Портал:Vojska/Biografija/Arhiva
Izabrane slike [uredi izvor]
Januar[uredi izvor]
Napoleon I Bonaparta (fr. Napoléon Bonaparte; 15. avgust 1769. — 5. maj 1821) je bio general u Francuskoj revoluciji i kao vođa bio je prvi konzul Francuske Republike od 11. novembra 1799. do 18. maja 1804. i car Francuske i kralj Italije od 18. maja 1804. do 6. aprila 1814. i onda ponovo na kratko od 20. marta do 22. juna 1815.
Napoleon je rođen na Korzici, a učio je u Francuskoj za artiljerijskog oficira. Postao je poznat u tokom Francuske revolucije, kada je kao general vodio uspešne pohode protiv Prve i Druge koalicije koje su bile usmerene protiv Francuske. Godine 1799. Napoleon je izvršio državni udar i postavio sebe za prvog konzula; pet godina kasnije je sam sebe krunisao za cara Francuske. Tokom prve decenije 19. veka, zaratio je sa skoro svakom važnijom evropskom silom, dominirajući kontinentalnom Evropom nizom pobeda - od koje su naslavnije one kod Austerlica i Fridlanda - i uspostavaljanjem saveza, imenujući bliske saradnike i članove porodice za vladare ili ministre u državama kojima su dominirali Francuzi.
Katastrofalna francuska invazija Rusije 1812. je bila prekretnica. Ovaj pohod je desetkovao njegovu Veliku armiju, koja nikada više nije obnovila svoju nekadašnju snagu. Godine 1813. Šesta koalicija ga je porazila kod Lajpciga, zauzela Francusku i primorala ga na abdikaciju u aprilu 1814. i igznanstvo na ostrvo Elbu. Nakon manje od godinu dana, Napoleon se vratio u Francusku, ponovo preuzeo kontrolu, ali je vladao 100 dana do poraza kod Vaterloa u junu 1815. Svojih zadnjih šest godina života proveo je pod britanskim nadzorom na ostrvu Sveta Jelena.
Februar[uredi izvor]
Živojin Mišić (7. jul (po st.kal.)/19. jul 1855. Struganik - 20. januar 1921. Beograd) je bio srpski vojvoda iz Prvog svetskog rata. Živojin Mišić je učestvovao u svim srpskim ratovima od 1876. do 1918. Neposredno je komandovao srpskom Prvom armijom u Kolubarskoj bici, a prilikom proboja Solunskog fronta je bio načelnik Vrhovne komande.
Mart[uredi izvor]
Portal:Vojska/Biografija mart 2010.
April[uredi izvor]
Portal:Vojska/Biografija april 2010.
Maj[uredi izvor]
Portal:Vojska/Biografija maj 2010.
Juni[uredi izvor]
Mladen Milovanović (oko 1760, Botunje kod Kragujevca - 1823, Oko na Zlatiboru) je bio trgovac, vojvoda iz Prvog srpskog ustanka, Karađorđev saradnik i vođa njegove stranke; predsjednik Praviteljstvujuščeg sovjeta serbskij, vojni popečitelj 1811. - 1813. godine. Poreklom iz Drobnjaka.
Bio je vrlo sebičan, gramziv i odlučan, vrlo vješt intrigant. Imao je jak uticaj na Karađorđa. Pripisuje mu se krivica za poraz srpske istočne vojske 1809. godine, kao i promjenom ratnog plana doprinio je propasti ustanka 1813. godine. Po propasti Srbije, otišao je u inostranstvo, a 1814. stigao je u Hotin u Moldaviji, gdje je ostao do 1821. godine.
Juli[uredi izvor]
Stepa Stepanović (Kumodraž 11. mart 1856. - Čačak 27. april 1929.), srpski vojskovođa i vojvoda.
Od 1874. godine kada je obukao uniformu pitomca Artiljerijske škole, do jeseni 1919. godine, kada se povukao iz aktivne službe, vojvoda Stepa Stepanović je, dakle punih 45 godina, neustrašivo išao ratnim stazama Srpske vojske. Učesnik je srpsko-turskih ratova (1876-1878.), kao pitomac-narednik, kasnije potporučnik. Već tada bio je zapažen kao hrabar i istrajan vojni starešina, koji je u kritičnim momentima ulazio u streljački stroj da ličnim primerom hrabri svoje vojnike, zbog čega je odlikovan Takovskim krstom s mačevima.
