Drakulić (Banja Luka)
Drakulić | |
|---|---|
 Crkva Sv. velikomučenika Georgija | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Republika Srpska |
| Grad | Banja Luka |
| Stanovništvo | |
| — 2013. |  1.262 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 48′ 27″ S; 17° 11′ 18″ I / 44.8074° S; 17.1884° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Drakulić Drakulić na karti Bosne i Hercegovine | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 051 |
Drakulić je naseljeno mjesto i sjedište mjesne zajednice na području grada Banje Luke, Republika Srpska, BiH. Prema podacima popisa stanovništva 2013. godine, u ovom naseljenom mjestu je popisano 1.262 lica.[1]
Geografski položaj[uredi | uredi izvor]
Nalazi se na 160-280 metara nadmorske visine, površine 3,5 km2, udaljeno oko 6 km od gradskog centra. Sjedište je istoimene mjesne zajednice. Zbijenog je tipa, a dijeli se na Gornji i Donji Drakulić. Smješteno je na obroncima brda Glavica i u dolini Rudničke i Široke rijeke. Na području naselja postoji vrelo Kamberovo. Mještani su uglavnom zaposleni u Banjoj Luci ili se bave poljoprivredom. Osnovna četvorogodišnja škola otvorena je 1950, a 1960. dobila je novu školsku zgradu. Radila je 2016. kao petogodišnja, u sastavu banjalučke OŠ "Aleksa Šantić". Drakulić ima crkvu, dvije kapele i dva groblja. Električnu energiju dobio je šezdesetih godina, a telefonske priključke krajem sedamdesetih godina HH vijeka. Priključen je na gradski vodovod oko 2000. godine. Putevi su asfaltirani poslije rata 1992-1995. godine. U Drakuliću su 2016. radili hotel, benzinska pumpa i nekoliko manjih ugostiteljskih i trgovačkih objekata.[2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Tokom Prvog svjetskog rata dobrovoljci u srpskoj vojsci bili su: Kosta D. Zeljković i Vaso R. Stanković.[2]
Ustaše su, 7. februara 1942, ubile 2.315 srpskih civila (od toga 551 dijete do 14 godina) iz naselja Drakulić, Motike, Šargovac i rudnika Rakovac. Pokolj srpskog stanovništva isplanirao je ustaški stožernik Viktor Gutić, a predvodili su ga kapetan Josip Mišlov i fra Miroslav Filipović Majstorović. U njihove opljačkane kuće naseljavani su Hrvati. Tako je po popisu iz 1948. godine u Drakuliću bilo 1.788 Hrvata, a Srba 334, od ukupno 2.161 stanovnika. U ovom naselju se nalazi spomen-kosturnica žrtava ustaškog zločina podignuta 1965, a obnovljena 1991. od kada se svakog 7. februara, održavaju parastosi.[2]
U Odbrambeno-otadžbinskom ratu 1992-1995. poginulo je 14 boraca VRS. Na groblju u Donjem Drakuliću podignuto je spomen-obilježje poginulim borcima VRS i civilima sa područja mjesne zajednice Drakulić.[2]
Kultura[uredi | uredi izvor]
U Donjem Drakuliću se nalazi "Spomen-hram Svetog velikomučenika Georgija" koji je posvećen srpskim žrtvama ustaškog pokolja 7. februara 1942.[3] Izgradnja hrama je započeta 1988, a osveštan je 1989.[4]
Spomen-kosturnica[uredi | uredi izvor]
Vlasti SFRJ su 1965. godine podigle spomenik sa petokrakom i natpisom "žrtvama fašističkog terora", a na spomen-ploči je pisalo da je broj žrtava tog "terora" iznosio 1.400. Broj ubijenih je umanjen, a krila se i njihova nacionalnost, kao i nacionalnost počinilaca zločina.[4] Spomenik je osveštan 1991. godine i tom prilikom je postavljena nova spomen-ploča na kojoj je napisano da su ustaše pobile 2.300 Srba, dok je petokraka zamijenjena pravoslavnim krstom.