Hronologija istorije Vizantije

Sledi hronologija važnijih događaja u istoriji Istočnog rimskog carstva.

Četvrti vek[uredi | uredi izvor]

313.godina — Milanski edikt
330. godina — 11. maj — Konstantin I Veliki izvršio osvećenje Carigrada, Novog Rima
343. godina — Crkveni sabor u Serdici
351. godina — Bitka kod Murse: Konstancije II pobeđuje uzurpatora Magnencija.
353-361. godina — Konstancije II kao jedini avgust.
359. godina — Crkveni sabor u Riminiju
363. godina — Smrt cara Julijana u toku pohoda na Persiju; kraj Konstantinove dinastije;
375. godina — dolazak Huna u Evropu, početak Velike seobe naroda
376. godina — Naseljavanje Zapadnih Gota u Meziji
378. godina — Bitka kod Hadrijanopolja, smrt cara Valensa
381. godina — Drugi vaseljenski sabor u Carigradu
395. godina — smrt cara Teodosija I Velikog , podela carstva između njegovih sinova Arkadija i Honorija
396. godina — Alarihov pohod na Grčku. Stilihon opkoljava Zapadne Gote kod Foloje
399—400. godina — Gajnina pobuna u Konstantinopolju.

Peti vek[uredi | uredi izvor]

404. godina — Zbacivanje i progonstvo sv. Jovana Zlatoustog
410. godina — Alarih osvaja Rim
421-422. godina — Vizantijsko-persijski rat
431. godina — Vaseljenski sabor u Efesu
438. godina — Objavljivanje Teodosijevog zakonika
439. godina — Građenje velikog carigradskog bedema
441. godina — Atilina najezda u Panoniju
445-451. godina — Rat sa Hunima
447. godina — Bitka na Utu
449. godina — Crkveni sabor u Efesu (Razbojnički sabor)
451. godina — Vaseljenski sabor u Halkedonu
476. godina — Pad Zapadnog rimskog carstva
482. godina — Unionistički ukaz ili Henotikon
484. godina — Prva pobuna Samarićana
484-519. godina — Akakijeva šizma
519. godina — Uspostavljanje sporazuma sa Rimom i kraj Akakijeve šizme
487. godina — Teodorik, kralj Istočnih Gota, dobio je nalog od Zenona da povrati Italiju
492-497. godina — Isavrijski rat
495. godina — Druga pobuna Samarićana
499. godina — Bitka kod reke Curte, odlučna bugarska pobeda

Šesti vek[uredi | uredi izvor]

502-506. godina — Anastasijev rat
512. godina — Građenje Atanasijevog Dugog Zida
514. godina — Vitilijanova buna
526-532. godina — Iberijski rat
530. godina — Bitka kod Satale
530. godina — Bitka kod Dare
531. godina — Bitka kod Kalinika
529. godina — Objavljivanje Justinijanovog Zakonika
529-531. godina — Treća pobuna Samarićana
532. godina — Pobuna Nika
533. godina — Objavljivanje Digesta i Institucija
533-534. godina — Vandalski rat
533. godina — Bitka kod Ad Decimuma
533. godina — Bitka kod Trikamaruma
535. godina — Justinijanove Novele za administrativno preustrojstvo carstva
536-537. godina — Ustanak u Africi
536. godina — Opsada Napulja (536)
535-552. godina — Gotski rat
537-538. godina — Opsada Rima koji brani Velizar
540. godina — Velizar osvaja Ravenu
541-542. godina — Vizantijsko carstvo pogodila Justinijanova kuga.
542. godina — Bitka kod Faence
542. godina — Bitka kod Mugela
542-543. godina — Opsada Napulja
549. godina — Totila nanovo osvaja Rim
552. godina — Bitka kod Tagine i kraj Ostrogotskog kraljevstva
553. godina — Bitka kod Vezuva, Narzes porazio Ostrogote
554. godina — Bitka kod Volturna
536. godina — Crkveni sabor u Carigradu
537. godina — Osvećenje Svete Sofije
540. godina — Hozroje upada u Siriju
540. godina — Najezda Huna u Ilirik
541-562. godina — Lazički rat, Vizantija i Persija
543. godina — Justinijanov ukaz o Trima poglavljima
546. godina — Pljačka Rima
548. godina — Teodorina smrt
553. godina — Vaseljenski sabor u Carigradu
554. godina — Osvajanje jugoistočnog dela Španije
555-556. godina — Četvrta pobuna Samarićana
559. godina — Huni pred Carigradom
562. godina — Mir sa Persijancima
568. godina — Najezda Langobarda u Italiju
572-591. godina — Vizantijsko-persijski rat
575. godina — Bitka kod Melitene (575)
oko 582. godina — Osnivanje afričkog i ravenskog egzarhata
586. godina — Bitka kod Solahona
582-602. godina — Ratovi protiv Avara i Slovena na Balkanu
582. godina — Avari osvajaju Sirmij nakon trogodišnje opsade
586. godina — Opsada Soluna
599. godina — Bitke kod Viminacijuma, serija bitaka protiv Avara
601. godina — Priskove pobede nad Avarima

