko 1.800 boraca. Nakon oslobođenja Gornjeg Milanovca septembra 1944. popunjena je do brojnog stanja od oko 10.000 boraca.
Oktobra 1944. u sastav Sedamnaeste divizije ušla je i Artiljerijska brigada.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vojna enciklopedija, Beograd 1975. godina
- Gligo Mandić (1976). 17. ISTOČNOBOSANSKA NOU DIVIZIJA. Beograd: Vojnoizdavački zavod. Arhivirano iz originala 10. 09. 2011. g.
