Miroševce

Miroševce
Spomenik u Miroševcu
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Jablanički
Grad	Leskovac
Stanovništvo
— 2011.	903
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 51′ 34″ S; 21° 50′ 13″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	287 m
Miroševce Miroševce na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	16204
Pozivni broj	016
Registarska oznaka	LE

Miroševce je naseljeno mesto grada Leskovca u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 903 stanovnika (prema popisu iz 2002. bilo je 1.053 stanovnika).

U selu od 1955. godine postoji osnovna škola „Slavko Zlatanović“. U ovom mestu se od 1968. godine nalazi kovačka radnja Jovana Stankovića.

Ovde se nalaze Bista Borislava Stankovića Ćulavka 1919-1944 i Spomenik u Miroševcu. Ovde postoji FK Umac Miroševce.

Etimologija

Kao da Miroševce kao selo nije postojalo u doba naseljavanja Slovena, i da su stanovnici podgrađa na padinama Umca, na čijem vrhu je bio grad, umakli ispred Slovena ili su ih ovi proterali. Tek, po predanju, tu gde je selo Miroševce, rasla je krupna hrastova šuma, pa, kada su Sloveni, već nastanjeni u ovom prostoru, primili hrišćanstvo, sveštenik je dolazio na ovo mesto, da pod jednim velikim hrastom, maže mirom svoju pastvu, da je miroše, pa je otuda ovo mesto, kada se zaselilo, dobilo ime Miroševce, to jest, mesto na kome je vršeno mirosanje vernika.

Geografija

Položaj

Miroševce se zaselilo na krajnjem jugu Porečja, i to na istočnom obodu onog dela pobrđa koje se nalazi između tokova reke Veternice na istoku i Jablanice na severozapadu, koja je završna tačka prema planinskom visu Umac, udaljenom od Miroševca oko kilometar. Na istoku od Miroševca je Bukova Glava, na jugu Vina, koja pripada Veterničkoj klisuri, a na zapadu sušičko selo Igrište. S jedne strane Miroševce se oslanja na blage brežuljke pobrđa, a s druge ono leži u ravnici, na obali reke Veternice, pa je njegov zaselak Lugare, sa suprotne, desne strane ove reke. Položaj Miroševca tako spada u najtipičnija seoska naselja: da ima i pobrđe i ravnicu i da je na obali reke, da tako ima i polje za obradu i brežuljke za šumu, voće i vinograde, pašu za stoku i vodu.

Hidrografija

S istočne strane sela Miroševca, celom njegovom dužinom, teče reka Veternica. Sem toga, iz pobrđa, zapadno od sela slivaju se dva potoka i prolaze kroz selo u pravcu Veternice. To su: Koševka i Otomija. Oba ova potoka leti presuše i njima teče voda samo kod topljenja snega i većih padavina. Izdanska voda je u Miroševcu bliska površini, pa gotovo svaka kuća ima svoj bunar. Doskoro su postojala i tri seoska bunara, ali su ih pojedinci prisvojili.

Zemlja

Atar sela Miroševca je veliki 1.070 hektara, od koje površine pada na obradivu zemlju 455 hektara, te po obradivoj zemlji ovo selo spada u najbogatija sela Porečja. Od njega imaju više obradive zemlje samo Strojkovce i Donja Jajina. 3emlja nosi nazive: Salačine, Kolibište, Slivče, Turske njive, Vrtike, Šegave, Donje Orašje, Gornje Orašje, Ograđe, Lozište, Paraspur. Livade: Vrtike i Trševine. Vinogradi su na lokalitetu Lozište. Šume: Lipar, Koševka, Zajkova dolina, Umac, Solila(**), Jezero - Pampursko jezero, Pašnjak Markove livade (kod Cigana).

Istorija

Položaj koji Miroševce zauzima bio je oduvek zgodan za ljudski život i ljudsku naseobinu. Ovaj kraj nije ostao nezapažen neolitskom čoveku, koji je na potesu Selište-Salačine ostavio tragove svojih naselja. I rimskih naseobina je ovde bilo, odnosno naseobina poromanjenog stanovništva. Kao što se u zidinama Skobaljićevog grada nalaze tragovi rimske epohe, verovatno ih je bilo i u zidinama onog grada o kome Milan Đ. Milićević govori u svojoj knjizi „Kraljevina Srbija" kao o kuli Kraljevića Marka „na brdu koje se zove Humap", gde „ima jedna stara gradina". Verovatno je ta „gradina“ imala i svoje podgrađe, kako je bilo kod svih gradova te vrste, o čemu govore ostaci na padinama Umca iznad Miroševca. Sem toga, na njivi Jovana Jovića, na ulazu u selo Miroševce iz pravca Leskovca, i sada postoji bunar, „bunarine“, za koji postoji predanje da je rimski bunar. U ataru sela Miroševca postoje i 2 lokaliteta Selište: jedan ispod Umca i to sa njegove južne strane, a jedan na potesu „Slivče“ sa severne strane cela. U potesu Vrtike postoji mesto zvano Crkvište, gde je, po narodnom predanju, bila crkva posvećena Svetom Nikoli. Po predanju, na ovom mestu je bilo i selo koje se zvalo Garina, pa je u doba prvog srpskog ustanka od Turaka razoreno.