Sedmi vek[uredi | uredi izvor]

početak VII veka — Naseljavanje Srba i Hrvata u Iliriku

602. godina — Fokin ustanak
602-628. godina — Vizantijsko-persijski rat
608. godina — Persijanci osvajaju Siriju i stižu u Halkedon
610. godina — Iraklijev ustanak i Fokin pad
611. godina — Opsada Soluna
615. godina — Persijanci osvajaju Jerusalim
617. godina — Opsada Soluna (617)
617. godina — Persijanci pokoravaju Egipat
622. godina — Iraklijev pohod na Persiju
625. godina — Bitka kod Sarusa
626. godina — Avari i Persijanci napadaju Carigrad
627. godina — Bitka kod Ninive, kraj vizantijsko-persijskog rata
603-604. godina — General Narzes diže ustanak protiv Foke
608-610. godina — Ustanak u Africi koji predvodi Heraklije Stariji
613-628. godina — Pobuna Jevreja protiv Iraklija
629-642. godina — Sukobi sa Arapima u Siriji i Egiptu
629. godina — Bitka kod Mu҆’taha
630. godina — Bitka kod Tabuka
634. godina — Bitka kod Datina
634. godina — Bitka kod Firaza
634. godina — Bitka kod Bosre
634. godina — Opsada Damaska
636. godina — Bitka na Jarmuku
637. godina — Opsada Jerusalima
637. godina — Opsada Alepa
637. godina — Bitka na železnom mostu
640. godina — Bitka kod Heliopolisa
641. godina — Opsada Aleksandrije
642. godina — Pad Aleksandrije
645. godina — Vizantija nakratko vraća Aleksandriju
646. godina — Arapi ponovo osvajaju Aleksandriju, pad vizantijske provincije Egipta
640. godina — Ustanak Titusa u Mesopotamiji
648. godina — Konstans II Pogonat objavljuje Tip
655. godina — Bitka jarbola (Bitka kod Feniksa)
668. godina — Vizantijski car Konstans ІІ ubijen na kupalištu u Sirakuzi
668. godina — Arabljani u Halkedonu
674-678. godina — Prva arapska opsada Carigrada
676 - 678. godina - Velika slovenska opsada Soluna.
679. godina — Naseljavanje Bugara južno od Dunava
680-681. godina — Vaseljenski sabor u Carigradu
682. godina — Bitka kod Veskera, Vizantija protiv Omejida
692. godina — Bitka kod Sevastopolisa između Vizantije i dinastije Omejida
695. godina — Leontijev ustanak protiv Justinijana ІІ, Justinijan zbačen, osakaćen odsecanjem nosa i poslat u progonstvo
697-698. godina — Arabljani osvajaju Kartaginu, Vizantija gubi Afriku

Osmi vek[uredi | uredi izvor]

