1. birčanska laka pješadijska brigada
| Prva birčanska laka pješadijska brigada | |
|---|---|
 Grb 1. Birčanske lake pješadijske brigade | |
| Postojanje | 19. maj 1992—1996. Mesto formiranja: Šekovići |
| Formacija | brigada |
| Jačina | 2.900[1] prosečno: 2.900[1] |
| Deo | Vojske Republike Srpske |
| Angažovanje | |
| Odlikovanja |  |
| Komandanti | |
| Komandant | general-potpukovnik Svetozar Andrić |
| Komandant 2 | pukovnik Ljubomir Vlačić |
Prva birčanska laka pješadijska brigada je bila pješadijska jedinica Vojske Republike Srpske, u sastavu Drinskog korpusa.
Sastav[uredi | uredi izvor]
Kao i kod većine drugih brigada Vojske Republike Srpske, brojno stanje i ustrojstvo Birčanske brigade se tokom rata menjalo: za vreme prve godine rata u brigadu je regrutovana većina vojno sposobnog stanovništva biračke regije srpske nacionalnosti, da bi se brojno stanje naredne godine reorganizacijom uskladilo sa stvarnim ratnim mogućnostima. Tako je brigada u drugoj polovini 1992. godine imala oko 3.600 boraca, dok se taj broj smanjio na 2.200 potkraj sledeće godine.[2] Brigada je imala sledeći sastav: komanda brigade, pet pešadijskih bataljona, oklopni bataljon (10 T-55 tenkova, 18 M-60 borbenih vozila pešadije), minobacačku bateriju 120 mm (6 cevi), mešoviti protivoklopni divizion (5 samohotki 90 mm SO, 6 ZIS 76 mm), izviđačku četu, četu vojne policije, četu veze, logističku četu, inžinjerski vod i mešoviti artiljerijski bataljon (tri baterije).[3] Iako je dakle imala naziv „laka pešadijska“, Birčanska brigada je u stvarnosti bila pešadijska brigada.
Ratni put[uredi | uredi izvor]
1992.[uredi | uredi izvor]
Brigada je osnovana u prvoj polovini 1992. godine transformacijom Teritorijalne odbrane opštine Šekovići. Najduži deo fronta se nalazio u dodiru sa Drugim korpusom ARBiH prema Kalesiji. Brigada se naslanjala na Zvorničku i Milićku brigadu. Zona odgovornosti brigade je obuhvatala sedam tadašnjih opština: Zvornik, Kalesija, Šekovići, Vlasenica, Milići, Bratunac i Skelani. Prvih godinu dana rata, brigada je imala čak 201 poginulih boraca, od kojih je 70% poginulo van zone odgovornosti brigade. Razlog tome je bila slaba saradnja sa Zvorničkom brigadom, naročito na dodiru brigada u selu Memići.
1993. i 1994.[uredi | uredi izvor]
Početkom 1993. godine, brigada je učestvovala u operaciji Cerska, kada je zajedno sa drugim jedinicama VRS neutralisala 28. diviziju ARBiH (Srebrenica), što je značajno doprinelo obezbeđenju boraca brigade. Tokom 1994. godine, brigada je vodila uspešnu borbu za odbranu kote Bandijerka na kladanjskom ratištu.
1995.[uredi | uredi izvor]
U drugoj polovini 1995. godine, u sklopu operacije Vaganj, delovi Birčanske brigade na čelu sa njenim komandantom, Svetozarom Andrićem, zajedno sa delovima drugih jedinica Drinskog korpusa učestvuju u odbrani zapadnih delova Republike Srpske.
Gubici[uredi | uredi izvor]
Tokom rata je poginulo 363 boraca Birčanske brigade.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Dokaz br. 1D00642 na suđenju IT-05-88:Popovic et al u Haškom tribunalu: „Komanda Drinskog korpusa, mesečno brojno stanje, Str.pov.br 05/1-255”. icr.icty.org. 28. 7. 1995. Arhivirano iz originala 22. 04. 2019. g. Pristupljeno 22. 4. 2019.
- ^ Pandurević, Vinko (2012). Srbi u Bosni i Hercegovini: od deklaracije do konstitucije: političko, odbrambeno i vojno organizovanje srpskog naroda u Bosni i Hercegovini 1991-1995. Beograd: IGAM. str. 264. ISBN 978-86-83927-69-2.
- ^ a b „Prva birčanska pešadijska brigada”. biracdrina.com. Arhivirano iz originala 13. 12. 2019. g. Pristupljeno 29. 4. 2019. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. decembar 2019)
Literatura[uredi | uredi izvor]
Pandurević, Vinko (2012). Srbi u Bosni i Hercegovini: od deklaracije do konstitucije: političko, odbrambeno i vojno organizovanje srpskog naroda u Bosni i Hercegovini 1991-1995. Beograd: IGAM. str. 264. ISBN 978-86-83927-69-2.
