Crni Gruja (franšiza)

Crni Gruja (2003)

Crni Gruja 2 (2004−2005)

Crni Gruja i kamen mudrosti (2007)

Drug Crni u NOB-u (2009)

U zagrljaju Crne ruke (2021−2022)

Crni Gruja srpska je televizijska i filmska franšiza, koja na satiričan način prikazje najzanimljivije delove iz srpske istorije, njene velikane, ali i srpski mentalitet. Sastoji se iz sledećih pet TV serija: Crni Gruja (2003), Crni Gruja 2 (2004−2005), Crni Gruja i kamen mudrosti (2007), Drug Crni u NOB-u (2013) i U zagrljaju Crne ruke (2021−2022), s tim što su Crni Gruja i kamen mudrosti i Drug Crni u NOB-u nastali proširivanjem istoimenih igranih filmova iz 2007. i 2009.^[1]^[2] Naslovnu ulogu tumače Sergej Trifunović (u prvom i petom delu) i Nenad Jezdić (u drugom, trećem i četvrtom delu). Pored njih, u glavnim ulogama su Boris Milivojević, Marinko Madžgalj, Nikola Kojo, Zoran Cvijanović, Nela Mihailović, Tatjana Bokan i Dušanka Stojanović. Jedini glumac koji se pojavio u svim delovima je Boris Milivojević.

Serije su rađene po uzoru na englesku seriju Crna Guja (1983) sa Rouanom Atkinsonom u glavnoj ulozi.^[3] Prvi deo serijala ostvario je ogroman komercijalni uspeh i vrlo brzo stekao kultni status.^[4] Zvanično DVD izdanje prodato je u tiražu od 80.000 primeraka, što je najveći tiraž koji je neka TV serija postigla u Srbiji.^[5]

Prva tri dela prate početak Prvog srpskog ustanka, četvrti deo prati period Drugog svetskog rata, a peti vladavinu kralja Aleksandra Obrenovića i delovanje Crne ruke.

Serije i filmovi[uredi | uredi izvor]

Crni Gruja (2003)[uredi | uredi izvor]

Radnja je smeštena u Srbiju krajem 1803. i početkom 1804, neposredno pre početka čuvenog ustanka protiv Turaka. Iako se radnja serije dešava u Srbiji kakva je bila pre 200 godina, uz malu promenu kostima lako bi mogla da se posmatra kao parodija savremenog doba. Centralni lik serije je Crni Gruja (Sergej Trifunović), sitan, ali ambiciozni srpski preduzetnik, koji uz pomoć svojih sluga, Boleta (Boris Milivojević) i Čede Velje (Marinko Madžgalj), pokušava da preživi teška vremena. Gruja pokreće sopstveni biznis – preprodaju svinja Turcima, koje u seriji predstavlja jedan od četiri beogradske dahije, Aga Aganlija (Nikola Pejaković). Pošto ta saradnja ne donosi očekivanu dobit, Gruja započinje nov posao sa snalažljivim Slovencem Zmagom (Zoran Cvijanović), ali mu planove uvek kvari njegov tetak Karađorđe (Nikola Kojo), koji Gruji uvek daje najteža zaduženja, zbog čega ga ovaj prezire.^[6]

Brojni citati iz serije postali su kultni, a posebno je poznata rečenica: „Karađorđe, al' kara i Gruja” koju je Crni Gruja nekoliko puta izgovorio u seriji. Od epizodnih likova publici je najveću pažnju privukla veštica Druzila (Dušanka Stojanović). Njoj je, zbog toga, u nastavcima serije dato mnogo više prostora od jedne epizode u kojoj se pojavila u ovom delu. Takođe, Boletova verenica Smiljka (Ljubinka Klarić), koja se pojavila u samo jednoj sceni, dobila je znatno više prostora u drugom delu, gde se prerušava u muškarca kako bi pomogla Karađorđu u ratu protiv Turaka.Inspiracija za njen lik bila je Čučuk Stana.^[6]

Od bitnih istorijskih događaja, u seriji je obrađena Seča knezova u 9. epizodi i početak Prvog srpskog ustanka u 10. i 11. epizodi. Kao razlog početka rata prikazano je to što je Čeda Velja Turcima digao u vazduh dvogodišnje zalihe kafe na Drini. Karađorđe šalje Gruju da izmoli oprost od Aganlije, što on i uspeva, pod uslovom da Turcima do narednog jutra dostave trogodišnje zalihe kafe. Gruja naručuje kafu od Zmaga, ali kada Čeda sazna da je on mnogostruko povećao cenu, diže i njegov tovar u vazduh. Taj tovar je bio jedina nada Srbima da će do ujutro nabaviti kafu za Turke. Serija se završava tako što Gruja saopštava Bolu: „Poč'o rat, pizda ti materina!” (aluzija na čuvenu repliku iz filma Balkan ekspres).

