Stevo Žigon
| Stevo Žigon | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Stevo Žigon na poštanskoj markici iz 2009. | |||||
| Lični podaci | |||||
| Puno ime | Stevo Žigon | ||||
| Datum rođenja | 8. decembar 1926. | ||||
| Mesto rođenja | Ljubljana, Kraljevina SHS | ||||
| Datum smrti | 28. decembar 2005. (79 god.) | ||||
| Mesto smrti | Beograd, Srbija, Srbija i Crna Gora | ||||
| Zanimanje | Filmski, televizijski i pozorišni glumac i režiser | ||||
| Porodica | |||||
| Supružnik | Jelena Žigon | ||||
| Deca | Nikola Žigon Ivana Žigon | ||||
| Rad | |||||
| Aktivni period | 1950—1998. | ||||
| Bitna uloga | Otpisani — Kriger Otpisani — Kriger Povratak otpisanih — Kriger Povratak otpisanih — Kriger | ||||
| Veza do IMDb-a | |||||
| |||||
Stevo Žigon (Ljubljana, 8. decembar 1926 — Beograd, 28. decembar 2005) bio je srpski i jugoslovenski filmski televizijski i pozorišni glumac i režiser.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Stevo Žigon rođen je 8. decembra 1926. godine u Ljubljani, u krojačkoj porodici slovenačkog porekla, od oca Štefana i majke Marije Žigon, rodom iz Trsta. Njegovi roditelji su se nakon dolaska Musolinija i fašista na vlast 1922. godine, iselili iz Italije u Ljubljanu, gde je Stevo od 1937. godine pohađao gimnaziju, a 1945. godine maturirao. Februara 1942. godine postao je član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Kao mlad čovek, godinu dana je proveo zatvoren u nemačkom, belogardejskom i italijanskom zatvoru, poslednje dve godine rata je proveo u zloglasnom konc logoru Dahau, od decembra 1943. do maja 1945. godine, gde je i naučio nemački jezik. Zbog znanja jezika i poznavanja mentaliteta, vrlo često je kasnije igrao uloge ciničnih i hladnih nemačkih oficira.[1]
Studirao je glumu u Ljubljani, gde je završio jedan semestar na Akademiji za glumačku umetnost i Lenjingradu, gde je studirao od 1946. do 1948. godine na tamošnjem Lenjingradskom teatralnom institutu.[1] Diplomirao je 1952. u izvanrednoj klasi Akademije za pozorišnu umetnost u Beogradu.[2] Na Akademiji za pozorišnu umetnost je bio jedan od prvih asistenata, prilikom njegovog osnivanja 1949. Prelomni trenuci njegove umetničke karijere vezani su za Bojana Stupicu, koji je doprineo njegovom angažmanu na filmu i režiji. Tokom godina, sve manje glumi u Jugoslovenskom dramskom pozorištu (JDP) i Ateljeu 212, a sve više se okreće režiji.[3] Na filmu debituje 1950. dvema malim ulogama. Kao svoje najbolje dve uloge izdvaja onu novinara u filmu Oksigen (M. Klopčić, 1970), za koju je na festivalu u Puli nagrađen Zlatnom arenom, kao i onu u filmu Rondo (Z. Berković, 1966). Zapaženo glumi i na televiziji, a posebnu popularnost stiče tumačeći lik zloglasnog majora Krigera u TV serijama Otpisani i Povratak otpisanih. Glumi i u kratkim igranim filmovima (npr. N. Stojanovića).[1]
Godine 1968. za vreme junskih studentskih demonstracija u Beogradu, njegova pojava u dvorištu Filozofskog fakulteta i njegov nastup sa insertom iz pozorišnog komada „Dantonova smrt“, gde je igrao poštenog, beskompromisnog i surovog Robespjera sa njegovim govorom na suđenju Dantonu, izazvala je eksploziju oduševljenja studenata koji su ga slušali i gledali: „... kada gledamo kako se ovi markizi i grofovi Revolucije kockaju, kada njih gledamo s pravom se možemo upitati jesu li oni opljačkali narod...! Nema sporazuma, nema primirja sa ljudima za koje je Republika špekulacija, a Revolucija zanat!!..“[1]
Po ideološkom opredeljenju se izjašnjavao kao komunista i bio je poštovalac Staljinovog lika i dela. Kategorično je branio ideje ateizma.[1]
Na prvim višestranačkim izborima u Srbiji 1990. godine bio je kandidat Socijalističke partije Srbije (SPS) za narodnog poslanika, ali nije izabran.
