Портал:Biciklizam/Izabrani članak
Izabrani članci [uredi izvor]
01. nedelja[uredi izvor]
Drumski biciklizam je najrasprostranjenija forma biciklizma i jedan od popularnijih sportova u javnosti. Najpopularnija biciklistička trka, Tur de Frans je treće najgledanije sportsko takmičenje, nakon Svetskog prvenstva u fudbalu i Letnjih olimpijskih igara. Ovaj vid biciklizma se odvija pre svega na putevima, asfaltiranim ili betoniranim površinama. Podrazumeva rekreativnu vožnju, drumski biciklizam kao sport (trke) i primenu bicikla za prevoz putevima. Drumski biciklisti generalno poštuju ista pravila i zakone kao i drugi vozači koji učestvuju u saobraćaju. U kontekstu primene bicikla za prevoz, misli se na ulogu u saobraćaju, prevoz na posao, raznošenje pošte i novina i razonodu. Postoje razne vrste bicikala koje se koriste na putevima, od BMX bicikla preko MTB do drumskih bicikla. Materijali od kojih se prave su najčešće gvožđe, aluminijum, titanijum ili ugljenična vlakna. Širom sveta najkorišćeniji materijal je čelik, jer je relativno jeftin, jak i puno je lakše izvršiti popravke na biciklu izrađenom od ovog materijala.
Drumski biciklizam kao organizovani sport nastao je 1868. Prvo Svetsko prvenstvo održano je 1893. a drumski biciklizam je deo Olimpijskih igara od 1896. godine. U modernoj formi, drumski biciklizam se razvio pri kraju 19. veka, najveću popularnost imao je u Zapadnoj Evropi: Francuskoj, Belgiji, Španiji i Italiji. Neke od prvih evropskih biciklističkih trka spadaju u najveće sportske događaje. Te prve trke uključuju: Lijež—Bastonj—Lijež (pokrenut 1892), Pariz—Rube (1896), Tur de Frans (1903), Milano—Sanremo i Điro di Lombardija (1905), Điro d’Italija (1909) i Trka oko Flandrije (1913)
Trke u drumskom biciklizmu mogu biti jednodnevne (klasici) i etapne, koje se voze nekolika dana. Najduže i najvažnije su grand tur trke, koje traju tri nedelje. Deo etapnih trka su i hronometri, na kojima biciklisti voze posebno i bore se protiv štoperice. U novijoj istoriji, biciklisti su prema svojim sposobnostima podeljeni u nekolike grupe: konkurenti za generalni plasman (najjači vozači u timu), sprinteri (koji se bore za što više etapnih pobeda ili pobeda na klasicima), hronometraši i radnici (vozači koji rade za timske lidere sa ciljem da im pomognu u što boljem plasmanu na trkama. Krovna organizacija za biciklizam je Svetska biciklistička unija UCI.
02. nedelja[uredi izvor]
Brdski biciklizam je ekstremni sport u kome se biciklom vozi preko puteva kao što su šume, brda, planine, kolski putevi, parkovi, poljane, koji se jednim imenom nazivaju „ofroud“ putevi. Sam sport zahteva posebnu opremu i bicikle, kao i određena predznanja, iskustvo i tehniku za ofroud vožnju. Voziti se može bilo na brdskom, bilo na hibridnom biciklu, a zajednička odlika svih brdskih bicikala su široke gume sa kramponima, široke i ojačane cevi rama i suspenzija na prednjoj viljuški.
U zapadnim zemljama, odakle je stigao kod nas, brdski biciklizam je veoma popularan sport, i u njega se dosta ulaže. Biciklisti se trude i uspevaju da privuku veliki broj ljudi okrenutih prirodi, sportu i zdravom telu i duhu putem organizovanja mnogobrojnih trki tokom sezone, organizovanjem maratona, revijalnih i reklamnih vožnji i trka u dobrotvorne svrhe.
Brdski biciklizam se deli na:
- Kros Kantri (engl. cross-county - XC)
- olimpijski (XCO)
- od tačke to tačke (XCP)
- hronometarski (XCT)
- maratonski (XCM)
- etapni (XCS)
- štafetni (XCR)
- krijetijumski (XCC)
- Daunhil (engl. downhill/DH)
- individualni (DHI)
- masovni (DHM)
- For kros ili Dual Slalom (engl. Four cross/Dual slalom/4X)
03. nedelja[uredi izvor]
Para biciklizam je disciplina biciklizma prilagođena ljudima koji imaju neke nedostatke. Krovna organizacija je Svetska biciklistička unija (UCI). Para biciklizam ima sedam različitih disciplina, koje uključuju drumske i velodromske trke. Najbolji biciklisti takmiče se na Svetskom prvenstvu, Paraolimpijskim igrama i Svetskom kupu.
Profesionalni para biciklizam nastao je 1980. i takmičili su se biciklisti sa oštećenim vidom u paru sa biciklistima koji nemaju problema sa vidom. Para biciklizam je uključen u program Letnjih paraolimpijskih igara 1984. gde su se vozile drumske trke za vozače sa cerebralnom paralizom. Od 1996. uključene su trke na pisti, a učešće je dozvoljeno biciklistima sa raznim oštećenjima. Hand biciklizam uvršćen je na Letnjim paraolimpijskim igrama 2000., kao egzibicioni događaj.
04. nedelja[uredi izvor]
Ciklo kros je jedna od biciklističkih disciplina, sezona u svetskom kupu traje od oktobra do februara. Staza trke sadrži dosta krugova dužine od 2.5 do 3.5 km. Staza mora da prelazi preko trave, zemlje, asfalta, peska kao i da sadrži prepreke. Prepreke vozač prelazi tako što siđe sa bicikla, preskoči prepreke noseći bicikl, zatim nastavlja da vozi. Vozač u svakom trenutku može da siđe sa bicikla i pregura ga preko dela staze za koji misli da ne može da preveze. Prepreke mogu biti jaki usponi, spustovi kao i neprolazni delovi staze (voda, šiblje, panjevi). Trke za seniore traju od 30 minuta do sat vremena, u zavisnosti od uslova staze na kojoj se vozi. Ciklo kros je najpopularniji u Francuskoj, Belgiji i Holandiji.
Ciklo kros ima sličnosti sa brdskim biciklizmom, kros kantrijem i kriterijumskim trkama. Bicikla za ciklo kros su slična drumskim biciklima, laki su, sa krivim ručicama upravljača i tankim gumama (ne debljim od 35mm), kao i drumskim pogonom. Razlika je u tome što su ovi bicikli jači od drumskih, zbog tehinčkih potreba i koriste se deblje gume. Za ovu vrstu biciklizma potrebna je kondicija, izdržljivost kao i veština na biciklu. Tokom trke postoji boks u kome se otklanjaju kvarovi (defekti) kao npr. puknuta guma i u kome se može zameniti bicikl.
05. nedelja[uredi izvor]
Velodromski biciklizam ili biciklizam na pisti je vrsta biciklizma koja se održava na pistama i velodromima, tj. ovalnim stazama koje su obično dugačke 200 m, 250 m ili 333,33 m, sa dva okreta od oko 40 °. Trke velodromskog biciklizma se održavaju od 1870. a prisutne su na svim Olimpijskim igrama od 1896. godine, osim one održane u Stokholmu 1912. Trka u konkurenciji žena se pojavila 1988. godine u kategoriji sprint. Bicikli su napravljeni tako da aerodinamičnost bude na maksimumu. Za duže vožnje bicikli su veoma slični drumskim, dok se za sprint trke koriste bicikli sa višim sedlom a nižim kormanom. Centar ovog biciklizma je Evropa, posebno Belgija, Francuska, Nemačka i Engleska, a van Evrope se održava u Japanu i Australiji. Od 1993. godine održavaju se profesionalno i amatersko Svetsko prvenstvo svake godine.
Takmičenja u velodrimskom biciklizmu mogu se svrstati u dve kategorije: Sprint trke i trke izdržljivosti. Vozači obično pripadaju jednoj kategoriji i ne takmiče se u drugoj. Sprint trke generalno imaju od 8 do 10 krugova, a glavne discipline su sprint i timski sprint. Trke izdržljivosti su većih dužina, od 12 do 16 krugova, dok je individualni i ekipni hronometar dužine do 200 krugova. Osim ovih, u trkama izdržljivosti najzastupljeniji su Madison, trka na poene i Skreč trka.
