Memorijal (društvo)

Memorijal
Osnivač	Lav Ponomarjov
Datum osnivanja	28. januar 1989.
Tip	neprofitna, nevladina organizacija
Namena	zaštita ljudskih prava
Lokacija	Moskva, Rusija
Rukovodioci	Andrej Saharov, Arsenij Roginski, Sergej Kovalev
Veb-sajt	www.memo.ru www.memohrc.org

Memorijal je međunarodno društvo za zaštitu ljudskih prava. Onovano je 1988. na inicijativu Andreja Saharova u Rusiji i posvećena istorijskim posledicima političke tiranije, ljudskim pravima i socijalnoj zaštiti preživelih žrtava sovjetskih sistema gulaga.
Memorijal je uz Alesa Bjaljackog i Centra za građanske slobode dobitnik Nobelove nagrade za mir za 2022. godinu.

Istorija

Organizacija je prvobitno osnovana zbog gradnje Spomen obeležja za žrtve staljinizma. Andrej Saharov je bio prvi predsednik društva. Memorijal je bila prva nevladina organizacija na području bivšeg Sovjetskog Saveza. Spomenik je otkriven 30. oktobra 1990. godine ispred bivšeg sedišta KGB-a Lubjanke u Moskvi.

Organizacija je uskoro postavila nove ciljeve. Volonteri su posećivali preživele Gulaga, pisali njihove životne priče i pokušavli da im daju prostora u javnosti. Početkom 1990-ih godina u Rusiji je osnovano oko 70 podružnica udruženja Memorijal. Danas postoje 87 međunarodne grupe, uključujući Poljsku, Ukrajinu, Letoniju i Nemačku.

Odlukom Vrhovnog suda Rusije, 28. decembra 2021. određeno je raspuštanje NVO Memorijal kao i svih njenih podružnica zbog kršenja Zakona o stranim agentima.

Spoljašnje veze

• Memorial International (de, en, ru)
• Žrtve političkkog terora u SSSR
• Nobelova nagrada za mir i Rusija: Memorijal - grupa za zaštitu ljudskih prava koja razotkriva neprijatnu prošlost (B92, 7. oktobar 2022)