Andrija Pejović

andrija pejović
Andrija Pejović
Lični podaci
Datum rođenja	(1911-08-11)11. avgust 1911.
Mesto rođenja	Gornji Ceklin, kod Cetinja, Kraljevina Crna Gora
Datum smrti	10. april 1997.(1997-04-10) (85 god.)
Mesto smrti	Beograd, Srbija, SR Jugoslavija
Profesija	pravnik
Delovanje
Član KPJ od	1939.
Učešće u ratovima	Aprilski rat Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armija 1941 — 1946.
Čin	potporučnik JV u rezervi general-pukovnik JNA u rezervi
Heroj
Narodni heroj od	27. novembra 1953.
Odlikovanja

Andrija Pejović (Gornji Ceklin, kod Cetinja, 11. avgust 1911 — Beograd, 10. april 1997), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFRJ i SR Crne Gore i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 11. avgusta 1911. godine u Gornjem Ceklinu, kod Cetinja. Poticao je iz veoma siromašne porodice, a već u prvoj godini života je ostao bez oba roditelja. Majka mu je umrla pola godine nakon porođaja, a otac Petar je poginuo u Prvom balkanskom ratu, 1912. godine. Brigu o njemu preuzela je starija sestra, tada devojčica od nepunih 10 godina.

Osnovnu školu je pohađao u rodnom selu. Sedam razreda gimnazije je završio na Cetinju, a osmi razred i maturu je položio u Novom Vrbasu, 1934. godine. Nakon toga je u Subotici pohađao Pravni fakultet, na kome je diplomirao juna 1938. godine. Za vreme studija se priključio revolucionarnom studentskom pokretu, a aprila 1936. godine je učestvovao u štrajku studenata Pravnog fakulteta. Tada je bio ranjen od jednog studenta-štrajkbrehera. Nakon završenih studija, zatražio je državnu službu, ali je bio odbijen, pa je radio kao advokatski pripravnik u Bačkom Petrovom Selu i Starom Bečeju. Kako je u međuvremenu odslužio vojni rok i stekao čin rezervnog potporučnika, u toku 1939. i 1940. godine je proveo oko godinu dana na vojnim vežbama. U toku 1939. godine je bio primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).

Aprilski rat i Narodnooslobodilačka borba

Januara 1941. je ponovo bio pozvan na vojnu vežbu i na njoj ga je na dužnosti komandira voda u 34. pješadijskom puku Jugoslovenske vojske u Subotici, zatekao napad Sila osovina na Kraljevinu Jugoslaviju. Sutradan 7. aprila, njegov puk je sa mađarske granice bio upućen za Loznicu, i tu je, zajedno sa desetinama hiljada vojnika iz drugih jedinica, predat Nemcima. Andrija se tada, zajedno sa nekoliko drugova uputio u Crnu Goru, gde je uz velike teškoće krajem aprila uspeo da stigne u rodno selo. Ovde se povezao sa partijskom organizacijom KP Jugoslavije i aktivno se uključio u rad na organizovanju ustanka.

U Trinaestojulskom ustanku, kao komandir gerilskog odreda, učestvovao je u borbi, za oslobođenje Rijeke Crnojevića, a dva dana kasnije u borbi na Košćelima, u kojoj je zarobljen italijanski Drugi bataljon granične straže, koji je, zbog intervencije prema Cetinju i deblokade cetinjskog garnizona, bio poslat iz Albanije. Od avgusta 1941. do sredine juna 1942. godine bio je komandir Gornjoceklinske čete, komandant bataljona „13. jul”, zamenik komandanta Lovćenskog odreda, komandant bataljona „Carev laz” i komandant Lovćenskog partizanskog odreda. Jedinice kojima je komandovao vodile su uspešne borbe protiv italijanskog okupatora, a naročito bataljon „Carev laz”, koji je u drugoj polovini zime 1941/42. velikim delom onemogućio neprijateljski saobraćaj na komunikaciji Podgorica—Cetinje.

Sredinom juna 1942. godine, nakon povlačenja glavnine partizanskih snaga iz Crne Gore, bio je upućen na politički rad na područje Cetinjskog sreza. Kao sekretar Međuopštinskog komiteta KPJ za Riječku i Ljubotinjsku opštinu, na ovom području je radio do kapitulacije Italije, 9. septembra 1943. godine. Od septembra 1943. do polovine avgusta 1944. godine je bio najpre politički komesar, a potom komandant obnovljenog Lovćenskog partizanskog odreda, pa zamenik komandanta Šeste crnogorske udarne brigade i kratko vreme, načelnik Drugog odeljenja Štaba Drugog udarnog korpusa. Od polovine avgusta do decembra 1944. godine bio je pomoćnik načelnika Drugog odeljenja Vrhovnog štaba NOV i POJ, a od tada do kraja rata delegat Vrhovnog štaba pri Štabu Prve bugarske armije.

Posleratni period

Od završetka rata do aprila 1946. godine je bio šef jugoslovenske delegacije za ratne zločine pri Štabu Američke armije za Evropu, u Visbadenu. Od aprila 1946. do aprila 1963. je radio u Saveznom sekretarijatu za unutrašnje poslove FNRJ (SSUP), kao načelnik Kontrolnog odeljenja, pomoćnik načelnika i načelnik Glavne uprave Narodne milicije, pomoćnik Saveznog sekretara za unutrašnje poslove FNRJ i državni podsekretar, a od aprila 1963. godine je bio savezni javni pravobranilac. Penzionisan je 1. januara 1977. godine. Imao je čin general-pukovnika JNA u rezervi, a bio je član Saveta SR Crne Gore.

Umro je 10. aprila 1997. godine u Beogradu.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su Orden partizanske zvezde drugog reda, Orden za hrabrost i dr. Ordenom narodnog heroja je odlikovan 27. novembra 1953. godine.

Literatura

• Ko je ko u Jugoslaviji. Beograd: Hronometar. 1970. 
• Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.