06. nedelja[uredi izvor]
Bicikl je kopneno prevozno sredstvo na dva točka koje pokreće vozač svojom snagom pomoću pedala. Počeo je da se koristi u 19. veku u Evropi, a do 2003. je proizvedeno bilion bicikala, duplo više nego automobila. Prema nekim izvorima bicikl je konstruisao Mikelanđelo i prvi bicikl je bio bez pedala. Bio je od drveta i vozio se odgurivanjem nogama kao trotinet. U 19. veku bicikli su bili sa veoma velikim prednjim točkom na kome su bile fiksno montirane pedale. Bicikl je sredstvo transporta, a popularan je i kao sredstvo rekreacije.
Prvi mehanički bicikl, sa dva točka konstruisan je 1839. Prenos preko zupčanika i lanca na zadnji točak se pojavio početkom dvadesetog veka. Nije se dugo čekalo ni na pojavu menjača brzina za bicikle. Na prvim menjačima lanac se prebacivao ručno i biciklisti su često zbog toga prljali ruke. Održavanje ravnoteže na biciklu je znanje koje se stiče praksom, a potrebno je izvesno vreme i umešnost. Od 1894. vožnja bicikla je u Francuskoj oporezovana, a tada je bilo 203.026 oporezovanih vozača. I pored toga, broj vozača bicikla je kasnije dosta rastao, jer je novo prevozno sredstvo bilo veoma popularno. U Holandiji postoji 18 miliona bicikala i oko 35.000 km biciklističkih staza, a bicikl je jedno od glavnih prevoznih sredstava.
07. nedelja[uredi izvor]
Ardenski klasici (hol. Ardens klassieker) su tri biciklistička klasika, koja se održavaju u aprilu u Ardenima u Belgiji i Limburgu, u Holandiji: Lijež—Bastonj—Lijež, Fleš Valon i Amstel gold rejs. Trke su poznate po svojim usponima i uglavnom se isti biciklisti takmiče za najveće pozicije na sva tri klasika. Zadnjih godina, sva tri Ardenska klasika se održavaju u nedelju dana (obično nedelja, sreda, nedelja).
Ardenskim klasicima se nazivaju dva klasika iz Ardena i jedan iz Holandije. Iako se ne vozi u Ardenima, ruta kojom se vozi Amstel gold rejs ulazi u teritoriju Belgije, a zbog sličnosti u profilima sva tri klasika i zbog malog vremenskog razmaka između njih, sva tri pripadaju grupi Ardenski klasici. Lijež—Bastonj—Lijež je jedan od pet monumentalnih biciklističkih klasika.
Sva tri Ardenska klasika u istoj sezoni osvojili su Davide Rebelin 2004. i Filip Žilber 2011. Samo su četvorica biciklista osvojili sva tri Ardenska klasika u karijeri: Edi Merks, Bernar Ino, Mikele Bartoli i Danilo di Luka. Tradicionalno, Ardenski klasici počinju sa Amstel gold rejsom, a završavaju se sa Lijež—Bastonj—Liježom, najstarijim od tri klasika. Sva tri su deo UCI vorld tura, a orginazor je Amauri fondacija (ASO).
08. nedelja[uredi izvor]
Monumentalni klasici su najprestižnije, najstarije i najteže jednodnevne biciklističke trke. Svaki od njih ima specifičnu istoriju i posebne karakteristike. Monumentalni klasici su jednodnevne trke koje donose najviše bodova za UCI vorld tur rangiranje (100 za pobednika).
Monumentalni klasici su:
Milano—Sanremo – Prvi monumentalni klasik u godini, italijansko ime je
La Primavera (proleće), jer se održava u martu. Prvi put je održan 1907. obično je dužine oko 250 km, vozi se uglavnom bez teških uspona, što favorizuje sprintere.
Trka oko Flandrije (hol. Ronde van Vlaanderen) – Prvi od kaldrmisanih klasika, vozi se prve nedelje u aprilu, prvi put je vožena 1913. što je čini najmlađom od pet monumentalnih klasika. Trka je karakteristična po dosta sekcija koje se voze po kaldrmi.
Pariz—Rube – (kraljica klasika ili pakao severa) je najprestižniji od pet monumentalnih klasika, tradicionalno se vozi nedelju dana nakon Flandrije i zadnji je od kaldrmisanih klasika. Prvi put je vožen 1896. Cilj trke je na velodromu u Rubeu.- Lijež—Bastonj—Lijež – održava se krajem aprila, najstariji je klasik i poslednji je od ardenskih klasika. Prvi put je vožen 1892. kao amaterska trka, dok je trka za profesionalce održana 1894.
- Điro di Lombardija – održava se u oktobru ili krajem septembra, prvobitno je organizovana kao Milano—Milano 1905. a od 1907. je naziv Điro di Lombardija, koji je promenjen 2012. u Il Lombardija. Od 2012. se održava krajem septembra, nedelju dana nakon Svetskog prvenstva.
Osim trke oko Flandrije, drugi monumentalni klasici nemaju žensku trku.
09. nedelja[uredi izvor]
Vuelta al Pais Vasko (šp. Vuelta al Pais Vasco) je etapna biciklistička trka, koja se održava u španskoj pokrajini Baskiji u aprilu. Trka je osnovana 1924. godine, održavana je bez prekida do 1936. kada je prekinuta zbog Španskog građanskog rata i nije pokrenuta opet do 1969.
Godine 1952. biciklistički tim Eibar pokrenuo je trodnevnu trku Gran premio bisikleta eibaresa, u znak proslave 25 godišnjice. Godine 1969. trku su organizovali pod nazivom IX Vuelta al Pais Vasko - VIII Bisikleta eibaresa. Eibar je 1973. preuzeo potpunu kontrolu nad trkom, ali Bisikleta eibaresa nije priznata kao deo istorije Vuelta al Pais Vasko trke.
Prvi pobednik trke je Francuz Fransis Pelisje, dok je prvi pobednik trke otkad je ponovo pokrenuta 1969. takođe Francuz, Žak Anketil. Pobednik tradicionalno dobija baskijsku beretku na podijumu.
10. nedelja[uredi izvor]
Pariz—Nica (franc. Paris—Nice) je etapna biciklistička trka, koja se održava u francuskoj u martu. Trka je osnovana 1933. godine, vozi se osam etapa, obično startuje prologom, dok se zadnja etapa vozi u Nici. Nadimak trke je trka Sunca.
Trku je osnovao Albert Ležen, da bi promovisao časopis Le peti Nica. U početku je održavana pri kraju marta, kao jedna od prvih trka u sezoni u Francuskoj. Prva izdanja imala su šest etapa i naziv trke je bio Les siks žurs de la rut (šest dana druma). Prvi pobednik je Belgijanac Alfons Šepers, koji je bio lider od prve do zadnje etape. Najuspešniji je Irac Šon Keli sa sedam pobeda.
Trku organizuje Amori sportska organizacija (ASO), koja između ostalih organizuje Tur de Frans i Pariz—Rube. Tokom trke 2003. godine, Kazahstanac Andrej Kivilev umro je nakon pada u kojem je povredio glavu, zbog čega je Svetska biciklistička unija UCI uvela obavezno korišćenje kaciga.
11. nedelja[uredi izvor]
Milano—Sanremo poznat i kao La Primavera (ital. La classica di Primavera), je jednodnevna klasična biciklistička trka koja se obično održava u trećoj nedelji marta. Sa distancom od skoro 300 km, Milano—Sanremo je najduži profesionalni klasik u modernom biciklizmu. Prvi je veliki klasik u sezoni, a prvi put je vožen 1907. godine.
Danas, Milano—Sanremo je jedan od pet monumentalnih klasika, koje donose najviše bodova u UCI vorld tur rangiranju od jednodnevnih trka (100 za pobednika). Najuspešniji vozač je Edi Merks, koji je trku osvojio sedam puta. Italijan Kostante Đirardengo završio je trku na podijumu 11 puta, od toga je šest puta osvojio.
Trka Milano—Sanremo se smatra sprinterskim klasikom, zbog toga što je ruta dosta ravna.
12. nedelja[uredi izvor]
Vuelta a Katalunja (šp. Vuelta a Cataluña), je etapna biciklistička trka koja se održava u španskoj provinciji Kataloniji. Jedna je od tri vorld tur trke u Španiji, zajedno sa Vuelta a Espanjom i Vuelta al Pais Vasko trkom. Trka je nekoliko puta menjala datum održavanja, septembar, jun i maj, a od 2010. vozi se krajem marta.
Trka traje sedam dana, vozi se po Kataloniji, uz minimum jednu etapu u Pirinejima. Tradicionalni završetak trke je u Barseloni, glavnom gradu Katalonije, na stazi koja prolazi kroz poznato brdo Monžuik.
