Stari Ledinci

Stari Ledinci
Stari Ledinci;
	Panoramski pogled na Stare Ledince
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Južnobački
Grad	Novi Sad
Gradska opština	Petrovaradin
Stanovništvo
— 2011.	934
— gustina	125*/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 12′ 23″ S; 19° 48′ 08″ I / 45.2065° S; 19.802166° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	19,7* km2
	Stari Ledinci Stari Ledinci na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	021
Registarska oznaka	NS

Stari Ledinci (istorijski poznati i kao Ledinci) su prigradsko naselje Novog Sada i jedno od pet naselja koja su činila opštinu Petrovaradin. Nalaze se na sremskoj strani Dunava, u dolini Kamenarskog potoka i na obroncima Fruške gore. Prema popisu iz 2011. godine, u Starim Ledincima je bilo 934 stanovnika.

Položaj naselja[uredi | uredi izvor]

Novi Sad

Grad Novi Sad
●●●●●

Opština
Novi Sad

Opština
Petrovaradin

Naselje se geografski nalazi u Sremu, ali je deo Južnobačkog okruga. U administrativnom smislu, naselje pripada Gradu Novom Sadu. Do 2019. godine pripadalo je gradskoj opštini Petrovaradin (jednoj od dve opštine koje su do tada činile Grad Novi Sad).

Susedna naselja su: Ledinci (Novi Ledinci) na severu, Rakovac na zapadu, Sremska Kamenica na istoku i Vrdnik na jugu.

Stari Ledinci su tipično fruškogorsko mesto, koje se centralnim delom naselja prostire potočnom dolinom, a okružuju ga naseljeni delovi mesta smešteni na okolnim bregovima, odnosno terasama istih. Nazivi ovih delova Starih Ledinaca su: Klisa, Bubanja, Vučkovac i Brestovi.

Ime naselja[uredi | uredi izvor]

Postoje dva naselja sa imenom Ledinci: Stari Ledinci i Novi Ledinci. U prošlosti se naziv Ledinci koristio za Stare Ledince, a danas se ovo ime zvanično koristi za Nove Ledince, dok se starije selo zvanično zove Stari Ledinci. Oba naselja imaju sopstvenu mesnu zajednicu.

Istorija[uredi | uredi izvor]

U blizini Starih Ledinaca postoje dokazi prisustva Rimljana iz vremena imperatora Proba, koji govore da su oni u blizini današnjeg ledinačkog majdana „Srebro“ iz jednog rudokopa vadili plemenite metale za potrebe kovnice novca u Sirmijumu.

Selo je verovatno osnovano u 13. veku. Prema predanju, prvobitno naselje se nije nalazilo u dolini Kamenarskog potoka (na mestu današnjih Starih Ledinaca), već na ledinama na dunavskoj ravni kraj kameničkog atara, usled čega je dobilo naziv Ledinci. Kada su 1242. Tatari upali u Srem, pljačkali i palili kuće i ubijali stanovništvo, Ledinčani su se povukli u guste šume i na delu atara zvanom Selište izgradili privremena staništa (koja su prerasla u trajno naselje), a u strahu od nove pljačke i pokolja nisu se više vraćali na obalu Dunava. Prema podacima iz 1372. godine, područje u okolini Ledinaca je nazivano „srpski kraj“, dok je po podacima iz 1438. godine ovaj prostor bio nastanjen „šizmaticima“ (pravoslavnim hrišćanima). Krajem 15. veka, ovaj kraj pripada srpskim despotima Jovanu i Đorđu Brankoviću. Despot Jovan Branković (1496—1502) je poklonio ovo selo Rakovačkom manastiru. Srbi koji su živeli na ovom području pominju se i za vreme bune Đerđa Dože, 1514. godine.