Spisak epizoda

Br. ep. (ukupno)	Br. ep. (u sezoni)	Naslov	Reditelj	Scenarista	IMDb ocena	Premijera
1	1	Kolac	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,4/10	10. oktobar 2003. (2003-10-10)
2	2	Ajduci	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,2/10	17. oktobar 2003. (2003-10-17)
3	3	Predskazanje	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,0/10	24. oktobar 2003. (2003-10-24)
4	4	Dupla ljuta	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,0/10	31. oktobar 2003. (2003-10-31)
5	5	Svadba	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,3/10	7. novembar 2003. (2003-11-07)
6	6	Nameti	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,7/10	21. novembar 2003. (2003-11-21)
7	7	Džebana	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,6/10	28. novembar 2003. (2003-11-28)
8	8	Korupcija	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,7/10	5. decembar 2003. (2003-12-05)
9	9	Amarkord ^[a]	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,5/10	12. decembar 2003. (2003-12-12)
10	10	Seča	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,5/10	19. decembar 2003. (2003-12-19)
11	11	Ustanak 1	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,1/10	26. decembar 2003. (2003-12-26)
12	12	Ustanak 2	Igor Stoimenov	Aleksandar Lazić	9,5/10	26. decembar 2003. (2003-12-26)

^ Epizoda Amarkord se sastoji iz najzanimljivijih delova prethodnih epizoda, zbog čega se često ne smatra zvaničnim delom serije. Na kraju epizode Gruja, Bole i Čeda pevaju Daj ribu, što predstavlja jedini isečak koji nije prikazan u prethodnim epizodama. Iz ovog razloga, broj epizoda na omotu DVD-a je 11, a ne 12.

Crni Gruja 2 (2004−2005)[uredi | uredi izvor]

Bole, Gruja i Čeda polaze za dahijama

Na krilima uspeha prvog dela serijala, producenti su odmah počeli da rade na nastavku. Sergeja Trifunovića je u naslovnoj ulozi zamenio Nenad Jezdić. Osim toga, Nikolu Pejakovića je u ulozi Age Aganlije zamenio Nebojša Ilić, a Gorana Daničića u ulozi Stanoja Glavaša, Boda Ninković. Svi ostali glumci vratili su se u svoje uloge iz prethodnog dela. Iako je ovaj deo serijala imao znatno veći budžet, nije uspeo da ponovi ni približan uspeh svog prethodnika. Publika je prvenstveno bila nezadovoljna Trifunovićevim odsustvom iz serije, ali i ubačenim smehom u pozadini, koji je dodat po uzoru na američke sitkome. Smeh je zbog negativnih komentara izbačen iz svih narednih projekata.

Radnja je smeštena nekoliko meseci nakon kraja prethodnog dela. U međuvremenu, Karađorđe je Čedi Velji odsekao jezik zbog izazivanja rata, Gruja se preselio u novu, lepšu kuću, a Srbi su „potprašili” Turke u Bici kod Drlupe. Gruja je na početku serije pod zavojima jer je tražio od Druzile da mu uradi neki tretman na licu (time se objašnjava razlika u fizičkom izgledu između Trifunovića i Jezdića). Na prvom zasedanju Ostružničke skupštine, Karađorđe ne uspeva da odnese pobedu protiv Jakova, Petra i Milenka u izboru za vođu srpskog naroda u ratu protiv Turaka. Rezultat je bio nerešen, s tim što je jedan glas bio suzdržan. Karađorđe od Čede, koji je bio glavni zapisničar, saznaje da je uzdržani glas bila Dobrila (Isidora Minić). Karađorđe joj u zamenu za glas na drugom zasedanju nudi noć sa Grujom, koga ona simpatiše još od male mature.