Vuelta a Katalunja organizovana je od strane novinara časopisa El mundo Deportivo, Migela Artemana, prvi put je održana 6. januara 1911. godine i imala je tri etape. Četvrta je najstarija etapna trka na svetu koja još uvek postoji. Starije su samo Tur de Frans (1903), Tur of Belgijum (1908) i Điro d’Italija (1909). Najuspešniji vozač je Španac Marijano Kanjardo, koji je trku osvojio sedam puta.
13. nedelja[uredi izvor]
Ronde van Flanderen (hol. Ronde van Vlaanderen ili franc. Tour des Flandres) je jednodnevna biciklistička trka koja se održava početkom aprila u Flandriji, Belgija. Održava se nedelju dana pre Pariz—Rubea (franc. Paris—Roubaix). Trka oko Flandrije danas je jedna od pet monumentalnih klasika, uz Milano—Sanremo, Pariz—Rube, Lijež—Bastonj—Lijež i Điro di Lombardiju. Monumentalni klasici donose najviše bodova za rangiranje u UCI vorld turu (pobednik dobija 100 bodova) prema pravilima Svetske biciklističke unije. Ova trka je najvažnija biciklistička trka u Belgiji, a zajedno sa trkom Pariz—Rube, smatra se najvažnijom jednodnevenom biciklističkom trkom.
Trka oko Flandrije je, kao i druge velike trke, organizovana od strane časopisa, sa ciljem povećanja prodaje lista. Trku je pokrenuo sportski list Sportvereld 1913. a prekinuta je samo za vreme Prvog svetskog rata, od 1919. se održava bez prekida. Stoto izdanje trke bilo je 2016. godine.
Šestorica vozača drže rekord po broju pobeda: Belgijanci Johan Museuv, Ahil Bojse, Erik Leman i Tom Bonen; Italijan Fjorenco Manji i Švajcarac Fabijan Kančelara ostvarili su po tri pobede.
14. nedelja[uredi izvor]
Pariz—Rube (franc. Paris—Roubaix) je jednodnevna biciklistička trka koja se održava sredinom aprila na severu Francuske prema granici sa Belgijom. Pariz—Rube je jedna od najstarijih trka, organizovana je prvi put 1896. od strane Teodora Vijena i Morisa Pereza, dva proizvođača tekstila iz Rubea. Trka se nije održavala samo za vreme Dva svetska rata. Od osnivanja 1896. godine pa sve do 1967. start je bio u Parizu, a cilj u Rubeu (odatle naziv trke); od 1968. godine start trke je u Šampanji, oko 60 kilometara severoistočno od centra Pariza, dok je finiš i dalje na velodromu u Rubeu. Trka je poznata po teškom terenu i kaldrmi i s obzirom na to da ima dugu tradiciju, ona je jedna od pet monumentalnih klasika, pored Milano—Sanrema, trke oko Flandrije, Lijež—Bastonj—Liježa i Điro di Lombardije. Pariz—Rube je zadnji od kaldrmisanih klasika u sezoni, vozi se nedelju dana nakon Flandrije.
Nadimci trke su: pakao severa, nedelja u paklu (što je i naziv istoimenog filma o trci 1976. godine), kraljica klasika i uskršnja trka (franc. La Pascale). Trku organizuje sportska organizacija Amori Amaury Sport Organisation. Rekorderi trke su Belgijanci Roger de Flamink i Tom Bonen sa četiri pobede.
15. nedelja[uredi izvor]
Amstel gold rejs (hol. Amstel Gold Race) klasična je biciklistička trka koja se na proleće (sredinom aprila) održava u Limburgu, u Holandiji, kao deo ardenskih klasika. Trka je 1989. godine dodata u najveće trke UCI kalendara. Ovo je jedina jednodnevna biciklistička trka u Holandiji i smatra se najvažnijim biciklističkim događajem u ovoj zemlji. Rekorder je Holanđanin Jan Ras, koji je trku osvojio pet puta.
Zvanični sponzor trke je pivara Amstel, po kojoj trka nosi naziv od osnivanja 1966. godine.
Trku su organizovali vlasnici kompanije Inter sport, Ton Vizers i Herman Krot. Njihova ideja je bila da naprave klasik koji će parirati monumentalnim trkama u Flandriji i Italiji. Oko organizovanja prve trke bilo je mnogo problema, ali je ona konačno održana u srijedu, 30. aprila 1966. od Brede do Mersena, dužine 302 kilometra.
16. nedelja[uredi izvor]
Fleš Valon ili Valonska strela (franc. La Flèche Wallonne) jednodnevna je klasična biciklistička trka koja se održava krajem aprila u Belgiji. Jedan je od Ardenskih klasika, a održava se između Amstel gold rejsa i Lijež—Bastonj—Liježa. Ranije su se Fleš Valon i Lijež—Bastonj—Lijež vozili za vikend, ali poslednjih godina je uspostavljen razmak od nekoliko dana (najčešće sedam) između dve trke. Sedam vozača je uspelo da osvoji oba Belgijska Ardenska klasika (Fleš Valon i Lijež—Bastonj—Lijež) iste godine: Ferdinand Kibler dvaput (1951. i 1952), Stan Okers (1955), Edi Merks (1972), Moreno Arđentin (1991), Davide Rebelin (2004), Filip Žilber (2011) i Alehandro Valverde triput (2006, 2015. i 2017). Trka je prvi put održana 1936. godine, a pobednik je bio Filemon de Mersman. Trka nije održavana samo 1940. godine, dok je u ostalim godinama Drugog svetskog rata održavana.
17. nedelja[uredi izvor]
Lijež—Bastonj—Lijež (franc. Liège-Bastogne-Liège, poznat i kao Stara dama (la Doyene) je jednodnevna klasična biciklistička trka, koja spada u monumentalne i ardenske klasike, održava se u Valoniji, Belgija. Trka tradicionalno startuje u gradu Bastonj koji se nalazi 90 km južno od Liježa, u blizini granice sa Luksemburgom. Ruta se kreće kanjonima reka usečenih u Ardene, pa s obzirom na dužinu od oko 260 km i pretežno brdski teren, ovaj klasik je dosta zahtevan. Najviši usponi su Redut (franc. La Redoute) i Stoku (franc. Stockeu). Na usponu Stoku se nalazi i spomenik najuspešnijem takmičaru trke Ediju Merksu koji je trku osvojio pet puta, u periodu od 1969. do 1975. godine. Cilj trke nije uvek u gradu Lijež, poslednjih godina je to grad Ans u provinciji Lijež, dok se pobednici većinom odlučuju na kratkom, strmom usponu Sen-Nikola na 5 km od cilja.
Trka je osnovana 1892. i najstarija je od pet monumentalnih klasika, u prvom izdanju učestvovalo je 33 vozača, od kojih je 17 završilo trku. Organizator je Amori sportska organizacija, koja između ostalih organizuje Tur de Frans, Vuelta a Espanju i Pariz—Rube. Trka je dio UCI vorl tura, pobjednik dobija 500 poena. Od 2017. pokrenut je Lijež—Bastonj—Lijež za žene.
18. nedelja[uredi izvor]
Klasične biciklističke trke su jednodnevne trke u profesionalnom drumskom biciklizmu, koje se nalaze u kalendaru Svetske biciklističke federacije. Većina ovih trka se vozi u zapadnoj Evropi i imaju fiksirano vreme održavanja već dugi niz godina. Najstarije jednodnevne biciklističke trke, koje su se po prvi put održale krajem 19. ili početkom 20. vijeka, a koja se i dan danas održavaju nazivaju se „monumentalne klasične biciklističke trke“. U ove spomenike biciklizma ubraja se pet klasičnh biciklističkih trka:
- Milano—Sanremo (ital. La classica di Primavera)
- Ronde van Flanderen (hol. Ronde van Vlaanderen)
- Pariz—Rube (franc. Paris—Roubaix)
- Lijež—Bastonj—Lijež (franc. Liège—Bastogne—Liège)
- Điro di Lombardija (ital. Giro di Lombardia).
Monumentalni klasici, kao i klasici Amstel gold rejs, Gent—Vevelgem, Gran pri sajkliste de Kvebek i Gran pri sajkliste de Montreal donose najviše bodova u UCI vorld tur rangiranju, 500. Pored njih, veliku popularnost imaju Fleš Valon, Strade Bjanke i San Sebastijan. Pored Monumentalnih, klasici su podijeljeni na ardenske i kaldrmisane.
Najuspešniji vozač na klasičnim biciklističkim trkama je Edi Merks, koji je ostvario 28 pobjeda.