Prilikom osmanskog osvajanja Srema u 16. veku, naselje Selište je spaljeno, a izbeglo stanovništvo je izgradilo treće naselje na lokalitetu Klisa (deo današnjih Starih Ledinaca). Međutim, u toku jednog ratnog pohoda, Turci su spalili i ovo naselje, tako da je potom sagrađeno i četvrto naselje, pod Malim bregom, nedaleko od Klise, a iz ovog poslednjeg naselja nastali su današnji Stari Ledinci. Za vreme Osmanske vlasti, u 17. veku, gospodar Ledinaca bio je Solak Mehmed-aga, osmanski spahija. Postoji i mišljenje da je redosled naseljavanja lokaliteta na Klisi i Selištu bio obrnut, tako da je, prema ovim tvrdnjama, naselje na Klisi starije od onog na Selištu. U naselju na Selištu postojala je crkva posvećena svetom Prokopiji. U okolini današnjih Starih Ledinaca, na prostoru današnjeg Rakovca, u srednjem veku je postojalo značajno naselje pod imenom Dumbovo.

Ledinci su ponovo stradali, razarani i spaljivani prilikom Austrijsko-turskih ratova. Od kraja 17. veka selo je pod upravom Habzburške Monarhije. Habzburške vlasti su imale problema sa prikupljanjem poreza u selu, jer su, prema jednom poreskom izveštaju iz prve polovine 18. veka, stanovnici ovog regiona bili „slobodni Srbi (Freie Ratzen), po prirodi veoma nepokorni i prkosni. Oni stalno izbegavaju susrete sa predstavnicima vlasti, te je sa njima vrlo teško izaći na kraj." Početkom 18. veka, na ovom prostoru je zabeleženo postojanje dva naselja, jedno se nazivalo Ledinci, a drugo Sentić (Sentić se nalazio u ataru današnjih Novih Ledinaca). Oba mesta su pripadala Karlovačkom vlastelinstvu, a, prema nekim izvorima, od 1736/1737. godine deo su vojne granice. Prilikom priključenja vojnoj granici, naselje Sentić je spojeno sa Ledincima. Prema popisu iz 1736/1737. godine, stanovnici Ledinaca bili su isključivo Srbi. Neki stanovnici naselja vode poreklo i od izbeglica sa Kosova i drugih krajeva Srbije, koji su u ovaj kraj došli 1690. godine prilikom velike seobe Srba koju je predvodio patrijarh Arsenije Čarnojević. U Ledince se krajem 18. veka naselio i deo izbeglica iz Srbije, posle propasti Kočine krajine.

Već početkom 19. veka, u selu je radila škola, u kojoj su prvi učitelji bili ledinački sveštenici i rakovački kaluđeri, a tokom 1842. godine izgrađen je i prvi vodovod. U vreme revolucije 1848. godine, došlo je do oružane intervencije mađarske vojske protiv stvaranja Srpske Vojvodine i Ledinčani su učestvovali u odbrani Sremske Kamenice. Tada je formiran vojni logor i u Ledincima, sa zadatkom da čuva desnu obalu Dunava od upada mađarske vojske. Godine 1866. izbio je u Ledincima veliki požar, usled neopreznosti kod pečenja rakije. Tom prilikom je izgorela skoro polovina sela. Ukidanjem vojne granice 1881. godine, Ledinci su pripojeni civilnoj upravi provincijala. 1898. godine u selu je osnovana zemljoradnička zadruga pod nazivom Prva srpska zemljoradnička zadruga. Početkom 20. veka, u Ledincima je otvorena čitaonica, a 1913. godine je osnovano Prvo ledinačko tamburaško društvo, da bi potom bili formirani hor i dramska sekcija, kao i recitatorska grupa. Hor je bio najmasovniji. Imao je 35 redovnih članova i nazvan je Prvo ledinačko pevačko društvo. Mada politički život, ako se izuzme aktivnost Socijaldemokratske stranke, nije bio razvijen, delovalo je nekoliko političkih struja. Bilo je demokrata, radikala i nezavisnih. Među socijaliste je više puta dolazio Vasa Pelagić i na njih imao jak uticaj. Mada su politički bili rascepkani, kada su u pitanju bili jugoslovenstvo, borba za autonomna prava Vojvodine ili oslobodilačka borba Srbije, Ledinčani su bili jedinstveni. Svoje simpatije prema Srbiji nisu krili ni pred austrougarskim vlastima, koje su ih za „drsko ponašanje“ hapsile, kažnjavale i maltretirale.

