Brestovac (Negotin)

Koordinate: 44° 10′ 35″ S; 22° 24′ 02″ I / 44.1765° S; 22.4005° I / 44.1765; 22.4005
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Brestovac.

Brestovac
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Upravni okrugBorski
OpštinaNegotin
Stanovništvo
 — 2011.Pad 257
Geografske karakteristike
Koordinate44° 10′ 35″ S; 22° 24′ 02″ I / 44.1765° S; 22.4005° I / 44.1765; 22.4005
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina252 m
Brestovac na karti Srbije
Brestovac
Brestovac
Brestovac na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj019
Registarska oznakaNG

Brestovac je naselje u Srbiji u opštini Negotin u Borskom okrugu. Prema popisu iz 2022. u naselju je bilo 131 stanovnika (prema popisu iz 2011. ima 257 stanovnika prema popisu iz 2002. bilo je 355 stanovnika).

Položaj sela[uredi | uredi izvor]

Brestovac se nalazi na istočnim padinama planine Deli Jovan. Od Negotina je smešten na udaljenosti od 15 kilometara jugozapadno na nižoj visoravni a između sela: Sikole, Trnjane, Karbulovo, Čubra, Rečka i Metriš. Od glavnog puta Zaječar−Negotin selo je udaljeno 3 kilometra. Atar Brestovca je podeljen na više potesa i to spoljni krug, koji se graniči sa susednim selima počev od desne obale Brestovačkog potoka. Prema istoku su: Sečica, Zlatarica, Bučina, Valjavište, Osojna, Bogutovac, Brestov potok, Lokva, Stručar, Nerezina, Lojza, Kriva luka, Krušar, Dugo polje, Beli kamen, Blato, Lepa glavica, Livađe, Selište, Rakovac, Ravninac, Mali i Veliki rt, Glavičorak.[1]

Brestovac je ratarsko-stočarsko seosko naselje zbijenog tipa udaljeno 15 km jugozapadno od Negotina. Smešteno je na 200 metara nadmorske visine, na obalama Brestovačkog potoka, koji se sa ostalim pritokama Čubarske reke uliva sa leve strane u reku Timok. Severna geografska širina naselja je 44° 02’59” istočna geografska dužina 22° 24’ 03”, a površina atara 1.993 hektara.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Objava kapetana M. Mitrovića da se podnarednik Ilija Matić iz Brestovca kod Negotina pušta na odsustvo 27.juna 1878.

Naselje se prvi put spominje u turskim popisima 15. i 16. veka kao jedno od naselja u turskom hasu formiranom između 1491. i 1521. godine. Prilikom turskog popisa 1530. do 1535. godine imalo je 8 domaćinstava i bilo jedno od najmanjih naselja srpskog govornog područja na prostoru Negotinske Krajine. Na popisu 1586. broj domaćinstva se smanjio na 7. U novim popisima, Brestovac se ne pominje u 1723, 1736. i 1783. godine.[2]

Najstariji ostatak iz prošlosti je „Latinsko Groblje“, koje je ostalo od „Latina“. U Pločniku su nalažene rbine od sudova. U Grobljicu se ukopavalo do pre 100 godina.Selo je na austrijskim kartama – Langerova i „Temišvarski Banat – je zabeleženo pod imenom Prestowz, Prestovatz. Godine 1736. zabeležen je Brestovac a 1784. godine Brestovacz. Zabeleženo je i u 1811. godini. Godine 1846. selo je imalo 76, 1866. 105 a 1924. godine 140 kuća.[3]

Tokom svog razvoja dva puta je menjalo mesni položaj. Prvobitno naselje nalazilo se u Selištu, zatim na mestu zvanom Pločnik, da bi se sa tog mesta premestilo u Gornji kraj današnjeg naselja.

U Gornjem kraju današnjeg naselja žive uglavnom starosedelačke porodice, dok su Donji kraj zauzeli doseljenici. Nakon Prvog svetskog rata Gornji kraj je imao dve celine: Jovanovića-Jovančevića malu i Đokića malu, a Donji kraj samo jednu celinu - Pakovića ili Novakovića malu.

U naselju su u to vreme živele sledeće starosedelačke familije: Nikosavići (slava Sveti Jovan), Kalanci (slava Đurđevdan), Jovanovići-Jovančevići (Sveti Jovan), Svilajići-Buljagići (slava Sveti Nikola), Đurđevići-Đokinci-Baćići-Jakovljevići (slava Sveti Jovan) i Dmitrovci (slava Sveti Ilija). Pre 19. veka u Brestovac su se doselile familije Stanojevići, Žikići, Jereminci i Bogdančići (slava Sveti Nikola), kao i Lucići, Đokići, Cojinci, Miljkovići, Stevići, Pejčići, Nakovići, Novakovići i Rajkovčići (slava Đurđevdan), a u 19. veku familije Milutinčevi (slava Sveti Nikola), Stojići (Đurđevdan), Pajići (slava Petkovica), Trnjanci (slava Đurđevdan) i Marinkovići (slava Sveti Jovan).[4]

Zavetina naselja - Spasovdan ujedno i crkvena slava, dok je crkva posvećena „Voznesenju gospodnjem“ podignuta 1798. godine.