19. nedelja[uredi izvor]
Điro d’Italija (ital. Giro d'Italia) je etapna biciklistička trka, jedna od tri grand tur trke, smatra se drugom najprestižnijom trkom u svijetu, nakon Tur de Fransa. Obično se održava u maju, u Italiji, a nekada prolazi kroz susjedne države. Trka je prvi put održana 1909. sa ciljem da se poveća prodaja časopisa Gazeta delo sport (ital. La Gazzetta dello Sport); ipak, trenutno je organizuje kompanija RCS Sport. Trka nije održavana samo za vrijeme Prvog i Drugog svjetskog rata. Prvobitno je učešće bilo dozvoljeno samo Italijanima, a nakon što je stekao popularnost, Điro je proširen i učešće je dozvoljeno vozačima širom svijeta. Điro je trka u sklopu svetske biciklističke unije UCI i timovi koji učestvuju su vorld tur timovi, sa izuzetkom timova koji dobiju specijalnu pozivnicu organizatora.
Zajedno sa Tur de Fransom i Vuelta a Espanjom, Điro čini najprestižnije biciklističke trke, grand tur. Điro se obično održava sredinom maja i početkom juna. Ruta se menja svake godine, ali format trke ostaje isti, voze se najmanje dva hronometra, a ide se kroz Alpe i Dolomite. Kao i druga dva grand tura, Điro u novijoj istoriji ima 21 etapu, uz dva dana odmora.
Sve etape su određene vremenom, tako da se vremena vozača sabiraju i vozač sa najmanjim vremenom je lider generalnog plasmana i trke i nosi roze majicu. Pored generalnog plasmana, koji privlači najviše pažnje jer označava i pobjednika trke, na Điru se nalaze i druge klasifikacije: klasifikacija po poenima za sprintere, brdska klasifikacija za brdaše, klasifikacija za najboljeg mladog vozača za vozače do 25 godina, klasifikacija za najagresivnijeg vozača i timska klasifikacija. Pored njih, na Điru ima i drugih manjih klasifikacija i nagrada. Etapne pobejde takođe donose veliki prestiž i novčane nagrade i svaki tim dolazi sa svojim sprinterom u cilju ostvarivanja što više pobjeda.
20. nedelja[uredi izvor]
Brdska klasifikacija na Điro d’Italiji je jedna od drugostepenih klasifikacija na etapnoj biciklističkoj trci, Điro d’Italiji. U ovoj klasifikaciji poene dobijaju vodeći vozači preko označenih brdskih ciljeva. Usponi su klasifikovani prema težini i poziciji na kojoj se nalaze u etapi. Bonus poeni se dodeljuju kada je brdski cilj ujedno i finiš etape, kao i na brdskim ciljevima Čima Kopi (u čast Faustu Kopiju), koji su tradicionalno najteži brdski ciljevi i donose najviše poena (kao ekstra kategorija na Tur de Fransu).
Klasifikacija je uvedena 1933, a prve godine održavanja klasifikacije, organizatori su birali uspone i prva tri vozača preko tih uspona su dobijala poene. Alfredo Binda je prešao prvi preko svakog uspona i osvojio je klasifikaciju. Od 1974. do 2011. lider klasifikacije je nosio zelenu majicu, a od 2012. majica je promijenjena u plavu (ital. maglia azzurra).
21. nedelja[uredi izvor]
Klasifikacija po poenima na Điro d’Italiji je jedna od drugostepenih klasifikacija na Điro d’Italiji. Određena je po pozicijama koje vozači ostvare na svakoj pojedinačnoj etapi, nezavisno od vremena koje ostvare. Od 1967. do 1969. pobednik klasifikacije po poenima nosio je crvenu majicu, a od 1970. ona je promenjena u ljubičastu majicu (boje sleza). Ona se koristila do 2010. kada je vraćena crvena majica. U aprilu 2017. organizatori su odlučili da vrate ljubičastu majicu (malja čiklamino, ital. maglia ciclamino) za Điro 2017, jubilarni stoti.
Prva klasifikacija po poenima na Điru korišćena je 1958, pod nazivom Trofej A. Karli. Prvi vozač na svakoj etapi dobijao je 15 poena, svaki naredni dobijao je poen manje, do petnaestog vozača, koji je dobijao jedan poen. Nije se dodeljivala majica, a klasifikacija je trajala samo jednu sezonu, 1959. nije je bilo. Klasifikacija po poenima uvedena je ponovo 1966. i prisutna je na svakom Điru.
22. nedelja[uredi izvor]
Klasifikacija za najboljeg mladog vozača na Điro d’Italiji je jedna od drugostepenih klasifikacija na etapnoj biciklističkoj trci, Điro d’Italiji. Uvedena je 1976. Klasifikacija se računa na isti način kao i generalni plasman, sabiraju se vremena na kraju svake etape, ali samo za vozače do 25 godina. U periodu od 1976. do 1994. klasifikacija je bila uređena drugačije. Lider klasifikacije nosi bijelu majicu (ital. maglia bianca).
Nakon Đira 1994. klasifikacija je ukinuta. Vraćena je na Điro 2007. sa pravilom da učestvuju vozači do 25 godina.
23. nedelja[uredi izvor]
Kriterijum di Dofine je sedmodnevna etapna biciklistička trka, koja se održava na jugu Francuske, u regionu Dofine. Trka se održava početkom juna i zajedno sa trkom Tur de Svis služi kao pripremna trka za Tur de Frans.
Trka je pokrenuta 1947. od strane lista Dofine Libere, koji je bio glavni sponzor trke do 2009. godine, a od 2010 trku organizuje Amori sportska organizacija, koja organizuje i druge velike trke u Francuskoj, Tur de Frans, Pariz—Rube i Pariz—Nicu. Trka nije održavana 1967 i 1968, a od 1990. kategorisana je kao 2HC, što je najveća kategorija nakon grand tur trka.
Kriterijum di Dofine je jedina trka koju su osvojila sva četiri rekordera Tur de Fransa, Žak Anketil, Edi Merks, Bernar Ino i Migel Indurain
24. nedelja[uredi izvor]
Tur de Svis je etapna biciklistička trka, koja se održava sredinom juna u Švajcarskoj. Zajedno sa trkom Kriterijum di Dofine, Tur de Svis služi kao glavna pripremna trka za Tur de Frans. Trka je pokrenuta 1933. U novije doba ima devet etapa, ide se u Švajcarske Alpe, gdje se testira izdržljivost pred Tur de Frans.
Od 2005. trka je dio UCI pro tura i pomjerena je za jun, dok je od 2011. dio UCI vorld tura. Pobjednik dobija 500 bodova, što je svrstava među najvećim trkama nakon grand tur trka.
25. nedelja[uredi izvor]
Kroz Srbiju je biciklistička etapna trka po Srbiji. Vozi se u junu i spada u drugu kategoriju Svetske biciklističke unije. Prva trka je držana 1939. godine i pobednik je bio August Prosenik. Idejni tvorac trke je Aleksandar Bugarski, novinar.
Prva trka je startovala 22. maja 1939. godine ispred hotela Moskva u Beogradu i trajala je šest dana. Ukupna dužina trke je bila 1010 km. Pokrovitelj prve trke, kao i trke 1940. godine bio je Petar II Karađorđević. Prvi pehar bio je od čistog zlata. Trka 1941. nije startovala zbog početka Drugog svjetskog rata u Jugoslaviji. Prva posleratna trka je održana 1963. godine i od tada se održava bez prekida. Trka je do sada prolazila kroz više od 60 gradova Srbije i nekoliko gradova Makedonije, Crne Gore i Bosne i Hercegovine.
26. nedelja[uredi izvor]
.jpg)
Grand tur trke odnose se na tri glavne svjetske profesionalne biciklističke etapne trke: Tur de Frans, Điro d’Italija i Vuelta a Espanja.
Sve tri trke su sličnog formata, višenedeljne, sa, u zadnje vrijeme, po 21 etapom. Sve tri trke imaju poseban status u međunarodnoj biciklističkoj uniji UCI (franc. Union Cycliste International) i donose najviše bodova u UCI vorld turu. One su i jedine trke kojima je dozvoljeno da traju duže od 14 dana.
Tur de Frans je najstarija i najprestižnija grand tur trka od sve tri, najpopularnija je i najpoznatija biciklistička trka na svijetu. Điro d'Italija je druga po važnosti, a 40-ih, 50-ih i početkom 70-ih, bila je iste važnosti kao i Tur. U trenutnom formatu, grand Tur trke se održavaju po tri nedelje, sa obično po dva dana odmora, uglavnom nakon prve i nakon druge nedelje. Na grand tur trkama dozvoljeno je dodjeljivanje četiri majice za klasifikacije, dok pored glavnih, postoje i druge, manje klasifikacije.
