Gradska opština Stanovo

Stanovo je bivša gradska opština koja je bila u sastavu grada Kragujevca.

Opštine Grada Kragujevca

Tabla na ulasku u opštinu Stanovo

Osnovni podaci

Naselja opštine Stanovo Naselje Stanovnika Površina (ha) Adžine Livade 73 981 Vinjište 412 709 Goločelo 541 939 Grošnica 1.280 2.861 Divostin 399 637 Dragobraća 845 703 Drača 828 1.812 Drenovac 356 762 Đuriselo 699 553 Erdeč 67 733 Kragujevac -deo 32.965 2.194 Kutlovo 236 826 Prekopeča 123 242 Rogojevac 404 1.025 Trešnjevak 24 1186 UKUPNO 39.252 15.482

Opština Stanovo je nastala 31. maja 2002. godine kao gradska opština Grada Kragujevca. Ukinuta je 4. marta 2008. godine kada su ukinute i sve ostale gradske opštine Grada Kragujevca (Sl. list Grada Kragujevca 03/2008). Teritorija opštine Stanovo je imala površinu od 155 km² i obuhvatala je 14 samostalnih naselja kao i deo naselja Kragujevac. Gradska opština se prostirala na teritoriji 17 katastarskih opština (svako samostalno naselje ima svoju istoimenu katastarsku opštinu, dok se naselje Grošnica prostire na teritoriji K. O. Grošnica I i K. O. Grošnica II, a deo naselja Kragujevac u ovoj opštini na delu teritorija K. O. Kragujevac II i K. O. Kragujevac III).

Deo naselja Kragujevac koji se nalazio na području ove gradske opštine obuhvata sledeće mesne zajednice: Stanovo, Višnjak deo naselja Stanovo, Male Pčelice - Staro Selo, Male Pčelice - Novo Naselje, Erdeč, Grošnica, Veliko Polje i Korićani. Ove mesne zajednice su do 1991. godine bile samostalna naselja kada su ukinuta i pripojena naselju Kragujevac. Ukupno na teritoriji opštine je organizovano 16 mesnih zajednica. Od stambenih blokova izdvaja se samo blok Stanovo i Zvezda. U geografskom smislu ova administrativna celina obuhvata područje nekadašnjeg Gružanskog Sreza koji je ušao u sastav stare opštine Kragujevac.

U pogledu hidrografije najvažniji su rečni tok Lepenice, čije je izvorište na teritoriji ove opštine, i tok Grošničke reke sa jezerom Vodojaža. Susedne opštine su: Knić, Stragari, Stari grad, Pivara i Aerodrom.

Skupština gradske opštine je imala 25 odbornika.

Stanovništvo

Na području ove opštine živi oko oko 40.000 stanovnika. Broj stanovnika se stalno povećavao, tako da je od perioda posle Drugog svetskog rata stanovništvo uvećano 4 puta. Ekonomska struktura je sledeća: 6% stanovništva se bavi poljoprivredom, 80% radi u industriji, 10% u trgovini. Stanovništvo je pravoslavno i većinu predstavljaju Srbi, a u većem broju ima i Roma. Naselje Erdeč, koje se nalazi u ovoj opštini, je oduvek bilo etnički najheterogenije.

Demografski trend Godina Stanovnika 1948. 9.964 1953. 9.625 1961. 10.323 1971. 16.838 1981. 28.293 1991. 36.348 2002. 39.252

Od verskih objekata u opštini su:

1. Manastir Drača
2. Manastir Divostin
3. Hram Sv. Apostola Petra i Pavla u Grošnici
4. Hram Sv. Velikomučenika Pantelejmona u naselju Stanovo
5. Hram Silaska Sv. Duha u naselju Korićani
6. Hram Presvete Bogorodice Trojeručice u naselju Male Pčelice

U opštini postoje sledeće osnovne škole:

1. Dragiša Mihajlović u naselju Stanovo
2. Živadinka Divac u naselju Stanovo
3. Dositej Obradović u naselju Erdeč
4. Miloje Simović u Dragobraći
5. Natalija Nana Nedeljković u Grošnici

Privreda

Od privrednih objekata značajna je fabrika sokova „Miloduh“ i fabrika „Ortoteks“, Institut grupe Zastava, autobaza preduzeća Autosaobraćaj, UTP Kragujevac, TP Kvin, farma Kompas, fabrika nameštaja Blažeks, farma ovaca Progres, Agro biznis centar, JP Vodovod i Kanalizacija, Preduzeće za preradu mesa Budućnost. Na teritoriji ove opštine je i veštačko jezero „Vodojaža“ na Grošničkoj reci, koje služi za vodosnabdevanje kragujevačkih naselja vodom. Kroz teritoriju opštine prolazi vrlo značajan magistralni putni pravac M-23 Kragujevac- Ravni Gaj- Mrčajevci, kao i regionalni put R-212 Kragujevac- Gornji Milanovac, zatim železnička pruga Kragujevac- Kraljevo, koja bi trebalo da postane i osnova planirane „Gradske železnice“ od Kormana do Dragobraće.