Krasnodarska Pokrajina
| Krasnodarska Pokrajina Краснодарский край | |
|---|---|
 | |
 | |
| Država |  Rusija |
| Federalni okrug | Južni |
| Glavni grad | Krasnodar |
| Službeni jezik | ruski |
| Površina | 75.485 km2 |
| Stanovništvo | (2018). |
| — broj st. | 5.600.893 |
| — gustina st. | 74,2 st./km2 |
| Valuta | ruska rublja |
| — ISO 3166-2 | RU-KDA |
| Vremenska zona | UTC+3 (Moskovsko vreme) |
| Registarske tablice | 23, 93, 123, 193 |
| Zvanični veb-sajt | |
Krasnodarski Pokrajina (rus. Краснодарский край), nezvanično poznata i samo kao Kubanj (rus. Кубань), konstitutivni je subjekt[1] Ruske Federacije i jedan od devet federalnih subjekata sa statusom pokrajine (rus. край). Nalazi se na krajnjem jugozapadu evropskog dela Rusije na području Južnog federalnog okruga.
Krasnodarska Pokrajina se nalazi na krajnjem jugozapadu evropskog dela Rusije, u geopolitičkoj oblasti poznatoj kao Severni Kavkaz. Izlazi na obale Crnog i Azovskog mora i jedan je od tek 4 subjekta Federacije koji ima izlaz na ove akvatorije, dok su na jugu pokrajine visoki vrhovi Velikog Kavkaza. Reka Kubanj koja protiče centralnim delom pokrajine deli Krasnodarski kraj na ravničarski sever i planinski jug. Graniči se sa tri federalne republike, Krimom na zapadu, Karačajevo-Čerkezijom na jugoistoku i Adigejom koja se u vidu enklave nalazi unutar južnih delova pokrajinske teritorije, Rostosvkom oblašću na severu i Stavropoljskim krajem na istoku. Južna granica pokrajine je ujedno i deo međunarodne granice između Ruske Federacije i defakto nezavisne Republike Aphazije (odnosno Republike Gruzije koja Aphaziju smatra delom svoje teritorije). Sa površinom od 75.485 km² nalazi se na 41. mestu.
Prema procenama nacionalne statističke službe za 2018. na području Krasnodarske pokrajine živelo je 5.600.893 stanovnika ili u proseku 74,20 st/km², i po tom parametru ovo je treće najnaseljenije područje u Rusiji, odmah iza Moskve i Moskovske oblasti. Prema statističkim podacima iz iste godine tek nešto više od polovine ukupne populacije pokrajine živi u gradskim centrima. Glavni i najveći grad pokrajine je Krasnodar sa oko 1 120 000 stanovnika, a više od sto hiljada stanovnika imaju i gradovi Soči (411.000), Novorosijsk (270.000) i Armavir. Grad Soči je 2014. bio domaćin Zimskih olimpijskih igara. Pokrajina je administrativno podeljena na 37 drugostepenih opštinskih rejona (rus. муниципальные районы) i na 7 gradskih okruga (rus. городские округа).
Kao administrativna jedinica Sovjetskog Saveza Krasnodarska pokrajina je osnovana 13. septembra 1937. od delova dotadašnje Azovsko-crnomorske pokrajine. Turizam je jedna od najvažnijih privrednih delatnosti u pokrajini, i to kupališni turizam u primorskom području i zimski u unutrašnjosti na planinskom području. Najvažniji turistički centri su Soči, Gelendžik i Anapa. Novorosijsk je jedna od najvažnijih ruskih pomorskih luka, a u pokrajini su stacionirane luke ruske crnomorske flote
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Pokrajina nosi ime po administrativnom centru Krasnodaru. Grad je osnovan 1793. godine i do 1920. se zvao Jekatirinodar, što bi značilo „Jekaterinin poklon” (po carici Katarini, za čije vladavine je osnovan grad). Dolaskom komunista na vlast u Rusiji, ime grada je promenjeno u красно, što znači „crven” i дар — „poklon”, što bi za ime grada značilo „Crveni poklon”.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Krasnodarska Pokrajina se nalazi na krajnjem jugozapadu Ruske Federacije, odnosno u južnom i zapadnom delu geografske regije Severnog Kavkaza i pripada Južnom federalnom okrugu. Pokrajina obuhvata teritoriju površine 75.485 km², što čini 0,44% od ukupne površine Rusije, i po tom parametru Krasnodarska Pokrajina se nalazi na 41. mestu među 85 subjekata Federacije. Oko 5,11% pokrajinske teritorije otpada na unutrašnje vode. Pokrajinska teritorija je prilično kompaktna celina, pa je tako maksimalna dužina u pravcu sever-jug 327 kilometara, odnsono u smeru zapad-istok oko 360 kilometara.