U periodu između bitaka na Slivnici i kod Kumanova obavljao je dužnosti komandanta bataljona, puka, brigade i divizije i pomoćnika načelnika Glavnog generalštaba. Dva puta bio je i ministar vojske. U tom periodu Srpska vojska je u organizacionom, stručnom, materijalnom i moralnom pogledu bila dobro pripremljena za predstojeće ratove. U Prvom balkanskom ratu (1912-1913.) Stepa Stepanović je komandovao Drugom armijom, koja je sa pravca Custendil-Dupnica ugrozila desni bok turske Vardarske armije i njeno odstupanje pretvorila u panično bekstvo.
Avgust[uredi izvor]
Georgij Konstantinovič Žukov, (rus. Гео́ргий Константи́нович Жу́ков; 1. decembar, 1896 - 18. jun, 1974) je bio vojni zapovednik i komandant Sovjetskog Saveza, jedan od najuspešnijih komandanata u Drugom svetskom ratu. Pod njegovom komandom, Crvena armija je izvojevala važne pobede u bitkama za Moskvu, Staljingrad, Lenjingrad, Belorusiju i Berlin.
Posle Drugog svetskog rata, zapao je u Staljinovu nemilost, a nakon njegove smrti podržao je Nikitu Hruščova da se obračuna sa anti-partijskom grupom (Molotovljevim, Maljenkovim i Kaganovičem). Bio je ministar odbrane od 1955. do 1957. kada ga je Hruščov smenio zbog neslaganja oko vojnih pitanja.
Septembar[uredi izvor]
Luj Franše d' Epere (fr. Louis Félix Marie François Franchet d’Esperey; Mostaganem, 25. maj 1856 — Sent Amanse, 3. jul 1942) je bio maršal Francuske i počasni vojvoda srpske i jugoslovenske vojske.
Studirao je Sen-Sir akademiju 15. oktobra 1874, i po završetku ove dobio je čin pješadijskog potporučnika 1. oktobra 1876, u kapetana unaprijeđen je 28. oktobra 1885, za pukovnika 12. jula 1903, brigadnog generala 23. marta 1908, divizijskog generala 23. marta 1912, za maršala Francuske 19. februara 1921. Iste godine, mesec dana ranije, 29. januara, dobio je i počasnu titulu Vojvode Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (Jugoslavije).
Kao pješadijski oficir bio je vodnik, komandir čete i komandant bataljona u pješadiji do 1899. Za to vreme završio je ratnu Akademiju (1882), i bio je u generalštabu divizije, koja je okupirala Tonkin (1886) i u generalštabu guvernera Pariza (1889). Komandovao je pukom i brigadom u pješadiji, divizijom (1912). Član višeg ratnog Savjeta od 1920. Učestvovao je u kolonijalnim ratovima u zapadnoj Africi, Tunisu, Alžiru. Tonkinu i Ananiu, Kini i Maroku. U Prvom svjetskom ratu (10. septembra 1914. do 31. marta 1916) komandovao je francuskom armijom (5), do 29. aprila 1918. grupom armija na francuskom frontu, a od 9. juna 1918. do kraja rata bio je vrhovni komandant savezničkih armija na Solunskom frontu. Pod njegovom komandom izvršen je proboj Solunskog fronta, izvedeno je proganjanje njemačko-austrijsko-bugarske vojske, zaključen je ugovor o kapitulaciji bugarske vojske i oslobođena Srbija. Visoko je cenio srpsku vojsku i redovno isticao njene zasluge u konačnoj pobedi saveznika u Velikom ratu. U Beogradu mu je podignut spomenik.
Bio je član Francuske akademije, na poziciji 14, u periodu 1934—1942.
Oktobar[uredi izvor]
Radomir Putnik (24. januar 1847 — 17. maj 1917) srpski vojskovođa, vojvoda, načelnik Glavnog generalštaba Vojske Kraljevine Srbije u Prvom svetskom ratu.
