Ево зоре, ево дана
Evo zore, evo dana (negde se može čuti kao Jure i Boban ili Jure zove Boban viče) je hrvatska ustaška vojna pesma koja veliča ustaške osuđene ratne zločnice, ustaške logore i srbofobiju. Napisan je u čast Crne legije nakon bitke za Kupres u leto 1942. godine. Ova ustaška pesma je tačno pola veka docnije prepevana u čast Hrvatske vojske koja će (s Muslimanima) pobediti u drugoj bici za Kupres 1994. godine.
Crna legija se u toj bici borila protiv partizanskih proleterskih brigada, koje su tokom pohoda na Bosansku krajinu, izvršile napad na Kupres. Ime aludira na vreme između zore i obdanice kada je Crna legija iznenadila i četnike i partizane protivnapadom tako da su se ustaničke snage povukle. Iako nije tačno potvrđeno ko je autor, spekuliše se da je to napisao ustaša iz Hercegovine. Drugi izvori navode da su njeni autori bili mala grupa ustaških vojnika Jure Francetića i Rafaela Bobana koji su prepevali pesmu Oj krupeško Ravno poljče, koja takođe govori o ustaškom uspehu u Kupreškoj bici.
U popularnoj kulturi[uredi | uredi izvor]
U TV emisiji Noćna mora Željka Malnara Sead Hasanović, zvani „Braco Cigan”, izvodi ovu pesmu u programu uživo.[1]
Godine 2020. crnogorski sportski komentator Milutin Grgur proslavio je pobednički gol fudbalske reprezentacije Crne Gore u Ligi nacija protiv Luksemburga rečenicom: „Evo zore, evo dana, evo Beća kapetana”.[2] To je izazvalo skandal, jer su se Crnogorci najvećim delom borili u Kupreškoj bici protiv ustaša, a Grgur je koristio ustaški poklič za crnogorsku reprezentaciju.
Krajem aprila 2021. g., ova pesma se izvodila u publici prilikom jedne runde Svetskog reli šampionata (VRC) koji je vožen u Hrvatskoj. Blizu rodne kuće Josipa Broza u Kumrovcu, pokraj trkačke staze, okupljena publika je jednoglasno pevala ovu ustašku pesmu koja poziva na istrebljenje Srba.[3] Te godine Hrvatska je dobila ekskluzivno pravo na jednu rundu VRC šampionata što je čini prvom državom iz bivše SFRJ koja je dobila tu čast da ugosti najveće reli i jedno od najvećih takmičenja četverotočkaša na svetu. „Iz policije kažu da nisu dobili nikakvu dojavu i da nisu intervenisali.”[3]
Verzije teksta pesme[uredi | uredi izvor]
Oj Kupreško ravno poljče,
Što pozoba Crnogorce,
Od tisuću i pedeset,
Vratilo se samo deset,
Od tih deset kraj Prisoja,
Dočekala crna bojna,
A tih deset muku muče,
I po njima šarac tuče.
U originalnoj pesmi ima više od 40 stihova, ali obično se peva samo sedam ili osam.
.jpg)
Sedam ili osam najčešće poznatih stihova su:
Evo zore, evo dana,
Evo Jure i Bobana.
Evo zore, evo tića,
Evo Jure Francetića.
Na vrh gore Romanije,
Ustaški se barjak vije.
Na barjaku sitno piše,
Odmetnika nema više.
Jure gazi Drinu vodu,
I bori se za slobodu.
On se bori za slobodu,
Hrvatskome našem rodu.
Evo zore, evo dana,
Nema više partizana.
Evo zore, evo tića,
Evo Jure i Vokića.
Evo zore, evo dana,
Evo Jure i Bobana.
Oni vode svoju bojnu,
Njome biju tešku vojnu.
Tvoja bojna brani Liku,
Biser zemlje, našu diku.
Ostali stihovi uključuju ove:
Na vrh gore Romanije
Ustaški se barjak vije,
Razvili ga hrabri momci,
Sve ustaše dobrovoljci
Na vrh gore Romanije
Puna bačva od rakije
I nju piju hrabri momci
Pavelića dobrovoljci!
Jure zove, Boban viče,
Hej viteže Francetiću.
Evo zore, Boban viče,
Evo mene Poglavniče.
Godine 1992. ova ustaška pesma je dobila novu verziju od Dražena Zečića koji je spevao album Evo zore evo dana u čast građanskoga Rata u Hrvatskoj.
Evo zore, evo dana,
Evo Jure i Bobana.
Na vrhu gore Trebevića,
U logoru Francetića.
U logoru Jure sjedi,
Svojoj vojsci na besjedi.
Oj Hrvati, braćo mila,
Duboka je voda Drina.
Drinu treba pregaziti
A Srbiju zapaliti.
Kad je Drinu pregazio,
U nogu je ranjen bio,
On ne viče ajme meni,
Već na kliče za dom spremni!
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ srele007 (1. 4. 2017). „Srbin i Rom pjevaju Juru i Bobana”. Jutjub. Pristupljeno 2. 2. 2021.
- ^ „POSTOJE DVE VERZIJE "EVO ZORE, EVO DANA"Koju USTAŠKU himnu je zapevao Crnogorac u prenosu, iz 1942. ili 1991?”. Mondo Portal (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2020-09-10.
- ^ a b Serbia, RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of. „Na reliju u Kumrovcu pevali ustašku pesmu”. www.rts.rs. Pristupljeno 2021-04-29.