Galebovi
Galebovi | |
---|---|
Galeb | |
Naučna klasifikacija | |
Domen: | Eukaryota |
Carstvo: | Animalia |
Tip: | Chordata |
Klasa: | Aves |
Red: | Charadriiformes |
Podred: | Lari |
Porodica: | Laridae (Vigors, 1825) |
rodovi | |
Galebovi (lat. Laridae) su porodica tipično obalskih (morskih ili riječnih), obično bijelih ili sivih ptica, relativno dugog i tankog kljuna. Obuhvataju 6 rodova. Filogenetski su najsrodniji familijama morskih ptica Sternidae i Alcidae.
Izgled[uredi | uredi izvor]
U zavisnosti od vrste, ove ptice se kreću u rasponu od srednjih do velikih ptica, mase od oko 120 g i dužine 29 cm (patuljasti galeb) do mase od oko 1,75 kg i dužine 76 cm (lučki galeb).
Obično su bijeli ili sivi, i obično imaju crne mrlje na glavi ili krilima.
Njihov kljun je relativno dug i tanak, povijek naniže. Na nogama imaju po tri kandže okrenute ka naprijed, a četvrta je zakržljala i okrenuta ka nazad, skoro neprimijetna. Između kandži se nalazi plivaća kožica.
Način života[uredi | uredi izvor]
Najveći broj vrsta galebova živi u umjerenim i hladnim podnebljima na obje hemisfere.
Većina galebova, posebno vrste iz roda Larus, su mesožderi, ali povremeno mogu da se upuste i u strvinarenje. Obično jedu rakove i sitnu ribu. Uglavnom žive na obali ili dublje na kopnu, rijetko se upuštajući u let daleko na pučinu. Krupnim vrstama galebova je potrebno do četiri godine da steknu perje do kraja, dok je manjim vrstama dovoljno oko dvije godine.
Galebovi, naročito krupnije vrste, su vrlo inteligentne ptice koje koriste složenu komunikaciju i imaju vrlo razvijenu socijalnu strukturu; primjera radi, mnogi galebovi se udružuju u grupe da se odbrane od predatora[1]. Pored toga, neke vrste (npr. Larus argentatus) su pokazale sposobnost da koriste primitivne alate. Mnoge vrste galebova su se pokazale uspješnim u saživotu sa čovjekom. Druge vrste preživljavaju na bazi kleptoparazitizma.
Najduži zabeleženi životni vek galeba pripada vrsti srebrnog galeba, i iznosi 49 godina.[2]
Razmnožavanje[uredi | uredi izvor]
Galebovi se gnijezde na kopnu. Pojedine vrste su se specijalizovale za gniježđenje na liticama. Najčešće se gnijezde u kolonijama. Po pravilu legu 2-4 jajeta koja agresivno brane.
Na jajima na smjenu sjede oba roditelja, što traje od 3 do 5 sedmica. Mladunci mogu trčati i plivati trenutka kad se izlegu, ali im je potrebno tri do devet sedmica da polete (pri čemu manjim vrstama treba manje vremena). Dotle ostaju u gnijezdu gdje ih roditelji hrane.
Sistematika galebova[uredi | uredi izvor]
U svakodnevnom govoru, svi galebovi se obično nazivaju samo tako — „galebovi“ ili „morski galebovi“. Ipak, galebovi se dijele na šest rodova, i većina vrsta pripada rodu Larus.
Američko ornitološko udruženje dodeljuje familijama Sternidae, Stercorariidae i Rhynchopidae status potfamilija u okviru familije Laridae, ali nedavna istraživanja su pokazala da je to neopravdano[3][4][5].
