FK Napoli
| Napoli | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Puno ime | Società Sportiva Calcio Napoli | |||
| Nadimak | „Azzurri (plavi) Partenopei (Napolitanci) | |||
| Osnovan | 1926. | |||
| Stadion | Stadion Dijego Armando Maradona, Napulj | |||
| Kapacitet | 60.240 | |||
| Predsednik |  Aurelio De Laurentis | |||
| Menadžer | Frančesko Kalcona | |||
| Liga | Serija A | |||
| 2022/23. | Serija A, 1. | |||
| ||||
FK Napoli (ital. Società Sportiva Calcio Napoli) je italijanski profesionalni fudbalski klub sa sedištem u Napulju, Kampanija koji je osnovan 1904. godine.[1] Klub je tokom najvećeg dela svoje istorije bio u vrhu italijanskog fudbala[1] i trenutno igra u Seriji A.
Napoli je bio pobednik Serije A tri puta, prvi put u sezoni 1986/87, drugi put u sezoni 1989/90, a treći puta u sezoni 2022/23. Osim toga, šest puta je osvojio Kup Italije. Od međunarodnih trofeja Napoli je u sezoni 1988/89. osvojio Kup UEFA i Intertoto kup 2008. Napoli je deveti klub po uspešnosti u istoriji italijanskog fudbala i najuspešniji klub u južnoj Italiji.[2]
Klub je od prvog pojavljivanja 1904. imao nekoliko promena imena; jedna od njih dogodila se posle spajanja s klubom Internazionale Napoli. Najnovija se promena dogodila 2004, kada je klub otišao u stečaj. Filmski producent Aurelio De Laurentis osniva novi klub pod imenom Napoli Soccer. Početkom 2006. De Laurentis je vratio staro ime klubu pod nazivom Società Sportiva Calcio Napoli.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Klub je osnovan kao Naples Foot-Ball & Cricket Club 1904. godine. Osnovali su ga engleski mornar Vilijam Pots i njegov saradnik M. Bejon. U njegovo osnivanje bili su uključeni i Napolitanci, kao što su Konforti, Katerina i Salsi Amadeo.[3]. Izvorna verzija dresa se sastojala od nebesko plavih dresova sa tamnoplavim prugama, te crnim šortsevima.[1]. Godine 1906. uprava kluba je smatrala da je njegovo ime predugačko pa su ga skratili u Naples Foot-Ball Club.
U početnim godinama Fudbalsko prvenstvo Italije je bilo ograničeno samo na klubove sa severa, tako da su se južni klubovi takmičili protiv mornara ili su igrali u kupovima kao što je Lipton kup. U kupu su se takmičili Napoli i U.S. Cittá di Palermo, a Napoli je osvojio tri trofeja. Godine 1912. klub se razdvojio na dva dela. Jedan je bio Naples Foot-Ball Club, a drugi Internazionale Napoli . U to vreme oba kluba su zabeležila prva učešća u italijanskom prvenstvu, 1912/13. Iako su obe strane bile oduševljene takmičenjem u regionu Kampanije, klubovi nisu bili uspešni u takmičenjima van ovog regiona nekoliko godina nakon Prvog svetskog rata. Tada su odlučili da se ujedine pod imenom Foot-Ball Club Internazionale-Napoli, poznat i kao FBC Internaples.[4]
Associazione Calcio Napoli[uredi | uredi izvor]
Za vreme predsednika kluba Đorđa Askarelija, klub 23. avgusta 1926. menja ime u Associazione Calcio Napoli. Nakon lošeg početka, Napoli počinje da ostvaruje bolje rezultate zahvaljujući paragvajcu Atili Salustru koji je bio prvi pravi heroj navijača.[5] Bio je odličan golgeter a i danas je najbolji strelac u istoriji Napolija. Napoli je ušao u Seriju A pod vođstvom engleskog trenera Vilijama Garbata[6], tokom narednih šest sezona klub je ostvarivao dobre rezultate i na kraju prvenstva je bio u vrhu tabele. U sezonama 1932/33. i 1933/34. Napoli je bio među prva tri kluba, a uz to su doveli nekoliko odličnih igrača kao što su Antonio Vojak, Arnaldo Sentimenti i Karlo Buskalja.[7] Sa početkom Drugog svetskog rata, Napoli počinje da nazaduje ali ipak nije ispao iz lige 1939/40. zbog bolje gol-razlike u odnosu na Liguriju.