Supruga Jelena i ćerka Ivana su takođe poznate glumice, a sin Nikola Žigon je slikar. Njegov vanbračni sin Vid Žigon (1971) živi u Sloveniji.[4]
Preminuo je 28. decembra 2005. godine u Beogradu. Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.[5]
Režirao[uredi | uredi izvor]
- Draga Rut (u Mostaru), 1954.
- Agonija (u Malom teatru u Moskvi), 1979.
- Ožalošćena porodica (u Boljšom dramatičeskom teatru u Lenjingradu).
Režirao je u sledećim pozorištima:
- Narodno pozorište u Beogradu — Romeo i Julija — 1981, Gospođica Julija (Strinberg) — 1994, Idiot (Fjodor Mihajlovič Dostojevski) — 1995, Galeb (Čehov) — 2000.
- Jugoslovensko dramsko pozorište,
- Teatar poezije,
- Akademsko pozorište,
- i u gradovima: Novi Sad, Vršac, Sombor, Banja Luka, Dubrovnik, Bitola, Zenica, Zaječar, Kragujevac, Ljubljana...
Njegova režija Hamleta posebno je zapamćena kao izazovna i polemična.
Uloge u pozorištu[uredi | uredi izvor]
- Kralj Betajnove (Ivana Cankara) — Franc
- Antigona (Sofokle) — Hemon
- Kandida (Bernard Šo) — Marčbenks
- Fedra (Rasin) — Hipolit
- Glorija (R. Marinković) — Don Jere
- Braća Karamazovi (Fjodor Mihajlovič Dostojevski) — Tužilac
- Suparnici (Šeridan) — Fokland
- Dubrovačka trilogija (Ivo Vojnović) — Gospar Miho, Marko pl. Tudizip
- Zatočenici iz Altone (Žan Pol Sartr) — Franc
- Ifigenija na Tauridi (Johan Volfgang Gete) — Toant
- Dantonova smrt (1968) — Robespjer
- Maskerata (Miroslav Krleža) — Don Kihot
- U agoniji (Miroslav Krleža) — Križovec
- Ivanov (Anton Čehov) — Ivanov
- Obična priča (Gončarov) — Petar Ivanovič
- Pigmalion (Bernar Šo) — Henri Higins
- Hamlet (Vilijem Šekspir) — Hamlet
- Vuci i ovce (Aleksej Ostovski) — Berkutov
- Otelo (Vilijem Šekspir) — Jago
Filmografija[uredi | uredi izvor]
| 1950▼ | 1960▼ | 1970▼ | 1980▼ | 1990▼ | Ukupno | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Dugometražni film | 5 | 8 | 12 | 12 | 3 | 40 |
| TV film | 0 | 24 | 20 | 5 | 6 | 55 |
| TV serija | 0 | 5 | 7 | 7 | 5 | 24 |
| TV mini serija | 0 | 0 | 2 | 2 | 0 | 4 |
| Kratki film | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 2 |
| Ukupno | 5 | 37 | 41 | 28 | 14 | 125 |
| God. | Naziv | Uloga | |
|---|---|---|---|
| 1950.-te▲ | |||
| 1950. | Čudotvorni mač | ||
| 1950. | Crveni cvet | Blaž | |
| 1957. | Vratiću se | Branko Medan, pukovnik | |
| 1958. | Kala | Filozof | |
| 1959. | Pet minuta raja | Stevan | |
| 1960.-te▲ | |||
| 1960. | Veliki poduhvat | ||
| 1960. | Spletka i ljubav | ||
| 1960. | X-25 javlja | Hans Binder | |
| 1961. | Heda Gabler | ||
| 1961. | Pesma | ||
| 1961. | L'enclos | ||
| 1963. | Šest svečanih pozivnica (TV serija) | ||
| 1964. | Otrovna biljka | ||
| 1964. | Službeni položaj | ||
| 1965. | Posle odmora | ||
| 1965. | Maestro | ||
| 1965. | Bolnička soba | ||
| 1966. | Lola Đukić i Novak Novak | ||
| 1966. | Premijera | ||
| 1966. | Balada o povratku | ||
| 1966. | Kreštalica | ||
| 1966. | Amandus | Žan | |
| 1966. | Crni sneg | Emil Margetić | |