Rekorderi po broju pobjeda su Edi Merks sa 11 i Bernar Ino sa 10.
27. nedelja[uredi izvor]
Tur de Frans (franc. Tour de France) najpopularnija je biciklistička trka na svetu. Održava se svake godine u Francuskoj i zemljama u okruženju, u julu mesecu, i traje tri sedmice. Učesnici trke su samo elitne UCI vorld tur ekipe i par ekipa koje dobiju specijalni poziv organizatora. Tur de Frans je jedna od tri grand tur trke pored Điro d’Italije i Vuelta a Espanje.
Prvi Tur de Frans je održan 1903. godine i od tada se održava svake godine, osim prekida za vreme Prvog i Drugog svetskog rata.
Trka se obično održava u julu, a ruta je drugačija svake godine. Ide se u Alpe i Pirineje, a tradicionalni završetak trke je na Jelisejskim poljima u Parizu, etapa na kojoj se slavi kraj Tura, pije se šampanjac i proslavlja pobeda. Moderni Tur de Frans ima 21 etapu i dva dana odmora. Broj timova je između 20 i 22, sa po devet vozača u svakom timu. Vozač sa najboljim vremenom je lider trke i nosi žutu majicu; tu je zelena majica koje se dodeljuje lideru u klasifikaciji po poenima (poeni se skupljaju na kraju svake etape i na prolaznim ciljevima tokom etapa), a postoji i tačkasta majica za najboljeg vozača na brdskim ciljevima (brdski ciljevi podeljeni su u pet kategorija, ekstra kategorija donosi najviše bodova, zatim ciljevi prve, druge i treće kategorije, dok brdski cilj četvrte kategorije donosi samo 1 bod), te bela majica za najboljeg mladog vozača do 25 godina (računa se takođe vreme, pa najbolji mladi vozač može biti i pobednik trke). Takođe, nagrađuje se i najbolja ekipa na kraju Tura (na svakoj etapi se računaju vremena prve trojice iz svakog tima). Etapne pobede donose veliki prestiž, pa tako svaki tim dolazi sa svojim sprinterom u cilju osvajanja što više etapa.
28. nedelja[uredi izvor]
Brdska klasifikacija na Tur de Fransu je jedno od drugostepenih takmičenja na etapnoj biciklističkoj trci Tur de Fransu. Uvedena je 1933. Tur de Frans ima 21 etapu, na skoro svakoj ima brdskih ciljeva, koji su podijeljeni u 5 kategorija, u zavisnosti od dužine i nagiba. Pobjednik brdske klasifikacije je vozač koji sakupi najviše bodova na brdskim ciljevima. Lider brdske klasifikacije se naziva kraljem planina, a od 1975. nosi tačkastu majicu (franc. Maillot à pois rouges).
Od 1905. organizatori trke, urednici časopisa Loto birali su najboljeg brdaša, ali nije postojala zvanična klasifikacija niti nagrada. Klasifikacija je uvedena 1933. i prvi pobjednik je bio Visente Trueba. Direktor Tur de Fransa, Anri Degranž, uveo je 1934. vremenski bonus za vozača koji pređe prvi preko brdskog cilja. Taj bonus je kasnije ukinut, ali je brdska klasifikacija ostala. Rekorder je Rišar Virenk, koji je sedam puta osvajao klasifikaciju.
29. nedelja[uredi izvor]
Klasifikacija po poenima na Tur de Fransu je jedno od drugostepenih takmičenja na etapnoj biciklističkoj trci Tur de Fransu. Uvedena je 1953. Poeni se dobijaju na kraju svake etape i na prolaznim ciljevima u toku etape. Smatra se takmičenjem za sprintere jer ravne etape donose najviše bodova, a sprinteri se bore za bodove na svakom prolaznom cilju. Lider u klasifikaciji nosi zelenu majicu u toku etape, a pobednik na kraju trke osim zelene majice dobija i novčanu nagradu. Ova klasifikacija je inspirisala mnoge druge trke, uključujući i druge dve grand tur trke koje su je uvele nakon Tura.
Nakon skandala na Tur de Fransu 1904. kada su brojni biciklisti varali, direktor Tura, Anri Degranž je promijenio pravila, koja su se praktikovala od 1905. Uveden je sistem po poenima i pobjednik Tura nije više bio vozač sa najboljim vremenom, već vozač sa najviše bodova. Na kraju svake etape, najbolje plasirani vozači su dobijali bodove i vozač sa najviše bodova na kraju Tura je bio pobjednik. Pravila su trajala do 1912. kada je vraćen sistem po vremenu. Sistem po poenima je vraćen 1953. ali u okviru posebne klasifikacije, koja je uskoro stekla popularnost.
30. nedelja[uredi izvor]
Klasifikacija za najboljeg mladog vozača na Tur de Fransu je jedna od drugostepenih klasifikacija na etapnoj biciklističkoj trci, Tur de Fransu, zajedno sa sa brdskom i klasifikacijom po poenima, mada ako je isti vozač lider u brdskoj i klasifikaciji za najboljeg mladog vozača, prednost ima brdska klasifikacija. Klasifikacija je uvedena 1975. i tokom godina je više puta mijenjana. Pravila nisu dozvoljavala najiskusnijim vozačima da učestvuju u rangiranju. Nekad je bilo određeno brojem godina, nekad time da li je taj vozač vozio Tur de Frans ranije ili da li je profesionalac duže od dvije godine.
Zadnjih godina, u klasifikaciji učestvuju samo mlađi od 26 godina, a sistem je isti kao i u generalnom plasmanu, sabira se vrijeme na kraju svake etape i vozač sa najboljim vremenom, koji ima ispod 26 godina je lider klasifikacije.
Od 1968. do 1985. na Tur de Fransu se dodeljivala bijela majica, ali za klasifikaciju kombinacije (sabira se učinak u ostalim klasifikacijama), koja je 1975. ukinuta i zamijenjena klasifikacijom za najboljeg mladog vozača. U klasifikaciji su učestvovali svi vozači koji su minimum tri godine profesionalci, koristeći sistem koji se koristi u generalnom plasmanu. Lider klasifikacije je nosio bijelu majicu.
Pravila su promenjena 1983. i samo vozači koji učestvuju prvi put na Tur de Fransu su se takmičili u klasifikaciji. Pravila su promijenjena opet 1987. i u klasifikaciji su se takmičili svi vozači mlađi od 26 godina.
Godine 1997. klasifikacija je preimenovana u Trofej Fabio Kazarteli.
31. nedelja[uredi izvor]
Evropsko prvenstvo u drumskom biciklizmu je događaj koji organizuje evropska biciklistička unija. Prvenstvo je pokrenuto 1995. kada su učestvovali samo vozači do 23 godine, u drumskoj i vožnji na hronometar. Godine 2005. na prvenstvu su dodate i discipline za juniore, a od 2016. tu su trke za profesionalce. Peter Sagan je osvojio prvo izdanje drumske trke za profesionalce, objedinivši tako titulu svjetskog i evropskog prvaka. Prvu trku u vožnji na hronometar za profesionalce osvojio je Honatan Kastrovijeho.
Pored disciplina za muškarce, prisutne su i discipline za žene, za profesionalce, juniorke i takmičarke do 23 godine, u drumskoj i vožnji na hronometar.
Takmičari voze u majicama svoje države, dok pobjednici dobijaju plavu majicu sa zlatnim evropskim zvijezdama.
32. nedelja[uredi izvor]
_pictogram.svg)
Biciklizam na Letnjim olimpijskim igrama je prisutan od prvih modernih igara 1896, kada je vožena drumska trka i pet takmičenja na velodromu. Mountajn bajk je dodat na Olimpijske igre 1996. u Atlanti, dok je takmičenje u BMH-u dodato na Olimpijske igre 2008. u Pekingu. Žensko takmičenje dodato je na Olimpijske igre 1984. u vidu drumske trke, dok je vožnja na hronometar za žene dodata na program Olimpijskih igara 1996. Vožnja na hronometar za muškarce bila je prisutna na Olimpijskim igrama 1912, 1920 i 1924, nakon čega je mačena iz programa, sve do Olimpijskih igara 1996.
Tokom godina, na Olimpijskim igrama su bile prisutne razne discipline, na samo jednim Igrama našle su se trke na četvrt milje, trećinu, pola, jednu, dvije, pet, 25 milja, trka na 660 jardi, 5 km, 10, 20 i 25 km i trka u trajanju od 12 sati. Dvaput su na programu bile trke na 50 i 100 km. Trka na poene bila je na programu sedam puta, individualna 12, dok je tandemska trka bila na programu 13 puta. Od ukinutih disciplina najviše je vožena trka na hronometar od 1 km, 19 puta, poslednji put na Olimpijskim igrama 2004 u Atini.