Napoli je vodio tešku bitku za ispadanje svih ovih godina do kraja 1942. i posle ispadanja u Seriju B. Te iste godine Napoli se seli sa Stadiona Đorđo Askareli na Stadion Arturo Kolana i ostaje na njemu i u Seriji B do kraja rata. Kasnije se Napoli takmiči u Seriji A, ali je nakon dve sezone ispao.[1] Klubu je bio potreban podsticaj za povratak u vrh italijanskog fudbala početkom 1950-ih.[8] Uprkos tome što je ostvarivao promenljive rezulate, Napoli je ostvario velike uspehe u kupu kad je pobedio Spal i osvojio Kup Italije 1962. pogocima Korelija i Ronsona.[9]
Napoli u usponu - sredina šezdesetih[uredi | uredi izvor]
Klub 25. juna 1964. menja ime u Società Sportiva Calcio Napoli.[1] Tokom sezone 1964/65. počinje uspon i dobrim rezultatima osigurava povratak u Seriju A. Pod vođstvom bivšeg igrača Bruna Pezaole klub osvaja trofej Kup Alpa i u toj povratničkoj sezoni završava takmičenje na trećem mestu u Seriji A.[1] Napoli je u sezoni 1967/68. skoro došao do titule prvaka, ali je na kraju osvojio drugo mesto iza Milana. Tada su u njihovoj ekipi igrali neki od najpopularnijih igrača svih vremena ,Dino Zof, Žoze Altafini, Omar Sivori i domaći igrač Antonio Julijano.[7] Julijano je postavio do sada neoboren rekord po broju nastupa za SSC Napoli.[7]
Dobra igra Napolija, i tokom 70-ih, odvela ih je do trećih mesta u sezonama 1970/71. i 1973/74. Predvođeni bivšim igračem, Luizom Vinisiom, Napoli je osigurao ulazak u Kup UEFA; u sezoni 1974/75. stigao je do trećeg kola gde je ispao od Porta rezultatom 2-0. Iste sezone, Napoli je osvojio drugo mesto u Seriji A, samo dva boda iza tadašnjeg prvaka Juventusa. Solidne igre domaćih lokalnih igrača, kao što su Đuzepe Bruskoleti, Antonio Julijano i Salvatore Espozito uz golove Đuzepea Savoldija dovele su do uspona u tom periodu.[7]
Pobedom protiv Sauthemptona sa 4-1 osvojen je Anglo-Italijanski Liga kup[10]. Napoli je ušao u takmičenje Kup pobednika kupova u sezoni 1976/77, i stigao je do polufinala. Tada je klub osvojio svoj drugi Kup Italije u sezoni 1975/76. Na putu do finala izbacili su Milan i Fiorentinu, a u finalu su sa lakoćom svladali Veronu sa 4-0.[1] U odnosu na italijansku ligu, Napoli je bio vrlo konstantna ekipa koja je uvek bila pri vrhu, tačnije među prvih šest tokom kasnih 70-ih. Takođe su početkom 1980-ih, tačnije prve dve sezone bili u vrhu, gde su u sezoni 1980/81 završili na trećem mestu, međutim sezone 1983/84 borili su se za opstanak u Seriji A.
