Hristijanizacija

Hristijanizacija ili pokrštavanje je izraz kojim se opisuje primanje ili konverzija ili preobraćenje pojedinca ili većeg broja osoba na hrišćansku veru. U širem smislu se pod tim podrazumijevaju i istorijski procesi hristijanizacije prethodnih, odnosno zatečenih ne-hrišćanskih običaja, kulturnih sadržaja i društvenih normi, odnosno njihovo usklađivanje sa hrišćanskom doktrinom, uključujući i adaptaciju ne-hrišćanskih objekata i predmeta za upotrebu u hrišćanskim obredima. Izraz hristijanizacija se koristi uporedo sa izrazom pokrštavanje koji je po svom osnovnom značenju fokusiran na obred krštenja, što je ključni korak u procesu stupanja u hrišćanstvo.

Pokrštavanje ne treba mešati sa prekrštavanjem, pošto se pokrštavanje odnosi na primanje hrišćanstva nakon napuštanja prethodne vere, dok se prekrštavanje (ponovno krštenje) vrši u pojedinim slučajevima prilikom verskih prelazaka iz jedne u drugu hrišćansku zajednicu.

Istorija

Istorija hrišćanstva pruža brojne primjere hristijanizacije, odnosno pokrštavanja u širokom rasponu primjenjivanjih metoda - od mirnih, uglavnom vezanih uz misionarsku djelatnost, do nasilnog nametanja od strane državnih vlasti, a koje je nekada znalo dovoditi do masovnog krvoprolića.

Počelo je u Rimskom carstvu kada su prvi Isusovi sledbenici postali lutajući propovednici kao odgovor na zapovest zabeleženu u Jevanđelju po Mateju 28:12, da idu svim narodima sveta i propovedaju dobru vest. Proces hristijanizacije Rimskog carstva nikad nije završen, a Jermenija je postala prva nacija koja je hrišćanstvo proglasila svojom državnom religijom 301. godine.

Posle 479. godine, hristijanizacija se proširila kroz misije na sever u zapadnu Evropu. U visokom i kasnom srednjem veku, hristijanizacija je bila ključna u stvaranju novih nacija u onome što je postalo Istočna Evropa, i u širenju pismenosti tamo.

Neki od najpoznatijih istorijskih primjera hristijanizacije su:

• 301. - Hrišćanstvo proglašeno državnom religijom u Jermeniji.
• 313. - Dozvoljeno slobodno ispovjedanje hrišćanstva u Rimskom carstvu.
• 866. - Hrišćanstvo službeno prihvaćeno od Bugara
• 868. - Masovno krštenje Srba u doba kneza Mutimira
• 988. - Hrišćanstvo službeno prihvaćeno od Kijevske Rusije

Vidi još

• Pokrštavanje Slovena
• Pokrštavanje Srba
• Pokrštavanje Skandinavije
• Prekrštavanje
• Preveravanje
• Dehristijanizacija
• Islamizacija
• Masakr u Verdenu

Literatura

• Vlasto, Alexis P. (1970). The Entry of the Slavs into Christendom: An Introduction to the Medieval History of the Slavs. Cambridge: Cambridge University Press. 
• Živković, Tibor (2004). Crkvena organizacija u srpskim zemljama: Rani srednji vek. Beograd: Istorijski institut SANU, Službeni glasnik. 
• Živković, Tibor (2012). De conversione Croatorum et Serborum: A Lost Source. Belgrade: The Institute of History. 
• Živković, Tibor (2013). De conversione Croatorum et Serborum: Izgubljeni izvor Konstantina Porfirogenita. Beograd: Zavod za udžbenike. 
• Živković, Tibor (2013). „On the Baptism of the Serbs and Croats in the Time of Basil I (867–886)” (PDF). Studia Slavica et Balcanica Petropolitana (1): 33—53. 
• Ostrogorski, Georgije (1969). Istorija Vizantije. Beograd: Prosveta. 
• Ostrogorski, Georgije (1970). Vizantija i Sloveni. Beograd: Prosveta. 
• Popović, Radomir V. (1993). „Rano Hrišćanstvo u Iliriku pre doseljenja Slovena: I deo” (PDF). Bogoslovlje: Organ Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu. 51 (1-2): 19—86. Arhivirano iz originala (PDF) 02. 05. 2019. g. Pristupljeno 02. 05. 2019. 
• Popović, Radomir V. (1994). „Rano Hrišćanstvo u Iliriku pre doseljenja Slovena: II deo” (PDF). Bogoslovlje: Organ Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu. 52 (1-2): 29—85. Arhivirano iz originala (PDF) 02. 05. 2019. g. Pristupljeno 02. 05. 2019. 
• Popović, Radomir V. (1995). „Rano Hrišćanstvo u Iliriku pre doseljenja Slovena: III deo” (PDF). Bogoslovlje: Organ Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu. 53 (1-2): 8—34. Arhivirano iz originala (PDF) 02. 05. 2019. g. Pristupljeno 02. 05. 2019. 
• Popović, Radomir V. (1995). Rano hrišćanstvo na Balkanu pre doseljenja Slovena (Srbija, Povardarje, Crna Gora). Beograd. 
• Popović, Radomir V. (1996). Le Christianisme sur le sol de l'Illyricum oriental jusqu'à l'arrivée des Slaves. Thessaloniki: Institute for Balkan Studies. 
• Popović, Radomir V. (2004). Hrišćanstvo na tlu istočnog Ilirika pre doseljenja Slovena. Beograd.