[4]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Biskup Avgustin Miletić naveo je da je do 1818. Drakulić bio katoličko selo, koje je poslije epidemije kuge naseljeno pravoslavnim stanovništvom iz Kotor Varoša i sela Javorani (današnja opština Kneževo). Drakulić je 1879. imao 25 domaćinstava i 218 stanovnika (210 pravoslavaca i osam katolika); 1885 - 274 stanovnika (svi pravoslavni); 1895 - 254 stanovnika (243 pravoslavca, 11 katolika); 1910 - 347 (289 pravoslavaca, 56 katolika); 1921 - 384 (318 pravoslavaca i 59 katolika); 1948 - 2.161 (Hrvata 1.788 ili 82,74%, Srba 334 ili 15,46%); 1961 - 685; 1971 - 281; 1981 - 308; 1991 - 314; 2013 - 375 domaćinstava i 1.262 stanovnika (od kojih 1.248 Srba). Podaci o broju stanovnika na popisu 1948. godine su za čitavu tadašnju opštinu Drakulić koja je obuhvatala znatno veću teritoriju od današnjeg naseljenog mjesta Drakulić. Naseljeno mjesto Drakulić u prošlosti je mijenjalo svoje granice, tako je npr. 1971. godine naseljeno mjesto Banja Luka uvećano pripajanjem dotadašnjih naselja Brda, Bukvalek, Česma, Čifluk, Delibašino Selo, Derviši, Mađir, Novakovići, Petrićevac, Presnače, Rebrovac, Šibovi, Vrbanja i Vujinovići, te dijela naseljenog mjesta Drakulić.
Tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata 1992-1995. u naselje su se doselile srpske porodice prognane iz Bosanskog Petrovca i Bihaća, te porodice sa područja Manjače. Neke od porodica koje žive u naselju su: Adamović, Banjac, Bogdanović, Vrućinić, Vukajlović, Gavrić, Glamočanin, Grahovac, Despot, Dragaš, Zubić, Kalaba, Lukić, Marčeta, Miljuš, Novković, Obradović, Pajić, Radiša, Romić, Savanović, Straživuk, Suzić, Tolimir, Trkulja, Šešić, Škrbić - slave Jovanjdan; Aničić, Blagojević, Botić, Boškan, Branković, Brčin, Bujak, Burić, Bursać, Velimir, Gvozdenović, Glišić, Golić, Dabić, Dakić, Dragojević, Drinić, Drobnjak, Dulić, Đekić, Živković, Zečević, Zorić, Jorgić, Josipović, Kajkut, Kalinić, Karan, Klincov, Lazičić, Majkić, Manojlović, Medić, Milaković, Milošević, Mišković, Repić, Smiljić, Stanić, Terzić, Zrnić, Čolić - Đurđevdan; Arežina, Baroš, Bijeljac, Brdar, Brkić, Dragić, Kopanja, Kulundžija, Maleš, Morača, Ostojić, Panić, Radaković, Srdić, Tica, Uzelac, Šavija, Štrbac - Nikoljdan; Baralić, Božić, Vekić, Vujanović, Grbavac, Dobrijević, Dronjak, Krunić, Milovanović, Ožegović, Raković, Trivan, Ćetković - Sv. Stefana; Bašić, Zelić, Karać - Ilindan; Bijelić, Vejinović, Graovac, Gudalo, Đurić, Krivokuća, Pajčin - Sv. Vasilija Velikog; Bojić, Malić, Pavlović, Sladojević, Čulić - Časne verige; Vasiljević, Vrljanović, Duvnjak, Đurašinović, Popadić - Mratindan; Vučković, Laketić, Stjepanović - Sv. Ignjatija; Dojčinović, Matić, Paprica, Petrović, Radinović, Radošević, Salapura, Stefanović, Stokanić, Sučević, Tomazović, Cigan - Aranđelovdan; Egelja, Erceg, Šljivić - Lučindan; Zukić, Rašić, Stupar - Lazarevu subotu; Kukobat, Mišan, Travar, Šipka - Markovdan; Radanoviđ, Regodić, Spasojević, Todorović, Šobot - Mitrovdan; Rakanović, Ćopić - Miholjdan.[2]
| Sastav stanovništva – naselje Drakulić | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[5] | 1991.[6] | 1981.[7] | 1971.[8] | 1961.[9] | |||
| Ukupno | 1 262 (100,0%) | 319 (100,0%) | 308 (100,0%) | 281 (100,0%) | 685 (100,0%) | ||
| Srbi | 1 250 (99,05%) | 262 (82,13%) | 213 (69,16%) | 237 (84,34%) | 512 (74,74%) | ||
| Hrvati | 10 (0,792%) | 36 (11,29%) | 5 (1,623%) | 39 (13,88%) | 138 (20,15%) | ||
| Jugosloveni | 1 (0,079%) | 15 (4,702%) | 70 (22,73%) | – | – | ||
| Crnogorci | 1 (0,079%) | – | – | – | – | ||
| Bošnjaci | – | 4 (1,254%)1 | – | – | 28 (4,088%)1 | ||
| Ostali | – | 2 (0,627%) | 20 (6,494%) | 5 (1,779%) | 5 (0,730%) | ||
| Slovenci | – | – | – | – | 2 (0,292%) | ||
- 1 Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.
