Logor Begejci
| Pritvorski centar Begejci | |
|---|---|
| Pritvorski centar | |
.svg)  | |
| Koordinate | 45° 30′ S; 20° 36′ I / 45.50° S; 20.60° I |
| Mesto | Begejci kod Zrenjanina |
| Pod kontrolom | JNA |
| Postojao | 1991 |
| Broj zatvorenika | oko 260 |
| Broj žrtava | 3 |
Pritvorski centar Begejci je bio pritvorski centar za osobe hrvatske nacionalnosti sa područja zahvaćenih ratom u Hrvatskoj 1991. godine. Nalazio se u Begejcima (današnji naziv mesta je Torak) kod Zrenjanina.
Zlostavljanja[uredi | uredi izvor]
Pritvorski centar je otvoren u jesen 1991, a u njemu je bilo zatvoreno oko 260 zatvorenika, prema navodima iz optužnice protiv Slobodana Miloševića.[1] Za troje ljudi zna se da su tamo umrli.[2] U centru je bilo zatvoreno 30 žena koje su, prema nekim tvrdnjama, „redovno bile izložene seksualnom nasilju“. U svedočenju pred haškim tribunalom zatvorenik centra psihijatar Mladen Lončar je rekao da su se te žene, starosti 20-80 godina, osećale kao „privatne prostitutke“. Najmlađi zatvorenik tog centra je bio mentalno zaostali četrnaestogodišnji dečak koji je, prema nekim tvrdnjama, bio prinuđen da pred kamerama beogradske i novosadske televizije „recituje kako je ubijao“ Srbe. Osim Hrvata u centru je bilo zatvoreno i nekoliko Rumuna kao i nekolicina državljana Šri Lanke, koji su, prema nekim tvrdnjama takođe bili zlostavljani.[3] U centru je bilo i zatvorenika sa područja severne Srbije - Vojvodine.[4] Zatvorenici u centru su bili locirani u stajama, a držani su tamo bez grejanja, sve do posete Međunarodnog Crvenog krsta kada su dobili ćebad.[5] Prema nekim tvrdnjama, zarobljenici su prolazili kroz batine, torture, galamu, nad njima su stražari vežbali karate udarce.
Zatvaranje centra[uredi | uredi izvor]
Većina zarobljenika bilu su s područja Vukovara, a kasnije su prebačeni u neke druge pritvorske centre na tlu Srbije među kojima je i Pritvorski centar Stajićevo takođe u zrenjaninskoj opštini ili su razmenjeni. U decembru 1991, oko 300 zatvorenika vratilo se u Hrvatsku u sklopu razmene zarobljenika.
Informacije o centru u javnosti[uredi | uredi izvor]
Bilo je inicijativa da se obeleži mesto „stradanja Hrvata“, ali zbog protesta i nemira koje su organizovli srpski desničarski pokreti i udruženja bivših boraca, od toga se odustalo.[6]. Srpska novinarka Danica Vučenić dobila je nagradu Zoran Mamula za njen izveštaj o centru 2003. godine. Srpsko Tužilaštvo za ratne zločine godinama u ladici drži tužbu bivših pritvorenika protiv generala Aleksandra Vasiljevića, šefa KOS-a koji je još u oktobru 1991. organizovao sistem pritvorskih centara, i potpukovnika Miroslava Živanovića, koji je jedno vreme bio komandant u Begejcima i Sremskoj Mitrovici. Nijedan od oficira KOS-a koji su vodili ispitivanja i, prema nekim optužbama, „zlostavljali i tolerisali svakodnevna mučenja, silovanja i ubistva unutar centra“, nijedan od zapovednika centra i viših oficira nije procesuiran.[7]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „The Prosecutor of the Tribunal against Slobodan Milosevic (p. 64e)” (PDF). ICTY. 2001. Arhivirano iz originala (PDF) 25. 12. 2012. g. Pristupljeno 29. 10. 2010.
- ^ Final report of the United Nations Commission of Experts, established pursuant to security council resolution 780 (1992), Annex VIII - Prison camps; Under the Direction of: M. Cherif Bassiouni; S/1994/674/Add.2 (Vol. IV), 27 May 1994 Annex VIII: Prison camps (part 10/10) - Begejci Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. januar 2011) (p. 5481).
- ^ „SEKSUALNO NASILjE U LOGORU BEGEJCI”. Arhivirano iz originala 13. 12. 2013. g. Pristupljeno 08. 12. 2013.
- ^ Suđenje Hadžiću: Zlostavljanja zarobljenika u logoru Begejci
- ^ „Foundation for Human Rights suing Serbia on behalf of imprisonned Vukovar minor”. Arhivirano iz originala 03. 01. 2007. g. Pristupljeno 10. 12. 2013.
- ^ Izjava tadašnjeg predsednika Skupštine grada Zrenjanina Aleksandra Martona
- ^ „Novosti samostalni srpski tjednik”. Arhivirano iz originala 14. 12. 2013. g. Pristupljeno 12. 12. 2013.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
