Srbi u Češkoj
| Ukupna populacija | |
|---|---|
| 7.000 [1] | |
| Regioni sa značajnom populacijom | |
| Prag | |
| Jezici | |
| češki i srpski | |
| Religija | |
| pravoslavlje | |
| Srodne etničke grupe | |
| Srpska dijaspora |
| Ovaj članak je deo serije o Srbima |
| Srbi |
|---|
 |
Srbi u Češkoj su priznata nacionalna manjina u Češkoj Republici.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Postojalo je 1866. godine u Pragu Srpsko omladinsko društvo "Srbenda", koje je činilo "Ujedinjenu omladinu srpsku".[2]
U Pragu je 1903. godine predsednik "Šumadije" bio je Dimitrije Begović. To "Srpsko studentsko društvo 'Šumadija'" je bilo registrovano i imalo je svoju upravu. Na čelu nove Uprave tog društva bili su 1905. godine predsednik Vlad. Bošnjak tehničar, i kao potpredsednik Jovan Radaković pravnik.[3] Godine 1906. u Pragu VIII je pokrenut mesečnik, časopis "Srpsko cveće" pod uredništvom Zorke Hovorkove.[4] Hovorkova je 1903. godine pokrenula formiranje Fonda za potpomaganje siromašnih srpskih đaka u Pragu.[5]
Blizu Praga nalazi se mesto zvano „Srbsko”[6] tj. "Srbija", kod zamka Karlštejna (iz 1348), čiji su osnivači - stanovnici poreklom Srbi doseljenici - vojnici iz Nemanjićke Srbije. Oni su možda potomci jednog vojnog izaslanstva (poklisara i njegove pratnje) koje je tadašnji srpski vladar car Dušan uputio caru Karlu. Karl je pisao Dušanu 1355. godine poznato pismo iz Pize. Po jednom predanju car Dušan je poslao jedan odred Srba da budu čuvari Karlovi (vitezovi). Uglavnom su meštani Srbskog bili kao ljudi - visoki, crnomanjasti i ponositi. Tu živi 1938. godine oko 600 stanovnika, koji pretežno rade u kamenolomu. Meštani su smatrali da je selo ostalo od jednog logora srpskih vojnika. Zamak je podigao češki kralj i car Nemačko-Rimskog carstva Karlo IV, da tu bude riznica kraljevskih i državnih dragocenosti. Tu je hteo da skloni najvažnije i najdragocenije stvari. Posle bitke na Beloj Vodi, dragocenosti prvo prenete u Prag, u crkvu Sv. Vita, pa u Beč. Zamak je bio teško osvojiv, nalazio se na steni visokoj 380 metara, dobro utvrđen.
Godine 1924. u Pragu je građena pravoslavna kapela na Olšanskom groblju. Kapelu izginulim Srbima, koji su bili internirani i zatvoreni u tom delu Austrougarske monarhije, gradila je jugoslovenska država, a radili je su dobrovoljno tamošnje ruske izbeglice.[7]
Naše vreme[uredi | uredi izvor]
Centar okupljanja srpske zajednice je Srpski kulturni centar ili Srpska kuća, reprezentativni objekat na pet spratova, koja je otvorena krajem 2012. godine u centru Praga. U Češkoj postoji Srpsko udruženje "Sveti Sava", koje je formirano 2002. godine, čiji je predsednik mr Branka Kubeš. Takođe izlazi i časopis "Srpska reč", osnovan 2005. godine i časopis za decu srpske manjine "Đurđevak", koji izlazi od 2007. godine. Časopisi se štampaju ćirilicom.[8] U Karlovim Varima deluje udruženje "Vidovdan" koje vodi Dejan Ranđelović. On se stara o Mauzoleju u Jindrihovicama što je i jedan od ciljeva udruženja. Mauzolej sa posmrtnim ostacima 7.100 Jugoslovena (pretežno Srba) i 189 Rusa stradalih u austro-ugarskim logorima tokom Prvog svetskog rata se nalazi nekoliko kilometara od Karlovih Vari. U ovom mestu je za vreme Prvog svetskog rata bio najveći koncentracioni logor na teritoriji Austro-Ugarske. Kroz logor je prošlo oko 40.000 zarobljenika. Ovde su najviše dovođeni Srbi, a jedan od njih koji je bio tu kratko vreme je i Dimitrije Tucović. Osim toga u Češkoj postoji Mauzolej jugoslovenskih vojnika u Olomoucu. U Pragu se nalazi pravoslavna crkva Sveti Ćirilo i Metodije.[9] Broj Srba u Češkoj je oko 7.000 ljudi.
Poznate ličnosti[uredi | uredi izvor]
- Simeon Jakovljević, episkop Pravoslavne crkve čeških zemalja i Slovačke
- Predrag Bjelac, glumac
- Marko Ivanović, dirigent i kompozitor
- Stefan Simić, fudbaler
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Eparhija budimska
- Pravoslavna crkva čeških zemalja i Slovačke
- Srpski slikari školovani u Pragu (1898—1927)
- Jugoslovenski studenti u Čehoslovačkoj
- Srpsko vojničko groblje u Jindrihovicama
- Mauzolej jugoslovenskih vojnika u Olomoucu
- Odnosi Srbije i Češke
- Česi u Srbiji
- Česi u Republici Srpskoj
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Dijaspora može da promeni Srbiju politika.rs
- ^ "Zastava", Pešta 1866. godine
- ^ "Nova iskra", Beograd 1905. godine
- ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1906. godine
- ^ "Zastava", Novi Sad 1904. godine
- ^ "Politika", Beograd 13. februar 1938. godine
- ^ "Politika", Beograd 1924. godine
- ^ Sabor Srba u Pragu novosti.rs
- ^ Ambasada u Pragu prague.mfa.gov.rs
| Priznate manjine |  | |
|---|---|---|
| Ostali | ||
| Druge autohtone zemlje | | |
|---|---|---|
| Iseljeništvo | ||