Nova komunistička partija Jugoslavije
Nova komunistička partija Jugoslavije NKPJ | |
---|---|
Generalni sekretar | Aleksandar Banjanac (1983) |
Zastupnik | Marijan Kubik (1984) |
Istaknuti osnivači | Batrić Mijović (1936) i Milenko Tončić (1932–2017) |
Osnivač | Branko Kitanović (1935–2011) |
Osnovana | 30. jun 1990. |
Sedište | Nikole Spasića 4, 11102. Beograd Telefon: 063/454-471. Mejl: int_nkpj@yahoo.com[1] Republika Srbija |
Novine | Novi Komunist |
Omladinski ogranak | Savez komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) Prvi sekretar: Miloš Karavezić |
Ideologija | komunizam, marksizam-lenjinizam, staljinizam, levičarski nacionalizam, evroskepticizam, sovjetofilstvo, antiNATO politika |
Politička pozicija | levica |
Religija | ateizam |
Nacionalno članstvo | RS–NKPJ–SKOJ |
Evropsko članstvo | Inicijativa komunističkih i radničkih partija [2] |
Međunarodno članstvo | Internacionalni sastanci komunističkih i radničkih partija [3] |
Boje | crvena i zlatno žuta |
Slogan | Proleteri svih zemalja, ujedinite se! |
Himna | Internacionala na ruskom, hor i orkestar Sovjetskog radija |
Skupština opštine Zemun | 1 / 57
|
Zastava organizacije | |
Veb-sajt | |
www |
Nova komunistička partija Jugoslavije (skraćeno NKPJ) je jugoslovenska[4] komunistička, marksističko-lenjinistička vanparlamentarna organizacija u Republici Srbiji. Njen osnivač i prvi generalni sekretar bio je Branko Kitanović, pisac i prevodilac. Drugi generalni sekretar bio je crnogorski i srpski pravnik Batrić Mijović; dok je sadašnji generalni sekretar turistički radnik, etnolog i antropolog Aleksandar Banjanac. NKPJ sledi ideje Marksa, Engelsa, Lenjina i Staljina.
NKPJ smatra Kinu, Vijetnam, Severnu Koreju, Laos i Kubu socijalističkim zemljama. NKPJ se oštro protivi titoizmu, mišljenja je da je lider KPJ/SKJ i doživotni predsednik SFR Jugoslavije Josip Broz Tito bio "komunistički revizionista", ali je mišljenja da je SFRJ bila socijalistička zemlja do 1990. Cilj NKPJ je ponovno ujedinjenje SFRJ.
Nakon osamostaljenja Crne Gore, ogranak partije u toj državi je uzeo ime Nova komunistička partija Crne Gore.
Novi komunistički pokret Jugoslavije stvoren je na Osnivačkom kongresu 30. juna 1990. godine u Beogradu. Kongres je održan u sali Saveza inženjera i tehničara Srbije, uz učešće 265 delegata iz svih republika Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. S obzirom na to da se tadašnja aktuelna vlast nije složila da partija nosi ime „Komunistička partija Jugoslavije“, na kongresu je odlučeno da se napravi kompromis i da se prihvati naziv „Novi komunistički pokret Jugoslavije“. Krajem 1990. vlast je dozvolila naziv „Komunistička partija Jugoslavije“, ali je tada iz praktičnih i administrativnih razloga naziv „Novi komunistički pokret Jugoslavije“ ostao do 1995. godine.
Najviši organ partije između dva Kongresa je Centralni komitet sa svojim Sekretarijatom. U februaru 1991. osmočlana delegacija NKPJ bila je gost Komunističke partije Sovjetskog Saveza na poziv članova rukovodstva KPSS, koji su bili protivnici linije Gorbačova - Jakovljeva i Ševarnadzea. U januaru 1992. osnovan je Savez komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) kao nastavljač tradicija nekadašnjeg SKOJ-a koji je ukinut 1948. godine. Drugi kongres NKPJ održan je u Beogradu aprila 1991. godine. Na kongresu je došlo do oštrog generalnog sukoba između marksističko-lenjinističke linije većine članova partije i Sekretarijata i socijaldemokratske orijentacije manjine.