Kada je 1914. godine došlo do mobilizacije za rat protiv Srbije, Ledinčani su bili spremni na sve da ne bi išli u rat protiv srpskog naroda. Vlastima je raspoloženje vojvođanskih Srba bilo dobro poznato, pa su sve one u koje se sumnjalo da su protivnici rata protiv Srbije hapsili i internirali. Neki Ledinčani su mobilisani u Austrougarsku vojsku i upućeni na ruski front, gde se većina njih predala Rusima prilikom prvih sudara u Galiciji. Iz Rusije su kao dobrovoljci odlazili na Solunski front. Mobilizacija Ledinčana uspela je austrougarskim vlastima samo u prvom naletu. Kasnije, većina se na razne načine izvukla, i to najčešće na lekarskim komisijama. Neki od njih su se sklanjali u šumu i po bazama, gde ih vojne i civilne vlasti nisu mogle pronaći. Mnogi koji su već bili u vojsci dezertirali su pod punom ratnom opremom i okupljali se na Fruškoj gori. Bili su to "zelenokadrovci", koji su predstavljali ozbiljnu opasnost za pozadinu austrougarskih frontova. Ledinački zelenokadrovci su u toku celog rata više boravili u selu nego u šumi, a u šumu bi se povlačili samo kad bi im zapretila opasnost. Što je rat bio bliži kraju postajali su sve aktivniji, a pred kraj rata izabrali su i svog vođu — Paju Radovanovića, koga su nazvali vojvoda Micko. Kada je došlo do proboja Solunskog fronta i gotovo bezglavog povlačenja austrougarske vojske, Ledinčani, predvođeni vojvodom Mickom, više puta su uspešno presretali i razoružavali austrougarske vojnike. U jednom slučaju, Ledinčani su odustali od razoružavanja jedne poveće grupe austrougarskih vojnika, jer im je jedan od pripadnika ove grupe objasnio da on i njegovi drugovi nisu neprijatelji, već Česi, odnosno Sloveni kao i Srbi i da im je oružje koje nose potrebno da bi se i oni oslobodili od austrijske i ugarske vlasti i stvorili svoju državu. Prihvatajući ovo objašnjenje, vojvoda Micko ih je pustio da idu.

Od decembra 1918. godine, selo je deo Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca (kasnije nazvanog Kraljevina Jugoslavija). U Drugom svetskom ratu selo je okupirano od strane takozvane Nezavisne Države Hrvatske. Od prvih dana okupacije Ledinčani su se na razne načine borili protiv ustaša i nemačkih okupatora. U vojvođanskim partizanskim jedinicama poginulo je 85 boraca, a od fašističkog terora stradalo je u Jasenovcu, Sremskoj Mitrovici, zemunskom Sajmištu i samom selu preko 200 meštana. Selo je privremeno oslobođeno u maju 1942. godine, zbog čega je u njega dovedena jedna četa ustaša iz Sremskih Karlovaca, posle čijih tortura i ispitivanja je jedan deo stanovništva završio u Jasenovačkom logoru. Zbog akcija pokreta otpora, nove jedinice petrovaradinskih i kameničkih ustaša sprovodile su nove terore, tako da se avgusta 1942. godine skoro celo stanovništvo sklonilo u šumu. Posle toga su započele velike ofanzive fašista na Frušku goru, usled čega je dobar deo stanovništva pohapšen ili pobijen. Zbog nesigurnosti usled konstantnog dejstva pokreta otpora, okupatorska uprava Ledinaca je izmeštena iz sela na put Kamenica — Beočin. Kako su vremenom Ledinci postali čvrsto uporište otpora, u oktobru 1943. godine selo je opkolila fašistička vojska sastavljena od nemačkih fašista, ustaša i Čerkeza. Deo stanovništva je uspeo pobeći, a veliki deo naroda je pohapšen i transportovan u logore, gde je većina tragično skončala život. Tada je do temelja spaljeno čitavo selo, a posebno je povedeno računa da se prilikom paljenja crkve Svetog Nikole spali i kompletna arhiva mesta.

