Mitropolit crnogorsko-primorski Visarion
| Visarion Ljubiša | |
|---|---|
 Visarion Ljubiša (1884) | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 14. januar 1823. |
| Mesto rođenja | Sveti Stefan, Austrijsko carstvo |
| Datum smrti | 14. april 1884. (61 god.) |
| Mesto smrti | Cetinje, Knjaževina Crna Gora |
| Prethodnik | Ilarion II Roganović |
| Naslednik | Mitrofan Ban |
Visarion Ljubiša (Sveti Stefan, 14. januar 1823 — Cetinje, 14. april 1884) je bio mitropolit crnogorsko-primorski Srpske pravoslavne crkve od 1882. do 1884. godine.
Rođen je 1823. godine u selu Sveti Stefan u plemenu Paštrovića. Izgubio oca, koji je bio mornar, kao i mnogi od njegovih sunarodnika, kada je imao samo tri godine. Kada je dostigao školski uzrast, majka ga je poslala kod njegovog dede, igumana Save Ljubiše, u manastir Praskvicu. Završio je osnovnu školu u Risnu a zatim pravoslavnu svešteničku školu u Šibeniku, koja je u 1841. uzdignuta na rang bogoslovije.
Monaštvo[uredi | uredi izvor]
Nakon što je završio studije u 1844. vraća se u manastir Praskvicu, gde se zamonašio i postao jeromonah. Nakon toga, radio je kao učitelj u manastirskim školama u Praskvici, Podlastvi, Podmainama, Reževićima i Savini. Godine 1858. postavljen je sveštenika i učitelja u Perastu, a 22. marta 1863. postao je morački arhimandrit.
Godine 1867. po smrti igumana Đorđa Sandića Moračanina [1] izabran je za igumana manastira Morače, a dve godine kasnije za igumana Cetinjskog manastira i profesora na novootvorenoj Cetinjskoj bogosloviji.
Od 1872. do 1875. bio je rektor Cetinjske bogoslovije. U crnogorsko-turskom ratu 1876—1878, imenovan je za sveštenika generalštaba.
Godine 1876. izabran je za prvog predsednika novoosnovanog Crvenog krsta u Crnoj Gori. Od 8. septembra 1878. posvećen je za episkopa obnovljene Zahumsko-raške episkopije, osnovane na oslobođenim teritorijama Crne Gore. Sedište eparhije je bilo u manastiru Ostrog koji je za te potrebe preuređen i dograđen.
Mitropolit[uredi | uredi izvor]
Posle smrti mitropolita Ilariona Roganovića, Ljubiša postaje mitropolit crnogorsko-primorski 6. novembra 1882. Otprilike u isto vreme, formira se Ministarstvo prosvete Crne Gore i Ljubiša, kao iskusni pedagog i organizator, postaje njen prvi ministar. Kao mitropolit revnosno se starao o reformi crkveno-prosvetnog života u svojoj oblasti, i želeo je da u svoju mitropoliju uvede red i upravu, po ugledu na uređenje tadašnje srpske crkve u Dalmaciji, ali ga je smrt u tome omela.
Umro je od tuberkuloze 1884. godine. Sahranjen je u dvorištu Vlaške crkve u Cetinju.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Beograd: Evro.
- Ljubomir Stojanović : Stari cppcki zapisi i natpisi 1903 , knjiga II [1]
- Durković-Jakšić, Ljubomir (1991). Mitropolija crnogorska nikada nije bila autokefalna. Beograd-Cetinje: Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve, Mitropolija crnogorsko-primorska.
- Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2013). Istorija Srba u Crnoj Gori 1496-1918. Novi Sad: Prometej.
- Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2017). Srbi u Crnoj Gori 1496-1918. Nikšić: Institut za srpsku kulturu.
- Markuš, Jovan (2006). „Katalog-diptih episkopa i mitropolita zetskih, crnogorskih i primorskih od 1219. do 2006.”. Pravoslavlje u Crnoj Gori. Cetinje: Svetigora. str. 39—86.
- Stanojević, Stanoje (1928): Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka. II knjiga, Bibliografski zavod D. D. Zagreb
Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]
- Visarion je bio blizak rođak poznatog pisca Stjepan Mitrov Ljubiše
- Bio je ključni pomoćnik Valtazara Bogišića u prikupljanju materijala za pisanje crnogorskog običajnog prava.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
