Park prirode

Park prirode je prostor dobro očuvanih prirodnih odlika hidrografije, pedologije, flore i faune, kao i geomorfološki i geoloških karakteristika reljefa. U njemu preovlađuju prirodni ekosistemi i promene su svedene na minimum, dok se u upravljanju neguje održivi ekoturizam.^[1] Prvi park prirode u Evropi osnovan je 1932. godine u pograničnom prostoru Poljske i Slovačke, kao Pjeninski park prirode.^[2]

Međunarodna definicija

Park prirode je uglavnom hijerarhijski niži nivo od nacionalnog parka, sa kojim deli dosta sličnosti. Razlike se ogledaju u sledećem^[3]:

upravljenje je povereno jedinicama lokalne samouprave (opštine, gradovi, regije)
nivo zaštite (prema kategorizaciji MUZP-a parkovi prirode spadaju u kategorije IV, V i VI)
broj posetilaca nije nužno ograničen
namena osim zaštite prirode može biti i rekreativno-turistička

U Srbiji je prema Zakonu u parku prirode zabranjena je svaka privredna i druge delatnost, kao i bilo kakva delovanje kojima se ugrožavaju njegova vrednosti i karakteristike. Mere zaštite, način obavljanja privrednih delatnosti i korišćenje prirodnih vrednosti u parku prirode, bliže se utvrđuju aktom o proglašenju zaštićenog područja.^[4]

Parkovi prirode u Srbiji

U najstarije parkove prirode na prostoru Srbije, proglašene sredinom 1970-ih ubrajaju se Panonija i Zobnatica. Sićevačka klisura proglašena je za park prirode 1977. godine, a jezero Palić 1982. godine.

Park prirode Panonija
Park prirode Palić
Park prirode Sićevačka klisura
Park prirode Veliki Jastrebac

U Srbiji postoji ukupno 22 parka prirode i tri koja su u postupku zaštite (Poloj, Bukinski hrastik i Mojstirsko-draške planine). Najmlađi park prirode je Veliki Jastrebac, proglašen 2024. godine.^[5]

Vidi još

Reference

^ „Nature Park » What is a Nature Park?”. naturpark-zillertal.at. Pristupljeno 14. 12. 2024.
^ Nationalpark Pieniny Arhivirano 2011-01-16 na sajtu Wayback Machine accessed on 1 June 2010
^ „Differences between natural parks and national parks: keys and protection”. en.renovablesverdes.com. Pristupljeno 14. 12. 2024.
^ „Parkovi prirode”. zzps.rs. Pristupljeno 14. 12. 2024.
^ „Proglašen Park prirode „Veliki Jastrebac””. srbija.gov.rs. Pristupljeno 14. 12. 2024.

Spoljašnje veze

Parkovi prirode (jezik: srpski)
What is a natural park? (jezik: engleski)

[1] „Nature Park » What is a Nature Park?”. naturpark-zillertal.at. Pristupljeno 14. 12. 2024.

[2] Nationalpark Pieniny Arhivirano 2011-01-16 na sajtu Wayback Machine accessed on 1 June 2010

[3] „Differences between natural parks and national parks: keys and protection”. en.renovablesverdes.com. Pristupljeno 14. 12. 2024.

[4] „Parkovi prirode”. zzps.rs. Pristupljeno 14. 12. 2024.

[5] „Proglašen Park prirode „Veliki Jastrebac””. srbija.gov.rs. Pristupljeno 14. 12. 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]