Gojko Ujdurović
gojko ujdurović | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 13. maj 1918. |
Mesto rođenja | Gradac, kod Ploča, Austrougarska |
Datum smrti | 8. jun 1943.25 god.) ( |
Mesto smrti | Grdijevići, kod Foče, ND Hrvatska |
Profesija | radnik |
Delovanje | |
Član KPJ od | 1941. |
Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
Služba | NOV i PO Jugoslavije |
Heroj | |
Narodni heroj od | 14. decembra 1949. |
Gojko Ujdurović (Gradac, kod Ploča, 13. maj 1918 – Grdijevići, kod Foče, 8. maj 1943) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je 13. maja 1918. u Gradcu kod Ploča, u siromašnoj seljačkoj porodici. Osnovnu školu završio je u rodnom mestu 1932. godine. Posle toga je radio kao nadničar i miner na izgradnji turističkog puta kroz Makarsko primorje. Član Saveza komunističke omladine Jugoslavije postao je 1938. godine, nakon čega je učestvovao u svim akcijama organizacije do Aprilskog rata 1941. godine.[1]
Posle okupacije Jugoslavije i osnivanja NDH, pridružio se pripremama za dizanje oružanog ustanka i povukao se u ilegalnost. Ubrzo se, s grupom ilegalaca iz svog mesta, prebacio na Biokovo. Tamo je formiran ustanički partizanski vod, a Ujdurović postavljen za njegovog desetara. U isto je vreme postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).
Kada su 22. januara 1942. godine, žandari zarobili šestoricu ilegalaca u Miljačićima, Gojkova desetina je sutradan upala u mesto i ubila zloglasnog ustašu Jozu Medara. Ovaj napad označio je početak ustanka u Makarskom primorju. Istog dana, ustanici su upali u Finansijsku stanicu u Gradcu i zaplenili jedanaest pušaka i veću količinu municije.
Polovinom marta 1942, formirana je Prva biokovska (južnodalmatinska) četa, u kojoj je Gojko postavljen za zamenika komandira. Dva dana posle formiranja, četa je napala Staševicu kod Vrgorca i zarobila dvanaest ustaša i žandara. polovinom aprila, Gojko se s grupom partizana prebacio čamcem na Pelješac, gde su razoružali Finansijsku stanicu u Dračama i izvršili napad na neprijateljske posade u Crkvicama i Janjini. Početkom maja, četa je potopila dva glibodera na ušću Neretve i demolisala lučka postrojenja u Pločama.
Početkom juna 1942, Ujdurović je, kao delegat partizana s Biokova, bio upućen na vojno-političko savetovanje za Dalmaciju, održano na Dinari. Posle savetovanja, bio je postavljen za operativnog oficira partizanskog bataljona „Josip Jurčević“ i učestvovao u borbi za zauzimanje Vrgorca 15. juna. U vreme italijanske ofanzive protiv biokovskih partizana, doprineo je da se bataljon probije iz neprijateljskog obruča i povuče sa Biokova u Bosnu. Tokom formiranja Prve dalmatinske udarne brigade kod Livna 6. septembra, njegov bataljon ušao je u sastav brigade. Posle toga je ubrzo postao zamenik komandanta Trećeg bataljona. Učestvovao je u borbama za Duvno i u zauzimanju Jajca 25/26. novembra.
Tokom Četvrte neprijateljske ofanzive, učestvovao je u borbama za Prozor, na Neretvi, na Prenju i kod Nevesinja. Tokom bitke na Sutjesci, njegov bataljon vodio je teške borbe kod Šavnika i u kanjonima Komarnice, Pive i Tare. Pošto je Prva dalmatinska brigada bila opkoljena u dolini Pive i Tare, dobila je naređenje da se prebaci preko Tare i probije u pravcu Sandžaka. Pošto su mostovi bili porušeni, Gojko se dobrovoljno javio da prepliva reku i prebaci konopce. Kad je preplivao pola reke, brza voda ga je savladala i utopila. To je bilo 8. juna 1943. kod Uzlupa, suženja na reci u donjem delu kanjona Tare, u blizini sela Grdijevići, kod Foče.[2]
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije 14. decembra 1949. proglašen je za narodnog heroja.[3]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Narodni heroji 2 1982, str. 299.
- ^ Novović 1986, str. 481.
- ^ Narodni heroji 2 1982, str. 300.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239
- Novović, Mirko (1986). Prva dalmatinska proleterska NOU brigada. Beograd: Vojnoizdavački zavod. COBISS.SR 65301516
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- „Narodni heroj Gojko Ujdurović – Čovjek koji je umro za istinu”. tacno.net. 26. 11. 2017.