Na Olimpijskim igrama 2012. po prvi put su i žene u muškarci učestvovali u istom broju disciplina, uključujući i trke na Velodromu. Ukupan broj disciplina je 18, po 9 za muškarce i za žene.
33. nedelja[uredi izvor]
Tireno—Adrijatiko je etapna biciklistička trka u Italiji, koja se održava između obala Tirenskog i Jadranskog mora. Održava se početkom marta i služi kao glavna priprema za klasik Milano—Sanremo. Trka je pokrenuta 1966. od strane sportskog lista iz Lacija, Forca sportive Romane, nazvata je Tre đorni del Sud (tri dana na jugu). Sa tri etape je proširena na sedam 2002. godine. Od 2011. je dio UCI vorld tura. Majica za pobjednika trke je plava, dok se dobija i poseban trofej
Rekorder trke je Roger de Flamink sa šest pobjeda zaredom.
34. nedelja[uredi izvor]
Vuelta a Espanja je etapna biciklistička trka, jedna je od tri grand tur trke, uz Tur de Frans i Điro d’Italiju. Održava se svake godine u Španiji i državama u okruženju. Trka je održana prvi put 1935. pokrenuta je od strane lista Informasione, inspirisan uspjesima Tur de Fransa i Điro d’Italije. U ranim godinama postojanja prekidana je zbog Drugog svjetskog rata i Španskog građanskog rata, a od 1955. održava se bez prekida. Vuelta se održavala krajem aprila, a 1995. pomjerena je za septembar, da bi izbjegli sudaranjem sa Điro d’Italijom, koja se održava u maju. Učesnici trke su elitni UCI vorld tur timovi, sa izuzetkom timova sa specijalnom pozivnicom organizatora. Ide se u Pirineje, dok je tradiconalni završetak trke u Madridu.
Vuelta u modernom vremenu ima 21 etapu, uz dva puta odmora. Sve etape su određene vremenom, na kraju svake etape vremena svakog vozača se dodaju na ostvareno vrijeme sa prethodnih etapa i vozač sa najmanjim ukupnim vremenom je lider generalnog plasmana i trke i nosi crvenu majicu. Pored generalnog plasmana, prisutne su brdska, klasifikacija po poenima i klasifikacija kombinacije, za razliku od druga dva grand tura, gdje je prisutna klasifikacija za najboljeg mladog vozača. Pored individualnih, tu je i timska klasifikacija, za najbolji tim (računaju se vremena prva tri vozača na kraju svake etape). Za razliku od druga dva grand tura, Vuelta ima dosta brdskih etapa i ne privlači mnogo sprintera.
35. nedelja[uredi izvor]
Brdska klasifikacija na Vuelta a Espanji je jedna od drugostepenih klasifikacija na etapnoj biciklističkoj trci Vuelta a Espanji. Poeni za brdsku klasifikaciju dodeljuju se vozačima koji pređu prvi preko označenih brdskih ciljeva. Za razliku od Tur de Fransa gde su brdski ciljevi podijeljeni u pet kategorija, na Vuelta a Espanji su podijeljeni u četiri kategorije. Na najvećem usponu dodeljuju se ekstra bodovi, čima Alberto Fernandez nagrada.
Brdska klasifikacija na Vuelti je prisutna od prvog izdanja trke 1935. Održavana je svake godine, osim u godinama kada trka nije održavana.
Do 2005. lideru brdske klasifikacije je dodeljivana zelena majica, od 2006. do 2010. narandžasta, a od 2010. tačkasta majica, bijela majica sa plavim tačkama.
36. nedelja[uredi izvor]
Klasifikacija po poenima na Vuelta a Espanji je jedna od drugostepenih klasifikacija na etapnoj biciklističkoj trci Vuelta a Espanji. Na kraju svake etape, vozači dobijaju poene za prvih nekoliko pozicija, vozač sa najviše poena je lider klasifikacije i nosi zelenu majicu.
Klasifikacija po poenima na Vuelta a Espanji je uvedena 1945. sponzor je bila kompanija Pireli. Prve godine, klasifikacija je računata na sledeći način:
- Pobjednik etape dobijao je 100 poena, drugoplasirani 99 itd. Vozači koji su završavali u grupi i dobijali isto vrijeme, dobijali su isti broj poena,
- Prvih pet biciklista na svakoj etapi dobijali su 12 poena za svaki minut koji su došli ispred vozača koji završi šesti na etapi.
- Za svaki poen koji su osvojili u brdskoj klasifikaciji, dobijali su dva poena za klasifikaciju po poenima.
Pravila klasifikacije po poenima na Vuelti su takva da klasifikaciju ne osvajaju svake godine sprinteri, jer za razliku od druga dva grand tura, na Vuelti bodovi nisu podijeljeni prema vrsti etape, zbog čega klasifikaciju uglavnom osvajaju brdaši.
37. nedelja[uredi izvor]
Klasifikacija kombinacije na Vuelta a Espanji je jedna od drugostepenih klasifikacija na etapnoj biciklističkoj trci Vuelta a Espanji. Uvedena je na Vuelti 1970. ali je prekidana dva puta, od 1975 do 1985. i od 1995. do 2002. Poeni za klasifikaciju kombinacije sabiraju se na osnovu pozicija u generalnom plasmanu, brdskoj i klasifikaciji po poenima. Ako je vozač treći u generalnom plasmanu, drugi u brdskoj i treći u klasifikaciji po poenima, onda ima osam poena u klasifikaciji kombinacije (3+2+3=8). Ako je isti vozač prvi u sve tri klasifikacije, onda ima tri poena u klasifikaciji kombinacije (1+1+1=3), što je najmanji mogući broj poena. Vozač sa najmanje poena je lider klasifikacije i, od 2006. nosi bijelu majicu, do 2006. lider klasifikacije kombinacije nosio je zlatno-zelenu majicu.
Za razliku od Tur de Fransa i Điro d’Italije. na Vuelti nema klasifikacije za najboljeg mladog vozača, zbog pravila svjetske biciklističke unije da broj klasifikacija za koje se dodeljuje majica ograniči na četiri.
Klasifikacija kombinacije ne privlači veliku pažnju i obično dođe kao utješna nagrada za vozače koji se bore za generalni plasman, a često pobjednik Vuelte osvoji klasifikaciju kombinacije.
38. nedelja[uredi izvor]
Svjetsko drumsko prvenstvo UCI (engl. UCI Road World Championships), često poznato kao Svjetsko prvenstvo u biciklizmu (engl. World Cycling Championships), za muškarce je podijeljeno u dvije discipline: drumsku trku i hronometar. Svjetsko prvenstvo u vožnji na hronometar prvi put je održano 1994. i od tada se održava svake godine. Hronometar je dužine oko 45 kilometara, po ravnom ili brdovitom profilu. Vozači startuju sa dva minuta razmaka i vozač koji dionicu pređe za najmanje vremena je pobjednik i dobija majicu duginih boja (koja je malo drugačija od majice duginih boja za pobednika drumske trke) i nosi je na svakom hronometru, u okviru etapnih trka na kojima učestvuje do sledećeg Svjetskog prvenstva u biciklizmu.
Rekorderi su Fabijan Kančelara i Toni Martin sa po četiri pobjede. Majkl Rodžers i Toni Martin su jedini sa tri pobjede zaredom Bredli Vigins je najstariji pobjednik, osvojio je prvenstvo 2014. sa 34 godine i 149 dana, dok je najmlađi pobjednik Majkl Rodžers, koji je 2003. osvojio prvenstvo sa 23 godine i 293 dana.
Njemac Mihel Rih je završio drugi tri puta i on je najuspješniji vozač koji nije osvojio Svjetsko prvenstvo, sa ukupno četiri medalje. Fabijan Kančelara ima najviše trećih mjesta, tri puta je osvojio bronzanu medalju.
39. nedelja[uredi izvor]
Svjetsko drumsko prvenstvo UCI (engl. UCI Road World Championships), često poznato kao Svjetsko prvenstvo u biciklizmu (engl. World Cycling Championships), za muškarce je podijeljeno u dvije discipline: drumsku trku i hronometar. Svjetsko prvenstvo u drumskoj vožnji prvi put je održano 1927. i od tada se održava svake godine, osim za vrijeme Drugog svjetskog rata. Pobjednik ovog prvenstva dobija majicu duginih boja i nosi je na svim drumskim trkama na kojima učestvuje do sledećeg Svjetskog prvenstva u biciklizmu.