Pokrajina se na severu graniči sa Rostovskom oblašću, na istoku je Stavropoljska Pokrajina, a na jugoistoku Karačajevo-Čerkeska Republika. Južni deo pokrajinske granice uz reku Psou ujedno je i međunarodna granica između Ruske Federacije i Republike Aphazije koju Rusija priznaje kao nezavisnu zemlju (Gruzija Aphaziju smatra pokrajinom u svom sastavu). Uski Kerčki prolaz, u najužem delu širine oko 4,5 km, razdvaja Krasnodarsku Pokrajinu od Krimskog poluostrva, odnosno od ruske Republike Krim. Unutar južnog dela pokrajinske teritorije u vidu enklave smestila se ruska autonomna Republika Adigeja. Na zapadu i severozapadu Krasnodarska Pokrajina izlazi na obale Crnog, odnosno Azovskog mora, a ukupna dužina morske obale je 740 kilometara. Ukupna dužina kopnenih granica pokrajine je oko 800 kilometara. Pokrajinska teritorija je 45. paralelom podeljena na dve gotovo jednake polovine.
Geografski položaj | |
|---|---|
Reljef[uredi | uredi izvor]
Reka Kubanj koja teče preko centralnih delova Krasnodarske Pokrajine u smeru istok-zapad deli pokrajinu na dve glavne geografske regije, ravničarsku na severu i planinsku na jugu. Severni, ravničarski, deo pokrajine koji čini 2/3 njene ukupne teritorije obuhvata područje prostrane Kubanjsko-priazovske nizije koja je deo znatno prostranije Pontijsko-kaspijske stepe koja se proteže sve od Rumunije do Urala. Kubanjsko-priazovska nizija predstavlja prostranu, nisku i plavljenju podložnu aluvijalnu ravan spuštenu između Azovskog mora i doline Kubanja. Nizija je blago nagnuta u pravcu severozapada i postepeno se spušta idući ka Azovskoj obali. Najviša tačka nizije leži na nadmorskoj visini od 156 metara. Uz levu obalu Kubanja prostire se Prikubanjska ravnica, terasasta aluvijalna ravan jako raščlanjena dubokim rečnim dolinama i sa jako izraženim terasama čije visine dostižu i do 200 metra. Najniži deo pokrajinske teritorije nalazi se na krajnjem zapadu, na Tamanskom poluostrvu, gde se reka Kubanj uliva u Azovsko more prostranim deltastim ušćem. Tamansko poluostrvo je specifično po svojim aktivnim i ugašenim blatnim vulkanima kojih na poluostrvu ima oko tridesetak. Najveći među njima je Golubički blatni vulkan, prečnika oko stotinjak metara i visine do 2 metra.[2] Na severu je Jejsko poluostrvo.
Južnim delovima pokrajine dominira planinski reljef koji čini severna podgorina Velikog Kavkaza i Kavkaz. Najviši delovi pokrajine nalaze se uz granicu sa Aphazijom, a najviši vrh je planina Cahvoa sa visinom od 3.345 metara. Preko tri hiljade metara visine imaju i planine Agepsta i Pseašho (oba vrha sa visinom od 3.256 m). Uz granicu sa Adigejom je i planina Veliki Thač čiji najviši vrh leži na nadmorskoj visini od 2.369 metara. Na planini Fišt (2.867 m) nalazi se najzapadniji glečer Velikog Kavkaza. Istočni delovi pokrajine nalaze se u podgorini Stavropoljskog pobrđa sa prosečnim nadmorskim visinama od oko 300 metara.
