Savo Mašković

savo mašković
Savo Mašković
Datum rođenja	(1914-01-14)14. januar 1914.
Mesto rođenja	Osretci, kod Kolašina Kraljevina Crna Gora
Datum smrti	4. decembar 1944.(1944-12-04) (30 god.)
Mesto smrti	Poljani, kod Iloka Jugoslavija
Član KPJ od	1940.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije 1941 — 1944.
Čin	major
U toku NOB-a	komandant Osme crnogorske brigade
Narodni heroj od	3. marta 1945.
Odlikovanja

Savo Mašković (Osretci, kod Kolašina, 14. januar 1914 — Poljani, kod Iloka, 4. decembar 1944), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 14. januara 1914. godine u selu Osretci, kod Kolašina. Potiče iz siromašne seljačke porodice. Kao dete, rano je ostao bez oca, pa je s tri brata i dve sestre odrastao u veoma teškim uslovima. Pored osnovne škole završio je i pet razreda gimnazije u Kolašinu. Posle toga otišao je na službu u Novi Pazar, gde se priključio radničkom pokretu. Član Komunističke partije Jugoslavije je od 1940. godine.

Posle Aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije, vratio se u rodno selo, gde je aktivno učestvovao u organizovanju ustanka. Jula 1941. godine učestvovao je u prvim ustaničkim akcijama i u borbama za oslobođenje Kolašina. Tokom avgusta, u grupi donjomoračkih partizana, istakao se kao najhrabriji borac, u borbi sa italijanskom divizijom „Pusterija“. U napadu na Pljevlja, Savo se istakao kao dobar strelac i nišandžija na puškomitraljezu.

Decembra 1941. godine postao je borac Prve proleterske udarne brigade. U napadu na Livno, 1942. godine, probio se kroz bodljikavu žicu između bunkera, kojima je onda prišao sa suprotne strane, uništio dve posade i omogućio svojoj četi da prva prodre u grad. Sličan podvig učinio je i u borbi za Jajce, iste godine.

U jesen 1942 godine na položaju kod Mliništa borci prvog bataljona Prve proleterske brigade čitaju "Borbu" koja je izlazila u Drinićima. »Borbu« čita Savo Mašković puškomitraljezac u prvom bataljonu.

U bici na Neretvi se, kao komandir čete istako u borbama na Ivanu, Čićevu, Glavatičevu, i u žestokim borbama na Drini, aprila 1943. godine. U toku proboja obruča na Sutjesci postao je komandant Prvog bataljona Prve proleterske brigade. Velike su zasluge njegovog bataljona za uspešan proboj na Balinkovcu, 10. juna, i za proboju na putu Foča-Kalinovik.

Savo se istakao u borbama Prve proleterske brigade, u istočnoj Bosni, u leto 1943. i u centralnoj Bosni, u jesen 1943. godine. Tokom Šeste neprijateljske ofanzive njegov bataljon je proglašen za uzornu jedinicu Prvog proleterskog korpusa. Kasnije je postao zamenik komandanta Prve proleterske, a potom i komandant Osme crnogorske brigade. Učestvovao je u prodoru armijske grupe u Srbiju, operacijama za oslobođenje Srbije, operaciji za oslobođenje Beograda, i u borbama na sremskom frontu. Poginuo je tokom završnih operacija za oslobođenje Jugoslavije 4. decembra 1944. godine, u blizini sela Poljani, kod Iloka.

Imao je čin majora NOVJ. Još za života je bio odlikovan Ordenom za hrabrost i Ordenom partizanske zvezde sa srebrnim vencem, a 3. marta 1945. godine Ukazom Predsedništva AVNOJ-a je posthumno proglašen za narodnog heroja Jugoslavije.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.