Na aprilskom plenumu CK 1992. odlučeno je da NKPJ uspostavi kontakt sa obe komunističke partije koje su formirane u Rusiji posle raspada Sovjetskog Saveza krajem 1991. Posle toga u Moskvu je otputovala delegacija NKPJ, predvođena generalnim sekretarom Brankom Kitanovićem, koja je uspostavila saradnju sa ruskim komunističkim partijama.
U februaru 1993. godine, delegacija NKPJ učestvovala je u Pjongjangu (DNR Koreja) na konferenciji komunističkih partija iz celog sveta. Na konferenciji NKPJ je potpisala zajedničku deklaraciju u kojoj su iznete ocene o razbijanju Sovjetskog Saveza i socijalizma u istočnoj Evropi. Krajem februara 1993. godine predstavnici NKPJ su, kao jedini strani delegati, prisustvovali Osnivačkom kongresu Komunističke partije Ruske Federacije u Moskvi.
Na godišnjoj konferenciji 21. decembra 1995. godine usvojeni su novi Statut i Program NKPJ.
Treći kongres održan je 1. aprila 2001. godine u Beogradu. Na kongresu je usvojena Rezolucija u kojoj se konstatuje da je u zemlji posle demonstracija 5. oktobra 2000. izvršena kontrarevolucija, u sprezi imperijalista i domaćih reakcionarnih snaga. Zalagala se za pripajanje Republike Srpske teritoriji Savezne Republike Jugoslavije.[5] Tokom 2008. godine u drugom krugu predsedničkih izbora u Srbiji podržala je predsedničkog kandidata Srpske radikalne stranke Tomislava Nikolića, takođe je u nekoliko navrata učestvovala u protestnim skupovima protiv Haškog tribunala koje je organizovala Srpska radikalna stranka tokom boravka Vojislava Šešelja u njemu.[6] NKPJ i njena omladinska organizacija SKOJ bila je organizator nekoliko antiNATO protesta u Beogradu.[7]
2010. godine Nova komunistička partija Jugoslavije je izbrisana iz registra političkih organizacija u Republici Srbiji, ali je iste godine upisana kao udruženje pod imenom Novi komunistički pokret Jugoslavije. Partija je bojkotovala parlamentarne izbore 2007. godine, zbog svog stava da je izborni Zakon prekršio osnovne demokratske principe i Univerzalnu deklaraciju o ljudskim pravima.
2011. godine je iseljena iz prostorija u Nemanjinoj 34 u Beogradu, gde joj je ranije bilo sedište, jer po tvrdnjama Republičke direkcije za imovinu, godinama nije plaćala zakup prostorija u vlasništvu Vlade Srbije koje je dobila od režima Slobodana Miloševića. Rukovodstvo NKPJ negira ove tvrdnje.
28. januara 2012. godine NKPJ je održala Konferenciju NKPJ sa snagom Kongresa pod nazivom „Nastavljamo liniju-jačamo partiju“ na kojoj je za generalnog sekretara NKPJ izabran Batrić Mijović, a za izvršnog sekretara NKPJ Aleksandar Banjanac. Izabrani su i ostali organi NKPJ.
Zbog brisanja sa spiska registrovanih stranaka, NKPJ je odlučila da bojkotuje parlamentarne izbore 2014. kao i sve lokalne izbore i ne ulazi ni u jednu koaliciju. Prekinuli su nekoliko sastanaka drugih političkih stranaka pozivajući se na bojkot izbora i tvrdeći da su nezakoniti.[8]
28. novembra 2015. godine NKPJ je održala četvrti Kongres u svojim prostorijama. Izglasan je novi program i statut NKPJ, kao i plan delovanja. Na ovom Kongresu ponovo su izabrani za generalnog sekretara NKPJ Batrić Mijović, a za izvršnog sekretara NKPJ Aleksandar Banjanac. Izabrani su i ostali organi NKPJ.[9]
14. januara 2017. godine NKPJ je održala peti vanredni Kongres u svojim prostorijama. Izglasane su organizacione promene u NKPJ-u, kao i plan delovanja nove mlađe tzv. "liberalne" generacije rukovodilaca. Na ovom Kongresu za generalnog sekretara NKPJ-a izabran je Aleksandar Banjanac.
