Čenej

Čenej
Čenej;
	Pravoslavna crkva Sv. Duha u Čeneju
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Južnobački
Grad	Novi Sad
Gradska opština	Novi Sad
Stanovništvo
— 2011.	2.125
— gustina	24/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 22′ 01″ S; 19° 47′ 31″ I / 45.366833° S; 19.792° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	85 m
Površina	89,8 km2
	Čenej Čenej na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	21233
Pozivni broj	021
Registarska oznaka	NS

Čenej je naselje u Srbiji u gradskoj opštini Novi Sad u Južnobačkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 2.125 stanovnika.

Stanovništvo Čeneja pretežno žive na salašima. Pored naselja nalazi se i aerodrom „Čenej“ sa zemljanom pistom koji se uglavnom koristi u poljoprivredne svrhe.

Znamenitosti[uredi | uredi izvor]

U Čeneju se nalaze:

Dud Čenejac, koji se nalazi u dvorištu salaša Živke i Mladenka Kuzmanovića, sa stablom prečnika 1,30 metar, starosti između 180 i 200 godina. To je najstarije drvo Duda u Srbiji, zaštićeno prirodno dobro i model za tipični čenejski suvenir: rakiju dudovaču.^[1]

Crkva Sv. Duha, za koju ne postoje pouzdani podaci o godini izgradnje, ali prema nekim pisanim dokumentima postoji još od pre 1835. godine. Neke od ikona koje se i danas mogu videti u crkvi oslikao je Jovan Klajić. Poznata je i po tome što je oko nje sniman deo filma Pop Ćira i pop Spira^[1]

Spomenik Novosadskom partizanskom odredu je podignut u čast oslobođenja od fašizma^[1]
Spomenik palim borcima u Drugom svetskom ratu, koji se nalazi u samom centru naselja^[1]
Tri nadgrobne ploče iz 18. veka u Čeneju, spomenik kulture

Salaši[uredi | uredi izvor]

Salaši su jedinstveni objekati u obliku rančeva. Nastajali su tako što je njihova prvobitna namena bila privremeni smeštaj porodica, koje su boravile na ovim prostorima, a zatim su to postali domovi, uz koje su išli i prateći objekti, građeni na sredini poseda. Neki od salaša koriste se i kao smeštajni objekti namenjeni za turizam, kao npr.^[2]:

Salaš 137
Naš salaš
Brkin salaš
Pajin Salaš
Salaš Volić

u kojima se većinom nalaze restorani sa tipičnim specijalitetima iz tog kraja.

Gastronomija[uredi | uredi izvor]

Predjelo: sirevi, suvomesnatih proizvodi (kobasice, kulen, domaća džigernjača, krvavica, švargla, dimnjena šunka, domaća slanina), čvarci, pihtije, jaja i testa.^[3]

Pre svakog glavnog jela se služe^[3]:

supe: morčija, pileća, juneća, pačja, guščija, od fazana, petla, pa čak i goluba. U supu se stavljaju domaći rezanci, knedle, flekice za supu, derviš ili tarana.
čorbe: paradajz čorba, bela čorba, čorba od fazana, kisela čorba od zeca

Glavno jelo se pravi od pečene, pohovane ili dinstane svinjetine, živinskog mesa, junetine, jagnjetine ili ovčetine, uz koje mogu ići prilozi: grašak, boranija, spanać, kelj, tikvice, đuveč i krompir u različitim oblicima.^[3]

Tipična jel su: gulaš, paprikaš, pasulj, punjene paprike, sarma, pilav, musaka, bećar paprikaš, a posebni specijaliteti su: sarma od listova vinove loze i pijani šaran.^[3]

Za dezert se najčešće prave rezne štrudle, gibanice, krofne, rezanci s makom, gomboce, koh, lenje pite, rigojanči, žerbo kocke, vanilice, krempite, princes krofne, oblatne i drugo.^[3]

Aerodrom Čenej[uredi | uredi izvor]

Aerodrom „Čenej“ je građen od 1952. i pušten u rad 1953. godine, za potrebe novoformiranog Vazduhoplovnog centra Vojvodine u uslovima Rezolucije Informbiroa i sveobuhvatne blokade Jugoslavije. Lokaciju za aerodrom pronašao je Sredoje Pajić, tadašnji komandant Vazduhoplovnog centra, koji je vodio sve pripreme i izgradnju aerodroma, po projektu arhitekta Vase Pejića.^[4]

Nalazi se na 16-tom kilometru od Novog Sada, sa desne strane (starog) puta M-5, Novi Sad-Subotica. Pravougaonog oblika dimenzija 1.500m H 300m, a poletno-sletna staze 1.500m H 100m. Danas je pre svega namenjen sportskoj i poljoprivrednoj avijaciji i na njemu se održavaju i razna takmičenja. U okviru aerodroma deluje Aero klub „Novi Sad“, najstariji i jedan od najuspešnijih aeroklubova, osnovan 1923. godine.^[4]

Demografija[uredi | uredi izvor]

Prema popisu iz 2002. bilo je 2115 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1577 stanovnika). U naselju Čenej živi 1690 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,6 godina (38,0 kod muškaraca i 41,1 kod žena). U naselju ima 683 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,09.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[5]
Godina	Stanovnika
1948.	2.278
1953.	2.125
1961.	2.078
1971.	1.828
1981.	1.686
1991.	1.577	1.572
2002.	2.115	2.140

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[6]