Posle rata (1946-1951. godine), selo je obnovljeno ali na novoj lokaciji bliže Dunavu (na brdu Kruša) i nazvano je Novi Ledinci, dok je za lokalitet predratnih Ledinaca odlučeno da dobije neke druge namene, te je sprečavano nastanjivanje istog. Međutim, deo stanovništva se vratio na lokaciju Starih Ledinaca, tako da je i ovo selo postepeno obnovljeno. Sedamdesetih godina u Stare Ledince počinju da se doseljavaju novi stanovnici, mahom iz Bosne, koji kupuju zemlju i placeve i grade nove kuće. Tokom Jugoslovenskih ratova (1991-1995), ovde se naselio i deo izbegličkog stanovništva.

Od 1886. do 1936. godine, selo je pripadalo Iriškom srezu, a od 1936. do 1946. godine Karlovačkom srezu. Do 1980. godine, Stari i Novi Ledinci su činili jednu mesnu zajednicu u sastavu Novosadske opštine, a tada su formirane dve posebne mesne zajednice.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Stari Ledinci živi 644 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 36,8 godina (37,3 kod muškaraca i 36,2 kod žena). U naselju ima 267 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,08.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima, a u poslednjim popisima, primećen je porast u broju stanovnika. Pre Drugog svetskog rata, u Starim Ledincima je živelo 1.776 stanovnika, a zbog stradanja sela u ratu, broj stanovnika se znatno smanjio. Iako je u posleratnom periodu u selu zabeležen porast žitelja, broj stanovnika iz predratnog perioda još uvek nije dostignut.

Zanimljivo je da veći deo potomaka starosedelačkog stanovništva Starih Ledinaca danas živi u Novim Ledincima, dok u današnjim Starim Ledincima preovlađuje stanovništvo doseljeno u drugoj polovini 20. veka. Deo nekadašnjeg starosedelačkog stanovništva odselio se i u druga mesta, posebno u Futog, Bešku, Inđiju, Novi Sad i Sremsku Kamenicu.

Broj stanovnika[uredi | uredi izvor]

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[1]
Godina	Stanovnika
1948.	233
1953.	267
1961.	338
1971.	399
1981.	570
1991.	642	630
2002.	823	829

Etnički sastav[uredi | uredi izvor]

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[2]

Srbi	711	86,39%
Jugosloveni	19	2,30%
Hrvati	16	1,94%
Mađari	15	1,82%
Crnogorci	3	0,36%
Slovenci	2	0,24%
Muslimani	2	0,24%
Ukrajinci	1	0,12%
Slovaci	1	0,12%
Romi	1	0,12%
nepoznato	7	0,85%

Stanovništvo prema polu i starosti[uredi | uredi izvor]

Stanovništvo prema polu i starosti^[3]


	m	ž
?	4	1
80+	3	3
75—79	4	4
70—74	10	10
65—69	21	18
60—64	21	27
55—59	27	17
50—54	42	38
45—49	38	38
40—44	28	27
35—39	32	28
30—34	28	25
25—29	25	39
20—24	32	27
15—19	25	31
10—14	23	24
5—9	33	33
0—4	19	18
Prosek :	37,3	36,2

Domaćinstva[uredi | uredi izvor]

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	75	82	107	117	190	206	267

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	40	64	50	79	19	12	2	1	0	0	3,08

Stanovništvo prema bračnom stanju i polu[uredi | uredi izvor]

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena
Muški	340	94	227	7	12
Ženski	333	68	227	28	10
UKUPNO	673	162	454	35	22

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja[uredi | uredi izvor]