Rod Larus[uredi | uredi izvor]
- Larus pacificus (tihookeanski galeb)
- Larus belcheri
- Larus atlanticus (atlantski galeb)
- Larus crassirostris
- Larus heermanni
- Larus canus (sivi galeb)
- Larus delawarensis
- Larus californicus (kalifornijski galeb)
- Larus marinus (lučki galeb ili crni galeb)
- Larus dominicanus (dominikanski galeb)
- Larus glaucescens
- Larus occidentalis
- Larus livens
- Larus hyperboreus (severni galeb)
- Larus glaucoides (islandski galeb)
- Larus thayeri
- Larus argentatus (srebrnasti galeb)
- Larus heuglini
- Larus smithsonianus
- Larus michahellis (morski galeb ili sinji galeb)
- Larus cachinnans (sinji galeb ili pontski galeb ili kaspijski galeb)
- Larus vegae
- Larus armenicus (jermenski galeb)
- Larus schistisagus
- Larus fuscus (mrki galeb)
Rod Ichthyaetus[uredi | uredi izvor]
- Ichthyaetus leucophthalmus (crvenomorski galeb)
- Ichthyaetus hemprichii (tamni galeb ili garavi galeb)
- Ichthyaetus ichthyaetus (veliki crnoglavi galeb)
- Ichthyaetus audouinii (sredozemni galeb)
- Ichthyaetus melanocephalus (crnoglavi galeb)
- Ichthyaetus relictus (mongolski galeb)
Rod Leucophaeus[uredi | uredi izvor]
- Leucophaeus scoresbii
- Leucophaeus atricilla
- Leucophaeus pipixcan
- Leucophaeus fuliginosus
- Leucophaeus modestus
Rod Chroicocephalus[uredi | uredi izvor]
- Chroicocephalus novaehollandiae
- Chroicocephalus scopulinus
- Chroicocephalus hartlaubii (kraljevski galeb)
- Chroicocephalus maculipennis
- Chroicocephalus cirrocephalus (sivoglavi galeb)
- Chroicocephalus serranus
- Chroicocephalus bulleri
- Chroicocephalus brunnicephalus
- Chroicocephalus ridibundus (obični galeb ili rečni galeb)
- Chroicocephalus genei (tankokljuni galeb)
- Chroicocephalus philadelphia
- Chroicocephalus saundersi
Rod Hydrocoloeus[uredi | uredi izvor]
- Hydrocoloeus minutus (mali galeb ili patuljasti galeb)
Rod Rissa[uredi | uredi izvor]
- Rissa tridactyla (troprsti galeb)
- Rissa brevirostris
Rod Pagophila[uredi | uredi izvor]
- Pagophila eburnea (beli galeb)
Rod Rhodostethia[uredi | uredi izvor]
- Rhodostethia rosea
Rod Xema[uredi | uredi izvor]
- Xema sabini (lastorepi galeb)
Rod Creagrus[uredi | uredi izvor]
- Creagrus furcatus
Fosilni ostaci vrsta iz familije galebova su stari i do 30-33 miliona godina, dakle iz ranog oligocena. Fosilni galeb iz kasnog miocena se klasifikuje u rod Gaviota; ostali fosilni galebovi se obično dodjeljuju rodu Larus.
Podvrste[uredi | uredi izvor]
- Anous albivitta albivitta (Bonaparte, 1856)
- Anous albivitta imitatrix (Mathews, 1912)
- Anous albivitta skottsbergii (Lönnberg, 1921)
- Anous ceruleus ceruleus (F. D. Bennett, 1840)
- Anous ceruleus murphyi (Mougin & Naurois, 1981)
- Anous ceruleus nebouxi (Mathews, 1912)
- Anous ceruleus saxatilis (W. K. Fisher, 1903)
- Anous ceruleus teretirostris (Lafresnaye, 1841)
- Anous minutus americanus (Mathews, 1912)
- Anous minutus atlanticus (Mathews, 1912)
- Anous minutus diamesus (Heller & Snodgrass, 1901)
- Anous minutus marcusi (Bryan, 1903)
- Anous minutus melanogenys G. R. Gray, 1846
- Anous minutus minutus F. Boie, 1844
- Anous minutus worcesteri (McGregor, 1911)
- Anous stolidus galapagensis Sharpe, 1879
- Anous stolidus pileatus (Scopoli, 1786)
- Anous stolidus ridgwayi Anthony, 1898
- Anous stolidus stolidus (Linnaeus, 1758)
- Anous tenuirostris melanops Gould, 1846
- Anous tenuirostris tenuirostris (Temminck, 1823)
- Chlidonias hybrida delalandii (Mathews, 1912)
- Chlidonias hybrida hybrida (Pallas, 1811)
- Chlidonias hybrida javanicus (Horsfield, 1821)
