Mitropolit crnogorsko-primorski Visarion

Visarion Ljubiša
Visarion Ljubiša
	Visarion Ljubiša (1884)
Lični podaci
Datum rođenja	14. januar 1823.
Mesto rođenja	Sveti Stefan, Austrijsko carstvo
Datum smrti	14. april 1884. (61 god.)
Mesto smrti	Cetinje, Knjaževina Crna Gora
Prethodnik	Ilarion II Roganović
Naslednik	Mitrofan Ban

Visarion Ljubiša (Sveti Stefan, 14. januar 1823 — Cetinje, 14. april 1884) je bio mitropolit crnogorsko-primorski Srpske pravoslavne crkve od 1882. do 1884. godine.

Rođen je 1823. godine u selu Sveti Stefan u plemenu Paštrovića. Izgubio oca, koji je bio mornar, kao i mnogi od njegovih sunarodnika, kada je imao samo tri godine. Kada je dostigao školski uzrast, majka ga je poslala kod njegovog dede, igumana Save Ljubiše, u manastir Praskvicu. Završio je osnovnu školu u Risnu a zatim pravoslavnu svešteničku školu u Šibeniku, koja je u 1841. uzdignuta na rang bogoslovije.

Monaštvo

Nakon što je završio studije u 1844. vraća se u manastir Praskvicu, gde se zamonašio i postao jeromonah. Nakon toga, radio je kao učitelj u manastirskim školama u Praskvici, Podlastvi, Podmainama, Reževićima i Savini. Godine 1858. postavljen je sveštenika i učitelja u Perastu, a 22. marta 1863. postao je morački arhimandrit.

Godine 1867. po smrti igumana Đorđa Sandića Moračanina ^[1] izabran je za igumana manastira Morače, a dve godine kasnije za igumana Cetinjskog manastira i profesora na novootvorenoj Cetinjskoj bogosloviji.

Od 1872. do 1875. bio je rektor Cetinjske bogoslovije. U crnogorsko-turskom ratu 1876—1878, imenovan je za sveštenika generalštaba.

Godine 1876. izabran je za prvog predsednika novoosnovanog Crvenog krsta u Crnoj Gori. Od 8. septembra 1878. posvećen je za episkopa obnovljene Zahumsko-raške episkopije, osnovane na oslobođenim teritorijama Crne Gore. Sedište eparhije je bilo u manastiru Ostrog koji je za te potrebe preuređen i dograđen.

Mitropolit

Posle smrti mitropolita Ilariona Roganovića, Ljubiša postaje mitropolit crnogorsko-primorski 6. novembra 1882. Otprilike u isto vreme, formira se Ministarstvo prosvete Crne Gore i Ljubiša, kao iskusni pedagog i organizator, postaje njen prvi ministar. Kao mitropolit revnosno se starao o reformi crkveno-prosvetnog života u svojoj oblasti, i želeo je da u svoju mitropoliju uvede red i upravu, po ugledu na uređenje tadašnje srpske crkve u Dalmaciji, ali ga je smrt u tome omela.

Umro je od tuberkuloze 1884. godine. Sahranjen je u dvorištu Vlaške crkve u Cetinju.

Literatura

Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Beograd: Evro.
Ljubomir Stojanović : Stari cppcki zapisi i natpisi 1903 , knjiga II ^[1]
Durković-Jakšić, Ljubomir (1991). Mitropolija crnogorska nikada nije bila autokefalna. Beograd-Cetinje: Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve, Mitropolija crnogorsko-primorska.
Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2013). Istorija Srba u Crnoj Gori 1496-1918. Novi Sad: Prometej.
Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2017). Srbi u Crnoj Gori 1496-1918. Nikšić: Institut za srpsku kulturu.
Markuš, Jovan (2006). „Katalog-diptih episkopa i mitropolita zetskih, crnogorskih i primorskih od 1219. do 2006.”. Pravoslavlje u Crnoj Gori. Cetinje: Svetigora. str. 39—86.
Stanojević, Stanoje (1928): Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka. II knjiga, Bibliografski zavod D. D. Zagreb

Zanimljivosti

Visarion je bio blizak rođak poznatog pisca Stjepan Mitrov Ljubiše
Bio je ključni pomoćnik Valtazara Bogišića u prikupljanju materijala za pisanje crnogorskog običajnog prava.