Srbi	1.794	84,82%
Jugosloveni	59	2,78%
Slovaci	37	1,74%
Mađari	33	1,56%
Hrvati	21	0,99%
Crnogorci	9	0,42%
Slovenci	5	0,23%
Goranci	5	0,23%
Rumuni	4	0,18%
Bugari	4	0,18%
Albanci	3	0,14%
Rusini	2	0,09%
Romi	2	0,09%
Nemci	2	0,09%
Ukrajinci	1	0,04%
Rusi	1	0,04%
Makedonci	1	0,04%
Bunjevci	1	0,04%
nepoznato	117	5,53%

Novi Sad

Grad Novi Sad
●●●●●

Opština
Novi Sad

Opština
Petrovaradin

Stanovništvo prema polu i starosti^[7]


	m	ž
?	5	5
80+	10	35
75—79	18	41
70—74	46	48
65—69	49	75
60—64	59	61
55—59	43	48
50—54	80	75
45—49	121	94
40—44	75	81
35—39	63	78
30—34	63	69
25—29	78	56
20—24	71	76
15—19	80	83
10—14	56	65
5—9	56	62
0—4	58	32
Prosek :	38,0	41,1

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	565	544	600	572	586	532	683

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	135	147	119	157	74	36	10	3	1	1	3,09

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena
Muški	861	277	516	36	32
Ženski	925	214	517	160	34
UKUPNO	1.786	491	1.033	196	66

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	487	147	0	2	135
Ženski	340	92	0	1	71
UKUPNO	827	239	0	3	206
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	10	23	47	5	32
Ženski	2	3	48	9	6
UKUPNO	12	26	95	14	38
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	1	32	17	12	8
Ženski	5	25	8	19	37
UKUPNO	6	57	25	31	45
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	9	3	0	4
Ženski	10	0	0	4
UKUPNO	19	3	0	8

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b ^v ^g Čenej: znamenitosti Arhivirano na sajtu Wayback Machine (14. avgust 2016), Pristupljeno 16. 12. 2012.
^ Čenej: Salaši Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. jun 2014), Pristupljeno 16. 12. 2012.
^ ^a ^b ^v ^g ^d Čenej: Gastronomija naselja Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. februar 2014), Pristupljeno 16. 12. 2012.
^ ^a ^b Čenej: Aerodrom Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. oktobar 2012), Pristupljeno 16. 12. 2012.
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Turistički sajt naselja Čenej Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. avgust 2010)
Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
Satelitska mapa (Wikimapia)^{[mrtva veza]}
Gugl satelitska mapa (Maplandia)
Plan naselja na mapi (Mapquest)

[знаменитости-1] v ^g Čenej: znamenitosti Arhivirano na sajtu Wayback Machine (14. avgust 2016), Pristupljeno 16. 12. 2012.

[2] Čenej: Salaši Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. jun 2014), Pristupljeno 16. 12. 2012.

[гастрономија-3] v ^g ^d Čenej: Gastronomija naselja Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. februar 2014), Pristupljeno 16. 12. 2012.

[аеродром-4] Čenej: Aerodrom Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. oktobar 2012), Pristupljeno 16. 12. 2012.

[5] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[6] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[7] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[8] Naselje čija je gradnja u planu.

[Делимично-9] v Delom gradsko, a delom prigradsko naselje.

[Посебно-10] Statistički posebno naselje, ali se smatra delom građevinskog područja Grada Novog Sada.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[n 1]

[n 2]

[n 3]

p r u Gradske četvrti i prigradska naselja Novog Sada
Bački deo grada (južno od kanala DTD)	Avijatičarsko naselje Adamovićevo naselje Adice Almaški kraj Banatić Bulevar Vragova bašta Grbavica Depresija Detelinara Železnička kolonija Jugovićevo Kameničko ostrvo Kamenjar Kampus novosadskog univerziteta Liman Lipov gaj Mali Satelit (Tozinovac) Novi Sad na vodi^{[n 1]} Novo naselje (Bistrica) Pervazovo naselje Podbara Ribarsko ostrvo Rotkvarija (Žitni trg) Savina Sajlovo^{[n 2]} Sajmište Salajka (Slavija) Satelit Stari grad (Centar) Telep Tozin sokak Šarengrad Šonsi
Bački deo grada (severno od kanala DTD)	Veliki rit Vidovdansko naselje Gornje livade Klisa Mali Beograd Mišin salaš Rimski šančevi^{[n 2]} Slana bara Šangaj
Sremski deo grada	Petrovaradin^{[n 3]} (Alibegovac Bukovački plato Vezirac Karagača Mišeluk Novi majur Petrovaradinska tvrđava Podgrađe Petrovaradina Ribnjak Sadovi Stari majur Tekije Trandžament Širine Široka dolina) Sremska Kamenica^{[n 3]} (Artinjeva Bocke Donja Kamenica Glavica Gornja Kamenica Grigovac Mala Kamenica Paragovo Popovica Staroiriški put Tatarsko brdo Čardak)
Prigradska naselja	Bangladeš Begeč Budisava Bukovac Veternik Veternička rampa^{[n 2]} Kać Kisač Kovilj Ledinci Nemanovci Pejićevi salaši Rumenka Stari Ledinci Stepanovićevo Tankosićevo Futog Čenej
Industrijske zone	Industrijske zone u Novom Sadu
^ Naselje čija je gradnja u planu. ^ ^a ^b ^v Delom gradsko, a delom prigradsko naselje. ^ ^a ^b Statistički posebno naselje, ali se smatra delom građevinskog područja Grada Novog Sada.