Ljubo Vučković

ljubo vučković
Ljubo Vučković, 1955.
Lični podaci
Datum rođenja	(1915-01-22)22. januar 1915.
Mesto rođenja	Ljubotinj, kod Cetinja, Kraljevina Crna Gora
Datum smrti	7. jul 1976.(1976-07-07) (61 god.)
Mesto smrti	Beograd,SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesija	vojno lice
Porodica
Supružnik	Ksenija Vučković
Delovanje
Član KPJ od	septembra 1941.
Učešće u ratovima	Aprilski rat Narodnooslobodilačka borba
Služba	Jugoslovenska vojska NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1935 — 1941. 1941 — 1975.
Čin	poručnik JV general-pukovnik JNA
Načelnik Generalštaba JNA
Period	1955 — 1961.
Prethodnik	Peko Dapčević
Naslednik	Rade Hamović
Heroj
Narodni heroj od	20. decembar 1951.
Odlikovanja

Ljubo Vučković (Ljubotinj, kod Cetinja, 22. januar 1915 — Beograd, 7. jul 1976) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA i narodni heroj Jugoslavije. U periodu od 29. aprila 1955. do 16. juna 1961. obavljao je funkciju Načelnika Generalštaba Jugoslovenske narodne armije.

Biografija

Rođen je 22. januara 1915. godine u selu Ljubotinju, kod Cetinja, u desetočlanoj porodici Milana i Milice. Bio je najstariji od osam sinova. Osnovnu školu je završio u rodnom selu, a četiri razreda gimnazije na Cetinju. S obzirom na skromno porodično materijalno stanje, ali i želju da se dalje školuje, Ljubo je 1. oktobra 1930. godine postao pitomac Niže škole Vojne akademije u Beogradu. Završio je u činu potporučnika, 10. oktobra 1935. godine, i kao oficir službovao u 32. pešadijskom puku u Mostaru.

U čin poručnika unapređen je oktobra 1939. i u Požarevcu završio kurs za vezu Jugoslovenske vojske i postavljen na mesto vodnika voda za vezu u 32. pešadijskom puku.

U Aprilskom ratu, kao komandir čete, borio se na Skadarskom frontu. Posle kapitulacije Kraljevine Jugoslavije, zarobili su ga Italijani, ali je uspeo da pobegne iz zatvora. Posle povratka u Mostar, uhapsile su ga ustaše, ali je i njima uspeo da pobegne.

Narodnooslobodilačka borba

Ljubo Vučković, 1944.

U Narodnooslobodilačkoj borbi učestvuje od 13. jula 1941. godine. Već u septembru je primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ), i postavljen za vršioca dužnosti komandanta Lovćenskog partizanskog odreda. Juna 1942. godine, postavljen je za komandanta Prvog bataljona Četvrte crnogorske udarne brigade, sa kojom je učestvovao u velikoj diverziji na železničkoj pruzi Sarajevo–Mostar, jula iste godine. Prilikom drugog napada na Kupres, sa svojim bataljonom probio se i izbio na drugu stranu grada. Za junaštvo ispoljeno u borbi za grad, pismeno je pohvaljen od strane Vrhovnog komandanta NOP i DVJ Josipa Broza Tita.

Kao komandant Druge dalmatinske udarne brigade, uspešno je forsirao Neretvu i Drinu. Tokom bitke na Neretvi, njegova brigada je bila zadužena za obezbeđivanje srušenog mosta, prilikom prelaska glavnine partizanskih snaga i za razbijanje četnika na levoj obali reke Neretve.

Borbe na Gornjim i Donjim Barama tokom Pete neprijateljske ofanzive bile su najteže koje je vodila Druga dalmatinska brigada i spadaju u red najtežih borbi Glavne operativne grupe Vrhovnog štaba. Iako ranjen, Vučković je uspešno komandovao brigadom. U jesen 1943. godine, kao komandant Četvrte crnogorske udarne brigade, istakao se tokom borbi za Kolašin.

Kao komandant Druge proleterske divizije, učestvovao je u silovitom prodoru proleterskih brigada u Srbiju. Septembra 1944. postavljen je za komandanta 13. srpskog korpusa NOVJ i učestvovao u borbama za oslobođenje Srbije. Kraj Drugog svetskog rata, koji je započeo kao komandir čete, zatekao ga je na funkciji načelnika Štaba Druge armije JA.

Posleratni period

Grob Ljuba Vučkovića i njegove supruge Ksenije u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu

U periodu od 1946. do 1948. godine, bio je na školovanju, na Višoj vojnoj akademiji „Vorošilov“ u Moskvi. Posle povratka iz Sovjetskog Saveza, bio je na raznim funkcijama u Generalštabu Jugoslovenske narodne armije (JNA) — načelnik Četvrte uprave JA, do 1950, potom do 1955. i načelnik Prve uprave JNA. i Načelnik Generalštaba JNA, od 29. aprila 1955. do 16. juna 1961. godine. Nakon toga, nalazio se na mestu načelnika Više vojne akademije JNA, od 1961. do 1967, kada biva prekomandovan u Studijsko odeljenje Generalštaba JNA, odnosno Saveznog sekretarijata za narodnu odbranu SFRJ (SSNO).

Bio je i član Opunomoćstva CK SKJ za JNA u dva navrata, od 1953. do 1958. i od 1965. do 1969. godine. Bio je i član Saveta narodne odbrane i predsednik Saveznog odbora Saveza rezervnih vojnih starešina Jugoslavije (SRVSJ). Penzionisan je u činu general-pukovnika JNA, 1975. godine.

Čin general-majora dobio je 1944, general-lajtnanta 1947. i general-pukovnika JNA 1955. godine.

Umro je 7. jula 1976. godine u Beogradu i sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

Knjige i odlikovanja

Napisao je više članaka vojne tematike i objavio dve knjige:

• Odbrana streljačkog korpusa na planinskom zemljištu, Beograd, 1949. i
• Dalmatinski proleteri, Beograd, 1968. i 1973.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih visokih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden jugsslovenske zvezde s lentom, Orden ratne zastave, Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Orden zasluga za narod za srebrnim zracima i dva Ordena za hrabrost. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 20. decembra 1951. godine.

Literatura

• Vojna enciklopedija tom X. Beograd. 1975.  COBISS.SR 73016839
• Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.  COBISS.SR 48703239
• Pejanović, Dušan (1983). Ljubo Vučković — Životni put i revolucionarno djelo. Gornji Milanovac: Dečje novine. 
• Ivetić, Velimir (2000). Načelnici generalštaba 1876—2000. Beograd: Novinsko-informativni centar VOJSKA.