Gruja sa dahijama dogovara prodaju hrane i kafe, koju je nabavio preko Čedinog uja Pere. Međutim, dahije shvataju da ako ostanu još malo u Beogradu, neće izvući živu glavu, te odlučuju da svoje blago daju Zmagu, koji im u zamenu za to otkriva kako da kod Kule Nebojše zaobiđu Karađorđevu stražu i pobegnu za Vidin preko Ada Kale. Besan zbog toga što mu je biznis propao, Gruja pušta Bola na njih koji svoj četvorici odseče glavu i donese ih Karađorđu.

Spisak epizoda

Br. ep. (ukupno)	Br. ep. (u sezoni)	Naslov	Reditelj	Scenarista	IMDb ocena	Premijera
13	1	Od trača do istine	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	3,5/10	22. oktobar 2004. (2004-10-22)
14	2	Demokratija ili diktatura 1	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	3,8/10	29. oktobar 2004. (2004-10-29)
15	3	Demokratija ili diktatura 2	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	3,8/10	5. novembar 2004. (2004-11-05)
16	4	Sit ili glad	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	3,9/10	19. novembar 2004. (2004-11-19)
17	5	Paša ili subaša	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	4,0/10	26. novembar 2004. (2004-11-26)
18	6	Pregovor ili dogovor	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	3,9/10	3. decembar 2004. (2004-12-03)
19	7	Ljubav ili preljuba	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	3,7/10	10. decembar 2004. (2004-12-10)
20	8	Voće ili povrće	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	2,4/10	17. decembar 2004. (2004-12-17)
21	9	Rub ili porub	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	2,1/10	24. decembar 2004. (2004-12-24)
22	10	Duplo ili golo	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	1,9/10	31. decembar 2004. (2004-12-31)
23	11	Vladanje ili ...?	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	2,1/10	7. januar 2005. (2005-01-07)
24	12	Rusi ili Prusi	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	1,9/10	14. januar 2005. (2005-01-14)
25	13	Kraj ili početak	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	2,1/10	21. januar 2005. (2005-01-21)
26	14	Pre ili posle ^[a]	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	2,9/10	28. januar 2005. (2005-01-28)
27	15	Šala ili neslano ^[b]	Milorad Milinković	Aleksandar Lazić	2,9/10	4. februar 2005. (2005-02-04)

^ U ovoj epizodi, Gruja, Bole i Čeda sede na jednom proplanku i prisećaju se događaja iz prethodnih epizoda. Pošto je epizoda većim delom sačinjena iz delova prethodnih epizoda, često se ne smatra zvaničnim delom serijala.
^ U ovoj epizodi prikazano je kako se serija snimala, zbog čega se ni ova epizoda ne smatra zvaničnim delom serijala kao i prethodna, pa je broj epizoda naveden na omotu DVD-a 13, a ne 15.

Crni Gruja i kamen mudrosti (2007)[uredi | uredi izvor]

Druzila, tj. baba Vidana (Dušanka Stojanović) govori Karađorđu o kamenu mudrosti

Radnja je smeštena u 1806. godinu. Dok Osmanska imperija predvođena sultanom Selimom III (Petar Božović) i Kulinim kapetanom (Dragan Jovanović) sprema odgovor na ustanak Srba, svakodnevno rastu konflikti oko vlasti između Karađorđa sa jedne i Jakova, Petra i Milenka sa druge strane. Pošto je oko njega previše problema, a premalo rešenja, Karađorđe traži pomoć od babe Vidane (vračara Druzila iz prvog dela). Ona mu govori da je rešenje svih problema kamen mudrosti, koji se nalazi na zapadu Srbije, u mestu Pecka. Međutim, ne otkriva mu jednu „malu začkoljicu” pošto Karađorđe odbije da joj dodatno plati.

Saznavši ovo, Karađorđe šalje Gruju, Bola i Čedu Velju u potragu za kamenom. Njih trojica ga ubrzo pronalaze i ispostavlja se da kamen zaista radi. Uprkos tome, stvari se ne odvijaju po planu. Bole i Čeda postaju pametni i odbijaju da dalje služe Gruji, Karađorđe umesto da pravi plan kako da se odbrani od Turaka, smišlja nove igre, poput fudbala. Na kraju, kao jedini koji nisu pod uticajem kamena ostaju Crni Gruja i Karađorđev pomoćnik Mladen. Gruja odnosi baba Vidani prah od kamena, a ona mu zauzvrat otkriva začkoljicu koju nije htela da kaže Karađorđu. Začkoljica je da ukoliko udaraš glavom o kamen po danu, postaješ mudriji, a ako se tresneš po noći, potpuno poludiš! Gruja i Mladen odvode noću do kamena Karađorđa i ostale kako bi ih vratili u normalu. Film se završava Bitkom na Mišaru, u kojoj Srbi odnose još jednu veliku pobedu nad Turcima, pošto su se svi pre bitke udarili glavom o kamen po noći.

