Streptomicin
 | |
 | |
| IUPAC ime | |
|---|---|
5-(2,4-diguanidino- 3,5,6-trihydroxy-cyclohexoxy)- 4-[4,5-dihydroxy-6-(hydroxymethyl) -3-methylamino-tetrahydropyran-2-yl] oxy-3-hydroxy-2-methyl -tetrahydrofuran-3-carbaldehyde | |
| Klinički podaci | |
| Kategorija trudnoće |
|
| Način primene | IM, IV |
| Pravni status | |
| Pravni status | |
| Farmakokinetički podaci | |
| Bioraspoloživost | 84% to 88% (est.)[2] |
| Poluvreme eliminacije | 5 do 6 časova |
| Izlučivanje | Renalno |
| Identifikatori | |
| CAS broj | 57-92-1  |
| ATC kod | A07AA04 (WHO) J01GA01 |
| PubChem | CID 5999 |
| DrugBank | DB01082 |
| ChemSpider | 18508 |
| Hemijski podaci | |
| Formula | C21H39N7O12 |
| Molarna masa | 581.574 g/mol |
| Fizički podaci | |
| Tačka topljenja | 12 °C (54 °F) |
Streptomicin je prvi antibiotik iz grupe aminoglikozida koji je otkriven, i prvi je antibiotik koji je korišćen u borbi protiv tuberkuloze.[3] Streptomicin se dobija iz mikroorganizma Actinobacterium Streptomyces griseus. Streptomicin deluje tako što blokira razvoj bekterije zaustavljanjem sinteze proteina bakterije.[4] Antibiotik se veže na 23S ribozomalnu RNK bakterijskog ribozoma, i na taj način se sprečava procesiranje polipeptidnog lanca.[5] Ljudi imaju ribozome koji se strukturno razlikuju od ribozoma bakterija, te ovaj antibiotik nema negativno dejstvo na sintezu proteina u ćelijama ljudi. Streptomicin se ne daje oralnim putem, već se daje putem injekcija.
Streptomicin je prvi put sintetički napravnjen 19. oktobra 1943. godine u laboratoriji Selman Abraham Vaksmana na Ratdžers Univerzitetu, od strane Alberta Šaca, studenta koji je u to vreme radio svoj magistarski rad. Vaksman i kolege u njegovoj laboratoriji, su sintetisali broj antibiotika, među kojima su i aktinomicin, klavicin, streptotricin, grisein, beomicin, i dr. Dva antibiotika su naišla na široku upotrebu, streptomicin i neomicin, u borbama protiv infektivnih bolesti. Vaksmanu se pripisuje da je osmislio termin antibiotik.
Detalji i dodeljivanje priznanja otkrivanju ovog antibiotika je razlog spora između Vaksmana i Šaca, koji je rezultovao u pravni spor. Spor je izbio oko toga kome da se pripiše priznanje za ovo otkriće. Naime, u to vreme Šac je bio student koji je radio na svom magistarskom radu, koji je za studiju imao mehanizam dejstva antibiotika, i bio je vođa grupe koja je radila na streptomicinu. Međutim, laboratorija, kao i laboratorijske mašine su pripadale Vaksmanu. I dalje traje debata o tome da li je trebalo uključiti i Šaca u Nobelovu nagradu koja je dodeljena 1952. godine. Komitet instituta koji dodeljuje Nobelovu nagradu je izdao saopštenje da nagrada nije dodeljena zbog samog otkrića (streptomicina), već se uzeo u obzir i razvoj metoda i tehnika koje su dovele do tog otkrića.
Pravni spor je okončan u korist Šaca i zvanična odluka je bila ta da se Šac uključi u nagradu koja je dodeljena 1952. godine kao jedan od ko-otkrivača. Šacu je takođe dodeljena Ratdžersova medalja 1994. godine kada je napunio 74. godinu. Nažalost, ovaj spor je imao negativnog uticaja na karijere oba naučnika, Vaksmana i Šaca, i debata traje i danas.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Taking Streptomycin during pregnancy and breastfeeding”. Drug Safety Site. 2006. Arhivirano iz originala 29. 11. 2012. g. Pristupljeno 25. 5. 2010.
- ^ Zhu M, Burman WJ, Jaresko GS, Berning SE, Jelliffe RW, Peloquin CA (septembar 2001). „Population pharmacokinetics of intravenous and intramuscular streptomycin in patients with tuberculosis”. Pharmacotherapy. 21 (9): 1037—1045. PMID 11560193. doi:10.1592/phco.21.13.1037.34625. Pristupljeno 25. 5. 2010.
- ^ Keith Parker; Laurence Brunton; Goodman, Louis Sanford; Lazo, John S.; Gilman, Alfred (2006). Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (11. izd.). New York: McGraw-Hill. ISBN 0071422803.
- ^ Mandel GL, Bannett JE, Dolin R, ur. (2000). Principles and Practise of Infectious Diseases (5 izd.). Philadelphia, PA: Churchill Livingstone. doi:10.1016/S1473-3099(10)70089-X. ISBN 044307593X.
- ^ Thomas L. Lemke; David A. Williams, ur. (2007). „38. Antibiotics and Antimicrobial Agents”. Foye's Principles of Medicinal Chemistry (6. izd.). Baltimore: Lippincott Willams & Wilkins. ISBN 0781768799.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Kingston, Vilijam (2004). Streptomycin, Schatz v. Waksman, and the Balance of Credit for Discovery. „Žurnal istorije medicine i nauke“ (Journal of the History of Medicine and Allied Sciences) 59 (3), 441-462.
- Mistijen, Veronika. Time, and the great healer. The Guardian, Saturday 2 November 2002. Pozadina otkrivanja streptomicina.
- Lorenc, Piter A. (2002). The misallocation of credit is endemic in science. Naučni magazin „Priroda“ 415 (6874), 835-836.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