No, pored ovih ostataka starina, koje se nalaze u okolini sela Miroševca, a samo Miroševce ne pominje, prvi pisani dokument sa pojavom sela Miroševca jeste povelja koju je u Novom Brdu potpisao kao državni poglavar despot Stefan Lazarević. Tom poveljom knjeginja Milica sa sinovima Stefanom i Vukom daje ruskom manastiru Svetom Pantelejmonu u Svetoj Gori, pored drugih sela, „i u Gl‘bočici selo Miroševci s metohom i s međami“. Prema tom aktu, knjeginja Milica sa sinovima Vukom i Stefanom bila je vlastelinka ovog kraja Dubočice, a despot Stefan Lazarević je uz to bio i vrhovni državni poglavar, pa je zato on i potpisao ovu povelju.

Pod Turcima je Miroševce u 19. veku bilo gospodarsko selo i podeljeno između dvojice čitluk-sahibija. Bili su to Mustafa-aga i Emin-aga. Obojica su živeli u Leskovcu, a Emin-aga je bio arbanaškog porekla. Han pominje Miroševce i navodi da je ono 1858. godine imalo 48 kuća. Prema navodima Milana Đ. Milićevića, Miroševce je posle oslobođenja imalo 111 poreskih glava, što u odnosu na druga porečka sela predstavlja najveći porast za period od nešto više od 20 godina.

Za vreme Drugog svetskog rata u Jugoslaviji, pripadnici 2. gvozdenog puka SDS na čelu sa kapetanom Mihajlom Zotovićem i majorom-komandantom Aleksandrom Stikićem su, zajedno sa Arnautima u službi nemačke vojske, izvršili nekoliko ratnih zločina na području Miroševca. Najpre su oktobra 1943. godine ubili četiri romska civila, a 17. marta 1944. zatvorili Rome i pripadnike partizanskih porodica u današnju osnovnu školu: istukli su 18 zatvorenika sa po 25 batina, nakon čega su na 50 metara od škole streljali 11 Roma. Od ostalih meštana tražili su da se u roku od dva sata skupe tri tone žita i oteraju u Leskovac. Istog dana spaljeno je 15 domaćinstava partizanskih porodica. Oni su u Miroševce ponovo upali 14. juna iste godine i tom prilikom opljačkali i spalili 86 domaćinstava, streljali jednog muškarca, silovali nekoliko žena i pretukli nekoliko starijih osoba. Tog dana selo je i blokirano.

Demografija

U naselju Miroševce živi 839 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,5 godina (40,2 kod muškaraca i 42,8 kod žena). U naselju ima 296 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,56.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 1.021 1953. 1.061 1961. 1.121 1971. 1.150 1981. 1.140 1991. 1.126 1.113 2002. 1.053 1.077 2011. 903

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍
Srbi			941	89,36%
Romi			103	9,78%
Slovenci			4	0,37%
Makedonci			2	0,18%
nepoznato			3	0,28%

Stanovništvo prema polu i starosti

	m			ž
?	0			1
80+	8			12
75—79	14			30
70—74	36			39
65—69	34			42
60—64	36			39
55—59	18			28
50—54	37			36
45—49	41			30
40—44	45			36
35—39	33			39
30—34	28			26
25—29	31			24
20—24	29			31
15—19	36			41
10—14	32			31
5—9	34			26
0—4	25			25
Prosek :	40,2			42,8

Domaćinstva

Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 176 187 236 269 275 287 296

Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek Broj domaćinstava 38 68 45 51 40 41 11 1 1 0 3,56

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	426	89	302	30	5	0
Ženski	454	58	302	83	11	0
UKUPNO	880	147	604	113	16	0

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	218	109	0	0	36
Ženski	134	56	0	0	41
UKUPNO	352	165	0	0	77
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	6	7	15	0	16
Ženski	0	1	12	2	3
UKUPNO	6	8	27	2	19
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	0	7	11	10
Ženski	0	0	0	8	11
UKUPNO	0	0	7	19	21
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	0	0	0	1
Ženski	0	0	0	0
UKUPNO	0	0	0	1

Saobraćaj

Miroševce se nalazi na putu koji ide iz Leskovca ka Barju. Ono je bilo i na onom kraku longitudinalnog puta koji je iz Leskovca, preko Strojkovca, išao pored Veternice za Vranje. Taj put je, pod Turcima, išao od Strojkovca na Beli Potok, zatim na Žabljane, pa na Gorinu, a odatle izbijao na Lugare. Od Miroševca se odvaja put za sela Igrište i Slavujevce, pa se stanovnici ova dva sušička sela njime služe kada idu za Leskovac, iako je zaobilazan, jer je put kroz Sušicu rotovo neupotrebljiv. Kao što je već zabeleženo kod opisa sela na njegovom krajnjem jyry, preko puta romskog naselja, povezano za sela Bukovu Glavu, Gorinu, Brzu, pa se tim putem može ići i u Vučje i Leskovac.

Spoljašnje veze

• Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
• Satelitska mapa (Wikimapia)
• Gugl satelitska mapa (Maplandia)
• Plan naselja na mapi (Mapquest)