Olga Ban
| olga ban | |
|---|---|
 Olga Ban | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 29. jun 1926. |
| Mesto rođenja | Zarečje, kod Pazina, Kraljevina Italija |
| Datum smrti | 8. oktobar 1943. (17 god.) |
| Mesto smrti | Pazin, Italijanska Socijalna Republika |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 16. juna 1943. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 26. septembra 1973. |
Olga Ban (Zarečje, kod Pazina, 29. jun 1926 — Pazin, 8. oktobar 1943) bila je učesnica Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođena je 26. juna 1926. u malom istarskom selu Zarečju, kod Pazina. Nakon završetka osnovne škole, zbog siromaštva nije mogla da nastavi školovanje, nego je pomagala ocu, koji je bio krojač.[1]
Otac joj je, kao radnik, bio napredno orijentisan, pa je to preneo i na Olgu. Narodnooslobodilački pokret (NOP) počeli su pomagati još 1941. godine, a kuća njenog oca pretvorena je u partizansku bazu. Tu su se sabirala razna materijalna sredstva za NOP, održavali sastanci partijskih aktivista, održavala kurirska veza. Olga je aktivno učestvovala u organizovanju i izvršenju tih poslova — šila je odeću za partizane, vršila kurirsku službu, prikupljala hranu i lekove. Uskoro je primljena i za člana SKOJ-a.
Olga 1943. godine odlazi u Gorski kotar i bori se u redovima primorsko-goranskih jedinica. U maju 1943. godine vratila se u rodni kraj i pomagala organizovanje omladine i žena u NOP. Zajedno sa svojim ocem, 16. juna 1943. godine primljena je u Komunističku partiju Jugoslavije u partizanskoj vojnoj bazi kod sela Brgudca, pod Planikom.
Osmog oktobra 1943. godine Nemci su opkolili njenu rodnu kuću i uhapsili je zajedno s bratom i ocem. Nju i oca Matu, istog dana streljali su na pazinskom groblju, a brata su odveli u koncentracioni logor Dahau. Njenu majku takođe su uhapsili i odveli u logor.
Kada su Olgu hteli pomilovati, govoreći joj da je još mlada i da se može promeniti, ona im je odgovorila: „Jedna mlada skojevka ne mijenja se nikad”. List Glas Istre pisao je 3. decembra 1943. godine o njenoj pogibiji i pogibiji njenog oca:
Pošli su da rade u Istri za Istru, za slobodu, za naš narod, pošli su u borbu, i sada ih više nema. Švapski fašistički razbojnici su ih strijeljali. Drug Ban i njegova kći dali su najveću žrtvu, dali su živote svoje za Istru, za slobodu, za svoj narod.[2]
Ukazom predsednika SFR Jugoslavije Josipa Broza Tita 26. septembra 1973. proglašena je za narodnog heroja.[3][2]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Narodni heroji 1 1982, str. 60.
- ^ a b Narodni heroji 1 1982, str. 61.
- ^ „Posmrtno odlikovani zaslužni revolucionari”. istorijskenovine.unilib.rs. Borba. 28. 9. 1973. str. 1.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Bijelić, Krste (1980). Heroine Jugoslavije. Zagreb: Spektar. COBISS.SR 49275399
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48700167
Narodni heroji iz Istre i Hrvatskog primorja | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni na teritoriji Istre i Hrvatskog primorja, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
| Istra |  | |
| Hrvatsko primorje | ||
Omladinci narodni heroji Jugoslavije | ||
|---|---|---|
Omladinci narodni heroji koji su poginuli sa manje od 21 godine života | ||
| 16—17 |  | |
| 18—19 | ||
Žene narodni heroji iz Hrvatske | ||
|---|---|---|
Žene narodni heroji Jugoslavije koje su rođene ili politički delovale na teritoriji Hrvatske | ||
| Poginule |  | |
| Preživele | ||
