Šilopaj
Šilopaj | |
|---|---|
 Pogled na selo | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Upravni okrug | Moravički |
| Opština | Gornji Milanovac |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  85 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 07′ 00″ S; 20° 25′ 00″ I / 44.116666° S; 20.416666° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 383 m |
.svg)  Šilopaj Šilopaj na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 32311 |
| Pozivni broj | 032 |
| Registarska oznaka | GM |
Šilopaj je naselje u Srbiji u opštini Gornji Milanovac u Moravičkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 85 stanovnika.
Udaljeno je 16 km od Gornjeg Milanovca. Nalazi se sever-severozapadno od Takova i Gornjeg Milanovca na nadmorskoj visini od 300 do 420 m i na površini od 699 ha.[1] Poznato je po crkvi Svetog Nikole koju je po projektu arhitekte Dragutina Maslaća sagradio ratni vojni liferant Ljuba Saračević između Prvog i Drugog svetskog rata, a koja je osvećena 21. septembra 1939. godine od strane vladike žičkog Nikolaja Velimirovića.[2][3][4] Crkva je sagrađena od žutog peščara iz Sinoševića i ukrašena rozetom od istog materijala iznad ulaznih vrata.
Ovde se nalaze Krajputaš u Šilopaju i Krajputaši Savkovićima u Šilopaju.
Ovde se od 2015. godine održava turistička i privredna manifestacija „Dani šilopajske panorame”.
Selo ima opštinu, a od 1905. godine i školu. Do 1939. godine pripadalo je parohiji crkve u Ljutovnici. Tada je dobilo svoju crkvu posvećenu Svetom Nikoli, zadužbinu Ljube Saračevića, rođenog u Šilopaju. Seoska slava je Beli četvrtak.[1]
Poznati Šilopajci[uredi | uredi izvor]
- Ljuba Saračević, industrijalac
- Petar Pit Romčević, vozač auto-trka
- Nenad Dmitrović, diplomirani inženjer elektrotehnike
Istorija[uredi | uredi izvor]
U Šilopaju ima nekoliko lokaliteta koji se nazivaju „grčko groblje” i „mađarsko groblje”, što dokazuje burnu istoriju ovog kraja i postojanje naselja u davna vremena. Dolaskom Turaka starosedeoci su se raselili, osim jedne porodice. U 18. i 19. veku iz Starog Vlaha i užičkog kraja doselili su se novi stanovnici. Nema pouzdanih podataka o nastanku imena sela. Pod imenom Šilopaj, selo se prvi put pominje u turskom popisu 1525. godine. Tada je imalo 7 hrišćanskih i 7 muslimanskih domova.[1]
U ratovima u periodu od 1912. do 1918. godine selo je dalo 104 ratnika. Poginulo ih je 51 a 53 je preživelo.[1]
Demografija[uredi | uredi izvor]
U popisima selo je 1910. godine imalo 397 stanovnika, 1921. godine 399, a 2002. godine taj broj je spao na 133.[1]
U naselju Šilopaj živi 124 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 52,9 godina (50,5 kod muškaraca i 55,0 kod žena). U naselju ima 59 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,29.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a broj stanovnika opada još od kraja 2. svetskog rata.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 0 | 0 | ||
| 80+ | 2 | 5 | ||
| 75—79 | 5 | 3 | ||
| 70—74 | 7 | 11 | ||
| 65—69 | 9 | 11 | ||
| 60—64 | 3 | 12 | ||
| 55—59 | 2 | 3 | ||
| 50—54 | 6 | 5 | ||
| 45—49 | 4 | 2 | ||
| 40—44 | 2 | 4 | ||
| 35—39 | 7 | 1 | ||
| 30—34 | 4 | 3 | ||
| 25—29 | 2 | 0 | ||
| 20—24 | 4 | 6 | ||
| 15—19 | 2 | 1 | ||
| 10—14 | 2 | 3 | ||
| 5—9 | 2 | 1 | ||
| 0—4 | 0 | 1 | ||
| Prosek : | 50,5 | 55,0 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 59 | 16 | 36 | 6 | 1 | 0 |
| Ženski | 67 | 10 | 35 | 20 | 1 | 1 |
| UKUPNO | 126 | 26 | 71 | 26 | 2 | 1 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 30 | 10 | 0 | 1 | 7 |
| Ženski | 11 | 6 | 0 | 0 | 0 |
| UKUPNO | 41 | 16 | 0 | 1 | 7 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 0 | 1 | 2 | 1 | 3 |
| Ženski | 0 | 0 | 4 | 0 | 1 |
| UKUPNO | 0 | 1 | 6 | 1 | 4 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 0 | 0 | 0 | 1 | 2 |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| UKUPNO | 0 | 0 | 0 | 1 | 2 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 1 | 0 | 0 | 1 | |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| UKUPNO | 1 | 0 | 0 | 1 | |
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Crkva Svetog Nikole u Šilopaju -
Ulazna vrata crkve u Šilopaju -
Šilopaj, mesna kancelarija -
Centar sela -
Šilopaj -
-
-
-
-
.jpg)
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d Đuković, Isidor (2005). Rudničani i Takovci u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918. godine. Gornji Milanovac: Muzej Rudničko-takovskog kraja. str. 427.
- ^ Naselje Šilopaj[mrtva veza], mestokojevolim.com
- ^ „Osamdesetogodišnjica crkve u Šilopaju”. SPC. 24. 7. 2019. Arhivirano iz originala 25. 07. 2019. g. Pristupljeno 24. 7. 2019.
- ^ Vreme, 22. sept. 1939, str. 8. Digitalna narodna biblioteka (pristup. 22.9.2019)
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