Hidrografske karakteristike[uredi | uredi izvor]
Hidrografska slika Krasnodarske Pokrajine je izrazito bogata i raznovrsna. Najvažnija reka u pokrajini je Kubanj koja teče centralnim delom Krasnodarske Pokrajine u smeru istok-zapad u u dužini od 662 kilometra (od ukupnih 870 km). Kubanj se uliva u Azovsko more prostranom i dosta zamočvarenom rečnom deltom površine oko 4.300 km², a koja počinje na 116. km njenog toka uzvodno od ušća. Dužina obalne linije u području delte je 280 km, od čega je oko 160 km Azovska, a preostalih 120 kilometara Crnomorska obala. Na taj način Kubanj je jedinstvena reka u svetu koja se uliva u dva mora. Ukupan protok Kubanja na ušću je 11 km³ na godišnjem nivou. Sve najvažnije pritoke na području Krasnodarskog kraja u Kubanj se ulivaju na njegovoj levoj obali, a najznačajnije među njima su Urup (231 km), Laba (347 km), Belaja (273 km), Pšiš, Psekups, Apčas, Afips i Adagum. Na centralnom delu toka Kubanja nalazi se veštačko Krasnodarsko jezero površine 420 km².
Reke u severnom, nizijskom delu pokrajine imaju tipičan ravničarski karakter i pripadaju Azovskom slivu. Najveće među njima su Jeja (311 km) sa pritokama Kugojejom i Sosikom, Bejsug (243 km), Kirpili (202 km) i Čelbas (288 km). Reke koje otiču direktno ka Crnom moru su znatno kraćih tokova, a najveće među njima su Mzimta (89 km), Šahe (59 km), Psou (53 km) i Soči (45 km).
Širom pokrajine se nalaze brojna manja jezera, uglavnom kraškog ili glacijalnog porekla, dok se uz Azovsku obalu nalaze brojna slana limanska jezera. Ukupna površina Kubanjskih limana (rus. Кубанские лиманы) je oko 1.300 km², a najveći među njima je Bejsuški liman površine 272 km². Od ostalih jezera izdvajaju se Abrau, smešteno na istoimenom poluostrvu svega nekoliko kilometara od crnomorske obale, Hansko jezero, jezero Kardivač i druga.
Na teritoriji Krasnodarske Pokrajine nalazi se i veliki Azovsko-kubanjski slatkovodni basen na čijem području se nalaze značajniji izvori termomineralnih voda.
Azovska obala je dosta niska, zamočvarena, prostrana i jako razuđena, dok je crnomorska obala znatno uža i u njenom neposrednom zaleđu nalaze se visoki planinski vrhunci Velikog Kavkaza koji je poput zidova štite od prodora hladnih vetrova iz unutrašnjosti. Crnomorska obala Rusije proteže se od granice sa Aphazijom i Adlera na jugu do Tamanskog poluostrva na severu.
-
Reka Mzimta -
Detalj sa Crnomorske obale -
-
Planina Pseašho -
Bogatirska pećina
.jpg)
Klima[uredi | uredi izvor]
Vremenska zona[uredi | uredi izvor]
.svg)
Celokupna teritorija Krasnodarske Pokrajine nalazi se u vremenskoj zoni koja se po međunarodnim standardima za merenje vremena označava kao Moskovsko vreme, odnosno Moscow Time Zone (MSK/MSD). U odnosu na koordinisano univerzalno vreme Moskovsko vreme ima vrednost od UTC+3. Iako se područje na krajnjem zapadu pokrajine, od Anape do Kerčkog moreuza geografski nalazi u vremenskoj zoni UTC+2 i taj deo se zbog svoje male površine iz praktičnih razloga nalazi u istoj vremenskoj zoni kao i ostatak pokrajine.
Demografija[uredi | uredi izvor]
Prema podacima nacionalne statističke službe Ruske Federacije za 2017. na teritoriji Krasnodarske pokrajine živelo je 5.570.945 stanovnika, odnosno u proseku 73,80 stanovnika po kvadratnom kilometru.[3] Krasnodarski kraj je po broju stanovnika treće najnaseljenije područje na teritoriji Federacije, odmah posle grada Moskve i Moskovske oblasti. Procentalni udeo gradske populacije u ukupnoj populaciji Pokrajine dosta je niži u odnosu na nacionalni prosek i iznosi oko 54,6% (nacionalni prosek je 74,27%).[3] Krasnodarska pokrajina je jedan od retkih subjekata Ruske Federacije koji beleži konstantan rast populacije, a jedan od najvažnijih razloga populacionog rasta su i ekonomske migracije iz susednih slabije razvijenih područja, te iz Ukrajine, Jermenije i Gruzije.