- Chlidonias niger niger (Linnaeus, 1758)
- Chlidonias niger surinamensis (J. F. Gmelin, 1789)
- Chroicocephalus cirrocephalus cirrocephalus (Vieillot, 1818)
- Chroicocephalus cirrocephalus poiocephalus (Swainson, 1837)
- Chroicocephalus novaehollandiae forsteri (Mathews, 1912)
- Chroicocephalus novaehollandiae novaehollandiae (Stephens, 1826)
- Chroicocephalus novaehollandiae scopulinus (J. R. Forster, 1844)
- Gelochelidon nilotica affinis (Horsfield, 1821)
- Gelochelidon nilotica aranea (A. Wilson, 1814)
- Gelochelidon nilotica gronvoldi Mathews, 1912
- Gelochelidon nilotica nilotica (J. F. Gmelin, 1789)
- Gelochelidon nilotica vanrossemi Bancroft, 1929
- Gygis alba alba (Sparrman, 1786)
- Gygis alba candida (J. F. Gmelin, 1789)
- Gygis alba leucopes Holyoak & Thibault, 1976
- Gygis alba microrhyncha H. Saunders, 1876
- Larus argentatus argentatus Pontoppidan, 1763
- Larus argentatus argenteus C. L. Brehm & Schilling, 1822
- Larus californicus albertaensis Jehl, 1987
- Larus californicus californicus Lawrence, 1854
- Larus canus canus Linnaeus, 1758
- Larus canus heinei Homeyer, 1853
- Larus canus kamtschatschensis Bonaparte, 1857
- Larus dominicanus austrinus J. H. Fleming, 1924
- Larus dominicanus dominicanus M. H. K. Lichtenstein, 1823
- Larus dominicanus judithae Jiguet, 2002
- Larus dominicanus melisandae Jiguet, 2002
- Larus dominicanus vetula Bruch, 1855
- Larus fuscus barabensis H. C. Johansen, 1960
- Larus fuscus fuscus Linnaeus, 1758
- Larus fuscus graellsii A. E. Brehm, 1857
- Larus fuscus heuglini Bree, 1876
- Larus fuscus intermedius Schiøler, 1922
- Larus glaucoides glaucoides B. Meyer, 1822
- Larus glaucoides kumlieni Brewster, 1883
- Larus glaucoides thayeri W. S. Brooks, 1915
- Larus hyperboreus barrovianus Ridgway, 1886
- Larus hyperboreus hyperboreus Gunnerus, 1767
- Larus hyperboreus leuceretes Schleep, 1819
- Larus hyperboreus pallidissimus Portenko, 1939
- Larus michahellis atlantis Dwight, 1922
- Larus michahellis michahellis J. F. Naumann, 1840
- Larus occidentalis occidentalis Audubon, 1839
- Larus occidentalis wymani Dickey & Van Rossem, 1925
- Larus pacificus georgii P. P. King, 1826
- Larus pacificus pacificus Latham, 1801
- Larus vegae mongolicus Sushkin, 1925
- Larus vegae vegae Palmén, 1887
- Leucophaeus atricilla atricilla (Linnaeus, 1758)
- Leucophaeus atricilla megalopterus (Bruch, 1855)
- Onychoprion anaethetus anaethetus (Scopoli, 1786)
- Onychoprion anaethetus antarcticus (R. Lesson, 1831)
- Onychoprion anaethetus melanopterus (Swainson, 1837)
- Onychoprion anaethetus nelsoni (Ridgway, 1919)
- Onychoprion fuscatus crissalis (Lawrence, 1872)
- Onychoprion fuscatus fuscatus (Linnaeus, 1766)
- Onychoprion fuscatus luctuosus (Philippi & Landbeck, 1866)
- Onychoprion fuscatus nubilosus (Sparrman, 1788)
- Onychoprion fuscatus oahuensis (A. Bloxam, 1827)
- Onychoprion fuscatus serratus (Wagler, 1830)
- Rissa tridactyla pollicaris Ridgway, 1884
- Rissa tridactyla tridactyla (Linnaeus, 1758)
- Rynchops niger cinerascens Spix, 1825
- Rynchops niger intercedens H. Saunders, 1895
- Rynchops niger niger Linnaeus, 1758
- Sterna dougallii arideensis Mathews, 1912
- Sterna dougallii bangsi Mathews, 1912
- Sterna dougallii dougallii Montagu, 1813
- Sterna dougallii gracilis Gould, 1845
- Sterna dougallii korustes (Hume, 1874)
- Sterna hirundo hirundo Linnaeus, 1758
- Sterna hirundo longipennis Nordmann, 1835
- Sterna hirundo minussensis Sushkin, 1925
- Sterna hirundo tibetana H. Saunders, 1876
- Sterna sumatrana mathewsi Stresemann, 1914
