Bandar Seri Begavan

Uredi veze
Koordinate: 4° 56′ 35″ S; 114° 56′ 33″ I / 4.943056° S; 114.9425° I / 4.943056; 114.9425
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Bandar Seri Begavan
Bandar Seri Begawan
Džamija Sultan Omar Ali Sejfudin
Administrativni podaci
Država Brunej
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 100.700
 — gustina1.003,39 st./km2
Aglomeracija74.700
Geografske karakteristike
Koordinate4° 56′ 35″ S; 114° 56′ 33″ I / 4.943056° S; 114.9425° I / 4.943056; 114.9425
Površina100,36 km2
Bandar Seri Begavan na karti Bruneja
Bandar Seri Begavan
Bandar Seri Begavan
Bandar Seri Begavan na karti Bruneja
Veb-sajt
municipal-bsb.gov.bn

Bandar Seri Begavan (pre Brunej), glavni grad i luka, kulturno i privredno središte sultanata Brunej.[1] Nalazi se na severozapadnom delu ostrva Bornea, na ušću reke Limbang. Ima 71.500 stanovnika. Izvozi naftu, kaučuk i sago.

Etimologija[uredi | uredi izvor]

Prvobitno ime za ovaj grad bilo je Bandar Brunej ili Grad Brunej na engleskom. Godine 1967, Sultan Omar Ali Sejfudin II abdicirao je u korist svog najstarijeg sina, Hasanala Bolkijaha, i uzeo titulu Seri Begavan.[2] Bolkijah je tada bio ministar odbrane, a 5. oktobra 1970. godine Hasanal je promenio ime grada u čast svog oca.[2][3][4][5] Reč Begavan se takođe koristila za brunejske monarhe koji su abdicirali, a ona dolazi od sanskritske reči za boga (भगवान, bhagavān). Pored toga, Seri Begavan na sanskritskom znači blažen.[3] Seri dolazi od počasne sanskritkse reči Šri, a Bandar dolazi iz persijskog jezika preko indijskih i originalno značenje joj je luka ili utočište.[3][5] Na malajskom, bandar je poznat kaograd.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Ljudsko naselje u Bruneju može se pratiti od 6. i 7. veka, kada je postojao malajski trgovački centar i ribarska luka u blizini današnjeg grada.[3] Prvo naselje na obali reke Brunej može se pratiti unazad do 8. veka gde je bilo naselja sličnim današnjem Vodenom Selu u Bandar Seri Begavanu, koje se nalazi u blizini Brunejskog muzeja sa modernim gradom na suprotnoj obali.[6] Tokom Brunejskog carstva, u periodu između 15. i 17. veka, koje vladalo većim delom Bornea, uključujući i južni deo Filipina sa današnjim glavnim gradom, Manilom,[7][8] i vodena naselja u blizini grada, Bandar Seri Begavan je postao treći administrativni centar, nakon Kota Barua i Vodenog Sela.[3][4][5][9] Kada je moć sultanata opala u 18. veku dolaskom zapadnih sila poput Španije, Nemačke i Engleske, populacija grada je smanjena na svega 20.000 stanovnika.[3] Od 1888. pa do sticanja nezavisnosti, 1984. godine, Brunej je bio britanski protektorat. Razvoj zemlje počeo je 1906. godine kada je britanski stanovnik ohrabrio građane Sultanata da se presele na meliorisano zemljište u zapadnom delu zemlje.[9] Godine 1899. izvršeno je prvo naftno bušenje u Ajer Bekučiju. Iako je bušenje išlo čak do 259 m u dubinu, nije pronađena nafta. Naftna istraživanja su 1924. godine prebačena u Seriji, gradu u Belajt distriktu.[10][11][12] Sultan Muhamed Džamalul Alam II izgradio je novu palatu na zapadnoj obali 1909. godine, nakon što su ga Britanci ubedili,[4] uz pomoć kineskih ekonomskih investicija. Džamija i zgrade vlade izgrađene su takođe na zapadnoj obali 1920. godine.[3] Iste godine, novo naselje proglašeno je za prestonicu Bruneja i opštinsko središte.[9]

Geografija[uredi | uredi izvor]

Džamija Sultan Omar Ali Sejfudin

Klima[uredi | uredi izvor]

