Strogi prirodni rezervat Kosovski božur — Gazimestan
Strogi prirodni rezervat Kosovski božur — Gazimestan je stanište autohtonog kosovskog božura (Paeonia decora), tercijarnog relikta i prirodne retkosti koja se nalazi na spisku Uredba o zaštiti prirodnih retkosti („Službeni glasnik Republike Srbije“, br. 50/93, 93/93). Rezervat se nalazi na teritoriji opštine Obilić na Kosovu i Metohiji, proglašen za rezervat prirode 1950. godine, na površini od 12 ha.
Značaj i simbolika kosovskog božura
[uredi | uredi izvor]Pored velikog značaja za očuvanje biološke raznovrsnosti Srbije, kosovski božur ima izuzetan simbolički značaj u kulturnom, duhovnom i istorijskom nasleđu Srba. Mit o kosovskom božuru koji se provlači kroz narodnu poeziju, verovanja i običaje, ima posebnu ulogu u očuvanju kolektivne svesti srpskog naroda kao deo legende o krvi Kosovskih junaka pretočenoj u cvet, simbol rodoljublja i svesnog žrtvovanja. Na Gazimestanu se osim kosovskog božura nalaze i druge značajne biljne vrste. To su balkanski endemiti - izdatljivica (Hypericum rumelicum), žuti šafran (Crocus moesiacus) i divlji ječam (Hordeum leporium), kao i tercijarni relikti i prirodne retkosti - gorocvet (Adonis vernalis) i stepski bademić (Prunus tenella).
Rezervat naseljavaju brojne životinjske vrste od kojih su najznačajnije prirodne retkosti - kratkonogi gušter (Ablepharus kitaibelii), stepski drvolaz (Elaphe longissima), bakarna zmija (Coronella austriaca), obična vetruška (Falco tinnunculus), golub pećinar (Columbia livia), gavran (Corvus corax), gačac (Corvus frugilegus), divlja guska (Anser anser) i obična krtica (Talpa europaea).
Gazimestan ima neprocenjivu vrednost i kao geografski prostor koji predstavlja najznačajnije istorijsko mesto srpskog naroda i njegovo duhovno središte na kome se nalaze spomenik Kosovskim junacima, mermerni stub sa stihovima despota Stefana Lazarevića i turbe tri barjaktara, tako da Gazimestan ima veliki značaj i kao memorijalno-spomenički kompleks.
Rešenje - akt o osnivanju
[uredi | uredi izvor]Rešenje broj 26 - Zavod za zaštitu i naučni proučavanje prirodnih retkosti NR Srbije.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Izvori
[uredi | uredi izvor]Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
- Zavod za zaštitu prirode Srbije
- Ministarstvo životne sredine i prostornog planiranja Republike Srbije
- Registar zaštićenih dobara
Napomena: Sadržaj ove stranice ili jedan njegov deo, napisan je na osnovu podataka iz Centralnog registra zaštićenih prirodnih dobara koje vodi Zavod za zaštitu prirode Srbije.