| Demografija | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1879. | 218 | |
| 1885. | 274 | |
| 1895. | 254 | |
| 1910. | 347 | |
| 1921. | 384 | |
| 1948. | 2.161 | |
| 1961. | 685 | |
| 1971. | 281 | |
| 1981. | 308 | |
| 1991. | 315 | |
| 2013. | 1.262 | |
| Uporedni pregled Srba (pravoslavnih) i Hrvata (rimokatolika) po popisima | |||||||
| Godina popisa | Ukupno stanovnika | Pravoslavni / Srbi | % | Rimokatolici / Hrvati | % | Ostali | % |
| 1879. | 218 | 210 | 96,3 | 8 | 3,7 | 0 | - |
| 1885. | 274 | 274 | 100,0 | 0 | - | 0 | - |
| 1895. | 254 | 243 | 95,7 | 11 | 4,3 | 0 | - |
| 1910. | 347 | 289 | 83,3 | 56 | 16,1 | 2 | 0,6 |
| 1921. | 384 | 318 | 82,8 | 59 | 15,4 | 7 | 1,8 |
| 1948. | 2.161 | 334 | 15,5 | 1.788 | 82,7 | 39 | 1,8 |
| 1961. | 685 | 512 | 74,7 | 138 | 20,1 | 35 | 5,1 |
| 1971. | 281 | 237 | 84,3 | 39 | 13,9 | 5 | 1,8 |
| 1981. | 308 | 213 | 69,2 | 5 | 1,6 | 90 | 29,2 |
| 1991. | 315 | 262 | 83,2 | 36 | 11,4 | 17 | 5,4 |
| 2013. | 1.262 | 1.250 | 99,0 | 10 | 0,8 | 2 | 0,2 |
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Rezultati Popisa 2013, gradovi, opštine, naseljena mjesta”. Republički zavod za statistiku. Arhivirano iz originala 23. 03. 2017. g. Pristupljeno 23. 9. 2019.
- ^ a b v g d Enciklopedija Republike Srpske. 3, D-Ž. Banja Luka: Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske. 2020. str. 371. ISBN 978-99976-42-37-0.
- ^ „Spomen-hram na Šargovcu: Sjećanje na žrtve ustaškog pokolja”. Radio televizija Republike Srpske. 29. 08. 2011. Pristupljeno 31. 08. 2011.
- ^ a b v „20 godina od stvaranja Republike Srpske (dokumentarna emisija posvećena pokolju u Drakuliću koja sadrži dok. film "Drakulić" (2002) i dok. film "7. januar" (februar 2004))”. Radio-televizija Republike Srpske. 02. 2004. Pristupljeno 13. 02. 2012.[mrtva veza]
- ^ „Popis 2013 BiH - Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik”. www.popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Pristupljeno 28. 4. 2020.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 14/15)” (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 24. 11. 2015.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 24. 11. 2015.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 24. 11. 2015.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva FNR Jugoslavije 1961.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 11. 2. 2024.
