92. mješovita avijacijska brigada
| 92. mješovita avijacijska brigada | |
|---|---|
| Postojanje | 1992—1996. Mesto formiranja: Aerodrom Mahovljani |
| Formacija | brigada |
| Deo | Vojske Republike Srpske |
| Odlikovanja |  |
| Komandanti | |
| Komandant | potpukovnik Slobodan Kusturić (1992-1993) |
| Komandant 2 | pukovnik Milan Perić (1993-1996) |
| Komandant 3 | potpukovnik Nebojša Gajić (1996) |
92. mješovita avijacijska brigada je bila brigada u okviru Vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane Vojske Republike Srpske.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Formirana je 16. juna 1992, prebaziranjem dijelova 82. avijacijske brigade sa aerodroma Cerklje, kod Krškog (Slovenija), i 111. avijacijske brigade sa aerodroma Plesa, kod Zagreba, na vojne aerodrome Mahovljani i Zalužani kod Banje Luke. Po organizacijsko-formacijskoj strukturi, brigada je imala 27. i 28. lovačko-bombardersku avijacijsku eskadrilu i 89. mješovitu helikoptersku eskadrilu, sa letjelicama tipa: Orao J/NJ/IJ-22, Supergaleb N-62, Jastreb J/NJ/IJ-21, Gama HN-45 i H-42/45, Hera, Gazela HO-45 i Mi-8 (HT-40).[1]
U toku Odbrambeno-otadžbinskog rata 1992-1995. borbena upotreba lovačko-bombarderske avijacije i borbenih helikoptera pokrivala je cijelu teritoriju Republike Srpske. Sastojala se u vatrenoj podršci jedinica VRS, patroliranju, izviđanju iz vazduha, zaštiti vazdušnog prostora Republike Srpske, upotrebi helikoptera u protivoklopnoj borbi, transportu ljudstva i sredstava, te medicinskom prevoženju. Zbog velike uloge avijacije na početku sukoba u SR BiH, 9. oktobra 1992. Savjet bezbjednosti UN donio je Rezoluciju 781, koja se odnosila na zabranu vojnih letova u vazdušnom prostoru BiH. Time je, između ostalog, bila otežana upotreba helikoptera za medicinsku evakuaciju i transportovanje ljudstva i sredstava. Dio brigade i dalje je bio angažovan na izvođenju odbrambenih aktivnosti, direktno na linijama odbrane. Brigada je izvršila ukupno 11.966 letova. Posade helikoptera izvršile su transport oko 11.000 ranjenika, od čega oko 5.000 sa prve linije odbrane. Brigada je imala 34 poginula borca, od kojih 13 pilota, među kojima je bio komandant brigade (potpukovnik Slobodan Kusturić) i dva komandanta eskadrile (majori Miodrag Ećimović i Ranko Vukmirović). Brigadom su komandovali: potpukovnik Sloboda Kusturić (1992-1993), pukovnik Milan Perić (1993-1996) i potpukovnik Nebojša Gajić (1996). Tokom reorganizacije VRS, maja 1996, preformirana je u 881. mješovitu avijacijsku brigadu, ali već u avgustu iste godine, zbog očuvanja ratnih tradicija, jedinica je preimenovana u 892. mješovitu avijacijsku brigadu. Brigada je 1993. odlikovana Ordenom Nemanjića.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Enciklopedija Republike Srpske. 3, D-Ž. Banja Luka: Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske. 2020. str. 73. ISBN 978-99976-42-37-0.