705. godina — Justinijan ІІ diže ustanak i vraća presto
707-708. godina — Opsada Tijane
708. godina — Bitka kod Anhijala
710. godina — Ustanak u Italiji
711. godina — Ustanak Filipika Vardina
712-717. godina — Napredovanje Arabljana u Maloj Aziji
715. godina — Ustanak Teodosija ІІІ
717. godina — Lav ІІІ diže ustanak i osvaja presto
717-718. godina — Druga arapska opsada Carigrada
726. godina — Ukaz protiv ikona
727. godina — Opsada Nikeje
727. godina — Ustanak u Grčkoj i Italiji
729. godina — Bitka kod Ravene
732. godina — Lav III izuzima od papske jurisdikcije Siciliju, Južnu Italiju i čitavo zapadno područje Balkana zajedno sa Solunom
740. godina — Bitka kod Akroina, Vizantija pobeđuje Arape
740. godina — Objavljivanje Ekloge
751. godina — Langobardi osvajaju Ravenu
752. godina — Uspesi nad Arabljanima
753. godina — Ikonoborački crkveni sabor u Ileriji
754. godina — Pipinov dar papstvu, gubitak vizantijske Italije
755 — 767. godina — Rat Konstantina V protiv Bugara
756. godina — Bitka kod Markelija
759. godina — Bitka kod Riškog prevoja
763. godina — Bitka kod Anhijala
774. godina — Bitka kod Berzita
765. godina — Gonjenje pristalica ikona
780. godina — Irina preuzima vlast kao regentica Konstantina VІ
782. godina –Invazija Abasida na Anatoliju
787. godina — Vaseljenski sabor u Nikeji
788. godina — Bitka kod Kopidnadosa
790. godina — Ustanak u Carigradu, Irina zbačena sa prestola
792. godina — Bitka kod Markelija
797. godina — Irina obara Konstantina VI

Deveti vek[uredi | uredi izvor]

802. godina — Invazija Abasida na Anatoliju
803. godina — Nikiforov mir
803. godina — Venecija stiče formalnu nezavisnost od Vizantije
808-817. godina — Rat sa Bugarima pod kanom Krumom
809. godina –Opsada Serdike
811. godina — Bitka kod Pliske, car Nikifor ubijen
813. godina — Bitka kod Versinikije
813. godina — Opsada Adrijanopolja
813. godina — Opsada Carigrada
815. godina — Ikonoborački sabor u Carigradu
821-823. godina — Tomin ustanak
826. godina — Arabljani osvajaju Krit
827-902. godina — Muslimanski ratovi na Siciliji
827-828. godina — Prva opsada Sirakuze
876. godina — Grci osvajaju Bari
877-878. godina — Druga opsada Sirakuze
902. godina — Arabljani osvajaju Taorminu, gubitak Sicilije
832. godina — Teofilov ukaz protiv ikona
830-841. godina — Rat sa Abasidima
838. godina — Bitka kod Anzena
838. godina — Pljačka Amoriona
842. godina — Arabljani osvajaju Mesinu
843. godina — Crkveni sabor u Carigradu i uspostavljanje pravoslavlja
844. godina — Bitka kod Mauropotama
852. godina — Rat sa bugarskim knezom Borisom
855-856. godina — Rat sa bugarskim knezom Borisom
853. godina — Vizantija pljačka luku Damijeta u Egiptu
858. godina — Zbacivanje Ignjatija, Fotije izabran za patrijarha
860. godina — Rat sa Rusima
860. godina — Opsada Carigrada
863. godina — Poslanstvo Ćirila i Metodija u Moravskoj
863. godina — Bitka kod Lalakaona
864. godina — Bugari prelaze u hrišćanstvo
867. godina — Crkveni sabor u Carigradu, raskid sa Rimom
869. godina — Crkveni sabor u Carigradu
871-885. godina — Ratovi Vasilija І u Mesopotamiji i Italiji
873. godina — Vizantija osvaja Benevent
876. godina — Vizantija osvaja Bari
879. godina — Crkveni sabor u Carigradu
887-893. godina — Objavljivanje Vasilika
889-897. godina — Rat sa Simeonom
896. godina — Bitka kod Bugarofigona, Vizantija prisiljena na plaćanje danka Bugarskoj

Deseti vek[uredi | uredi izvor]