Maradonina era[uredi | uredi izvor]
Napoli je uzdrmao svet rekordnim transferom, kada je u leto 1984. doveo Dijega Maradonu za 6,9 miliona engleskih funti iz Barselone. Ekipa je postepeno ponovno izgrađena, sa ljudima poput Ćire Ferare, Salvatorea Banjija i Fernanda De Napolija.[11]
Ova ekipa je bila spremna da pobedi svakoga, i u sezoni 1985/86. su osvojili treće mesto u Seriji A, ali to ih nije zadovoljilo. Tokom sledeće sezone 1986/87. osvajaju sve što su mogli a to je bila najbolja sezona u istoriji Napolija. Osvojili su „duplu krunu“, pobedivši u Seriji A, a zatim su u finalu Kupa Italije pobedili Atalantu iz Bergama sa 4-0.[1] Budući da to nije uspelo nijednoj ekipi iz južne Italije, Napolitanci su se okrenuli Dijegu Maradoni koji je za njih postao fudbalska ikona.
Međutim, klub te sezone nije ostvario zapažen rezultat u Kupu UEFA. U sledećoj sezoni završili su na drugom mestu Serije A. Ponovo se takmiči u Kupu UEFA 1988/89, i osvaja svoj prvi evropski trofej.[1] Na putu do finala poraženi su Juventus i Bajern Minhen. Napoli je u tokom finalna dva susreta bio bolji od Štutgarta sa 5-4. Golove za Napoli su postigli Kareka, dva gola, a Dijego Maradona, Ćiro Ferara i Alameo po jedan.[12]
Napoli je osvojio svoju drugu titulu u Seriji A u sezoni 1989/90, nakon što su u trci za titulu bili bolji od Milana sa dva boda prednosti.[1]
Na Svetskom prvenstvu u Italiji 1990, Argentina je igrala u polufinalu sa Italijom. Budući da je utakmica završena nerešenim rezultatom, izvodili su se jedanaesterci a pobednički jedanaesterac za prolaz Argentine postigao je upravo Dijego Maradona. Italijani mu to nikada nisu oprostili, a Fudbalski savez Italije je naredio doping kontrolu, na kojoj je Maradona pao i dobio je zabranu igranja od 15 meseci.
Napoli je bez Maradone osvojio Superkup Italije, pobedom protiv Juventusa od 5-1, koji je ujedno i njegov poslednji trofej.
Propast i uspon[uredi | uredi izvor]
Iako je klub u sezoni 1991/92. završio na četvrtom mestu, Napoli je postepeno nakon te sezone počeo propadati, u finansijskom smislu i na terenu. Igrači kao što su Đanfranko Zola, Danijel Fonseka i Kareka su napustili klub do 1994. Uprkos tome, Napoli se kvalifikovao za Kup UEFA 1994/95, gde je stigao do trećeg kola, a u sezoni 1996/97. igrao je u finalu Kupa Italije gde je izgubio sa 3-1 protiv Vičence. Napolijeva forma u ligi je značajno pala, i ispali su u Seriju B, sa svega dve pobede u celoj sezoni. Klub se već u roku od godinu dana vratio u Seriju A. Nakon toga u sezoni 1999/2000 vodio je tešku borbu nakon koje ponovo ispada u Seriju B. Sledeće sezone nije se ponovo vratio, što se odrazilo i na finansijsko stanje kluba. U avgustu 2004. Napoli je proglasio stečaj zbog dugova od 70 miliona evra.[13] Filmski producent Aurelio De Laurentis se pobrinuo da Napulj ne ostane bez fudbala. Obnavlja klub pod imenom 'Napoli Soccer', budući da nije mogao da koristi staro ime. Fudbalski savez Italije je izbacio Napoli u Seriju C1, gde nije iskorišćena šansa za plasman u Seriju B porazom u plej-ofu sa 2-1 od lokalnog konkurenta Avelina.[1]
Uprkos činjenici da je Napoli morao igrati u tako niskom fudbalskom rangu, imao je veću posećenost na stadionima nego većina klubova iz Serije A. Promociji prvaka iz Serije C prisustvovalo je više od 51.000 gledalac, što je za današnji fudbal neoboriv rekord koji će se teško srušiti. Sledeće sezone, kao drugoplasirani u Seriji B klub se vraća u Seriju A, a Aurelio De Laurentis otkupio prava za Napolijevo staro ime, te je klub u maju 2006. preimenovan u Società Sportiva Calcio Napoli. Nakon samo jedne sezone u Seriji B, Napoli se plasirao u Seriju A, iza Juventusa, ali ispred Đenove koja se takođe plasirala u viši rang takmičenja.[14] Napoli je u sezoni 2007/08, prvi put nastupio u Seriji A od ispadanja 2001.[1] Klub je sezonu završio na visokom 8. mestu, što mu je bilo dovoljno da osigura kvalifikacije u trećem kolu Intertoto kupa.