| 1897. | 1926. | 1939. | 1959. | 1970. | 1979. | 1989. | 2002. | 2010. | 2017. | 2019. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1.918.881 | 2.934.000  | 2.889.000  | 3.762.499* | 4.509.807* | 4.814.835* | 5.113.148* [4] | 5.125.221 [5] | 5.226.647 [6] | 5.570.945 [3] | 5.648.235 |
Napomena: Na popisima u periodu između 1959. i 1990. u ukupnu brojku stanovnika u Pokrajini uračunati su i stanovnici tadašnje Adigejske autonomne oblasti (danas Republika Adigeja) koja se nalazila u sastavu Krasnodarskog kraja.
Iako na teritoriji Krasnodarskog kraja žive brojne etničke zajednice, osnovu populacije u Pokrajini čine etnički Rusi čiji je udeo u ukupnoj populaciji nešto ispod 90%. Zanimljivo je da je značajan deo ruskojezične populacije, posebno u severnim i zapadnim delovima, ukrajinskog porekla, odnosno reč je o ruskim Kozacima doseljenim na ovo područje tokom poslednja tri veka. Najbrojniji manjinski narod su Jermeni koji uglavnom naseljavaju južne delove Pokrajine, te Ukrajinci naseljeni u severnim i priobalnim regionima.
| Narod | Popis 1939. | Popis 2002. | Popis 2010. |
|---|---|---|---|
| Rusi | 2.754.027 (86,80%) | 4.436.272 (86,78%) | 4.522.962 (88,25%) |
| − od toga Kozaci | — | 17.500 (0,3%) | 5.300 (0,1%) |
| Jermeni | 60.501 (1,90%) | 274.566 (5,37%) | 281.680 (5,50%) |
| Ukrajinci | 149.874 (4,72%) | 131.774 (2,58%) | 83.746 (1,63%) |
| Grci | 42.568 (1,34%) | 26.540 (0,52%) | 22.595 (0,44%) |
| Belorusi | — | 26.260 (0,51%) | 16.890 (0,33%) |
| Tatari | — | 25.589 (0,50%) | 24.840 (0,48%) |
| Gruzini | — | 20.500 (0,40%) | 17.826 (0,35%) |
| Nemci | 34.287 (1,028%) | 18.469 (0,36%) | 12.171 (0,24%) |
| Adigejci | 64.177 (2,02%) | 15.821 (0,31%) | 13.834 (0,27%) |
| Turci | — | 13.496 (0,26%) | 8.527 (0,17%) |
| Azeri | — | 11.944 (0,23%) | 10.165 (0,20%) |
| Romi | — | 10.873 (0,21%) | 12.920 (0,25%) |
| Kurdi | — | 5.022 (0,10%) | 5.899 (0,12%) |
| Čerkezi | — | 4.446 (0,09%) | 5.258 (0,10%) |
| Moldavci | — | 6.537 (0,13%) | 5.258 (0,10%) |
| Osetini | — | 4.133 (0,08%) | 4.537 (0,09%) |
| neopredeljeni i ostali | 67.240 (2,11%) | 21.656 (0,43%) | 110.852 (2,12%) |
Na teritoriji Krasnodarske pokrajine postoji ukupno 26 zvaničnih gradova, od čega su njih 15 gradovi pokrajinske subordinacije, 12 poluurbanih varošica (rus. посёлков городского типа) i 1.725 seoskih naselja (sela, zaseoci, stanice). Glavni i najveći grad Pokrajine je Krasnodar (880.000), a više od sto hiljada stanovnika imaju još i gradovi Soči (411.500), Novorosijsk (271.000) i Armavir (191.000).
