Rodna kuća Šamu Mihalja
| Rodna kuća Šamu Mihalja | |
|---|---|
| Opšte informacije | |
| Mesto | Bačko Petrovo Selo |
| Opština | Bečej |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | spomenik kulture |
| Vreme nastanka | Drugi svetski rat |
| Tip kulturnog dobra | Nepokretno kulturno dobro |
Rodna kuća Šamu Mihalja je građevina koja je sagrađena tokom Drugog svetskog rata.[1] S obzirom da predstavlja značajnu istorijsku građevinu, proglašena je nepokretnim kulturnim dobrom Republike Srbije. Nalazi se u Bačkom Petrovom Selu, pod zaštitom je Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture Petrovaradin.[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Šamu Mihalj je rođen 24. oktobra 1904. godine u Bačkom Petrovom Selu u siromašnoj seljačkoj porodici, po zanimanju je bio obućarski radnik.[1] Godine 1927. se zaposlio u Novom Sadu gde je postao član kulturnog društva „Abrašević”, a 1928. je postao član Saveza komunista Jugoslavije.[1] U vreme šestojanuarske diktature bio je primoran da se vrati u svoje rodno mesto. U Novi Sad se vraća 1932. gde je bio zadužen za prikupljanje crvene pomoći radi pomaganja porodicama osuđenih komunista.[1] Takođe je radio i na organizovanju poljoprivrednih radnika u sindikate. Pred 1. maj 1933. je organizovao rasturanje letaka zbog čega je bio uhapšen, izveden pred sud i osuđen prvobitno na tri, a zatim mu je presuda preinačena na pet godina robije.[1] Zatvor je izdržavao u sremsko-mitrovačkoj kaznioni. Iz zatvora je pušten 1. maja 1938. godine.[1] Prvih nekoliko meseci nakon toga je proveo u rodnom selu, a zatim se početkom 1939. nastanio u Bečeju gde je organizovao mesno partijsko rukovodstvo koje je uskoro preraslo u sreski komitet.[1] Početkom 1940. godine je postao član Okružnog komiteta za južnu Bačku, a na Šestoj pokrajinskoj partijskoj konferenciji Saveza komunista Jugoslavije za Vojvodinu je bio izabran za člana PK KPJ za Vojvodinu.[1] Pred aprilski rat je radio na obrazovanju borbenih desetina na terenu srednje Bačke. Za vreme prvih meseci okupacije je ilegalno živeo u Bečeju i okolini i okupljao partijsko članstvo i skojevce pripremajući ih za izvršenje borbenih zadataka.[1] Tokom jula je izvršeno više diverzija u bečejskom srezu pod njegovim rukovodstvom. U novembru 1941. godine je neprijatelj saznao gde se krije i opkolili su kuću u kojoj je ubrzo poginuo.[1] Kuća u ulici Ive Lole Ribara u Bačkom Petrovom Selu gde je rođen Šamu Mihalj, član Pokrajinskog komiteta za Vojvodinu zaslužan za razvitak radničkog pokreta u Vojvodini u periodu pred Drugi svetski rat i za razvitak Narodnooslobodilačke borbe prvih godina okupacije, zbog svoje istorijske vrednosti je utvrđena za spomenik kulture.[1] U centralni registar je upisana 16. februara 2005. pod brojem SK 1863, a u registar Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture Petrovaradin istog dana pod brojem SK 72.[1]
