Мајн кампф

Ne mešati sa istoimenom knjigom Svetislava Basare.

Majn kampf
Naslovna strana izdanja 1926—1928.
Nastanak i sadržaj
Orig. naslov	Mein Kampf
Autor	Adolf Hitler
Zemlja	Nemačka
Jezik	nemački
Izdavanje
Izdavač	Maks Aman
Datum	1925.

„Majn kampf“ (nem. Mein Kampf, u prevodu znači „Moja borba“) je knjiga koju je napisao Adolf Hitler, u kojoj se kombinuju elementi autobiografije i Hitlerovih političkih i ideoloških gledišta, koja su kasnija postala načela nacističke ideologije.

Pisanje knjige

Prvi tom je nazvan „Obračun“ (nem. Eine Abrechnung), i izdat je 18. jula 1925. godine. Drugi tom je nazvan „Nacionalsocijalistički pokret“ (nem. Die nationalsozialistische Bewegung) i izdat je 1926. godine. Hitler je knjigu nazvao „Četiri i po godine borbe protiv laži, gluposti i kukavičluka“ (nem. Viereinhalb Jahre des Kampfes gegen Lüge, Dummheit und Feigheit). Njegov izdavač Maks Aman (nem. Max Amann) odlučio je da je naslov predugačak i komplikovan, i knjigu je objavio pod imenom „Majn kampf“.

Iako je doslovno značenje njemačke riječi „Kampf“- borba, neki tumače značenje ove riječi u ovom kontekstu i kao napad, obračun ili čak i rat (u mnogim je njemačkim borbenim jedinicama tokom Drugog svjetskog rata stajala i riječ „Kampf“ (Panzerkampfwagen, Sturzkampfflugzeug), pa to dalje upućuje na činjenicu da se naziv ove knjige može shvatiti i kao „Moj rat“ a ne samo „Moja borba“.

Hitler je počeo da diktira knjigu svom prijatelju u zatvoru Landsberg (nem. Landsberg), Emilu Morisu (nem. Emil Maurice), onda nakon jula 1924. godine Rudolfu Hesu (nem. Rudolf Heß), koji je kasnije knjigu objavio sa još nekoliko izdavača. Za knjigu se u početku govorilo da je teška za čitanje i teška za razumevanje, pa je u idućih 20 godina nekoliko puta preuređivana.

Sadržaj

Knjiga odražava većinu ideja i djela koja su došla do izražaja u Drugom svjetskom ratu. Pogotovo je došao do izražaja Hitlerov antisemitizam i ideja „Prodor na istok“ (nem. Drang nach Osten), koja zapravo zahtijeva od Nijemaca proširenje na istok i stvaranje tzv. „Lebensraum“ za generacije koje dolaze. Lebensraum je životni prostor, koji bi se nalazio na istoku Evrope, pogotovo Rusije).

Hitler je čitao veliki broj knjiga tadašnje socijal-darvinističke literature koja je bila veoma popularna u Evropi, i celokupnu istoriju sagledala kao borbu za očuvanje rase. Takođe i nenaučna i neistinita ideja o arijevskoj rasi, koja je navodno poreklom sa severa Evrope i zahvaljujući kojoj su nastale sve dotadašnje evropske i svetske kulture nije njegova, nego je bila popularna u mnogim evropskim intelektualnim krugovima početkom 20. veka, kao opravdanje za imperijalnu politiku.

Razlozi da je samo njemački narod u istoriji čovečanstva ideju o nejednakosti ljudskih rasa stavio u osnove svoje nacionalne države još možda od ujedinjenja 1871. godine, nije uopšte političke prirode. Radi se o jednostavnoj činjenici da je svest o jedinstvenom identitetu došla od rase a ne od nacije. Kod njemačkog naroda rasizam je bio zamjena za vrlo slabu nacionalnu svijest. Vjerski Tridesetogodišnji rat (1618—1648). nije zaliječio rane religioznog rascjepa u društvu, a takođe veliki broj malih država je ostavio jake kulturne podele.

Hitler u jednom poglavlju svoje knjige „Poziv na hitnu akciju“ pominje upotrebu gasa nad Jevrejima:

Da je početkom rata (misli se na Prvi svetski rat) 12 ili 15 hiljada Jevreja smješteno u gasne komore i pobijeno, onda milioni žrtava koje je podnijela Njemačka ne bi bili uzalud, već bi bili blagosloveni.