904. godina — Arabljani pljačkaju Solun
907. godina — Rat sa Rusima pod Olegom
907. godina — Opsada Carigrada
913. godina — Vizantija odbija plaćanje danka, nastavak rata sa Bugarima
915. godina — Bitka na Gariljanu, Vizantija pobedila Arape Fatimide
917. godina — Bitka kod Anhijala, odlučna bugarska pobeda
919. godina — Roman Lakapin otima presto
922. godina — Bitka kod Pegae
923. godina — Simeon pred Carigradom
927. godina — Smrt cara Simeona
917. godina — Ustanak Lav Foka Starijeg
934. godina — Vizantinci osvajaju Melitinu
941. godina — Rat sa Rusima pod Igorom І
941. godina — Opsada Carigrada
944. godina — Osvajanje Nisiva i Edese
961. godina — Nikifor Foka vraća Krit
963. godina — Nikifor Foka otima presto
965. godina — Osvajanje Sicilije
967. godina — Nastavak rata sa Bugarima
968. godina — Rusi u Bugarskoj
968. godina — Osvajanje Antiohije
969. godina — Ubistvo Nikifora Foke
970-971. godina — Rat sa Kijevskom Rusijom
970. godina — Bitka kod Arkadiopolisa, Vizantija pobedila Kijevsku Rusiju
971. godina — Bitka za Dorostoru (Bitka kod Silistre) i kraj Prvog bugarskog carstva
971. godina — Ustanak Varde Foke
976. godina — Cimiskijino ratovanje u Siriji
976. godina — Vasilije ІІ postaje car
976-979. godina — Buna Varde Sklira
976-1018. godina — Rat protiv Samuilovog carstva
986. godina — Bitka kod Trajanovih vrata
995. godina — Bitka kod Soluna
996. godina — Bitka na Sprehiju
1003. godina — Bitka kod Adrijanopolja
1004. godina — Bitka kod Skoplja
1014. godina — Bitka kod Strumice
1014. godina — Bitka kod Soluna
1014. godina — Bitka kod Kimvalonge, smrt cara Samuila
1018. godina — Bitka kod Drača (1018)
960. godina — Bitka kod Andrasosa
979. godina — Bitka kod Pankalije
987-989. godina — Buna Varde Foke
989. godina — Rusi primaju hrišćanstvo
992-999. godina — Ratovi u Aziji protiv Arabljana
994. godina — Bitka na Orontu
995. godina — Ratovanje Vasilija II u Siriji
996-998. godina — Ustanak u Tiru

Jedanaesti vek[uredi | uredi izvor]