| Spisak najvećih gradove Krasnodarskog kraja (2017. god.) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Grad | Stanovnika | Grad | Stanovnika |  Krasnodar  Soči .JPG) Novorosijsk | ||||
| 1. | Krasnodar (Краснодар) | 881.476 | 13. | Krimsk (Крымск) | 57.254 | |||
| 2. | Soči (Сочи) | 411.524 | 14. | Timašjovsk (Тимашёвск) | 52.527 | |||
| 3. | Novorosijsk (Новороссийск) | 270.774 | 15. | Belorečensk (Белореченск) | 52.264 | |||
| 4. | Armavir (Армавир) | 190.871 | 16. | Kurganjinsk (Курганинск) | 48.964 | |||
| 5. | Jejsk (Ейск) | 84.259 | 17. | Kanevskaja (Каневская) | 44.386 | |||
| 6. | Kropotkin (Кропоткин) | 79.152 | 18. | Ust-Labinsk (Усть-Лабинск) | 41.348 | |||
| 7. | Anapa (Анапа) | 75.375 | 19. | Korenovsk (Кореновск) | 41.823 | |||
| 8. | Slavjansk na Kubanu (Славянск-на-Кубани) | 66.014 | 20. | Apšeronsk (Апшеронск) | 40.239 | |||
| 9. | Gelendžik (Геленджик) | 74.887 | 21. | Temrjuk (Темрюк) | 40.108 | |||
| 10. | Tuapse (Туапсе) | 62.841 | 22. | Lenjingradskaja (Ленинградская) | 36.940 | |||
| 11. | Labinsk (Лабинск) | 60.889 | 23. | Abinsk (Абинск) | 37.749 | |||
| 12. | Tihoreck (Тихорецк) | 58.982 | 24. | Novokubansk (Новокубанск) | 35.437 | |||
Administrativna podela[uredi | uredi izvor]
Prema zakonu Krasnodarskog kraja od 2009. godine „O administrativno-teritorijalnom ustrojstvu pokrajine”, Krasnodarski kraj je administrativno podeljen na 37 opštinskih rejona i sedam gradskih okruga. Rejoni, odnosno gradski okruzi, dalje su podeljeni na nižestepene opštinske jedinice kojih je prema podacima iz januara 2016. ukupno bilo 389. Od ukupno 26 zvaničnih gradova u pokrajini, njih 15 je sa statusom pokrajinske subordinacije, a na celoj teritoriji pokrajine nalazilo se ukupno 1.717 naseljenih mesta.[7][8][9]
| № na karti |
Naziv admin. jedinice | OKATO kod | Stanovnika | Admin. centar |
|---|---|---|---|---|
| Gradovi pokrajinske subordinacije i gradski okruzi | ||||
| I | Krasnodarski GO | 03401 | 972.952 | Krasnodar |
| II | Anapski GO | 03403 | 186.127 | Anapa |
| III | Armavirski GO | 03405 | 209.405 | Armavir |
| IV | Belorečensk | 03406 | 52.264 | Belorečensk |
| V | Gelendžički GO | 03408 | 115.464 | Gelendžik |
| VI | Gorjačkoključki GO | 03409 | 65.045 | Gorjači Ključ |
| VII | Jejsk | 03411 | 84.259 | Jejsk |
| VIII | Kropotkin | 03414 | 79.152 | Kropotkin |
| IX | Krimsk | 03415 | 57.254 | Krimsk |
| X | Labinsk | 03417 | 60.889 | Labinsk |
| XI | Novorosijski GO | 03420 | 330.504 | Novorosijsk |
| XII | Slavjansk na Kubanu | 03423 | 66.014 | Slavjansk na Kubanu |
| XIII | Sočinski GO | 03426 | 492.601 | Soči |
| XIV | Tihoreck | 03429 | 58.982 | Tihoreck |
| XV | Tuapse | 03432 | 62.841 | Tuapse |
| Opštinski rejoni | ||||
| 1 | Abinski | 03201 | 96.854 | Abinsk |
| 2 | Apšeronski | 03205 | 101.303 | Apšeronsk |
| 3 | Beloglinski | 03207 | 30.570 | Bela Glina |
| 4 | Belorečenjski | 03208 | 108.729 | Belorečensk |
| 5 | Brjuhovečki | 03210 | 50.907 | Brjuhoveckaja |
| 6 | Viselkovski | 03212 | 59.239 | Viselki |
| 7 | Guljkevičski | 03213 | 99.202 | Guljkeviči |
| 8 | Dinski | 03214 | 141.442 | Dinskaja |
| 9 | Jejski | 03216 | 135.483 | Jejsk |
| 10 | Kavkaski | 03218 | 123.096 | Kropotkin |
| 11 | Kalinjinski | 03219 | 51.135 | Kalinjinskaja |
| 12 | Kanevski | 03220 | 103.713 | Kanevskaja |