Napoli je u Intertoto kupu igrao protiv Panionisa kojeg je dva puta pobedio rezultatom 1-0, u gostima i kod kuće za svoj prvi evropski trofej nakon 20 godina, i svoj prvi trofej nakon ulaska u Seriju A, 2006. godine. Taj uspeh mu je omogućio igranje u 2. kolo kvalifikacija za Kupa UEFA, gde je igrao sa albanskim prvakom Vlaznijom, kog je u gostima pobedio sa 3-0,[15][16]. Napoli je na domaćem terenu na Stadionu San Paolu, pobedio albanskog prvaka sa 5:0. Dva gola je postigao Rinaudo, po jedan Pie, Lavezija i Hamšik. Tom pobedom osigurao je takmičenje u 1. kolu Kupa UEFA, gde je igrao sa portugalskom Benfikom.[17]. U prvoj utakmici Napoli je kao domaćin pobedio je sa 3:2,[1], ali je u revanšu igrao 0:2,[2] što ga je izbacilo iz ovogodišnjeg takmičenja ukupnim rezultatom 4:3 za Benfiku.
Nakon otpuštanja Karla Ančelotija, klub je u decembru 2019. godine postavio Đenara Gatuza za novog trenera.[18] Sezonu 2019/20. Napoli je završio na 7. mestu, ali je došao do trofeja u Kupu.[18] U finalu Napoli je pobedio Juventus nakon jedanaesteraca (4:2), pošto je regularni deo utakmice završen bez golova i tako je šesti put u istoriji postao osvajač kupa.[19]
Sledeće sezone Napoli se borio tokom čitave sezone za mesto u Ligi šampiona, ali bez njega ostao zbog remija sa Veronom u zadnjem kolu, čime je omogućio Juventusu, koji je pobedio Bolonjom da zauzme četvrto mesto, poslednje koje vodi u Ligu šampiona.[18] U kupu Napoli je ispao u polufinalu od Atalante, kada je nakon prve utakmice bez golova, poražen u revanšu sa 3:1.[20] Klub nije produžio ugovor sa Gatuzom, koji je na kraju sezone napustio klub.[18] Kao njegovu zamenu klub je imenovao Lučana Spaletija.[21]
Hronologija Napolija po sezonama[uredi | uredi izvor]
| Istorija po sezonama FK Napolija | ||
|---|---|---|
| ||
Trenutni sastav[uredi | uredi izvor]
18. septembar 2023.[22]
|
|
Igrači iz mladog tima (Napoli primavera)[uredi | uredi izvor]
|
Povučeni brojevi[uredi | uredi izvor]
- 10 -
Dijego Maradona, vezni igrač, 1984–1991
Predsednici[uredi | uredi izvor]
|
|
|
Treneri[uredi | uredi izvor]
Hronološki spisak trenera kluba od 1926. godine:[23]
|
|
|
Poznati igrači[uredi | uredi izvor]
|
|
|
|
Igrači sa najviše utakmica i golova[uredi | uredi izvor]
| Igrač | Država | Liga | Kup | UEFA | Druga | Ukupno | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Đuzepe Bruskoloti |
|
387 | 96 | 26 | 2 | 511 |
| 2 | Antonio Julijano |
|
394 | 72 | 20 | 19 | 505 |
| 3 | Marek Hamšik | 
|
365 | 31 | 68 | 0 | 464 |
| 4 | Moreno Ferario |
|
310 | 70 | 16 | 0 | 396 |
| 5 | Čiro Ferara |
|
247 | 47 | 28 | 0 | 322 |
| 6 | Kristijan Mađo |
|
223 | 21 | 47 | 0 | 291 |
| 7 | Paolo Kanavaro |
