Pavle Vukomanović
| pavle vukomanović | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Pavle Vukomanović Stipo | |||||||||
| Lični podaci | |||||||||
| Datum rođenja | 26. jun 1903. | ||||||||
| Mesto rođenja | Gornje Kusonje, kod Pod. Slatine, Austrougarska | ||||||||
| Datum smrti | 13. jun 1977. (73 god.) | ||||||||
| Mesto smrti | Zagreb, SR Hrvatska, SFR Jugoslavija | ||||||||
| Profesija | vojno lice | ||||||||
| Delovanje | |||||||||
| Učešće u ratovima | Španski građanski rat Narodnooslobodilačka borba | ||||||||
| Služba | Internacionalne brigade NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija | ||||||||
| Čin | potpukovnik | ||||||||
| Heroj | |||||||||
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. | ||||||||
| Odlikovanja |
| ||||||||
Pavle Vukomanović Stipo (Gornje Kusonje, kod Podravske Slatine, 26. jun 1903 — Zagreb, 13. jun 1977) bio je učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe, potpukovnik JNA i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je 26. juna 1903. godine u selu Gornjim Kusonjama kod Podravske Slatine. Nakon završetka školovanja, pošao je raditi u građevinska preduzeća i rudnike, gde se zaposlio kao najamni radnik. Ubrzo se uključio u radnički pokret. Bio je aktivni učesnik niza radničkih štrajkova.
Nakon izbijanja građanskog rata u Španiji, preko Francuske je pešice prešao Pirineje i priključio se redovima internacionalnih brigada. Tamo se istakao kao dobar borac i diverzant. Kada je primio naređenje za povlačenje iz Španije, imao je čin poručnika Vojske španske republike. S preostalim pripadnicima internacionalnih brigada bio je upućen u francuske koncentracione logore.
Godine 1941. vratio se u Jugoslaviju i priključio se antifašističkim borcima u Slavoniji. Vukomanović, kao iskusan španski borac, već je 1941. godine postao komandir Moslavačke partizanske čete, jedne od prvih partizanskih jedinica na području Moslavine i Slavonije. On i njegova četa učestvovali su u bici na Gariću, koja je trajala 24 časa. Četa je u borbi pobedila nadmoćnije neprijateljske snage.
Potkraj 1942. godine, postavljen je za komandanta Druge operativne zone. Ubrzo je bio prebačen na dužnost diverzanta. Uz Ivana Hariša Gromovnika, bio je najpoznatiji partizanski diverzant. Godine 1943, postavljen je za rukovodioca diverzantske sekcije pri Šestom korpusu NOVJ. Njegova je sekcija pokrivala čitavo područje Slavonije.
Početkom 1945. godine, Pavle Vukomanović je prešao na teritoriju Mađarske. Tu je upao u zasedu, nakon čega je bio sproveden u Budimpeštu, gde su ga mađarski fašisti predali Nemcima. Iako nisu znali koga imaju za zarobljenika, Nemci su ga pod jakom stražom uputili u unutrašnjost Nemačke, ali je Vukomanović uspeo da iskoči iz brzog voza. Vratio se u okupiranu Jugoslaviju i ponovo se priključio svojim saborcima.
Kao vojni rukovodilac, ostao je u Jugoslovenskoj narodnoj armiji (JNA) još nekoliko godina posle rata, nakon čega je penzionisan. Posle toga je bio potpukovnik JNA u rezervi.
Umro je 13. juna 1977. godine u Zagrebu. Sahranjen je u Grobnici narodnih heroja na zagrebačkom groblju Mirogoj.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
Oficiri JNA — Španski dobrovoljci | ||
|---|---|---|
Viši oficiri i generali JNA koji su bili učesnici Španskog građanskog rata | ||
| generali |  | |
| oficiri | ||
Narodni heroji iz Slavonije | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni na teritoriji Slavonije, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
|  | |
- Rođeni 1903.
- Umrli 1977.
- Slatinjani
- Srbi u Slavoniji
- Komunisti Hrvatske
- Jugoslovenski partizani
- Jugosloveni u Španskom građanskom ratu
- Ličnosti radničkog pokreta Jugoslavije
- Slavonija u Narodnooslobodilačkoj borbi
- Potpukovnici JNA
- Nosioci Partizanske spomenice 1941.
- Narodni heroji - V
- Sahranjeni na groblju Mirogoj u Zagrebu