Radonjica

Koordinate: 42° 53′ 20″ S; 21° 53′ 23″ I / 42.889° S; 21.889666° I / 42.889; 21.889666
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Radonjica
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Upravni okrugJablanički
GradLeskovac
Stanovništvo
 — 2011.803
Geografske karakteristike
Koordinate42° 53′ 20″ S; 21° 53′ 23″ I / 42.889° S; 21.889666° I / 42.889; 21.889666
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina256 m
Radonjica na karti Srbije
Radonjica
Radonjica
Radonjica na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj016
Registarska oznakaLE

Radonjica je naseljeno mesto grada Leskovca u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 803 stanovnika (prema popisu iz 2002. bilo je 903 stanovnika).

Etimologija[uredi | uredi izvor]

Ovo selo je dobilo ime po nekom Radonji, koji se nekada prvi ovde zaselio.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Položaj[uredi | uredi izvor]

Radonjica je najčistije ravničarsko naselje u Porečju. Ovo je selo udaljeno od Leskovca 13 kilometara, idući preko Strojkovca. Kroz njega ne prolazi nijedna reka, pa je i korito Veternice udaljeno od sela i zaobilazi ga sa jugoistočne strane na oko jedan kilometar udaljenosti. Rečica Botunja protiče kroz njegov atar zapadno od sela, ali ne protiče kroz sela. U blizini sela nema šuma i oka njera se protežu samo njive.

Hidrografija[uredi | uredi izvor]

Kroz Radonjicu ne prolazi ni jedna tekućica, južnim obodom sela teče reka Veternica gde prima desnu pritoku Vučjanku. Međutim, izdanske vode ima u izobilju i Radonjičani kopaju bunare u svojim dvorištima i vodom iz njih se služe za sve potrebe domaćinstva.

Zemlja[uredi | uredi izvor]

Atar sela Radonjice ima ukupno 634 hektara zemlje. Od ove površne na obradivu zemlju pada 359 hektara pod šumom je 170 hektara, a pod livadama 45 hektara. Zemlja nosi ove nazive: Jabuke, Željkarica, Bazovi, Sredpolje, Trline, Kude groblje, Gornje garine, Donje garine, Selište, Bare, Kućište, Pegavac, Karamanac, Mala Botunja, Liša, Šipkovica, Kas‘movo, Orlov brest, Blagunje, Crkvište-Rosulja, Bunarište, Spasino kućište, Cerak, Kruškar, Šavarika, Lozjačka dolina, Zapis-Dolina, Jazbine, Rojenice, Veverice, Jezerina, Kućetine, Pšeničište, Ovsište, Sadikov jendek-Ševarke, Na dunje.</ref>J. V. Jovanović, Leskovačko porečje (drugi-poseban deo), Leskovački zbornik 13, 47 - 49 strana, Leskovac, 1973</ref>

Istorija[uredi | uredi izvor]

Radonjica spada među najstarija sela Porečja. O njoj se trag nalazi u onoj povelji kneginje Milice i sinova joj Stefana i Vuka iz 1395. godine, kojom su Milica i njeni sinovi darovali ruskom manastiru sv. Pantelejmonu u Svetoj Gori, između ostalog, i selo Vinu „s metohom i s međami, i zabelom i međa zabelu tomu do reke Sušice i do radoninske međe“. U to vreme se atar sela Radonjice, baš kao i sada, protezao na severozapadnoj strani duboko u oblast Sušice, koja je u ono vreme bila sva pod šumom. Han pominje Radonjicu i beleži da je ona 1858. godine imala 30 kuća. Odmah posle oslobođenja od Turaka ona je, međutim, imala 69 poreskih glava. Radonjica je pod Turcima bila podvlašćeno selo i imala pred pad turske vlasti sedam gospodara. Verovatno je da je plodna zemlja u ataru ovog sela namamila Turke, naročito muhadžire, da se nameću njegovim stanovnicima za „zaštitnike“. Nametnuvši im se za gospodare, mnogi su svoje podložne seljake nemilosrdno iskorišćavali. Ovde je zabeležena pojava, koje nema u ataru ni jednog drurog sela u Porečju: Radonjica je imala više paraspura. Tako je postojao paraspur Ćosinskog roda, paraspur Dunijskog roda, Jovanov paraspur. Znači da je paraspurne zemlje u ovome selu bilo više no i u jednom drugom, i da su čak pojedini rodovi bili opterećeni da svojim čitluk sahibijama obrađuju paraspurnu zemlju i daju mu sa nje sve plodove. Sem toga, neki od Radonjičkih gospadara bili su rđavi i prema raji svirepi, pa su ih čak i same turske vlasti zbog njihove obesti kažnjavale. Budući gospodarsko selo, Radonjica je plaćala agrarni dug, ali kao u ovom selu nije bilo insolventnih seljaka od kojih se ovaj dug naplaćivao prinudnim putem prodajom celokupne imovine agrarnog dužnika. Na to upućuje činjenica da u ataru ovog sela nije imao zemlju ni jedan Leskovčanin nezemljoradnik.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Radonjica živi 737 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,9 godina (40,6 kod muškaraca i 43,3 kod žena). U naselju ima 211 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 4,28.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[1]
Godina Stanovnika
1948. 811
1953. 880
1961. 900
1971. 872
1981. 880
1991. 919 914
2002. 903 913
2011. 803
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[2]
Srbi
  
 901 99,77%
Jugosloveni
  
 1 0,11%
nepoznato
  
 1 0,11%


Stanovništvo prema polu i starosti[3]
m
ž
? 2
  
  
 2
80+ 11
  
  
 11
75—79 11
  
  
 22
70—74 28
  
  
 37
65—69 29
  
  
 40
60—64 30
  
  
 29
55—59 26
  
  
 14
50—54 25
  
  
 27
45—49 41
  
  
 34
40—44 36
  
  
 29
35—39 25
  
  
 25
30—34 34
  
  
 30
25—29 32
  
  
 21
20—24 28
  
  
 35
15—19 28
  
  
 33
10—14 26
  
  
 24
5—9 22
  
  
 13
0—4 24
  
  
 19
Prosek : 40,6 43,3
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 120 130 152 186 202 205 211
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 12 41 29 27 37 37 17 11 0 0 4,28
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 386 80 280 18 7 1
Ženski 389 54 281 50 4 0
UKUPNO 775 134 561 68 11 1
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 172 29 0 0 66
Ženski 105 14 0 0 67
UKUPNO 277 43 0 0 133
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 4 5 16 0 10
Ženski 0 0 8 0 3
UKUPNO 4 5 24 0 13
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 0 0 6 3 4
Ženski 0 0 0 2 4
UKUPNO 0 0 6 5 8
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 13 0 0 16
Ženski 0 0 0 7
UKUPNO 13 0 0 23

Saobraćaj[uredi | uredi izvor]

Radonjica je van svih puteva koji vode kraz Porečje. Do nje se dolazi poljskim putem koji se odvaja od puta koji ide iz Strojkovca za Bunuški Čifluk, i to negde na oko jedan kilometar ispred sela, a iz sela na jugu izlazi opet put, koji se spaja sa putem za Bunuški Čifluk. Koji putnik ne ide direktno u ovo selo, ni jednim putem kroz Porečje neće u Bunušu ući niti kroz nju proći, jer svi regionalni i međuseoski putevi vode van ovog sela i mimo njega.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  2. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  3. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Радоњица&oldid=26986329”