Prvo Svjetsko prvenstvo u biciklizmu održano je 1927. godine na stazi Nirbugring, u današnjoj Njemačkoj. Pobijedio je Italijan Alfredo Binda, a podijum su upotpunili Italijani. Naredne dvije godine prvenstvo osvajao je Belgijanac Žorž Rons, a zatim su tri puta slavili Italijani, od toga dva puta Alfredo Binda, čiji rezultat od tri osvojena Svjetska prvenstva nije nadmašen. Poslednjih godina, prvenstvo se održava na kraju sezone u Evropi, nakon Vuelta a Espanje. Pored prvenstva za profesionalce, ranije je bilo organizovano i Svjetsko prvenstvo u biciklizmu za amatere.
Svjetsko prvenstvo u drumskoj vožnji uz Tur de Frans i Điro d’Italiju čini ’trostruku krunu biciklizma’ — najveće dostignuće u svijetu biciklizma. Triplu krunu u sezoni uspjeli su da osvoje samo Edi Merks (1974) i Stiven Rouč (1987).
40. nedelja[uredi izvor]
Strade Bjanke je jednodnevna klasične biciklističke trka, koja se održava u Toskani, sa startom i ciljem u Sijeni. Trka se održava od 2007. godine, početkom marta, u prvoj ili drugoj suboti. Uprkos kratkoj istoriji, trka je ostvarila veliki prestiž i od 2017. je dio UCI vorld tura. Organizatori su kompanija RCS Sport i list Gazeta delo sport. Trka se održava nedelju dana prije Tireno—Adrijatika i velikom brou vozača služi kao glavna proba pred najveći italijanski klasik, Milano—Sanremo.
Prvo izdanje trke održano je 9. oktobra, nakon čega je pomjerena za početak marta. Jedan od sektora trke nosi ime Fabijan Kančelara, po trostrukom pobjedniku trke, Švajcarcu Fabijanu Kančelari.
41. nedelja[uredi izvor]
Điro di Lombardija, zvaničmo Il Lombardija (ital. Il Lombardia) je jednodnevna klasična biciklistička trka, koja se krajem sezone održava u Italiji u regiji Lombardija. Điro di Lombardija je tradicionalno poslednji monumentalni klasik u sezoni, jedan od najstarijih i najprestižnijih klasika u biciklizmu. Najpoznatiji uspon je Madona del Đisaljo.
Trka je pokrenuta 1905. godine, pod imenom Milano—Milano, a 1907. je preimenovana u Điro di Lombardija. Klasik je bio poznat kao jesenje Svjetsko prvenstvo (il Mondiale d'Autunno), jer je pravo Svjetsko prvenstvo održavano krajem ljeta. Svjetsko prvenstvo je 1995. prebačeno za oktobar, nedelju prije Điro di Lombardije, koja je na taj način izgubila svoju standardnu ulogu. Fausto Kopi je rekorder sa pet pobjeda, dok je Đino Bartali devet puta završio trku na podijumu.
42. nedelja[uredi izvor]
Tur de Polonje (polj. Wyścig Dookoła Polski досл. трка око Пољске) je etapna biciklistička trka, koja se održava u avgustu u Poljskoj. Prvi put je održana 1928, ali do 1952. nije održavana svake godine. Trka je dio UCI vorld tur kalendara od 2009. godine.
Prvi koncept trke zamišljen je po Tur de Fransu, a organizovali su je biciklistički savez Poljske i sportski list Pžeglond sportovi (polj. Przegląd Sportowy) iz Krakova. Trka je održavana sporadično i do početka Drugog svjetskog rata održana je samo četiri puta. Trka je ponovo uspostavljena 1947, nakon osam godina pauze, a od 1952. održava se svake godine.
43. nedelja[uredi izvor]
Klasik San Sebastijan (šp. Clásica de San Sebastián) je jednodnevna klasična biciklistička trka koja se održava ljeti u San Sebastijanu. Osnovana je 1981. godine i tradicionalno je brdski klasik, koji su tokom godina osvajali i pobjednici grand tur trka, kao što su Migel Indurain i Alehandro Valverde.
Trka je obično duga preko 200 km, od 1989. do 2004. bila je dio Svjetskog kupa UCI, nakon čijeg gašenja je postala dio UCI pro tura, a od 2011 dio je UCI vorld tura. San Sebastijan pripada drugom rangu klasika, pobjednik dobija 400 bodova u UCI vorld tur rangiranju.
44. nedelja[uredi izvor]
Gent—Vevelgem (hol. Gent-Wewelgem) je klasična biciklistička trka, koja se održava u Belgiji. Trka je dio flandrijske biciklističke nedelje i kaldrmisanih klasika, održava se krajem marta, u poslednjoj nedelji prije Ronde van Flanderena. Klasik se obično naziva sprinterskim zbog ravne završnice, ali pošto se održava početkom sezone — kiša, vjetar i nekoliko uspona, od kojih je najpoznatiji Kamelberg, često uzrokuju da pobjednik bude neko iz male grupe bjegunaca.
Klasik je prvi put održan 1934. organizovan je od strane časopisa Gazet van Antverpen, u čast bicikliste Gastona Rebrija, koji nikad nije nastupio na trci. Trka nije održavana samo tokom Drugog svjetskog rata, od 2005. je dio UCI pro tura, a od 2011. dio je UCI vorld tura. Pobjednik dobija 500 bodova.
Godine 2012. pokrenuta je i trka Gent—Vevelgem za žene i održava se istog dana kao i trka za muškarce.
45. nedelja[uredi izvor]
Mapej (ital. Mapei) je bivši profesionalni biciklistički tim, osnovan 1993. u Italiji, a 1998. sjedište tima je premješteno u Belgiju, tim je ugašen 2002.
Mapej je po mnogim stručnjacima za biciklizam najbolji tim u istoriji. Za deset godina osvojili su 653 trke i potpuno dominirali svjetskim biciklizmom. Između ostalih, osvojili su po jednom Điro d’Italiju i Vuelta a Espanju, obje trke osvojio je Toni Rominger, uz brojne druge etapne trke, a postavio je i rekord u vožnji na sat vremena, pet puta je tim Mapej osvojio Pariz—Rube, od toga su na tri izdanja osvojili sva tri mjesta na podijumu. Pet puta su osvojili Svjetsko prvenstvo. Jedine dvije trke koje nisu osvojili su Tur de Frans i Milano—Sanremo. Pozitivan doping test Stefana Garcelija na Điro d’Italiji 2002. označio je i kraj imperije Mapej.
Mapej je bio najveći, najbogatiji i najuticajniji tim u istoriji biciklizma.
46. nedelja[uredi izvor]
E3 Harelbeke (hol. E3 Harelbeke) je klasična biciklistička trka, koja se održava u Belgiji. Start i cilj je u Harelbekeu, sa preko 200 km. Trka je dio flandrijske biciklističke nedelje i kaldrmisanih klasika, održava se u martu, nakon Milano—Sanrema.
Trka je pokrenuta 1958. kao Harelbeke—Antverpen—Harelbeke, a početkom šezdesetih preimenovana je u E3—Prijs Harelbeke, Rik van Loj je osvojio trku četiri puta u tom periodu. Jan Ras je tokom osamdesetih osvojio trku tri puta zaredom. Iako relativno mlada, trka je dostigla veliku popularnost i mnogi pobjednici Ronde van Flanderena i Pariz—Rubea su prethodno osvojili Harelbeke. Zbog sličnosti, mediji u Flandriji su je nazvali "Mali Ronde van Flanderen."
Od 2012. trka je dio UCI vorld tura, a rekorder je Tom Bonen, sa pet trijumfa.
47. nedelja[uredi izvor]
Rekord na sat vremena u biciklizmu je rekord za najviše pređenih kilometara za jedan sat. Biciklisti ovaj rekord pokušavaju da postave sami, bez drugih takmičara, na Velodromu. Smatra se najprestižnijim rekordom od svih u biciklizmu. Tokom istorije, mnogi biciklisti, od nepoznatih amatera do dobro poznatih profesionalaca, držali su ovaj rekord.
Prvi opšte prihvaćeni rekord je postavio Amerikanac Frank Dods 1876. godine, kada je odvezao 26.508 kilometara. Prvi zvanično priznati rekord postavio je Anri Degranž (kasnije osnivač Tur de Fransa) 1893, na Velodromu Bufalo u Parizu. Prije početka Prvog svjetskog rata, rekord su nekoliko puta rušili Francuzi, Oskar Edž i Marsel Beret. Narednih godina, rekord su pokušavali da postave na Velodromu Bufalo u Parizu, a od 1930. prešli su na Velodrom u Milanu, gdje je prvi ozbiljniji rekord postavio Fausto Kopi 1942. godine. U svom trećem pokušaju, Žak Anketil je srušio rekord 1956. godine. Anketil je svoj rekord popravio 1967. ali mu nije priznat jer je odbio da uradi doping test. Anketilov rekord je srušio 1968. Ole Riter.