| 1966. | Rondo | Mladen | |
| 1966. | Tople godine | ||
| 1967. | Koktel (TV) | ||
| 1967. | Memento | Vili Miler | |
| 1967. | Jegor Buličov (TV) | Andrej Zvoncov | |
| 1967. | Visočka hronika | Johanes Franciska | |
| 1968. | Samci (TV serija) | ||
| 1968. | Bekstvo | Sergej Pavlovič Golupkov | |
| 1968. | Kalendar Jovana Orlovića | Darko | |
| 1968. | Tišina | ||
| 1968. | Prljave ruke | ||
| 1968. | Opatica i komesar | Doktor Simić | |
| 1969. | Potop (TV) | ||
| 1969. | Obična priča | ||
| 1969. | Bezimena zvezda | ||
| 1969. | Bura | ||
| 1969. | Na dan požara | Došen | |
| 1969. | Nedozvani | ||
| 1969. | Kako da ti kažem TV serija | / | |
| 1970.-te▲ | |||
| 1970. | Oksigen | ||
| 1971. | Veliki posao | ||
| 1971. | Ulazi slobodan čovek (TV) | ||
| 1971. | Putovanje na mjesto nesreće | Nino | |
| 1971. | Čedomir Ilić | Ministar | |
| 1972. | Damon (TV) | Damon | |
| 1972. | Devojka sa Kosmaja | Major Beker | |
| 1972. | Valter brani Sarajevo | Dr. Mišković | |
| 1973. | Poslednji | ||
| 1973. | Policajci | ||
| 1973. | Dubravka | ||
| 1973. | Izgnanici | ||
| 1973. | Paviljon broj šest | Komandant grada | |
| 1973. | Opasni susreti | ||
| 1974. | Oglas | Briski | |
| 1974. | Florijanović | ||
| 1974. | Valter brani Sarajevo (TV serija) | Dr. Mišković | |
| 1974. | Otpisani | Major Kriger | |
| 1974. | Njurci | ||
| 1974. | Parlog | ||
| 1974. | Dimitrije Tucović (TV serija) | Lav Trocki | |
| 1974. | Strah | Blagot Balasica | |
| 1975. | Žive veze | ||
| 1975. | Andersonvil — Logor smrti | ||
| 1974—1975. | Otpisani | Major Kriger | |
| 1975. | Sie kommen aus Agarthi | ||
| 1976. | Marija | ||
| 1976 | Slučaj maturanta Vagnera | Filip Vagner | |
| 1976. | Disput u noći | Erazmo Roterdamski | |
| 1976. | Povratak otpisanih | Major Kriger | |
| 1976. | Na putu izdaje | knez Pavle Karađorđević | |
| 1976. | Vuci i ovce | ||
| 1976. | Idealist | Sveštenik iz Zapolja | |
| 1978. | Maska | Aleksandar fon Bah | |
| 1978. | Okupacija u 26 slika | Hubička | |
| 1978. | Ljubav u jedanaestoj | ||
| 1978. | Paviljon VI | ||
| 1978. | Otpisani TV film | Kriger | |
| 1978. | Povratak otpisanih TV serija | Kriger | |
| 1979. | Slom | Knez Pavle Karađorđević | |
| 1979. | Novinar | Tomac | |
| 1979. | Sećam se | ||
| 1980.-te▲ | |||
| 1980. | Lude godine 2 | Direktor škole | |
| 1980. | Čin | ||
| 1980. | Ljetovanje na jugu | ||
| 1981. | U agoniji | ||
| 1981. | Šesta brzina | Načelnik | |
| 1981. | Žeđ | ||
| 1981. | Sedam sekretara SKOJ-a | ||
| 1982. | Nastojanje | Profesor Herak | |
| 1982. | Deseti brat | Piskav | |
| 1982. | Priče iz radionice | Načelnik | |
| 1983. | Strici so mi povedali | ||
| 1983. | Mrtvi se ne vraćaju (mini-serija) | ||
| 1983. | Kako sam sistematski uništen od idiota | Glumio je samog sebe | |
| 1985. | Crveni i crni | Tršćanski fašista | |
| 1985. | Crvena baraka | ||
| 1986. | Primož Trubar (TV serija) | ||
| 1986. | Večernja zvona | Paolo Menze | |