Film predstavlja napredak u odnosu na drugi deo serijala, ali i dalje nije uspeo da ponovi uspeh prvog dela. Na televiziji je emitovan u vidu TV serije od 6 epizoda. U TV verziji dodate su pojedine scene koje su izbrisane iz filma. Svi glavni glumci iz prethodnog dela su se vratili i u ovom. Napravljene su manje izmene u sporednim ulogama. Naime, Nebojša Ilić, koji je u drugom delu tumačio lik Aganlije sada tumači lik Mladena, koga je u prethodnom delu tumačio Raša Marković. Glumci koji su tumačili Jakova, Petra i Milenka su takođe zamenjeni. Lik veštice Druzile je iz nepoznatog razloga promenio ime u baba Vidana. Film je pun kultnih replika, a posebno je poznata scena u kojoj Kulin kapetan prerušen u popa sveti vodicu za slavu Bolu i Čedi. U jednoj od scena, Bole na fruli počinje da svira muziku iz Otpisanih, na šta mu Gruja govori: Ostavi to za onaj drugi film, time nagoveštavajući novi nastavak,

Spisak epizoda

Br. ep. (ukupno)	Br. ep. (u sezoni)	Naslov	Reditelj	Scenarista	Premijera
28	1	Prvi deo	Marko Marinković	Aleksandar Lazić, Rade Marković	31. januar 2007. (2007-01-31)
29	2	Drugi deo	Marko Marinković	Aleksandar Lazić, Rade Marković	7. februar 2007. (2007-02-07)
30	3	Treći deo	Marko Marinković	Aleksandar Lazić, Rade Marković	14. februar 2007. (2007-02-14)
31	4	Četvrti deo	Marko Marinković	Aleksandar Lazić, Rade Marković	21. februar 2007. (2007-02-21)
32	5	Peti deo	Marko Marinković	Aleksandar Lazić, Rade Marković	28. februar 2007. (2007-02-28)
33	6	Šesti deo	Marko Marinković	Aleksandar Lazić, Rade Marković	7. mart 2007. (2007-03-07)

Film na IMDb-u ima ocenu 6,8/10 što predstavlja napredak u odnosu na prethodni deo, ali i dalje daleko ispod prvog dela.

Drug Crni u NOB-u (2009)[uredi | uredi izvor]

Godina je 1941, april mesec. Nemci su okupirali Jugoslaviju i njenu prestonicu Beograd. Adolf Hitler (Dragan Jovanović) ponovo ispisuje nove granice Evrope. Međutim, kada na silu pokuša da uvede svoja pravila u Srbiju, u Beogradu se rađa pokret otpora predvođen drugom Titom (Nikola Kojo). Pored nacionalizma, patriotizma i komunizma pojaviće se i ideje o ličnoj koristi i bogaćenju. Života Grujić „Drug Crni”, Brale Kalabić i Veselin Čegović „Če”, potomci Crnog Gruje, Bola i Čede Velje, uspostaviće ilegalnu diverzantsko-obaveštajnu grupu u srcu Beograda, infiltrirati se u strukture kvislinškog policijskog aparata i rešiti sudbinu Drugog svetskog rata, a da ni sami nećebiti svesni toga.^[7]^[8]

Četvrti deo serijala smatra se ujedno i najslabijim, pa je posle njega izgledalo da je franšiza „mrtva”, sve dok 2020. nije najavljeno snimanje serije U zagrljaju Crne ruke. Film je zaradio 16.743.000 dinara, odnosno tadašnjih 150.716 američkih dolara. Poslužio je kao osnova za snimanje istoimene TV serije iz 2013. koja ima 15 epizoda.^[7] U epizodi Vremenski most doktorka Druzilka uspostavila je vezu sa svojom pretkinjom, vešticom Druzilom i tada je potvrđeno da svi likovi iz ovog dela zapravo jesu potomci likova iz prethodna tri ostvarenja. Interesantno je da se tada ispostavilo da je Tito zapravo Karađorđev potomak.