Bandar Seri Begavan smešten je na severnoj obali Brunejske reke. Ima tropsku kišnu klimu koja je relativno topla i vlažna.[13] Grad prima velike količine padavina od severoistočnih monsuna koji duvaju od decembra do marta, dok jugoistočni monsun duva od juna do oktobra.[14] Prema podacima iz 2010. godine, srednja temperatura varira od 24 °C do 35 °C, sa martom kao najtoplijim, i decembrom kao najhladnijim mesecom.[15]

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Demografija
2007.
100.700

Privreda[uredi | uredi izvor]

Bandar Seri Begavan, kao glavni grad Sultanata Brunej ima veliki doprinos u njegovom razvoju i činjenici da je Brunej dugo bila 5. država na svetu po veličini BDP-a po glavi stanovnika.

Saobraćaj[uredi | uredi izvor]

Kultura[uredi | uredi izvor]

Ulica u Gadongu, trgovinskom središtu Bandar Seri Begavana

U gradu su zastupljeni svi nivoi obrazovanja, od dječjih vrtića, do univerziteta, osnovanog 1985. godine. Poznata mesta kulture Bruneja i njegovog glavnog grada su: džamija Sultan Omar Ali Sejfudin (sagrađena 1958. godine, poznata po svojoj zlatnoj kupoli), Džamasr Hasanil Bolkijahova džamija, Kraljevska dvorana za ceremonije, Muzej Bruneja, Tehnološki muzej Malaje, te Kraljevska palata.

Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 104. ISBN 86-331-2075-5. 
  2. ^ a b Oxford Business Group (2009). The Report: Brunei Darussalam 2009. Oxford Business Group. str. 215. ISBN 978-1-907065-09-5. 
  3. ^ a b v g d đ e Marshall Cavendish Corporation (2007). World and Its Peoples: Malaysia, Philippines, Singapore, and Brunei. Marshall Cavendish. str. 1206. ISBN 978-0-7614-7642-9. 
  4. ^ a b v Ring, Watson & Schellinger 2012, str. 161
  5. ^ a b v Cambridge, Shirleen (2014). Ultimate Handbook Guide to Bandar Seri Begawan : (Brunei) Travel Guide. MicJames. str. 8. GGKEY:16PGAE1LKCQ. 
  6. ^ Roman Adrian Cybriwsky (2013). Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture. ABC-CLIO. str. 32. ISBN 978-1-61069-248-9. 
  7. ^ „List of Brunei Sultans”. Government of Brunei (na jeziku: Malay). Brunei Historical Centre. Arhivirano iz originala 15. 4. 2015. g. Pristupljeno 15. 4. 2015. 
  8. ^ Hicks 2007, str. 34.
  9. ^ a b v Sidhu, Jatswan S. Dictionary of Brunei Darussalam (2009). Historical. Scarecrow Press. str. 32. ISBN 978-0-8108-7078-9. 
  10. ^ „History of Oil & Gas”. Brunei Shell Petroleum Company Sendirian Berhad (BSP). Arhivirano iz originala 2. 6. 2015. g. Pristupljeno 2. 6. 2015. 
  11. ^ Rozan, Yunos. „How oil was discovered in Brunei”. bruneiresources.com. Arhivirano iz originala 19. 10. 2014. g. Pristupljeno 2. 6. 2015. 
  12. ^ „Exploration history”. Brunei Shell Petroleum Company Sendirian Berhad (BSP). Arhivirano iz originala 2. 6. 2015. g. Pristupljeno 2. 6. 2015. 
  13. ^ Encyclopaedia Britannica, Inc (2014). Britannica Student Encyclopedia. Encyclopedia Britannica, Inc. str. 1. ISBN 978-1-62513-172-0. 
  14. ^ Food and Agriculture Organization of the United Nations (1999). Irrigation in Asia in Figures. Food & Agriculture Org. str. 65. ISBN 978-92-5-104259-5. 
  15. ^ „Historical Weather For 2010 in Bandar Seri Begawan, Brunei Darussalam”. Weather Spark. 2010. Arhivirano iz originala 5. 5. 2015. g. Pristupljeno 5. 5. 2015. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Бандар_Сери_Бегаван&oldid=27738750”