Опенхајмер (film)
| Openhajmer | |
|---|---|
 Filmski poster na srpskom jeziku | |
| Izvorni naslov | Oppenheimer |
| Žanr | biografski triler |
| Režija | Kristofer Nolan |
| Scenario | Kristofer Nolan |
| Producent |
|
| Temelji se na | knjizi Američki Prometej Kaja Berda, Martina Džeja Šervina |
| Glavne uloge | |
| Muzika | Ludvig Jeranson |
| Direktor fotografije | Hojte van Hojtema |
| Montaža | Dženifer Lejm |
| Producentska kuća |
|
| Distributer | Universal Pictures |
| Godina | 2023. |
| Trajanje | 180 minuta[1] |
| Zemlja | |
| Jezik | engleski |
| Budžet | 100 miliona dolara[2] |
| Zarada | 974,3 miliona dolara[3][4] |
| Veb-sajt | www |
| IMDb veza | |
Openhajmer (engl. Oppenheimer) američki je epski biografski triler iz 2023. godine, režisera i scenariste Kristofera Nolana. Zasnovan je na knjizi Američki Prometej, biografiji Roberta Openhajmera koju su napisali Kaj Berd i Martin Džej Šervin. Nolan je producirao film zajedno sa Emom Tomas i Čarlsom Rovenom. Kilijan Marfi tumači Openhajmera, teoretskog fizičara poznatog kao „otac atomske bombe” zbog svoje uloge u Projektu Menhetn – poduhvatu iz Drugog svetskog rata koji je razvio prvo nuklearno oružje. U ostalim ulogama su Emili Blant, Met Dejmon, Robert Dauni Mlađi, Florens Pju, Džoš Hartnet, Kejsi Aflek, Rami Malek i Kenet Brana.
Film je najavljen u septembru 2021, nakon što je Universal Pictures pobedio u nadmetanju za Nolanov scenario. Marfi je dobio glavnu ulogu narednog meseca, dok se ostatak glumačke ekipe pridružio projektu između novembra 2021. i aprila 2022. godine. Predprodukcija je počela u januaru 2022, a film je sniman između februara i maja iste godine. Film je snimljen kombinacijom IMAX 65mm i 65mm filma velikog formata — uključujući, po prvi put, delove u IMAX crno-beloj analognoj fotografiji. Kao i kod svojih prethodnih ostvarenja, Nolan je koristio ekstenzivne praktične efekte i vrlo malo CGI.
Premijerno je prikazan 11. jula 2023. u Parizu, dok je 21. jula pušten u bioskope u SAD, odnosno dan ranije u Srbiji. Istovremeno prikazivanje sa filmom Barbi Grete Gervig dovelo je do fenomena „Barbenhajmer” na društvenim mrežama, što je podstaklo publiku da pogledaju oba filma. Zaradio je preko 974 miliona dolara širom sveta, što ga je učinilo trećim filmom sa najvećom zaradom iz 2023. godine, i dobio je pozitivne recenzije kritičara, uz posebne pohvale za glumačku postavu, vizuelne efekte, muziku, Nolanovu režiju i scenario.
Pored mnogih drugih priznanja, Američki filmski institut i Nacionalni odbor za recenziju filmova su svrstali Openhajmera među deset najboljih filmova 2023. godine. Film je osvojio pet Zlatnih globusa (uključujući onaj za najbolji dramski film), sedam nagrada BAFTA (uključujući onu za najbolji film), tri nagrade Udruženja filmskih glumaca (uključujući onu za najbolju glumačku postavu), dok je na 96. dodeli Oskara bio nominovan u trinaest kategorija, a pobedu odneo u sedam: za najbolji film, najbolju režiju, najboljeg glumca (Marfi), najboljeg sporednog glumca (Dauni), najbolju montažu, najbolju fotografiju i najbolju originalnu muziku.
Radnja[uredi | uredi izvor]
Godine 1926, mladi Robert Openhajmer se bori sa nostalgijom dok studira na Kembridžu pod patronatom Patrika Bleketa. Openhajmer se naljuti na mentora i ostavlja mu jabuku zatrovanu kalijum-cijanidom na stolu, koju zamalo pojede gostujući predavač, Nils Bor. Openhajmer doktorira na Univerzitetu u Getingenu i tamo se upoznaje sa Vernerom Hajzenbergom. On se vraća u SAD, želeći da proširi interesovanje američkih fizičara za kvantnu fiziku. Tokom rada na Kalteku i Berkliju, Openhajmer upoznaje psihološkinju Džin Tetlok, članicu Komunističke partije SAD i njih dvoje se upuštaju u romantičnu vezu koja traje sve do njenog navodnog samoubistva. Takođe, upoznaje Ketrin Pjuning, svoju buduću suprugu.
