Korisnik:TheStefan12345/Sadržaj/Glasanje1
| ||||
Izabrani članak
Lužički Srbi (glsrp. Serbja — „Serbja”, dlsrp. Serby — „Serbi”, njem. Sorben — „Sorbi”), poznati i kao Lužičani, Vendi (njem. Wenden) ili Vindi (njem. Winden), zapadnoslovenski su narod.
Preci Lužičana su se doselili u današnju Nemačku u 6. veku. Lužički Srbi se u pisanim izvorima pominju prvi put 631. godine. Predstavljaju ostatak germanizovanih Polapsko-baltičkih Slovena. Od 10. veka se nalaze pod nemačkom vlašću. U srednjem veku su bili narod sa nepotpunom društvenom strukturom. Tokom 19. veka došlo je do „nacionalnog preporoda”. U 20. veku su u dva navrata pokušali da se otcepe od Nemačke.
Lužičani su podeljeni u dve etnografske grupe: Gornjolužičke Srbe, nastanjene u Gornjoj Lužici (pokrajina Saksonija), i Donjolužičke Srbe, nastanjene u Donjoj Lužici (pokrajina Brandenburg). Kulturno središte Gornjolužičkih Srba je grad Budišin, a donjolužičkih grad Kočebuz. Na teritoriji „Lužičkosrpske oblasti” važe zakoni pokrajina Saksonije i Brandenburga, koji doprinose očuvanju lužičkosrpskog jezika i kulture Lužičkih Srba. Interese Lužičkih Srba štiti politički nezavisna organizacija lužičkosrpskog naroda i lužičkosrpskih udruženja „Domovina — Savez Lužičkih Srba”, osnovana 1912. godine. Naučna disciplina koja se bavi izučavanjem lužičkosrpskih jezika i kulture Lužičkih Srba naziva se sorabistika. Procenjuje se da ih ima sada oko 60.000. Žive samo u Nemačkoj, u kraju koji je poznat kao Lužica. Lužičani su jedna od četiri zvanično priznate nacionalne manjine u zemlji. Svi Lužički Srbi su dvojezični: nemački je glavni jezik, dok je upotreba gornjolužičkosrpskog i donjolužičkosrpskog jezika ograničena. Prema veroispovesti su katolici i protestanti.
Da li ste znali?
- … da džinovski mravojed može da pojede 30.000 mrava tokom jednog dana?
- … da je u Francuskoj 1386. jedna svinja javno obešena zbog ubistva deteta?
- … da je prva ilustrovana knjiga za decu objavljena u Svetom rimskom carstvu 1658. godine?
- … da čovek u proseku trepne oko 15.000 puta na dan, i da svaki treptaj traje oko 0,15 sekundi?
- … da se glavni grad Ekvadora, Kito, smatra za grad sa najprijatnijom klimom na svetu? Temperatura retko pada ispod 8°C i raste preko 22°C.
- … da postoji voće poreklom iz centralne i južne Amerike koje se zove crni sapote a koje ima ukus čokolade i slatke kreme?
- … da je slatkiš M&M nazvan po početnim slovima imena biznismena koji su ga kreirali?
Vesti
.jpg)
- 15. maj — Premijer Slovačke Robert Fico je ranjen u atentatu nakon sastanka sa članovima Vlade u Handlovi.
- 11. maj — Švajcarska, koju je predstavljao Nemo sa pesmom The Code, pobednik je Pesme Evrovizije 2024.
- 9. maj — Nikola Jokić (na fotografiji) je po treći put izabran za najkorisnijeg igrača NBA (MVP) regularne sezone NBA lige.
- 8. maj — Gordana Siljanovska Davkova pobedila na predsedničkim izborima u Severnoj Makedoniji i postala prva žena na toj funkciji.
- 7. maj — Vladimir Putin položio je zakletvu i stupio peti put na dužnost predsednika Rusije.
- 6. maj — Kajren Vilson je osvojio Svetsko prvenstvo u snukeru, pobedivši u finalu Džeka Džounsa sa 18 : 14.
- 2. maj — Miloš Vučević iz Srpske napredne stranke je izabran za predsednika Vlade Republike Srbije.
Na današnji dan…
- 1395 — Vlaški vojvoda Mirča I Stariji je porazio osmansku vojsku u bici na Rovinama.
- 1814 — Norveška proglasila nezavisnost od Švedske i usvojila novi ustav.
- 1903 — U Španiji nacionalizovana imovina crkve i ukinute su crkvene škole.
- 1943 — Bombarderi RAF su bombardovali brane na rekama Eder, Mune i Zorpe u Nemačkoj.
- 1949 — Ujedinjeno Kraljevstvo priznala nezavisnost Republike Irske i potvrdila pripadnost Severne Irske Ujedinjenom Kraljevstvu.
- 1954 — Vrhovni sud SAD je osporio propis iz 1896. da obrazovanje treba da bude „odvojeno, ali jednako“, čime je formalno odbačena rasna segregacija u državnom školskom sistemu.
- 1997 — Loran Kabila je sa svojim trupama ušao u Kinšasu, preuzeo vlast u Zairu i promenio naziv države u Demokratska Republika Kongo.
VikipedijaVikipedija je projekat enciklopedije otvorenog sadržaja na internetu koji razvijaju dobrovoljci uz pomoć viki softvera. Projekat je započet 15. januara 2001. godine i njime rukovodi Zadužbina Vikimedije. U ovom trenutku Vikipedija ima više od 20 miliona članaka na preko 270 jezika, od čega je preko 4 miliona napisano na engleskom i preko 180.000 članaka na srpskom jeziku. |
DoprinosiČlanke na Vikipediji zajednički pišu dobrovoljci širom sveta, a većinu stranica može da uređuje svako ko ima pristup internetu. Pritom je neophodno poštovati usvojena pravila i smernice. Postoje stranice pomoći u kojima je objašnjeno kako se izrađuju novi ili uređuju postojeći članci, kako se otpremaju ili koriste slike i drugo. U bilo kojem trenutku možete da zatražite pomoć drugih urednika ili da se obratite svom izabranom mentoru. |
ZajednicaDo sada je na Vikipediji na srpskom jeziku 370.090 korisnika otvorilo nalog, a od toga su 1.254 aktivna. Svi urednici su dobrovoljci koji ulažu radne napore u okviru različitih tematskih celina. Posetite našu Radionicu i Portale i saznajte kako vi možete pomoći. Konstruktivne diskusije i suvisli komentari o sadržaju članaka su uvek dobrodošli. Stranice za razgovor koristite za razmenu mišljenja i ukazivanje na manjkavosti u sadržaju članaka. |
sestrinskim projektima:
Podaci na Vikipodacima