Muzej Srpske pravoslavne crkve

Muzej Srpske pravoslavne crkve
Osnivanje	14. jun 1954.
Lokacija	Beograd Srbija
Kolekcija	ikone, crkveni tekstil, metalni liturgijski predmeti, rukopisne i štampane bogoslužbene knjige, portreti, grafika (drvorezne i bakrorezne ploče), privilegije, arhivalije
Direktor	jerej dr Vladimir Radovanović
Adresa	Kneza Sime Markovića 6
Veb-sajt	Zvanični veb-sajt

Muzej Srpske pravoslavne crkve je muzej smešten u zgradi Patrijaršije u Beogradu, čuva predmete iz istorije Srpske pravoslavne crkve.

Istorija

Muzej Srpske crkve se prvi put pominje u arhivskim dokumentima iz prve polovine 19. veka. Godine 1851. na episkopskoj konferenciji u Beču je patrijarh Josif Rajačić tražio da se osnuje Srpski narodni muzej, što austrijske vlasti nisu dozvolile. Isti zahtev je ponovljen 1870. Mitropolit beogradski Petar Jovanović je 1856. godine apelovao na sveštenstvo Kneževine Srbije da sakupljaju „srpska živopisna dela” kako bi se otvorio „Srpski muzeum”. Od prikupljenih ikona i umetničkih slika ustanovljena je u prostorijama Beogradske mitropolije umetnička galerija 1858. Godine 1868. je ova zbirka preneta u Narodni muzej. Mitropolit beogradski Mihailo Jovanović je nastavio rad na sakupljanju crkvenih dragocenosti, ali su one deponovane u Narodnu biblioteku Srbije i Narodni muzej. Nakon njega je Mitropolit Inokentije Pavlović 1899. predložio Svetom arhijerejskom saboru da se odredi izvesna suma „iz crkvenih fondova za kopiranje slika svih onih mitropolita Srbije čije se slike mogu naći te da se na taj način osnuje galerija mitropolitskih slika pri mitropoliji Srbije”. Godine 1927. Sveti arhijerejski sabor SPC je doneo odluku da se izradi Pravilnik i da se omogući da svaka eparhija osnuje svoj crkveni muzej i biblioteku. Početkom 1937. su se stekli uslovi za ponovno formiranje Muzeja srpske crkve sklapanjem ugovora između Kraljevine Jugoslavije i Srpske pravoslavne crkve o zakupu Konaka kneginje Ljubice na pedeset godina za potrebe smeštaja Muzeja. Početkom 1940. su nabavljene vitrine za izlaganje muzejskih eksponata, a otvaranje postavke muzeja je predviđeno za oktobar iste godine. Novonastale predratne prilike su omele ostvarivanje ove zamisli i juna je osoblje Crkvenog muzeja razrešeno svojih dužnosti. Godine 1942. je Radoslav Grujić ponovo postavljen za upravnika muzeja i na tom položaju je ostao do 1948. kada ga je nasledio profesor Svetozar St. Dušanić. Godine 1946. su nove vlasti FNRJ raskinule ugovor sa Srpskom pravoslavnom crkvom u vezi sa korišćenjem Konaka kneginje Ljubice, gde je bio smešten Crkveni muzej. Krajem iste godine su preneti sačuvani muzejski predmeti u zgradu Patrijaršije. Muzej Srpske pravoslavne crkve u Beogradu je za posetioce otvorio 14. juna 1954. patrijarh srpski Vikentije. Osnovni fond muzeja čine ikone, crkveni tekstil, metalni liturgijski predmeti, rukopisne i štampane bogoslužbene knjige, portreti, grafika (drvorezne i bakrorezne ploče), privilegije, arhivalije i drugo.

Galerija

• 
  Zgrada Muzeja Srpske pravoslavne crkve
• 
  Tabla sa natpisom
• 
  Ulaz u muzej
• 
  Ikone
• 
  Ikone
• 
  Carske dveri, desno krilo
• 
  Carske dveri, levo krilo
• 
  Omofori
• 
  Bogorodica strasna, 18. vek.
• 
  Krst sa raspećem
• 
  Maketa manastira Ravanice 1705.
• 
  Zbornik sa slovom Ljubve 15. vek
• 
  Lestvica, mitra beogradskog mitropolita i varaždinski apostol
• 
  Muzejski eksponati
• 
  Muzejski eksponati
• 
  Krst u holu muzeja

Vidi još

• Plaštanica srpskog kralja Stefana Uroša II Milutina

Literatura

• Mileusnić, Slobodan (1989). Muzej Srpske pravoslavne crkve (1. izd.). Beograd: Srpska pravoslavna crkva. 
• Mileusnić, Slobodan (2001) [1989]. Muzej Srpske pravoslavne crkve (2. dopunjeno izd.). Beograd: Srpska pravoslavna crkva. 

Spoljašnje veze

Mediji vezani za članak Muzej Srpske pravoslavne crkve na Vikimedijinoj ostavi

• Zvanični veb-sajt