| 1986. | Miss | ||
| 1986. | Heretik | ||
| 1987. | Slučaj Harms | Profesor | |
| 1987. | Dom Bergmanovih | Konrad | |
| 1987. | Pogrešna procena | Dimitrije Ljotić | |
| 1988. | Haloa — praznik kurvi | Profesor Manfred | |
| 1988. | Roman o Londonu (serija) | Doktor Sergejevič Krilov | |
| 1988. | Večernja zvona (TV serija) | Paolo Menze | |
| 1988. | Vuk Karadžić | Klemens Meternih | |
| 1988. | P.S. Post Scriptum | ||
| 1990.-te▲ | |||
| 1991. | Tuce svilenih čarapa | ||
| 1991. | Bračna putovanja | Grof Johan fon Finsenberg | |
| 1992. | Pohvala svetom knezu Lazaru | ||
| 1993. | Kaži zašto me ostavi | Starac | |
| 1993. | Bolje od bekstva | Pozorišni reditelj | |
| 1994. | Milena iz Praga | SS oficir | |
| 1993—1994. | Srećni ljudi | Doktor Lovčević | |
| 1994. | Policajac sa Petlovog brda (TV serija iz 1994) | Marinin otac | |
| 1995. | Nasleđe | Advokat Spasoje | |
| 1995. | Složna braća | Rus iz Unprofora | |
| 1995. | Kraj dinastije Obrenović | Čarikov | |
| 1995—1996. | Srećni ljudi 2 | Doktor Lovčević | |
| 1998. | Kraljevski gambit | ||
| 1998. | Britanski gambit | Škotski dobrovoljac u partizanima | |
Knjige[uredi | uredi izvor]
Napisao je:
- „Stevo Žigon — hronika“
- „Monolog o pozorištu“
- „Dramatizacije i adaptacije“
Priznanja[uredi | uredi izvor]
- Orden rada sa zlatnim vencem,
- Sedmojulska nagrada,
- Zlatna arena, 1970. godine,
- Statueta „Joakim Vujić“,
- Nagrada „Bojan Stupica“,
- Plaketa moskovskog Malog teatra,
- Plaketa JDP,
- Plaketa Narodnog pozorišta u Beogradu,
- Medalja počasnog građanina Rusije,
- Zlatna medalja „Nikolaj Mordvinov“,
- Gran pri festivala „Zlatni vitez“ u Moskvi,
- Dobričin prsten, 2002. godine.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d „Stevo Žigon Biografija”. secanja.com. Pristupljeno 20. 3. 2022.
- ^ „Stevo Žigon”. srpskoblago.rs. Arhivirano iz originala 3. 9. 2013. g. Pristupljeno 16. 5. 2013.
- ^ „Stevo Žigon — Gluma u filmovima”. filmovi.com. Pristupljeno 16. 5. 2013.
- ^ STEVO ŽIGON JE IMAO VANBRAČNOG SINA: Pred smrt me je molio da mu oprostim („Večernje novosti”, 18. novembar 2020)
- ^ Sahranjen Stevo Žigon („Mondo”, 30. decembar 2005)
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Stevo Žigon na sajtu PORT.rs
- Stevo Žigon na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Deset godina od smrti Steve Žigona (B92, 25. decembar 2015)
- Deset godina od smrti Steve Žigona („Blic“, 10. januar 2016)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
- Rođeni 1926.
- Umrli 2005.
- Ljubljančani
- Slovenci u Srbiji
- Srpski glumci
- Jugoslovenski glumci
- Glumci i glumice serije Veče sa zvezdama
- Preživeli iz koncentracionog logora Dahau
- Dobitnici nagrade Dobričin prsten
- Dobitnici nagrade Zlatna arena
- Dobitnici Sedmojulske nagrade
- Srpski ateisti
- Srpski pozorišni reditelji
- Srpski televizijski reditelji
- Sahranjeni u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu