Platan u Sremskim Karlovcima
| Spomenik prirode Platan u Sremskim Karlovcima | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Sremski Karlovci |
| Država |  Srbija |
| Koordinate | 45° 12′ 08″ S; 19° 56′ 10″ I / 45.20214° S; 19.93598° I |
.svg)  Platan u Sremskim Karlovcima Platan u Sremskim Karlovcima na karti Srbije | |
| Vrsta spomenika | botanički |
| Stepen zaštite | III |
| Površina | 0,16 ha |
| Staratelj | Pokrajinski zavod za zaštitu prirode |
Platan u Sremskim Karlovcima je stablo javorolisnog platana (Platanus x acerifolia ) zaštićeno kao spomenik prirode III kategorije. Stablo je visoko oko 30 m, a njegova starost procenjuje se na oko 165 godina.[1] Platan se nalazi u porti crkve Svetih apostola Petra i Pavla, poznatije kao Donja crkva, u ulici Mitropolita Stratimirovića 28,[2] u starom jezgru Sremskih Karlovaca.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prema postojećim dokumentima i sećanjima starih Karlovčana, koja se prenose sa kolena na koleno, sadnica je u Sremske Karlovce donešena iz Beča. Što se tiče starosti stabla, o tome postoje dve verzije. Prema onoj zvaničnoj, stablo je staro oko 165 godina.[1] Međutim, postoje i zapisi da je platan zasađen nedugo posle izgradnje crkve u čijoj porti se nalazi.[3] Kako je Crkva svetih apostola Petra i Pavla sagrađena 1719. a obnovljena 1793. godine, to znači da je platan star oko 300 godina. [a][4]
Platan danas[uredi | uredi izvor]
Na osnovu Zakona o zaštiti prirode, a na predlog Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode u Novom Sadu, Platan u Sremskim Karlovcima proglašen je za spomenik prirode. Za ovaj platan je vezan niz istorijskih momenata lokalnog karaktera, pa mu se od strane meštana poklanjala velika pažnja.[5] Grane platana poduprte su, kako bi se sprečilo njihovo lomljenje. Upravljanje i sprovođenje propisanih mera i uslova zaštite spomenika prirode u Sremskim Karlovcima povereno je lokalnom Javnom komunalnom preduzeću “Belilo”.[6]
Galerija slika[uredi | uredi izvor]
-
Široka krošnja pokriva gotovo polovinu crkvene porte -
Tokom leta iz guste krošnje izviruje samo crkveni zvonik -
Kako se ne bi polomile, grane platana su poduprte -
Info-tabla zaštićenog spomenika prirode
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ U ovoj crkvi je 13. oktobra 1784. godine rukopoložen za vladiku Petar prvi Petrović Njegoš, potonji Petar Cetinjski.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Kartiranje zaštićene dendroflore u Sremskim Karlovcima, str. 27
- ^ „Drvo Platan u Sremskim Karlovcima”. Maps123.net. Arhivirano iz originala 09. 07. 2021. g. Pristupljeno 7. 7. 2021.
- ^ „Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Sremskim Karlovcima”. Eparhija Sremska. 15. 4. 2018. Arhivirano iz originala 09. 07. 2021. g. Pristupljeno 7. 7. 2021.
- ^ Marić, Dušan (10. 7. 2019). „PRIČA O PLATANU IZ SREMSKIH KARLOVACA: Drvo čija je krošnja natkrilila "pola grada"”. Srbija Danas. Pristupljeno 7. 7. 2021.
- ^ „PLATAN U SREMSKIM KARLOVCIMA”. Turistički Vodič Srbije. Pristupljeno 7. 7. 2021.
- ^ Z. Ml. (28. 6. 2018). „Zaštićeno stablo pterokarije u Sremskim Karlovcima”. Dnevnik. Pristupljeno 7. 7. 2021.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Grupa autora. „Kartiranje zaštićene dendroflore u Sremskim Karlovcima” (PDF). LETOPIS NAUČNIH RADOVA. Poljoprivredni fakultet Univerzitet u Novom Sadu. Vol. 44, No 1, 26-31: 26-31. Arhivirano iz originala (PDF) 09. 07. 2021. g. Pristupljeno 7. 7. 2021.
- „PLAN DETALjNE REGULACIJE STAROG CENTRA SREMSKIH KARLOVACA” (PDF). SLUŽBENI LIST OPŠTINE SREMSKI KARLOVCI. 26. 4. 2008. Pristupljeno 7. 7. 2021.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Sremski Karlovci - Grad tradicije, prosvete i kulture”. BETTY. Arhivirano iz originala 09. 07. 2021. g. Pristupljeno 7. 7. 2021.