1004. godina — Bitka kod Soluna
1009. godina — Bitka kod Krete
1010. godina — Buna u južnoj Italiji
1014-1208. godina — Vizantijsko-gruzijski ratovi
1021. godina — Bitka kod Širiminija
1022. godina — Bitka kod Svindaksa
1042. godina — Bitka kod Sasiretija
1015. godina — Bitka kod Bitolja
1017. godina — Bitka kod Setina
1018. godina — Samuilovo carstvo vraćeno Vizantiji
1018. godina — Bitka kod Kane
1021-1022. godina — Prisajedinjenje Jermenske
1024. godina — Rat sa Rusijom
1030-1032. godina — Rat sa Muslimanima u Siriji
1030. godina — Bitka kod Azaza
1032. godina — Grci osvajaju Edesu
1038-1043. godina — Uspesi Đorđa Manijaka na Siciliji
1041. godina — Bitka kod Oliventa
1040. godina — Ustanak u Makedoniji
1040. godina — Bitka kod Soluna
1040. godina — Druga bitka kod Soluna
1041. godina — Bitka kod Ostrova
1042. godina — Buna u Carigradu, pad Mihajla V
1043. godina — Ustanak Đorđa Manijaka
1043. godina — Rat sa Rusijom
1045. godina — Vizantija osvaja Jermeniju, poslednje osvajanje na istoku
1047. godina — Ustanak Lava Tornikiasa
1048. godina — Neuspešan pokušaj Vizantije da preotme Maltu od Muslimana
1048. godina — Bitka kod Kapetrona, prvi susret sa Seldžucima
1054. godina — Prva bitka kod Mancikerta
1054. godina — Veliki raskol
1057. godina — Ustanak Isaka Komnina
1064. godina — Turci Seldžuci osvajaju Ani
1067. godina — Bitka kod Cezareje
1069. godina — Bitka kod Ikoniona
1071. godina — Robert Gviskar osvaja Bari
1071. godina — Bitka kod Mancikerta
1077. godina — Prva srpska kraljevina
1078. godina — Ustanak Vrijenija i Votanijata
1078. godina — Turci u Nikeji
1080. godina — Turci stvaraju prvu državu na tlu Vizantije, Rumsku (Rimsku) sultaniju
1081. godina — Ustanak Aleksija Komnina
1081-1095. godina — Ratovi sa Turcima na Egejskom moru
1081-1085. godina — Najezda Roberta Gviskara u Epir
1081. godina — Bitka kod Drača
1082. godina — Ugovor sa Mlecima
1086-1091. godina — Ustanak Bogumila na Balkanu potpomognut od strane Kumana i Pečenega
1086. godina — Poraz u bici kod Dristra
1090. godina — Opsada Carigrada (1090)
1091. godina — Bitka kod Levunija, poraz Pečenega
1091-1108. godina — Sukobi sa Boemundom
1095. godina — Sabor u Klermonu
1096. godine — Ugarska od Vizantije osvaja Hrvatsku kraljevinu
1096-1099. godina — Prvi krstaški rat
1096. godina — Opsada Niške tvrđave
1096. godina — Krstaši u Carigradu
1097. godina — Krstaši osvajaju Nikeju
1099. godina — Osvajanje Jerusalima

Dvanaesti vek[uredi | uredi izvor]

1110-1117. godina — Rat sa Seldžucima
1113. godina — Opsada Nikeje
1117. godina — Bitka kod Filomila
1122. godina — Poraz Pečenega u bici kod Beroje
1122-1126. godina — Rat sa Mlecima
1124-1126. godina — Posredovanje u Ugarskoj
1137-1138. godina — Ratovanje Jovana Komnina u Kilikiji i Siriji
1144. godina — Pad grofovije Edese
1147-1149. godina — Drugi krstaški rat
1150. godina — Bitka na Tari
1151. godina — Vizantinci u Ankoni
1152-1154. godina — Rat sa Ugarskom
1154. godina — Opsada Braničeva
1158. godina — Ratovanje Manojla Komnina u Siriji
1163-1168. godina — Rat sa Ugarskom
1167. godina — Sremska bitka
1168. godina — Prisajedinjenje Dalmacije
1171-1177. godina — Rat sa Mlecima
1176-1180. godina — Rat sa Seldžucima
1176. godina — Bitka kod Miriokefalona
1180. godina — Stefan Nemanja diže ustanak protiv Vizantije
1182. godina — Ustanak Andronika Komnina
1182. godina — Bitka kod Kutahja
1184. godina — Ustanak Teodora Kantakuzina
1185-1187. godina — Srbi osvajaju Niš, Skoplje i Sofiju, a Ugarska Beograd, Bosnu i Braničevo
1185. godina — Normani pljačkaju Solun
1185. godina — Osnovano Drugo bugarsko carstvo
1187. godina — Opsada Loveča
1189-1192. godina — Treći krstaški rat
1190. godina — Isak Anđel potučen od Bugara u bici kod Trjavne
1190. godina — Bitka na Moravi
1194. godina — Bitka kod Arkadiopolisa
1196. godina — Bitka kod Sera
1197-1207. godina — Bugarski car Kalojan
1201. godina — Opsada Varne

Trinaesti vek[uredi | uredi izvor]

