Američka okupacija Dominikanske Republike (1965–1966)

Američka okupacija Dominikanske Republike
	Deo Hladnog rata
	; General Brus Polmer tokom okupacije
Vreme	28. april 1965 — septembar 1966.
Mesto	Dominikanska Republika
Ishod	. pobeda SAD; Huan Bosk srušen s vlasti; Hoakin Balagver izabran za novog predsednika;
Sukobljene strane
SAD ; • Inter-američke mirovne snage (Brazil, Honduras, Paragvaj, Nikaragva, Kostarika, El Salvador)	Dominikanska Republika
Komandanti i vođe
Lindon Džonson ; Robert Jork	Huan Bosk ; Fransisko Kamanjo
Jačina
42.000 vojnika SAD, ; 1748 vojnika Inter-američkih mirovnih snaga	7.000[traži se izvor]
Žrtve i gubici
SAD: 44 poginulih, 283+ ranjenih ; IAPF: 17 ranjenih	2.000+ poginulih ; 1000 civila ubijenih tokom sukoba

Okupacija Dominikanske Republike od strane vojske SAD započela je ulaskom američkih marinaca u glavni grad Santo Domingo 28. aprila 1965. godine, tokom Dominikanskog građanskog rata. U okupaciji im se narednog dana pridružila 82. vazdušna divizija vojske SAD. Završila je septembra 1966. godine, povlačenjem američkih vojnih jedinica.

Pozadina

Nakon atentata na dominikanskog diktatora Rafaela Truhilja 1961. godine, u Dominikanskoj Republici usledio je period političke nestabilnosti. Na novim izborima pobedio je Huan Bosk, vođa antitruhiljističke Dominikanske revolucionarne partije. Boš je pokrenuo seriju sekularnih reformi u državi, što su Katolička crkva, vojni vrh i ekonomske elite protumačili kao širenje komunizma i stvaranja „nove Kube“. Bošova vlada srušena je vojnim udarom 25. septembra 1963, a na vlast je došla civilna hunta na čelu s Donaldom Ridom Kabralom.

Nezadovoljstvo novom vladom nateralo je stanovništvo i simpatizere Boska na oružani ustanak. Pobunjenici (poznati pod nazivom konstitucionalisti) su imali daleko više uspeha u ratu od Ridovih snaga (poznati kao lojalisti), te su naposletku zauzeli i glavni grad. Vazdušne snage su počele da bombarduju glavni grad 28. aprila 1965. godine. Prvobitne aktivnosti američkih marinaca svodile su se na evakuaciju njihovog osoblja i civila iz glavnog grada, dok je u isto vreme Rid zagovarao američku invaziju.

Okupacija

Američki predsednik Lindon Džonson, ubeđen u poraz Ridovih lojalista i uplašen zbog mogućeg stvaranja „druge Kube“, izdao je naređenje američkim snagama da intervenišu. Ova odluka bila je samo njegova, jer su ga svi savetnici savetovali da ne interveniše jer su bili ubeđeni da će Rid naposletku pobediti. Džonson je poslušao savet američkog ambasadora u Dominikanskoj Republici, koji ga je ubedio da su Ridove snage nedovoljno jake za pobedu. Zvanično opravdanje za invaziju bila je „zaštita građana SAD“.

Ukupno 405 marinaca pokrenulo je invaziju na Dominikansku Republiku 28. aprila 1965. usmerenu prema Santo Domingu. Organizacija američkih država formirala je Inter-američke vojne snage čija je zadaća bila pomoć SAD tokom invazije i okupacije.

Boskove snage pružale su otpor marincima. Posredstvom papinskog nuncija 29. aprila je ugovoreno primirje. Mirovni sporazum potpisali su 5. maja pukovnik Benoa (lojalista) i pukovnik Kamanjo (konstitucionalista). Uprkos sporazumu, konstitucionalisti su još neko vreme pružali oružani otpor snagama SAD i organizovali kongres na kojem su izbrali Kamanja za novog predsednika Dominikanske Republike. Američki zvaničnici su podržali generala Imbera kao predsednika Vlade nacionalne obnove. Naredni korak u procesu stabilizacije bilo je formiranje koalicione vlade Imbera i Kamanja. Kamanjo je odbio ponudu, nakon čega je Imber pokrenuo operaciju „Čišćenje“ usmerenu protiv preostalih konstitucionalističkih snaga. Operacija je bila završena do 21. maja.

Do 1. maja 1965, u Dominkanskoj Republici nalazilo se 12.000 američkih vojnika, ali je OAJ pomrenuo inicijatvu da se američke snage polagano zamene Inter-američkim mirovnim snagama, čiji su pripadnici bili iz Brazila (1130), Hondurasa (250), Paragvaja (184), Nikaragve (160), Kostarike (21) i El Salvadora (3). Delegacija Sovjetskog Saveza je 3. juna na skupštini UN-a osudila invaziju na Dominikansku Republiku opisavši ju kao otvorenu vojnu intervenciju protiv suverene države.

Borbe protiv konstitucionalista nastavile su se sve do avgusta 1965, kada je ponovno proglašeno primirje. Većina američkih snaga do tada je napustila Dominikansku Republiku, dok su se pojedine jedinice zadržale sve do septembra 1966. godine. Suočen sa sve većim gubicima, Kamanjo je pristao na sporazum nametnut od strane SAD.

Godine 1966, na izborima je pobedio Hoakin Balagver (jedan od bivših Truhiljovih marionetskih predsednika), poduprt od Džonsonove administracije. Bosk je izgubio na izborima i nikad više nije uspeo da se vrati na vlast. Iako je Dominikanskom Republikom zavladala relativna stabilnost, Balagver je nastavio da dominira dominikanskom politikom naredne 22 godine.

Reference

^ The US Intervention in the Dominican Republic, 1965
^ Washington Center of Foreign Political Research, National Support of International Peacekeeping and Peace Observation operations (Washington, D.C.: Johns Hopkins University, Feb 70). str. 289-313.
^ ^a ^b Eckhardt, William, in World Military and Social Expenditures 1987-88 (12th ed., 1987) by Ruth Leger Sivard.

Vidi još

[leather-1] The US Intervention in the Dominican Republic, 1965

[2] Washington Center of Foreign Political Research, National Support of International Peacekeeping and Peace Observation operations (Washington, D.C.: Johns Hopkins University, Feb 70). str. 289-313.

[Eckhardt,_William_1987-3] Eckhardt, William, in World Military and Social Expenditures 1987-88 (12th ed., 1987) by Ruth Leger Sivard.

[1]

[2]

[3]