| 13 | Korenovski | 03221 | 86.480 | Korenovsk |
| 14 | Krasnoarmejski | 03223 | 104.756 | Poltavskaja |
| 15 | Krilovski | 03224 | 35.933 | Krilovskaja |
| 16 | Krimski | 03225 | 133.659 | Krimsk |
| 17 | Kurganjinski | 03227 | 105.464 | Kurganjinsk |
| 18 | Kuščjovski | 03228 | 65.836 | Kuščjovskaja |
| 19 | Labinski | 03230 | 98.545 | Labinsk |
| 20 | Lenjingradski | 03232 | 63.735 | Lenjingradskaja |
| 21 | Mostovski | 03233 | 70.468 | Mostovskoj |
| 22 | Novokubanski | 03234 | 87.332 | Novokubansk |
| 23 | Novopokrovski | 03235 | 42.901 | Novopokrovskaja |
| 24 | Otradnjenski | 03237 | 64.014 | Otradnaja |
| 25 | Pavlovski | 03239 | 66.892 | Pavlovskaja |
| 26 | Primorsko-Ahtarski | 03241 | 59.425 | Primorsko-Ahtarsk |
| 27 | Severski | 03243 | 118.973 | Severskaja |
| 28 | Slavjanski | 03245 | 132.468 | Slavjansk na Kubanu |
| 29 | Starominški | 03247 | 40.877 | Starominskaja |
| 30 | Tbiliški | 03249 | 48.692 | Tbiliskaja |
| 31 | Temrjučki | 03251 | 124.077 | Temrjuk |
| 32 | Timašjovski | 03253 | 111.544 | Timašjovsk |
| 33 | Tihorečki | 03254 | 118.302 | Tihoreck |
| 34 | Tuapsinskiй | 03255 | 130.272 | Tuapse |
| 35 | Uspenjski | 03256 | 40.807 | Uspenskoje |
| 36 | Ustlabinski | 03257 | 109.617 | Ust-Labinsk |
| 37 | Ščerbinovski | 03259 | 36.109 | Staroščerbinovskaja |
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Konstituciя Rossiйskoй Federacii ”.
- ^ В Азовском море извержение вулкана шокировало людей (видео)
- ^ a b v „Čislennostь naseleniя Rossiйskoй Federacii po municipalьnыm obrazovaniяm na 1 яnvarя 2017 goda”. Arhivirano iz originala 31. 07. 2017. g. Pristupljeno 02. 12. 2017.
- ^ „Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 g. Čislennostь naličnogo naseleniя soюznыh i avtonomnыh respublik, avtonomnыh oblasteй i okrugov, kraёv, oblasteй, raйonov, gorodskih poseleniй i sёl-raйcentrov.”. Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 goda (na jeziku: ruski). Demoscope Weekly. 1989. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (21. 5. 2004). „Čislennostь naseleniя Rossii, subъektov Rossiйskoй Federacii v sostave federalьnыh okrugov, raйonov, gorodskih poseleniй, selьskih naselёnnыh punktov – raйonnыh centrov i selьskih naselёnnыh punktov s naseleniem 3 tыsяči i bolee čelovek”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2002 goda (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (Federalni zavod za statistiku) (2011). „Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2010 goda. Tom 1 (Nacionalni popis stanovništva 2010, 1. svezak)”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2010 goda (Nacionalni popis stanovništva 2010) (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Закон Краснодарского края от 2 июля 2009 г. № 1765-КЗ «Об административно-территориальном устройстве Краснодарского края и порядке его изменения»
- ^ ]Города и районы края // Официальный сайт администрации Краснодарского края Архивирано на сајту Wayback Machine (24. март 2017)
- ^ Реестр наименований географических объектов на территорию Краснодарского края по состоянию на 26.01.2017 Архивирано на сајту Wayback Machine (26. децембар 2014) // Государственный каталог географических названий (Росреестр)
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
 | ||
| Državne | |
|---|---|
| Geografske | |
| Ostale | |