|
238 | 17 | 22 | 0 | 278 |
| 8 | Bruno Gramalja |
|
273 | 2 | 0 | 0 | 275 |
| 9 | Karlo Buskalja |
|
261 | 9 | 0 | 0 | 270 |
| 10 | Atila Salustro | / 
|
258 | 5 | 0 | 3 | 266 |
| Igrač | Država | Liga | Kup | UEFA | Druga | Ukupno | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Marek Hamšik |
|
97 | 5 | 15 | 0 | 117 |
| 2 | Dijego Maradona | 
|
81 | 29 | 5 | 0 | 115 |
| 3 | Atila Salustro | /
|
106 | 1 | 0 | 1 | 108 |
| 4 | Edinson Kavani | 
|
78 | 7 | 19 | 0 | 104 |
| 5 | Antonio Vojak | / 
|
102 | 0 | 0 | 1 | 103 |
| 6 | Žoze Altafini | / 
|
71 | 11 | 0 | 15 | 97 |
| 7 | Kareka |
|
73 | 15 | 8 | 0 | 96 |
| 8 | Gonzalo Iguain |
|
71 | 3 | 15 | 2 | 91 |
| 9 | Dris Mertens | 
|
63 | 5 | 17 | 0 | 85 |
| 10 | Đuzepe Savoldi |
|
55 | 19 | 3 | 0 | 77 |
Boje, oznake i nadimci[uredi | uredi izvor]
Kako je Napulj primorski grad, boje kluba uvek su bile povezane sa plavom bojom, koje obeležavaju Napuljski zaliv.[24] U početku svog nastajanja, kada je Napoli, nosio ime Napoli FBC, boje kluba činile su dve nijanse plave boje. Od 1920-ih, Fudbalska reprezentacija Italije je, po uzoru na njih, preuzela plavu boju na svoje dresove, i tako je Napoli delio svoj nadimak azuri sa Fudbalskom reprezentacijom Italije.[25]
Jedan od nadimaka Napolija, bio je I ciucciarelli, (maleni magarci), taj nadimak su dobili nakon vrlo, vrlo loših igara, tokom sezone 1926/27. Taj naziv je značio izuzetno nešto pogrdno, no kako je Napolijev znak u to vrijeme bio neobuzdani crni konj,[26] klupska je uprava magaraca ipak usvojila kao maskotu kluba, te su je prozvali O Ciuccio, a prikazivali su je s ponosom.[27]
Oznaka kluba na dresovima i na grbu je bila veliko slovo N, smeštenim unutar kruga, oko kojeg piše Internazionale Napoli,[28] a sličan se dizajn nalazi i na njihovom dresovima. Klub je usvojio slovo N, kao oznaku, za njihov klub, ali ga je Napoli s vremenom malo izmenio, kako se itorija kluba menjala. Glavna razlika je bila ta da je slovo N bilo bele boje, a oko kruga i unutar kruga su bile dve nijanse plave boje.
Partenopei je bio popularan nadimak kluba, kao i za ljude iz okoline grada.[29] Taj naziv je izveden iz grčke mitologije, gde je sirena Partenopea pokušala da očara jednog od junaka priče, Odiseja na brodu, kraj ostrva Kapri. U priči Odisej, je rekao svojim ljudima da ga privežu za brod, tako da se može odupreti pesmama sirena. Kako Partenope nije mogla živeti bez ljubavi, ona potopi sebe, te je njeno telo, kako priča kaže, isplivalo na obali grada Napulja.[30]
Uspesi[uredi | uredi izvor]
Nacionalni[uredi | uredi izvor]
Serija A :
Kup Italije :
- Osvajač (6) : 1961/62, 1975/76, 1986/87, 2011/12, 2013/14, 2019/20.