1202-1204. godina — Četvrti krstaški rat
1204. godina — Latini osvajaju Carigrad, osnivanje Latinskog carstva
1205. godina — Bitka kod Hadrijanopolja, početak Bugarsko-latinskih ratova
1205. godina — Opsada Trapezunta
1206. godina — Teodor I Laskaris krunisan za nikejskog cara
1207. godina — Opsada Antalije
1210. godina — Sabor u Ravenici
1214. godina — Opsada Sinope i Nimfejski ugovor
1222. godina — Vizantinci iz Epira oslobađaju Solun
1224. godina — Bitka kod Poimanenona
1230. godina — Bitka kod Klokotnice, Bugari pod vođstvom Ivana Asena nanose poraz Epirskoj despotovini.
1235. godina — Opsada Carigrada
1244. godina — Solunska kraljevina postaje nikejski vazal
1254. godina — Potčinjenje epirskog despota Mihaila II
1254. godina — Bitka kod Adrijanopolja
1259. godina — Pelagonijska bitka
1260. godina — Opsada Carigrada
1261. godina — Nimfejski sporazum (1261)
1261. godina — Oslobođenje Carigrada
1262. godina — Vizantinci stupaju u Moreju
1267-1272. godina — Napredovanje Karla Anžujskog u Epiru
1273. godina — Bitka kod Demetre
1274. godina — Crkveni sabor u Lionu
1279. godine — Bitka kod Devine protiv Bugara
1281. godina — Opsada Berata
1296-1302. godina — Vizantijsko-mletački rat

Četrnaesti vek[uredi | uredi izvor]

1302-1305. godina — Rat protiv Osmanlija
1303. godina — Bitka kod Dimbosa
1304. godina — Bitka kod Skafide
1305. godina — Bitka kod Aprosa
1302. godina — Bitka kod Bafeona
1311. godina — Bitka na Kopajskom jezeru
1316. godina — Bitka kod Manolade na Peloponezu
1317. godina — Opsada Burse
1321-1328. godina — Građanski rat dvojice Andronika
1326-1338. godina — Rat sa Osmanlijama
1326. godina — Turci osvajaju Brusu
1328-1331. godina — Opsada Nikeje
1329. godina — Bitka kod Pelekanona
1333-1337. godina — Opsada Nikomedije
1330. godina — Bitka kod Velbužda
1332. godina — Bitka kod Rusokastra protiv Bugarske
1340. godina — Napredovanje Srba u Epiru i Turaka u Aziji
1341-1347. godina — Građanski rat dva Jovana
1347. godina — Jovan Kantakuzin zauzima Carigrad
1341-1351. godina — Isihastički spor
1342-1349. godina — Ustanak Zilota u Solunu
1345. godina — Dušan Silni pokorava Makedoniju
1346. godina — Krunisanje Stefana Dušana za cara
1348. godina — Osnivanje despotovine Mistre
1348-1349. godina — Vizantijsko-Đenovljanski rat
1352. godina — Bitka kod Dimotike
1352-1357. godina — Građanski rat
1354. godina — Pad Galipolja
1355. godina — Smrt Stefana Dušana
1365. godina — Turci prenose svoju prestonicu u Adrijanopolj
1371. godina — Marička bitka
1373. godina — Jovan V Paleolog postaje sultanov vazal
1373-1379. godina — Ustanak Andronika IV
1378-1390. godina — Pad Filadelfije
1389. godina — Kosovski boj
1390. godina — Ustanak Jovana VII
1396. godina — Nikopoljski krstaški rat
1397. godina — Bajazit napada Carigrad

Petnaesti vek[uredi | uredi izvor]

1402. godina — Bitka kod Angore
1411. godina — Turska opsada Carigrada
1422. godina — Turci opsedaju Carigrad
1422-1430. godina — Opsada Soluna
1423. godina — Turski pohod na Moreju
1430. godina — Turci osvajaju Solun
1439. godina — Crkveni sabor u Florenci
1443-1444. godina — Varninski krstaški rat
1444. godina — Bitka kod Varne
1446. godina — Turska najezda u Moreju
1448. godina — Kosovski krstaški rat
1451. godina — Mehmed II Osvajač stupa na presto
1453. godina — 29. maj — Pad Carigrada

Literatura[uredi | uredi izvor]

Istorija Vizantije — Šarl Dil
Istorija Srba — Vladimir Čorović