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	180	6	0	26	41
Ženski	117	2	0	2	30
UKUPNO	297	8	0	28	71
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	1	28	19	2	13
Ženski	2	2	16	2	2
UKUPNO	3	30	35	4	15
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	3	5	10	2	12
Ženski	1	6	7	8	35
UKUPNO	4	11	17	10	47
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	5	0	0	7
Ženski	1	0	0	1
UKUPNO	6	0	0	8

Karakteristike naselja[uredi | uredi izvor]

Posle Drugog svetskog rata, sa razvojem Novog Sada i naselja u okolini grada, sa sremske strane Dunava su se pojavile popularne lokacije za rekreaciju i izgradnju vikend naselja. Jedno od takvih vikend naselja niklo je i na lokalitetu Klisa u Starim Ledincima, a objekata vikend stanovanja ima i u drugim delovima sela. Sve donedavno, ovi objekti vikend stanovanja činili su više od polovine objekata u Starim Ledincima, a u novije vreme odnos stambenih jedinica prema jedinicama vikend stanovanja iznosi 2/3 prema 1/3.

Stari Ledinci imaju zgradu Mesne zajednice, ambulantu, dečji vrtić, četiri prehrambene prodavnice, dve kafane i novinski kiosk. U šumi, u blizini Starih Ledinaca, nalazi se vojna baza Vojske Srbije sa podzemnim aerodromom.

Verski objekti[uredi | uredi izvor]

U Starim Ledincima se nalaze sledeći verski objekti:

Pravoslavni hram Prenosa moštiju svetog Nikolaja. Hram potiče iz srednjeg veka, a obnavljan je 1829. i 1866. godine. Spaljen je od strane ustaša 1943. godine, da bi obnova počela 1987. godine.
Manastirsko crkvište crkve svetog Đorđa — ostaci nekadašnjeg pravoslavnog manastira Savinac sagrađenog u vreme vladavine dinastije Nemanjić. Od 1998. godine se, u maju mesecu, u razrušenom hramu održavaju liturgije, kojima prisustvuje i najviše sveštenstvo sremske eparhije, na čelu sa Episkopom sremskim. U ostacima crkve su se još u drugoj polovini 20. veka mogle videti vizantijske freske. Na ulazu se dobro prepoznavala ikona svetog Đorđa, dok je pred samim dverima bila ikona svetog Simeona Mirotočivog (srpskog kralja Stefana Nemanje). Sama crkva je zidana u vizantijskom stilu. Episkop sremski Vasilije proglasio je ostatke srednjovekovne crkve u Starim Ledincima za manastir Svetog Save (Manastir Savinac) i tako započeo obnovu ove crkve i manastira, 2017. godine.
U blizini Starih Ledinaca nalazi se i monaška isposnica, zaštićeni spomenik kulture. Ovo je jedina isposnica u Vojvodini, a izgradili su je monasi rakovačkog manastira početkom 18. veka.

Privreda[uredi | uredi izvor]

Stanovništvo se ovde od davnina bavi vinogradarstvom, voćarstvom i stočarstvom, a u poslednje vreme je u ekspanziji i pčelarstvo. Ledinčani su bili poznati po svojim podrumima, gde se uvek moglo dobiti dobro vino. U novije vreme, Stari Ledinci su pretežno radničko naselje, dok je agrarna proizvodnja uglavnom dopunsko zanimanje radnika. U blizini naselja postoji majdan kamena „Srebro“, koji u odnosu na ukupnu populaciju zapošljava mali deo stanovništva. Većina zaposlenih je orijentisana na rad u privredi Novog Sada.

Turizam[uredi | uredi izvor]

U blizini Starih Ledinaca se nalazi Ledinačko jezero, koje je bilo posećena turistička destinacija i popularno mesto za odmor brojnih Novosađana. U ataru Starih Ledinaca se nalazi i Popovičko jezero, a ostali značajni turistički lokaliteti su Perina pećina (nekadašnji rudnik zlata), kao i dve turske česme. U turističko-rekreativnu ponudu Starih Ledinaca takođe spadaju planinarenje i lov. Samo naselje se nalazi na području Nacionalnog parka Fruška gora, a kroz Stare Ledince prolazi i trasa Fruškogorskog maratona. Posebnu atrakciju Starih Ledinaca predstavljaju pijaći izvori mesta i okruženja, o čijoj lepoti i bogatstvu je pevao pesnik Jovan Jovanović Zmaj, koji je tri godine ovde službovao, kao seoski lekar.

