Manastir i crkva Svetog Arhanđela (Gornje Nerodimlje)
| Crkva svetog Arhanđela | |
|---|---|
 Crkva svetog Arhanđela | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Gornje Nerodimlje |
| Opština | Opština Uroševac |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | Manastir |
| Vreme nastanka | 14. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od izuzetnog značaja |
| Vlasnik |  Srpska pravoslavna crkva |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture Kosova i Metohije |
Manastir i crkva Svetog Arhanđela se nalazila u Gornjem Nerodimlju, zapadno od Uroševca, podignuta je u XIV veku, kao manastirska crkva.
Izgled manastirske crkve[uredi | uredi izvor]
Manastirska crkva je podignuta kao jednobrodna građevina sa narteksom, na kome su kasnije probijena dva veća prozora, oltarskom apsidom i kupolom nad naosom. Obnovu je doživela 1700. godine i iz tog doba potiče živopis u njenoj unutrašnjosti, ispod koga se mestimično nazire prvobitni sloj freskoslikarstva, iz XIV-XV veka, koje još uvek nije istraženo, a u crkvi je bilo smešteno nekoliko starih ikona, iz XVII i XVIII veka.
Crkva se od 1990. godine nalazi pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od izuzetnog značaja,[1] u sklopu spomeničke celine Spomenici Nerodimlja.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Razaranje manastira 1999. godine[uredi | uredi izvor]
Posle okončanja NATO agresije na SRJ 1999. godine i dolaska snaga KFORa na prostor AP Kosovo i Metohija, crkva je opljačkana, minirana i dignuta u vazduh, veliki crni bor Cara Dušana u njenoj porti, koji je prema verovanju zasadio car Dušan Silni (kralj 1331—1346, car 1346—1355) je posečen i zapaljen, a pravoslavno groblje je oskrnavljeno i porušeno.[2]
Period nakon rata na Kosovu i Metohiji[uredi | uredi izvor]
Raseljeni Srbi iz Nerodimlja uz pomoć uroševačkog paroha Trajka Vlajkovića, četvrt veka od progonstva, aprila 2024. godine organizovali su čišćenje crkvene porte i groblja, kako bi se prvi put nakon rata na Kosovou i Metohiji okupili na dan seoske slave Aranđelovdan 26. jula. Crkva, crkvena porta, groblje, „Bor Cara Dušana“ i zvonara su zatečeni u razorenom stanju i zarasli u korov.[3]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Crkva Sv. arhanđela — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
(iz knjige Pejić, Svetlana; Milić, Mileta, ur. (1998). „Crkva svetog Arhanđela”. Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja (na jeziku: srpski). Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. str. 459. ISBN 8680879126. - ^ „Crucified Kosovo - Destroyed and Desacrated Sanctuaries: 7. The Monastery and the Church of the Holy Archangel, Gornje Nerodimlje”. Pristupljeno 15. 11. 2011.
- ^ Miljković, Ivan (2024-04-08). „Rasti, rasti moj zeleni bore, posle četvrt veka zaorila se pesma kraj bora cara Dušana u Nerodimlju (VIDEO)”. Riznica (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-04-08.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Crkva Sv. arhanđela — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
(iz knjige Pejić, Svetlana; Milić, Mileta, ur. (1998). „Crkva svetog Arhanđela”. Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja (na jeziku: srpski). Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. str. 459. ISBN 8680879126. - Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- Lista spomenika
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture-Beograd/Baza nepokretnih kulturnih dobara
 | ||
.svg){kind=icon}
