Demokratska Republika Somalija
| Demokratska Republika Somalija الجمهورية الديمقراطية الصومالية Džamhurijada Dimukradiga Somalija | |||
|---|---|---|---|
| Himna Soomaaliyeey Toosoow | |||
 | |||
| Geografija | |||
| Prestonica | Mogadiš | ||
| Društvo | |||
| Službeni jezik | somalski i arapski | ||
| Politika | |||
| Oblik države | socijalistička republika | ||
| Vladari | |||
| — Predsednik | Sijad Bare | ||
| Vladajuća partija | Revolucionarna socijalistička partija Somalije | ||
| Istorija | |||
| Istorijsko doba | Hladni rat | ||
| Događaji | |||
| — Proglašenje | 21. oktobar 1976. | ||
| — Ukinuta | 26. januar 1991. | ||
| Geografske i druge karakteristike | |||
| Površina | |||
| — ukupno | 637.657 km² | ||
| Valuta | Somalski šiling | ||
| Zemlje prethodnice i naslednice Somalije | |||
| Prethodnice: | Naslednice: | ||
|
| ||
Demokratska Republika Somalija je bila socijalistička država na Rogu Afrike. Republiku je 1976. proglasio Sijad Bare, predsednik Somalije od 1969. godine.[1][2][3] Ukinuta je 1991. godine usled promena u sovjetskom bloku.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Godine 1969, u državnom udaru na vlast je došao general Sijad Bare i Vrhovno revolucionarno veće. Veće je uskoro raspustilo somalski parlament i povuklo dotadašnji ustav.[4]
Nova vlada je pokrenula kampanje velikih javnih radova i opismenjavanja neukog stanovništva. Uz ostvarenu nacionalizaciju industrije i zemlje, Somalija je uspostavila tradicionalne veze s ostalim arapskim zemljama i 1974. se pridružila Arapskoj ligi.[5]
Jula 1976. godine, Vrhovno revolucionarno veće se raspustilo, a na njegovo je mesto došla Revolucionarna socijalistička partija Somalije. Partija je svoj zvanični marksistički program prilagodila specifičnim uslovima u Somaliji, tako da se njena ideologija temeljila na naučnom socijalizmu i islamu. Iako je Partija podupirala sitno privatno vlasništvo, ona je u suštini bila socijalistička.[4]
U julu 1977. između Somalije i Etiopije izbio je Ogadenski rat, u kojemu je Somalija nastojala anektirati regiju Ogaden, naseljenu pretežito Somalcima. U početku su somalske snage pobeđivale i do septembra 1977. Somalija je kontrolisala 90% Ogadena. Međutim, uskoro je usledila etiopska ofanziva vlade Derg, poduprta sovjetskom logistikom i 20.000 kubanskih dobrovoljaca. Do 1978. godine, somalske su snage u potpunosti oterane iz Ogadena. Iako je Somalija bila saveznik Sovjetskog Saveza, nakon sovjetske pomoći Etiopiji, Bare je dbacio dalju sovjetsku pomoć i okrenuo se novom savezniku, Sjedinjenim Državama. S vremenom je Somalija postala zemlja sa najvišim brojem redovnih vojnika u Africi.[6]
Novi ustav u Somaliji donesen je 1979, nakon čega su održani izbori za narodnu skupštinu. Pored toga, Politbiro Somalske revolucionarne socijalističke partije je i dalje imao stvarnu vlast nad zemljom.[2] U oktobru 1980. godine, Partija je raspuštena, a njeno je mesto ponovo zauzelo Vrhovno revolucionarno veće.[4] Somalci su se od 1980-ih sve više bunili protiv Bareove vlasti, a kako se Hladni rat primicao kraju, strateška važnost Somalije je opadala. Vlada je uskoro postala totalitarna, a diljem zemlje počele su dejstvovati gerilske skupine i pokreti, podupirani uglavnom od Etiopije. S vremenom su ovi sukobi 1991. prerasli u Somalski građanski rat, koji traje i danas.
U toku raspada Sovjetskog bloka, Sijad Bare je dao ostavku na mestu predsednika, čime je ukinuta i socijalistička Demokratska Republika Somalija.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ J. D. Fage, Roland Anthony Oliver, The Cambridge history of Africa, Volume 8, (Cambridge University Press: 1985), pp. 478.
- ^ a b The Encyclopedia Americana: complete in thirty volumes. Skin to Sumac, Volume 25, (Grolier: 1995), pp. 214.
- ^ Moshe Y. Sachs, Worldmark Encyclopedia of the Nations, Volume 2, (Worldmark Press: 1988), pp. 290.
- ^ a b v Peter John de la Fosse Wiles, The New Communist Third World: an essay in political economy, (Taylor & Francis: 1982), pp. 279.
- ^ Benjamin Frankel, The Cold War, 1945-1991: Leaders and other important figures in the Soviet Union, Eastern Europe, China, and the Third World, (Gale Research: 1992), pp. 306.
- ^ Oliver Ramsbotham, Tom Woodhouse, Encyclopedia of international peacekeeping operations, (ABC-CLIO: 1999), pp. 222.