Spisak epizoda

Br. ep. (ukupno)	Br. ep. (u sezoni)	Naslov	Reditelj	Scenarista	Premijera
34	1	Okupacija	Rade Marković	Rade Marković	3. februar 2013. (2013-02-03)
35	2	Marija	Rade Marković	Rade Marković	10. februar 2013. (2013-02-10)
36	3	Specijalna pošiljka 1	Rade Marković	Rade Marković	17. februar 2013. (2013-02-17)
37	4	Specijalna pošiljka 2	Rade Marković	Rade Marković	24. februar 2013. (2013-02-24)
38	5	Krojač	Rade Marković	Rade Marković	3. mart 2013. (2013-03-03)
39	6	Spašavanje redova Radovana	Rade Marković	Rade Marković	10. mart 2013. (2013-03-10)
40	7	Specijalni rat	Rade Marković	Rade Marković	17. mart 2013. (2013-03-17)
41	8	Magični Oto	Rade Marković	Rade Marković	24. mart 2013. (2013-03-24)
42	9	Atentat	Rade Marković	Rade Marković	31. mart 2013. (2013-03-31)
43	10	Srećna Nova 1942. godina	Rade Marković	Rade Marković	7. april 2013. (2013-04-07)
44	11	Tajna poruka	Rade Marković	Rade Marković	14. april 2013. (2013-04-14)
45	12	Grujićeva lista	Rade Marković	Rade Marković	21. april 2013. (2013-04-21)
46	13	Ofanziva	Rade Marković	Rade Marković	28. april 2013. (2013-04-28)
47	14	Vremenski most	Rade Marković	Rade Marković	5. maj 2013. (2013-05-05)
48	15	Velika bitka	Rade Marković	Rade Marković	12. maj 2013. (2013-05-12)

Film na IMDb-u ima ocenu 3,6/10, a serija 5,2/10 što potvrđuje da je ovo najslabiji deo serijala.

U zagrljaju Crne ruke (2021−2022)[uredi | uredi izvor]

Svi događaji opisani u seriji su istiniti. Čak i oni izmišljeni.
Ništa nije onako kako izgleda. A nije ni drugačije.
— Zvaničan opis serije

Sergej Trifunović se posle 18 godina vraća u serijal kao kralj Milan Obrenović. Lik praunuka Crnog Gruje, Tanasija K. Abadžića, tumači Trifunovićev mlađi brat Branislav. Od glavnih glumaca iz prethodnih delova, vraća se i Boris Milivojević, koji tumači lik Bolovog potomka, Dobrote Punišića.

Serija počinje incidentom sa „Smederevskim nameštajem”, atentatom na Milana Obrenovića, u kome se on umalo udavio u fekalijama poljskog klozeta koji se raspao kada je u njega ušao.^[9] Pošto je kralju Milanu već odavno „dosta svega”, on donosi odluku da abdicira, razvede se od kraljice Natalije (Katarina Marković) koja mu već duže vremena radi o glavi i da napusti zemlju. Presto ostavlja svom 12-godišnjem sinu Aleksandru (Marko Pavlović), s tim što će državom upravljati namesnici dok on ne postane punoletan. Kraljica Natalija nagovara svoju dvorsku damu Dragu Mašin (Sanja Marković) da se zbliži sa Aleksandrom, kako bi ona preko nje ponovo zavladala Srbijom.

Od sporednih glumaca iz prethodnih delova vratio se i Ljubomir Bandović koji je tumačio lik Hajduk Stanka, a sada tumači Dragutina Dimitrijevića Apisa. Takođe, Srđan Miletić, koji je tumačio lik Petra, sada tumači namesnika Kostu Protića.

Spisak epizoda

Br. ep. (ukupno)	Br. ep. (u sezoni)	Naslov	Reditelj	Scenarista	Premijera
49	1	Barokna faza Smederevskog nameštaja	Raša Andrić	Srđan Češić	21. decembar 2021. (2021-12-21)
50	2	Radikalsko kolo	Raša Andrić	Srđan Češić	22. decembar 2021. (2021-12-22)
51	3	Uzdisaji i izdisaji	Raša Andrić	Srđan Češić	23. decembar 2021. (2021-12-23)
52	4	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
53	5	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
54	6	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
55	7	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
56	8	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
57	9	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
58	10	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
59	11	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
60	12	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)
61	13	TBA	TBA	TBA	2022. (2022)

Serija na IMDb-u trenutno ima ocenu 5,7/10, što predstavlja napredak u odnosu na četvrti i drugi deo, ali je i dalje ispod prvog i trećeg.