Stanovništvo Brestovca je srpsko (slavi Đurđevdan, sv. Jovan, sv. Nikolu i Petkovicu) i uglavnom se bavi ratarstvom, stočarstvom, voćarstvom i vinogradarstvom.

Godine 1921. Brestovac je imao 140 kuća i 754 žitelja, godine 1948. 177 kuća i 799 stanovnika, a 2002. godine 160 kuća i i 356 stanovnika. Osnovna škola u naselju postoji od 1885. godine (područno odeljenje škole „Vera Radosavljević“ Negotin).

Brestovac ima zemljoradničku zadrugu (od 1900. godine), Dom kulture „Stanko Paunović“ (od 1976. godine), električnu rasvetu (od 1949. godine), vodovod (od 1939/1940. godine), zdravstvenu stanicu (od 1956. godine), prodavicu mešovite robe, asfaltni put (od 1972. godine) i telefonske veze sa svetom (od 1981. godine).

Demografija[uredi | uredi izvor]

Prema poslednjem popisu iz 2022. godine u Brestovcu je živelo 131 stanovnika što je za 126 manje u odnosu na 2011. kada je na popisu bilo 257 stanovnika. U naselju živi 122 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 61,53 godina (58,26 kod muškaraca i 64,95 kod žena).[5]

Prema podacima popisa iz 2022. u naselju ima 74 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 1,77 a prema istom popisu u naselju ima 168 stambenih jedinica od kojih je 69 naseljenih.[6]

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[7]
Godina Stanovnika
1948. 799
1953. 792
1961. 780
1971. 702
1981. 607
1991. 426 420
2002. 355 365
2011. 257
2022. 131
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[8]
Srbi
  
 347 97,74%
Romi
  
 6 1,69%
Crnogorci
  
 1 0,28%
Hrvati
  
 1 0,28%
nepoznato
  
 0 0,0%


Stanovništvo prema polu i starosti[9]
m
ž
? 0
  
  
 2
80+ 9
  
  
 16
75—79 18
  
  
 18
70—74 25
  
  
 19
65—69 20
  
  
 26
60—64 15
  
  
 20
55—59 11
  
  
 17
50—54 6
  
  
 13
45—49 14
  
  
 11
40—44 12
  
  
 2
35—39 5
  
  
 4
30—34 6
  
  
 10
25—29 3
  
  
 5
20—24 4
  
  
 3
15—19 5
  
  
 4
10—14 3
  
  
 6
5—9 10
  
  
 7
0—4 1
  
  
 5
Prosek : 54,9 55,1
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 177 177 181 179 161 140 127
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 24 49 22 11 11 7 1 0 1 1 2,80
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 153 25 101 15 12 0
Ženski 170 19 105 38 7 1
UKUPNO 323 44 206 53 19 1
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 60 42 0 0 4
Ženski 73 69 0 0 1
UKUPNO 133 111 0 0 5
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 0 0 3 2 5
Ženski 0 0 1 0 0
UKUPNO 0 0 4 2 5
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 1 0 1 1 0
Ženski 0 0 1 1 0
UKUPNO 1 0 2 2 0
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 0 0 0 1
Ženski 0 0 0 0
UKUPNO 0 0 0 1

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Simić, Aleksandar (2004). Brestovac u reči i slici od 1530. do 2004. Brestovac: OŠ „Vera Radosavljević” Negotin, MZ Brestovac, AD „Nota” Knjaževac. str. 11. ISBN 978-86-357-0475-3. 
  2. ^ Simić, Aleksandar (2004). Brestovac u reči i slici od 1530. do 2004. Brestovac: OŠ „Vera Radosavljević” Negotin, MZ Brestovac, AD „Nota” Knjaževac. str. 16. ISBN 978-86-357-0475-3. 
  3. ^ Jovanović, Kosta (1940). Negotinska Krajina i Ključ - Srpski etnografski zbornik, knjiga 55. Beograd: Srpska kraljevska akademija. str. 189, 190. 
  4. ^ Jovanović, Kosta (1940). Negotinska Krajina i Ključ - Srpski etnografski zbornik, knjiga 55. Beograd: Srpska kraljevska akademija. str. 190. 
  5. ^ Starost i pol, podaci po naseljima - Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. godine (PDF), Pristupljeno 17.7.2023. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2023. str. 460. ISBN 978-86-6161-230-5. 
  6. ^ Domaćinstva prema broju članova - Popis stanovništva, podaci po naseljima, avgust 2023. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2023. str. 122. ISBN 978-86-6161-232-9. 
  7. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  8. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  9. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Brestovac na Vikimedijinoj ostavi.


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Брестовац_(Неготин)&oldid=26831186”