Ovde se nalazi Ranč Dobro prase.

Saobraćaj[uredi | uredi izvor]

Prigradski autobus broj 76 vozi do Starih i Novih Ledinaca. [1]^{[mrtva veza]} Stari Ledinci su od Novog Sada udaljeni 10,6 km, a glavna saobraćajnica u naselju je ulica Vuka Karadžića.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

→ * — Podaci za površinu i gustinu naseljenosti dati su zbirno za katastarsku opštinu Ledinci, na kojoj se nalaze dva naselja — Stari Ledinci i Novi Ledinci.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Monografija Starih Ledinaca, Novi Sad, 1998.
Miloš Lukić, Ledinačke vatre (Hronika Ledinaca), Novi Sad, 1982.
Milorad Kuljić, Kroz Stare Ledince — turistički vodič, Stari Ledinci, 2008.
Dr Jovan Romelić — Dr Dušan Popov, Ledinci, Enciklopedija Novog Sada, knjiga 12, Novi Sad, 1999.
Slobodan Ćurčić, Naselja Srema — geografske karakteristike, Novi Sad, 2000.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[2] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[3] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[4] Naselje čija je gradnja u planu.

[Делимично-5] v Delom gradsko, a delom prigradsko naselje.

[Посебно-6] Statistički posebno naselje, ali se smatra delom građevinskog područja Grada Novog Sada.

[1]

[2]

[3]

[n 1]

[n 2]

[n 3]

p r u Gradske četvrti i prigradska naselja Novog Sada
Bački deo grada (južno od kanala DTD)	Avijatičarsko naselje Adamovićevo naselje Adice Almaški kraj Banatić Bulevar Vragova bašta Grbavica Depresija Detelinara Železnička kolonija Jugovićevo Kameničko ostrvo Kamenjar Kampus novosadskog univerziteta Liman Lipov gaj Mali Satelit (Tozinovac) Novi Sad na vodi^{[n 1]} Novo naselje (Bistrica) Pervazovo naselje Podbara Ribarsko ostrvo Rotkvarija (Žitni trg) Savina Sajlovo^{[n 2]} Sajmište Salajka (Slavija) Satelit Stari grad (Centar) Telep Tozin sokak Šarengrad Šonsi
Bački deo grada (severno od kanala DTD)	Veliki rit Vidovdansko naselje Gornje livade Klisa Mali Beograd Mišin salaš Rimski šančevi^{[n 2]} Slana bara Šangaj
Sremski deo grada	Petrovaradin^{[n 3]} (Alibegovac Bukovački plato Vezirac Karagača Mišeluk Novi majur Petrovaradinska tvrđava Podgrađe Petrovaradina Ribnjak Sadovi Stari majur Tekije Trandžament Širine Široka dolina) Sremska Kamenica^{[n 3]} (Artinjeva Bocke Donja Kamenica Glavica Gornja Kamenica Grigovac Mala Kamenica Paragovo Popovica Staroiriški put Tatarsko brdo Čardak)
Prigradska naselja	Bangladeš Begeč Budisava Bukovac Veternik Veternička rampa^{[n 2]} Kać Kisač Kovilj Ledinci Nemanovci Pejićevi salaši Rumenka Stari Ledinci Stepanovićevo Tankosićevo Futog Čenej
Industrijske zone	Industrijske zone u Novom Sadu
^ Naselje čija je gradnja u planu. ^ ^a ^b ^v Delom gradsko, a delom prigradsko naselje. ^ ^a ^b Statistički posebno naselje, ali se smatra delom građevinskog područja Grada Novog Sada.