- Sterna sumatrana sumatrana Raffles, 1822
- Sterna virgata mercuri Voisin, 1971
- Sterna virgata virgata Cabanis, 1875
- Sterna vittata bethunei Buller, 1896
- Sterna vittata gaini Murphy, 1938
- Sterna vittata georgiae Reichenow, 1904
- Sterna vittata sanctipauli Gould, 1865
- Sterna vittata tristanensis Murphy, 1938
- Sterna vittata vittata J. F. Gmelin, 1789
- Sternula albifrons albifrons (Pallas, 1764)
- Sternula albifrons guineae (Bannerman, 1931)
- Sternula albifrons sinensis (J. F. Gmelin, 1789)
- Sternula antillarum antillarum R. Lesson, 1847
- Sternula antillarum athalassos (Burleigh & Lowery, 1942)
- Sternula antillarum browni (Mearns, 1916)
- Sternula nereis davisae Mathews & Iredale, 1913
- Sternula nereis exsul Mathews, 1912
- Sternula nereis nereis Gould, 1843
- Thalasseus acuflavidus acuflavidus (S. Cabot, 1847)
- Thalasseus acuflavidus eurygnathus (H. Saunders, 1876)
- Thalasseus bengalensis bengalensis (R. Lesson, 1831)
- Thalasseus bengalensis emigratus (Neumann, 1934)
- Thalasseus bengalensis torresii Gould, 1843
- Thalasseus bergii bergii (M. H. K. Lichtenstein, 1823)
- Thalasseus bergii cristatus (Stephens, 1826)
- Thalasseus bergii thalassinus (Stresemann, 1914)
- Thalasseus bergii velox (Cretzschmar, 1827)
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Larus fuscus - odrastao galeb sa mladuncem
-
Larus occidentalis, Kalifornija, Sjedinjene Američke Države
-
Creagrus furcatus („galeb sa lastinim repom“), endemit Galapagosa
-
Larus argentatus, sjeverni Devon, Engleska
-
Larus novaehollandiae, Sejl, Australija
-
Larus marinus (lučki galeb)
-
Larus crassirostris jede u letu
-
Larus heermanni
-
jaja vrste Larus heermanni
Референце[uredi | uredi izvor]
- ^ Alcock, J. (1998) Animal Behavior: An Evolutionary Approach (6th edition). Sinauer Associates, Inc. Sunderland, Massachusetts. ISBN 978-0-87893-009-8.
- ^ AnAge entry for Larus argentatus (jezik: engleski)
- ^ Paton, Tara A.; Baker, Allan J.; Groth, Jeff G.; Barrowclough, George F. (2003). „RAG-1 sequences resolve phylogenetic relationships within Charadriiform birds”. Molecular Phylogenetics and Evolution. 29 (2): 268—278. PMID 13678682. doi:10.1016/S1055-7903(03)00098-8.
- ^ Thomas G.H., Wills M.A., Székely T. 2004. A supertree approach to shorebird phylogeny. BMC Evol. Biol. 4: 28. cio tekst u PDF formatu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. april 2016) Dodatni dokumenti Arhivirano 2013-08-02 na sajtu Archive.today
- ^ Paton, Tara A.; Baker, Allan J. (2006). „Sequences from 14 mitochondrial genes provide a well-supported phylogeny of the Charadriiform birds congruent with the nuclear RAG-1 tree”. Molecular Phylogenetics and Evolution. 39 (3): 657—667. PMID 16531074. doi:10.1016/j.ympev.2006.01.011.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Olsen K.M., Larsson H. Terns of Europe and North America. Christopher Helm. . London. 1995. ISBN 978-0-7136-4056-4..
- Pons J.M.; Hassanin, A.; Crochet P.A. (2005). „Phylogenetic relationships within the Laridae (Charadriiformes: Aves) inferred from mitochondrial markers” (PDF). Molecular Phylogenetics & Evolution. 37 (3): 686—699. PMID 16054399. doi:10.1016/j.ympev.2005.05.011. Arhivirano iz originala (PDF) 09. 08. 2017. g. Pristupljeno 10. 01. 2017.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- CyberBirding.uib.no/gull/ Velika kolekcija fotografija (jezik: engleski)
- xs4all.nl Slike sa opisima velikih galebova iz Holandije, Francuske, Španije i Poljske (jezik: engleski)
- IBC.hbw.com video snimci galebova (jezik: engleski)