U knjizi je, u političkom smislu, Hitler najavio i pozivao na uništenje onog što on naziva zlim blizancima: komunizam i Jevrejstvo. Hitler je smatrao da je komuniste i Jevreje trebalo izbrisati sa lica zemlje, a ako se niko drugi ne bi angažovao za to, on je bio voljan da prihvati tu „svetu“ ulogu za njemački narod i „arijevsku rasu“. Takođe je krivio i njemačku socijaldemokratsku vladu, koju je smatrao saradnikom Jevreja i komunista, i smatrao je odgovornom za tadašnju krizu u svakom smislu koja je tada vladala u Njemačkoj. Zato je pozivao i da se skine sa vlasti vlada i da se svi njeni pripadnici smaknu na najokrutniji način.

Sloveni su po Hitleru takođe niža rasa u odnosu na Arijevce (u koje on uglavnom ubraja Germane i Normane) . U poglavlju o prodoru na istok je posvetio veliku pažnju Slovenima. Uglavnom im je namenio sudbinu nemačkih robova koji bi imali pravo na život samo u gradovima dok bi sela i zemljište ostali Nemcima kao životni prostor. Smatrao je da, kad se neki narod preseli sav u gradove, dolazi do degeneracije i propadanja dok seoski ljudi imaju velike i zdrave porodice tako da je život na selu prednost koju će uživati Germani. Hitleru su sva kulturna i naučna dostignuća koja su Rusi (i ostali slovenski narodi) u prošlosti postigli, delo navodnog gornjeg rasnog sloja stanovništva koje je Germanskog porekla, ali pošto su se ti Germani utopili u inferiorne Slovene, treba ih potčiniti Nemačkoj.

Što se tiče spoljne politike, pozivao je na savez sa Ujedinjenim Kraljevstvom i fašističkom Italijom, i tako zbacivanje sramote Versajskog sporazuma.

„Majn kampf“ danas

Autorsko pravo nad „Majn kampfom“ u Evropi pripalo je slobodnoj državi Bavarskoj i ono ističe 31. decembra 2015. Reprodukovanje ove knjige u Nemačkoj dozvoljeno je samo u obrazovne svrhe i to ne u izvornom obliku, već samo uz obimno tumačenje. Međutim, pitanje autorskih prava na knjigu nije baš najjasnije. Istoričar Verner Maser je, u intervjuu datom novinama „Bild am zontag“ (nem. Bild am Sonntag) izjavio da Peter Raubal, sin Hitlerovog nećaka, ima odlično uporište u zakonu i velike šanse da dobije spor protiv države Bavarske oko autorskih prava na knjigu. Raubal je izjavio da uprkos potencijalno velikoj vrednosti autorskih prava, koje bi moglo doneti milione evra, ne želi bilo kakva prava u vezi sa ovom knjigom. Nejasno definisano pitanje autorskih prava dovelo je do više sporova u Poljskoj i Švedskoj. Međutim, „Majn kampf“ je objavljen u SAD, kao i u drugim zemljama poput Turske i Izraela i to od strane izdavača različitih političkih opredeljenja.

Kavgam, kako se naziv ove knjige prevodi na turski jezik, su krajem 2004. 15 izdavačkih kuća istovremeno izbacile na tursko tržište. Broj prodanih primeraka do proleća 2005. je narastao na preko 100.000. Tada je ova knjiga dostigla četvrto, a do marta 2007. i treće mesto u rang listi najprodavanijih knjiga najvećeg turskog trgovačkog lanca knjigama D&R. U avgustu 2007. je Bavarska preko turskih sudskih organa, uspela da izdejstvuje zabranu ove knjige na prostoru Turske. Narastajuća popularnost ove knjige, koja je dovela do stanja da se ona mogla kupiti u skoro svakoj knjižari, u Turskoj se opravdavala antisemitizmom turskih desničara kao i porastom popularnosti teorija po kojima između Kurda i Jevreja „postoji određeno krvno srodstvo“.

Prošlih godina „Majn kampf“ se prodavao dobro i u Hrvatskoj, Rusiji (posle ukidanja zabrane 1992. godine) i Indiji. U Indiji je izdavačka kuća Jaico 2003. godine izdala novo izdanje. Ono se prodavalo u 15.000 primeraka godišnje. Pored ovog, i 6 drugih izdavača izdaje ovu knjigu. Po proceni trgovaca, studenti ekonomije je upotrebljavaju kao priručnik za menadžment, ali je čitaju i pripadnici fašističkih organizacija i partija (Bharatiya Janata Party).

Literatura

• Smiljanić, Radomir (2015). Mein kampf Adolfa Hitlera. Beograd: Edicija. ISBN 978-86-87827-50-9. 

Spoljašnje veze

• Onlajn verzija Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. januar 2019) (jezik: engleski)
• Članak o istorijatu izdavanja knjige
• Radio-televizija Republike Srpske: Bavarska objavljuje Hitlerovu knjigu, 24. 4. 2012. (jezik: srpski)