Grb Crne Gore

Grb Crne Gore
Verzije
Pečatni grb Crne Gore
Detalji
Nosilac	Crna Gora
Autor(i)	Radoslav Rotković (1928—2013)
Usvojen	13. jul 2004.

Grb Crne Gore je zvanični heraldički simbol države Crne Gore. Grb čini ovjenčani zlatni dvoglavi orao naoružan žezlom u desnoj i šarom u lijevoj kandži, dok mu je na grudima štit. U štitu se nalazi lav u hodu po zelenoj površini na plavoj pozadini.

Grb se javlja i u drugoj verziji, često pod nazivom pečat Crne Gore, gdje se orao nalazi na crvenoj pozadini. Pozadina je kružnog oblika koja u potpunosti opisuje orao i oivičena je zlatnim i nastao je po motivu zastave Crne Gore. Grb je usvojen 13. jula 2004. godine.

O porijeklu grba

Moderni grb Crne Gore temelji se na izgledu dinastičkog grba Crnojevića, a ovaj opet na grbu nekadašnje Srpske despotovine.

Zanimljivo da prije usvajanja grba u sadašnjoj verziji (13. jul 2004) sve crnogorske države (Zetska kneževina, Vladičanska Crna Gora, Knjaževina Crna Gora, Kraljevina Crna Gora, Republika Crna Gora), od nastanka zemlje sa ovim imenom, pa do njenog osamostaljenja od zajednice sa Srbijom (izuzev komunističkog perioda) su svoje heraldičke simbole temeljili isključivo na prikazu bijelog dvoglavog orla, kao naslijeđa srpske srednjovjekovne heraldike nastale u vrijeme Nemanjića.

Sa početkom procesa osamostaljivanja Crne Gore, heraldička zajednica ove zemlje, želeći da simbole nove nezavisne Crne Gore što više udalji od srpske tradicije, je za osnovu novog grba pronašla u dinastičkom grbu Crnojevića, izuzevši činjenicu da se i on temelji na srpskoj heraldici. Crnojevići su feudalna porodica sa prostora današnje Crne Gore, a kao vladari srednjovjekovne Zete se izdvajaju još u vrijeme Srpske despotovine. Lojalni Despotovini oni koriste njene heraldičke simbole — zlatni dvoglavi orao, a koji je nastao kao kombinacija tradicionalnog nemanićkog simbola — dvoglavi bijeli orao i nekih dinastičkih simbola, tada dvije rivalske srpske porodice: Lazarevića i Brankovića. Osim despotskih, Crnojevići koriste i tradicionalne Nemanjićke simbole, kao što je bijeli dvoglavi orao (naročito na zastavama). Drugom polovinom 15. vijeka, država Crnojevića djeluje kao samostalan politički subjekt, i za to vrijeme koristi iste simbole. Međutim, država ubrzo propada naletom Osmanlija.

Nakon protjerivanja Osmanlija 1516. godine, novi vladari Crne Gore ponovo koriste tradicionalne srpske simbole, a uspostavom političkih veza sa Ruskim carstvom, lokalna heraldika poprima i ruske uticaje (raširena krila i štit na grudima orla, žezlo i šar u kandžama, te carska kruna). Osim ovih novotarija, grbu se često dodaju elementi porodične heraldike, što će tokom vladavine Petrovića, dovesti do toga da i zlatni lav u hodu postane jedan od prepoznatljivih heraldičkih simbola Crne Gore.

Istorijski grbovi

Uticajna heraldika

• 
  Najpoznatiji grb
  Nemanjićke Srbije
• 
  Grb
  Srpske despotovine
  (1421—1451)
• 
  Grb
  Ruskog carstva
  (1547—1721)
• 
  Dinastički grb
  Petrovića Njegoša

Grbovi Crne Gore kroz istoriju

• 
  Grb
  Crnojevićke Zete
  (1451—1516)
• 
  Grb
  Mitropolstva Crne Gore
  (1516—1852)
• 
  Grb
  Knjaževine Crne Gore
  (1852—1910)
• 
  Grb
  Kraljevine Crne Gore
  (1910—1918)
• 
  Grb
  Federalne Crne Gore
  (1945—1947)
• 
  Grb
  Narodne Republike
  Crne Gore
  (1947—1963)
• 
  Grb
  Socijalističke Republike
  Crne Gore
  (1963—1994)
• 
  Grb
  Republike Crne Gore
  (1994—2004)

Vidi još

• Grb Socijalističke Republike Crne Gore
• Grb Srbije
• Amblem Republike Srpske
• Zastava Crne Gore
• Galerija grbova Crne Gore
• Srednjovekovne zastave Nemanjića
• Zastava Srbije
• Zastava Republike Srpske
• Srpska zastava

Literatura

• Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2013). Istorija Srba u Crnoj Gori 1496-1918. Novi Sad: Prometej. 
• Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2017). Srbi u Crnoj Gori 1496-1918. Nikšić: Institut za srpsku kulturu.