Godine 1972, Edi Merks je postavio novi rekord, 49.431 kilometara, u Meksiko Sitiju, nakon čega je izjavio da je to bila njegova najteža vožnja ikada. Njegov rekord je trajao 12 godina, kada ga je srušio Frančesko Mozer 1984. odvezavši 51.151 kilometar. Tada su prvi put upotrebljeni točkovi za diskovima, koji vozaču omogućavaju aerodinamičnu poziciju. Njegov rekord je 1997. poništen i prebačen u sekciju "Najbolji ljudski napor". Zbog velike razlike između modernih bicikala i onoga što je vozio Edi Merks, svetska biciklistička unija UCI, uspostavila je dva rekorda 1997. godine.
- " Rekord na sat vremena" na kojem su takmičari morali da koriste istu opremu koju je koristio Edi Merks.
- "Najbolji ljudski napor" na kojem je bilo dozvoljeno koristiti modernu opremu.
Godine 2014. UCI je ujedinio rekorde, a 15. juna 2015. Bredli Vigins je postavio rekord od 54.526 km.
48. nedelja[uredi izvor]
Tur de Frans 1903. je bilo prvo izdanje Tur de Fransa, etapne biciklističke trke organizovane od strane sportskog lista Loto (franc. L'Auto), preteče današnjeg Lekipa (franc. L'Équipe). Trka se sastojala od šest etapa, od 1 do 19 jula, dužine 2 428 km.
Trka je pokrenuta da bi se povećala prodaja lista Loto. Prvobitno je trebalo da počne u junu, ali je odložena na mjesec dana i nagrade su povećane, nakon jako malog broja prijava. Tur de Frans 1903. je bilo prvo izdanje jedne drumske etapne biciklističke trke i u poređenju sa modernim grand tur trkama, imala je relativno mali broj etapa, ali su sve bile duže nego današnje. Takmičari nisu morali da voze svih šest etapa, iako je to bilo neophodno da bi bio u konkurenciji za generalni plasman.
Favorit trke Moris Garen, pobijedio je na prvoj etapi i zadržao je vođstvo do kraja trke. Takođe je pobijedio i na poslednje dvije etape i osvojio je Tur sa skoro tri sata ispred drugoplasiranog vozača. Prodaja lista Loto porasla je šestostruko tokom trajanja trke i nakon nje i smatrana je dovoljno uspješnom da bila održana i naredne godine.
49. nedelja[uredi izvor]
Điro d’Italija 1909. je bilo prvo izdanje Điro d’Italije, etapne biciklističke trke organizovane od strane sportskog lista Gazeta delo sport (ital. La Gazzetta dello sport). Trka se sastojala od osam etapa, od 13 do 30 maja, dužine 2 447 km.
Trka je pokrenuta da bi se povećala prodaja lista Gazeta delo sport, po uzoru na uspjeh koji je ostvario Tur de Frans. Ideja za kreaciju biciklističke trke kroz Italiju nastala je kada je urednik lista Gazeta, Tulio Marganji poslao telegram vlasniku lista Emiliju Kostamanji i uredniku za biciklizam, Armandu Kunjetu. Ohrabreni uspjehom koji su postigli kreiranjem klasika Milano—Sanremo i Điro di Lombardija, kao i uspjehom koji je list Loto postigao organizovanjem Tur de Fransa, odlučili su da pokrenu Điro d’Italiju. Na prvom izdanju koristio se sistem bodovanja, prvi vozač na svakoj etapi dobijao je jedan bod, drugi dva i tako sve do pozicije 51 — koja je donosila 51 bod, isto kao i svaka pozicija nakon nje. Tako da je pobjednik bio vozač sa najmanje bodova.
Prvi Điro startovalo je 127 vozača, dok ga je završilo njih 49. Među najvećim favoritima bili su najuspješniji Italijani Luiđi Gana i Đovani Đerbi, kao i Francuzi Luj Truselije i Lisjen Peti Breton, pobjednici Tur de Fransa. Gana je pobijedio na tri etape i osvojio je Điro sakupivši 25 bodova, dva manje od Karla Galetija.
50. nedelja[uredi izvor]
Amori sportska organizacija (franc. Amaury Sport Organisation), poznata i pod Akronimom ASO je dio francuske medijske grupe EPA. Bavi se organizovanjem sportskih događaja u profesionalnom biciklizmu, Dakar relija, a od 2008. i Centralnoevropskog relija, u Rumuniji i Mađarskoj. ASO organizuje najveće trke u profesionalnom biciklizmu, između ostalih organizuje: Tur de Frans, Vuelta a Espanju, Pariz—Rube, Lijež—Bastonj—Lijež, Pariz—Nicu, Kriterijum di Dofine i Fleš Valon. Takođe organizuje mnoge trke za žene.
Tur de Frans je pokrenut 1903. od strane lista loto, koji je zatvoren tokom Drugog svjetskog rata zbog povezanosti sa njemačkom i kontrolu posleratnog Tura preuzeo je novi list, Lekip, koji je bio novi član grupe EPA. Zbog finansijskih poteškoća udružio se sa organizacijom ASO, koja je preuzela Tur de Frans. Ubrzo je ASO ostvario veliki rast i preuzeo i druge velike trke u Francuskoj i Belgiji, a zatim i trke u Aziji, Tur of Oman i Tur of Katar, kao i u Africi — Tur di Faso
ASO organizuje i Pariški maraton, turnire u golfu Open de Frans i gran pri Šveps, kao i neke trke za amaterske bicikliste.
51. nedelja[uredi izvor]
Velo d’Or (franc. Vélo d'Or досл. Златни бицикл) je nagrada koja se dodeljuje najboljem drumskom biciklisti na kraju sezone. Uspostavljena je 1992. godine od strane francuskog biciklističkog magazina, Velo magazin (franc. Vélo Magazine). Prvi dobitnik je Španac Migel Indurain, koji je te godine osvojio Tur de Frans, a nagradu je dobio ispred Švajcarca Tonija Romingera i Italijana Klaudija Kjapučija. Nagrada mu je pripala i naredne godine. Pobednika bira žiri sastavljen od 18 novinara.
Lensu Armstrongu je nagrada dodeljena pet puta, ali su mu oduzete nakon priznanja da se dopingovao.
Alberto Kontador je u periodu od 2007. do 2009. osvojio nagradu tri puta zaredom, što je pre njega uspio Armstrong, ali su mu poništeni rezultati. Godine 2012. nagrada je pripala Bredliju Viginsu, koji je tako postao prvi britanski dobitnik nagrade. Viginsu je nagrada pripala ispred Toma Bonena i Hoakima Rodrigeza. Britancima je nagrada pripala i 2013. Kris Frum je pobedio ispred Vinčenca Nibalija, Petera Sagana i Fabijana Kančelare. Alberto Kontador je dobio nagradu 2014. sa osam bodova ispred Vinčenca Nibalija i tako se učvrstio na prvom mestu, sa četiri priznanja. Frum je nakon pobede na Tur de Fransu 2015. osvojio i drugu nagradu za biciklistu godine, ispred Sagana i Fabija Arua. Godine 2016. nagrada je pripala Peteru Saganu, 16 poena ispred Fruma, koji je osvojio Tur de Frans, dok je treće mesto zauzeo pobednik Vuelta a Espanje, Nairo Kintana, sa 43 poena manje od Sagana.
52. nedelja[uredi izvor]
Svjetska biciklistička unija (franc. Union Cycliste Internationale), poznata i pod Akronimom UCI je vrhovno tijelo za biciklizam i sva internacionala biciklistička takmičenja. UCI je osnovan 1900. godine u Parizu, od strane biciklističkih saveza Belgije, Sjedinjenih Američkih Država, Italije, francuske i Švajcarske. Trenutno sjedište je u gradu Egl, u Švajcarskoj.
UCI dodjeljuje licence vozačima i sprovodi disciplinska pravila, kao što je doping. UCI takođe određuje klasifikacije trka i bodove koje trka nosi za rangiranje vozača i timova. UCI upravlja trkama u raznim disciplinama, drumskim, velodromskim, Mountajn bajkom i BMH-om, za žene i muškarce; profesionalce i amatere. Takođe, UCI organizuje Svjetska prvenstva u svim disciplinama.