Glumačka postava i likovi[uredi | uredi izvor]

Legenda
Glavna uloga
Sporedna uloga
Epizodna uloga
Kameo uloga

Glumac	BK		Prva				Nova S
	Crni Gruja 1 (2003)	Crni Gruja 2 (2004−2005)	Crni Gruja i kamen mudrosti		Drug Crni u NOB-u		U zagrljaju Crne ruke (2021−2022)
	Crni Gruja 1 (2003)	Crni Gruja 2 (2004−2005)	film (2007)	TV serija (2007)	film (2009)	TV serija (2013)	U zagrljaju Crne ruke (2021−2022)
Sergej Trifunović	Crni Gruja	Crni Gruja (slika)					Kralj Milan Obrenović
Nenad Jezdić		Crni Gruja			Života Grujić „Drug Crni”
Boris Milivojević	Bole				Brale Kalabić		Dobrota Punišić
Marinko Madžgalj	Čeda Velja				Veselin Čegović „Če”
Nikola Kojo	Đorđe Petrović „Karađorđe”				Josip Broz Tito
Zoran Cvijanović	Zmago
Nela Mihailović	Stamena				Drugarica Leposava
Tatjana Bokan	Eržebet
Dušanka Stojanović	Druzila	Druzila (spomenuta)	Baba Vidana		Druzilka Doktorović
Ljubomir Bandović	Vidoje	Stanko					Dragutin Dimitrijević Apis
Dragan Jovanović			Omer Kulin kapetan		Adolf Hitler
Nikola Pejaković	Aga Aganlija
Nebojša Ilić		Aga Aganlija	Mladen		Kekec Kardelj
Rade Marković		Mladen
Ljubinka Klarić	Smiljka	Smiljka
Goran Daničić	Stanoje Glavaš				Vili	Marislav
Boda Ninković		Stanoje Glavaš			Drug Uča
Radoslav Milenković	Tiosav
Dejan Matić		Jakov			Četnik Paun	Majstor Soća
Srđan Miletić		Petar			Milić Batinić		Namesnik Kosta Protić
Vlade Divac	Vampir Toza
Igor Lazić - Nigor	Đetić Milić
Gorica Popović	Biserka
Pavle Pekić	Karađorđev savetnik	Budimir
Tomislav Trifunović	Krivi Stojko
Nikola Simić	Gazda Slavko Mitezer
Bojan Dimitrijević	Crni Džić
Milojko Pantić	glas pisma					spiker
Ratko Tankosić	Dragoje				Caja
Nikola Vujović		Milenko
Isidora Minić		Dobrila
Slobodan Ćustić		Kučuk-Alija
Nebojša Ljubišić		Mehmed-aga Fočić
Dimitrije Ilić		Mula Jusuf	Milenko			Žandar Žika
Vlasta Velisavljević		Starac Fočo od 100 leta
Boris Komnenić		Bećir-aga
Ognjen Amidžić			Radonja			pijanac
Bogoljub Mitić „Đoša”			Dragić
Voja Brajović			Srebroljubov		Genadij
Dragan Nikolić			Del Arzan
Dragan Bjelogrlić			Siderliber
Petar Božović			Sultan Selim III
Ivan Jevtović			Jakov
Miloš Samolov			Petar
Dragan Vujić					Major Krigermajster
Dubravko Jovanović					Vojvoda Draško
Lena Bogdanović					Drugarica Rozalija
Velimir Bata Živojinović						Valter
Leontina Vukomanović						sekretar SKOJ-a
Branislav Trifunović							Tanasije K. Abadžić
Katarina Marković							Kraljica Natalija Obrenović
Sanja Marković							Kraljica Draga Mašin

Reference[uredi | uredi izvor]