Organizacija prvi put nakon 23 godine učestvuje na parlamentarnim izborima u Srbiji 2023. godine na izbornoj listi Ruska stranka — Slobodan Nikolić sa sedam svojih kandidata kao organizacija jugoslovenske nacionalne manjine u Srbiji.[10][4] Tom prilikom nije osvojila poslaničko mesto u Narodnoj skupštini Republike Srbije.
Generalni sekretari NKPJ (1990. - danas)
[uredi | uredi izvor]Generalni sekretar | Rođen / umro | Početak / kraj funkcije | |
---|---|---|---|
1. | Branko Kitanović | 1935 — 2011. | |
2. | Batrić Mijović | 1936 — | |
3. | Aleksandar Banjanac | 1983 — | 2017 — |
Rezultati na izborima
[uredi | uredi izvor]Parlamentarni izbori u Srbiji
[uredi | uredi izvor]Godina | Glasovi | % od važećih | Br. | Mandati | Promena | Koalicija | Status |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1990. | 4.017 | 0,08% | 29. | 0 / 250
|
0 | – | bez mandata |
1997. | 16.222 | 0,41% | 11. | 0 / 250
|
0 | – | bez mandata |
2023. | 11.356 | 0,3% | 14. | 0 / 250
|
0 | RS–NKPJ–SKOJ | bez mandata |
Savezni izbori
[uredi | uredi izvor]Godina | Glasovi iz Srbije | % od važećih | Mandati | Promena | Koalicija | Status |
---|---|---|---|---|---|---|
1992. | 5.678 | 0,38% | 0 / 138
|
0 | – | bez mandata |
1996. | 21.602 | 1,45% | 0 / 138
|
0 | – | bez mandata |
2000. | 35.742 | 0,73% | 0 / 138
|
0 | – | bez mandata |
Parlamentarni izbori u Crnoj Gori
[uredi | uredi izvor]Godina | Glasovi | % od važećih | Mandati | Promena | Koalicija | Status |
---|---|---|---|---|---|---|
1992. | 1.092 | 0,37% | 0 / 75
|
0 | – | bez mandata |
1996. | 5.176 | 1,72% | 0 / 75
|
0 | Komunisti Crne Gore (sa SKPJ–SKCG–DKP) | bez mandata |
Vidi još
[uredi | uredi izvor]- Savez komunističke omladine Jugoslavije iz 1992. godine
- Spisak levičarskih partija u Srbiji
- Komunistička partija - Joške Broza (bivša politička stranka)
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „www.nkpj.org.rs Kontakt”. Arhivirano iz originala 27. 03. 2015. g. Pristupljeno 08. 09. 2022.
- ^ www.initiative-cwpe.org
- ^ „www.solidnet.org”. Arhivirano iz originala 21. 08. 2013. g. Pristupljeno 08. 09. 2022.
- ^ a b Izvor: www.skoj.org.rs | Jugosloveni zaslužuju nacionalni savet
- ^ Web arhiva: www.nkpj.co.nr | Program NKPJ
- ^ Veb arhiva: www.b92.net
- ^ Izvor: www.skoj.org.rs
- ^ „Komunisti iznenadili ostale stranke”. B92.net (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-11.
- ^ „Održan četvrti Kongres NKPJ.”. Arhivirano iz originala 2016-04-13. g. Pristupljeno 2016-01-12.
- ^ Izvor: www.nkpj.org.rs | SEDAM KANDIDATA NKPJ I SKOJ NA REPUBLIČKIM IZBORIMA
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Zvanični sajt: Novr komunističke partije Jugoslavije - NKPJ.
- Zvanični sajt: Saveza komunističke omladine Jugoslavije - SKOJ.
- Izvod iz registra udruženja na kome se nalazi NKPJ Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. januar 2014)
- Izvod iz registra udruženja na kome se nalazi SKOJ u Srbiji Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. maj 2014)
- "Vesti" SKOJ organizuje protest protiv serije "Ravna Gora".
- "Aktivisti SKOJ-a gađali Levija tortom"
- SKOJevci prekinuli NATO tribinu