- Finalista (4) : 1971/72, 1977/78, 1988/89, 1996/97.
Superkup Italije :
- Osvajač (2) : 1990, 2014.
- Finalista (3) : 2012, 2020, 2023.
Serija B :
- Prvak (2) : 1945/46 (zajedno sa Barijem), 1949/50.
- Drugoplasirani (4) : 1961/62, 1964/65, 1999/00, 2006/07.
- Prva divizija profesionalne lige (Serija C1) :
- Prvak (1) : 2005/06.
Lipton kup :
- Osvajač (2) : 1909, 1911.
- Finalista (3) : 1910, 1912, 1914.
Evropski[uredi | uredi izvor]
Kup pobednika kupova :
- Polufinale (1) : 1976/77.
UEFA kup :
- Osvajač (1) : 1988/89.
Intertoto kup :
- Osvajač (1) : 2008.
Anglo-italijanski Liga kup :
- Osvajač (1) : 1976.
Kup Alpa :
- Osvajač (1) : 1966.
.png){kind=small}
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž z i j k Istorija Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. avgust 2007), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Večna tabela, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Napoli Football Club Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. septembar 2019), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Napoli Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. jul 2009), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Prvi idol Partenopeia Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. jul 2011), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Početkom 30-ih Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. maj 2007), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ a b v g Napolijevi igrači-statistike Arhivirano na sajtu Wayback Machine (31. decembar 2016), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Istorija Napolija- od (1904-1960), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Istorija Kupa Italije, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Pobednici Anglo-Italijanskog Liga kupa, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Statistika igrača Napolija Arhivirano na sajtu Wayback Machine (31. decembar 2016), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Pobednici Kupa UEFA, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Napoli je proglasio bankrot, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Serija B- nema doigravanja, ima plasman, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ UEFA-Kup Vllaznia Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. septembar 2008), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ „Vllaznia 0 - 3 Napoli - Match Report & Highlights”. Skysports. Pristupljeno 22. 12. 2018.
- ^ Italian Football | Footballitaliano.org Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. septembar 2008), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ a b v g „Napoli part ways with Gattuso after missing out on UCL place”. AS.com (na jeziku: engleski). 2021-05-24. Arhivirano iz originala 02. 06. 2021. g. Pristupljeno 2021-05-30.
- ^ „Napoli win Coppa Italia via penalty shootout”. BBC Sport (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-05-30.
- ^ „Atalanta set up cup final with Juventus”. BBC Sport (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-05-30.
- ^ „Napoli appoint Spalletti as manager”. BBC Sport (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-05-30.
- ^ „Team”. SSCNapoli.it (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 16. 10. 2018. g. Pristupljeno 1. 9. 2015.
- ^ „Omaggio al Napoli di Giovanni Armillotta” (na jeziku: Italian). Gloria Eterna Al Napoli. 24. 6. 2007. Arhivirano iz originala 26. 10. 2009. g. Pristupljeno 26. 12. 2008.
- ^ Napulj fudbal Arhivirano na sajtu Wayback Machine (28. mart 2009), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Koji je tvoj nadimak? Nadimci fudbalskih klubova, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Grb provincije Napulja, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Kratka istorija Napolijevih ranih korijena, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Napolijeva istorija, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Istorija Partenopea Arhivirano na sajtu Wayback Machine (28. septembar 2007), Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ Centar Napulja, Italija Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. oktobar 2007), Pristupljeno 27. 4. 2013.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Zvanična stranica (jezik: engleski)
- Zvanična stranica Serije A
- Napoli magazin- sportske vesti (jezik: engleski)
| |||||||||||
| |||||||||||
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