General vojske SAD, Lesli Gruvs, regrutuje Openhajmera kao vođu projekta Menhetn nakon što ga ovaj ubedi da ni on, ni njegova supruga, nemaju nikakve veze sa komunizmom. Jevrejsko poreklo vodi Openhajmera u nameri da stvori nuklearnu bombu pre nego što to urade nacisti. On okuplja tim naučnika koji uključuje Edvarda Telera, Ajzaka Rabija i Dejvida L. Hila u Los Alamosu, duboko u pustinji Novog Meksika. Tokom rada na projektu, Openhajmer diskutuje sa Albertom Ajnštajnom o mogućim posledicama nuklearne detonacije i lančanoj reakciji koja bi zapalila čitavu Zemljinu atmosferu. Openhajmer saznaje da informacije o projektu stižu do Sovjetskog Saveza preko krtice u timu.
Nakon predaje Nemačke 9. maja 1945. godine, pojedini naučnici žele da prekinu sa izradom bombe. Ipak, naprava je uspešno napravljena i prolazi Triniti test neposredno pred Potsdamsku konferenciju. Predsednik SAD, Hari Truman, odlučuje da bojevim glavama gađa japanske gradove Hirošimu i Nagasaki, što prisiljava Japan na kapitulaciju i konačni kraj rata. Truman forsira identitet „oca nuklearne bombe” što Openhajmeru donosi veliku slavu. Progonjen crnim mislima, Openhajmer nagovara Trumana da zaustavi trku u naoružanju. Truman odbija Openhajmerova uverenja i predstavlja sebe kao jedinog odgovornog za bombardovanje Japana. Openhajmer je izbačen iz Bele kuće, a njegov osećaj krivice dodatno raste.
Aktivno zagovaranje vrednosti Ujedinjenih nacija i „svetske vlade” koju je inicirao Frenklin Ruzvelt kao i demilitarizacije, a pogotovo protivljenje izgradnji H-bombe postavlja Openhajmera nasuprot Teleru. Pomenute stavove, kao i ranije dovođenje u vezu sa komunistima, protiv Openhajmera koristi Luis Štraus, predsedavajući Atomske energetske komisije. Openhajmerovo svedočenje o izvozu radioizotopa javno je ponizilo Štrausa, te on organizuje saslušanje sa ciljem proterivanja Openhajmera iz naučnih krugova i javnog poniženja. Openhajmerova bezbedonosna dozvola biva ukinuta, a sa njom nestaje i njegova reputacija. Kasnije, na potvrđivanju mandata pred Senatom SAD, Štraus gubi nominaciju za Sekretara trgovine u Vladi SAD jer Dejvid Hil otkriva detalje o društvenom inženjeringu kojim je Štraus sabotirao Openhajmera. Prilikom izbora, trojica senatora, navodno predvođeni Džonom Kenedijem, povuklo se sa glasanja.
Predsednik Lindon Džonson dodeljuje nagradu Enriko Fermi Openhajmeru 1963. godine, čime ga donekle rehabilituje u javnosti. Otkriva se nastavak pređašnjeg razgovora sa Ajnštajnom: upitan da li nuklearno naoružanje može pokrenuti uništenje sveta, Openhajmer izražava bojazan da je uništenje već pokrenuto.
Uloge[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Oppenheimer (15)”. British Board of Film Classification. 6. 7. 2023. Arhivirano iz originala 6. 7. 2023. g. Pristupljeno 6. 7. 2023.
- ^ Keegan, Rebecca (2023-07-14). „"This Can't Be Safe. It's Got to Have Bite": Christopher Nolan and Cast Unleash Oppenheimer”. The Hollywood Reporter. Arhivirano iz originala 20. 7. 2023. g. Pristupljeno 2023-07-15.
- ^ „Oppenheimer”. Box Office Mojo. IMDb. Pristupljeno 5. 4. 2024.
- ^ "Oppenheimer". The Numbers. Nash Information Services, LLC. Retrieved April 6, 2024.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Openhajmer na sajtu IMDb (jezik: engleski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
- Filmovi 2023.
- Filmovi na engleskom jeziku
- Američki epski filmovi
- Američki dramski filmovi
- Američki biografski filmovi
- Američki filmski trileri
- Američki ratni filmovi
- Britanski epski filmovi
- Britanski dramski filmovi
- Britanski filmski trileri
- Filmovi Kristofera Nolana
- Filmovi zasnovani na stvarnim događajima
- IMAKS filmovi
- Filmovi koji su dobili Oskara za najbolji film
- Filmovi čiji je reditelj osvojio Oskara za najbolju režiju
- Filmovi u kojima je glumac osvojio nagradu Oskar za najbolju glavnu ulogu
- Filmovi u kojima je glumac osvojio nagradu Oskar za najbolju sporednu ulogu
- Filmovi čiji je montažer osvojio Oskara za najbolju montažu
- Filmovi čiji je direktor fotografije osvojio nagradu Oskar za najbolju fotografiju
- Filmovi nagrađeni Oskarom za najbolju originalnu muziku
- Dobitnici nagrade BAFTA za najbolji film
- Filmovi studija Universal Pictures
- Filmovi koje je distribuirao Taramount Film