Vojnik i vojskovođa srpske vojske punih četrdeset godina. Rodio se u Kragujevcu 24. januara 1847. godine. Otac Dimitrije je bio učitelj. Vojničko zvanje je stekao na Artiljerijskoj školi u Beogradu. Posle mnogih rasporeda i napredovanja u službi 1903. godine postavljen je za načelnika Glavnog generalštaba. Tvorac je moderne srpske vojske. U okviru školovanja i obuke oficira uveo je rešavanje taktičkih zadataka. Srpsku vojsku je osavremenio novim naoružanjem, na ključna mesta je postavio talentovane oficire i nije dozvolio da se politika umeša u redove vojnika. Zajedno sa Živojinom Mišićem pripremio je sve ratne planove za Balkanske ratove i za Prvi svetski rat. U periodu od 1912. do 1916. godine bio je načelnik Vrhovne komande. Posle Kumanovske bitke postao je prvi srpski vojvoda. Sa Krfa 1916. godine otišao je na lečenje u Nicu i godinu dana nakon toga je umro. Bavio se teorijom ratovanja. Napisao je “Služba generalštaba” I i II “Služba i mirno doba” i “Služba u ratno doba”. Prezime Putnik njegova porodica je dobila u vreme kada su preci, tačnije deda Arsenije, doselo sa Kosova u Belu Crkvu. Kada su njegovog dedu, koji je tada imao oko sedam godina, upitali kako se zove, odgovorio je da je on putnik u nepoznatom pravcu. Tako su Arsenija nazvali Putnik. Radomir je u školu krenuo sa šest godina i ako su i tada deca kretala sa navršenih sedam godina. Bio je dobar đak, odmeren i učtiv, ali voleo je da se u društvu nametne kao prvi, da se njegova sluša. Tu osobinu je zadržao kroz ceo život. Od oca, prosvetnog radnika, je čuo da ne treba da uči samo za školu, već i za život. Mnogim nastavnicima je zadavao glavobolju, jer je često postavljao potpitanja posle njihovih predavanja. U to vreme nastavnici nisu voleli da našoroko i nadugačko objašnjavaju ono što predaju, već su se strogo držali zadate teme, tako da Radomir nije bio mnogo omiljen kod njih. Najverovatnije zbog toga nastavnik nemačkog mu je dao trojku, a kasnije se kroz vojničku karijeru tečno služio nemačkim jezikom i veoma retko je koristio rečnik čak i kada čita nemačku literaturu. Povremeno bi svirao gitaru i pevao, uglavnom kada bi ga zamolila majka ili otac.
Novembar[uredi izvor]
Hajnc Vilhelm Guderijan (nem. Heinz Wilhelm Guderian; 17. jun 1888. - 14. maj 1954.) je bio vojni teoretičar i general u nemačkoj armiji tokom Drugog svetskog rata. Organizacija i komandovanje nemačkim oklopnim divizijama bazirali su se na njegovim delima od koji je svakako najpoznatija knjiga „Pažnja! Tenkovi!“ (Achtung! Panzer!). Tokom svoje vojne karijere bio je na položajima komandanta oklopnog korpusa, komandanta oklopne armije, Generalnog inspektora oklopnih snaga i Načelnika Generalštaba kopnene vojske.
Decembar[uredi izvor]
Džordž Smit Paton Junior (engl. George Smith Patton, 11. novembar 1885. – 21. decembar 1945) je bio jedan od najboljih američkih generala u Drugom svetskom ratu. U svojoj vojnoj karijeri, dugoj 36 godina bio je među prvim američkim oficirima koji su zagovarali stvaranje modernih oklopnih jedinica, komandovao je američkim jedinicama u Severnoj Africi, Siciliji i u Evropi. U američkoj vojsci ostao je zapamćen po nadimku „Stari krv i petlja“ (Old blood and guts), koji je dobio zahvaljujući pogrešnom citiranju njegove izjave u kojoj je rekao da je za pobedu u ratu potrebna ne samo krv već i mozak (Blood and brains). Zvanična istorija stvorila je predstavu o generalu Patonu kao o briljantnom vojnom lideru koji je povremeno imao epizode neposlušnosti i nestabilnosti.
Njegovi potčinjeni, kako oficiri tako i vojnici pamtiće ga ne samo po briljantnom komandovanju, ludoj hrabrosti i istrajnosti, već i po oštrim, često vulgarnim govorima kojima je podizao moral svojim jedinicama.