^ „B92 - Crni Gruja i kamen mudrosti”. B92. 1. jun 2007. Pristupljeno 23. decembar 2021.
^ „Drug Crni u NOB-u, nastavak avantura Crnog Gruje”. www.nezavisne.com. 1. februar 2009. Pristupljeno 23. decembar 2021.
^ „Nastavak "Crnog Gruje" - "Crna ruka"”. pan-radio.com. 22. april 2020. Pristupljeno 23. decembar 2021.
^ „Култна серија добија наставак!”. www.vesti.rs. 22. april 2020. Pristupljeno 24. decembar 2021.
^ „Crni Gruja i kamen mudrosti”. www.mycity.rs. 2. februar 2007. Pristupljeno 24. decembar 2021.
^ ^a ^b „Crni Gruja”. Tv Profil. Pristupljeno 22. januar 2021.
^ ^a ^b „Drug Crni u NOB-u, nastavak avantura Crnog Gruje”. Nezavisne novine. Pristupljeno 1. 2. 2021.
^ „„Drug Crni u NOB“ na internetu”. Danas. Pristupljeno 1. 2. 2021.
^ Petar Blečić (31. 10. 2010). „Kralj umalo doživeo bizaran kraj”. Blic. Pristupljeno 19. 1. 2015.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Crni Gruja na sajtu IMDb (jezik: engleski)
Crni Gruja i kamen mudrosti na sajtu IMDb (jezik: engleski)
Drug Crni u NOB-u na sajtu IMDb (jezik: engleski)
U zagrljaju Crne ruke na sajtu Nove S
Crni Gruja na sajtu navidiku.rs
Crni Gruja na Jutjubu
Crni Gruja na sajtu Prve

[амаркорд-7] Epizoda Amarkord se sastoji iz najzanimljivijih delova prethodnih epizoda, zbog čega se često ne smatra zvaničnim delom serije. Na kraju epizode Gruja, Bole i Čeda pevaju Daj ribu, što predstavlja jedini isečak koji nije prikazan u prethodnim epizodama. Iz ovog razloga, broj epizoda na omotu DVD-a je 11, a ne 12.

[преилипосле-8] U ovoj epizodi, Gruja, Bole i Čeda sede na jednom proplanku i prisećaju se događaja iz prethodnih epizoda. Pošto je epizoda većim delom sačinjena iz delova prethodnih epizoda, često se ne smatra zvaničnim delom serijala.

[шаланеслано-9] U ovoj epizodi prikazano je kako se serija snimala, zbog čega se ni ova epizoda ne smatra zvaničnim delom serijala kao i prethodna, pa je broj epizoda naveden na omotu DVD-a 13, a ne 15.

[1] „B92 - Crni Gruja i kamen mudrosti”. B92. 1. jun 2007. Pristupljeno 23. decembar 2021.

[2] „Drug Crni u NOB-u, nastavak avantura Crnog Gruje”. www.nezavisne.com. 1. februar 2009. Pristupljeno 23. decembar 2021.

[3] „Nastavak "Crnog Gruje" - "Crna ruka"”. pan-radio.com. 22. april 2020. Pristupljeno 23. decembar 2021.

[4] „Култна серија добија наставак!”. www.vesti.rs. 22. april 2020. Pristupljeno 24. decembar 2021.

[5] „Crni Gruja i kamen mudrosti”. www.mycity.rs. 2. februar 2007. Pristupljeno 24. decembar 2021.

[tvprofil-6] „Crni Gruja”. Tv Profil. Pristupljeno 22. januar 2021.

[Независне_новине-10] „Drug Crni u NOB-u, nastavak avantura Crnog Gruje”. Nezavisne novine. Pristupljeno 1. 2. 2021.

[Данас-11] „„Drug Crni u NOB“ na internetu”. Danas. Pristupljeno 1. 2. 2021.

[blic-12] Petar Blečić (31. 10. 2010). „Kralj umalo doživeo bizaran kraj”. Blic. Pristupljeno 19. 1. 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[a]

[b]

[7]

[8]

[9]

p r u Crni Gruja
TV serije	Crni Gruja (2003) Crni Gruja 2 (2004−2005) Crni Gruja i kamen mudrosti (2007) Drug Crni u NOB-u (2013) U zagrljaju Crne ruke (2021−2022)
Filmovi	Crni Gruja i kamen mudrosti (2007) Drug Crni u NOB-u (2009)
Likovi	Crni Gruja Bole Čeda Velja Karađorđe
Glumci	Sergej Trifunović Nenad Jezdić Boris Milivojević Marinko Madžgalj Nikola Kojo Zoran Cvijanović Nela Mihailović Dušanka Stojanović