Manastir Beočin
| Manastir Beočin | |
|---|---|
 Pogled na manastirsku crkvu | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Beočin |
| Opština | Opština Beočin |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | manastir |
| Vreme nastanka | 16. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od izuzetnog značaja |
| Vlasnik | Republika Srbija |
| Nadležna institucija | |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture Novi Sad |
Manastir Beočin sa manastirskom crkvom posvećenom prazniku Vaznesenja Hristovog, nalazi se na obodu Fruške Gore u istoimenom mestu. Pripada Eparhiji sremskoj Srpske pravoslavne crkve i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od izuzetnog značaja.
Prošlost[uredi]
Nema pouzdanih podataka o vremenu osnivanja manastira. Prvi put se pominje u turskim dokumentima 1566-67. godine, kada je imao malu jednobrodnu crkvu, za koju se pretpostavlja da je bila sagrađena pod uticajem tradicionalne arhitekture. U Austro-Turskim ratovima, manastir je oštećen i napušten. Posle Velike seobe Srba, manastir su obnovili izbegli kaluđeri manastira Rače, između 1697-99. godine. Isti monasi su 1708. sagradili privremenu crkvu od drveta. Poznati su pod imenom Račani.
Sadašnjost[uredi]
Po rušenju stare drvene bogomolje, današnja manastirska crkva je izgrađena 1732. i 1734., a trospratni zvonik uz zapadnu fasadu crkve sagrađen je 1762. godine. Bila je to velika zasluga Obrada Radonića iz Novog Sada, koji je 1752. godine utrošio 190 f. za reparaciju hrama, a 1762. godine dao još 2000 f. za toranj crkveni.[1] Manastirski konaci, koji su građeni između 1728. i 1771. godine, okružuju crkvu sa južne i zapadne strane. Velike priloge su dali i drugi pobožni Srbi: Dimitrije Dimitrijević iz Futoga, Atanasije Bulać iz Čerevića za pokrivanje zvonika sa bakrom. Veliko zvono od osam centi kupio je 1785. godine Atanasije Tomić iz Iloka, a srednje zvono teško 4,5 centi napravili su građani novosadski: Lazar Jovanović, Stefan Golubović i Mihail Živanović.[2] Manastirski kompleks je potpuno obnovljen 1893. godine, a manje izmene izvedene su 1921. godine.
Templo manastirske crkve je rezao 1757. godine Pavel, pastorak Pavla Parića iz Vršca. Ikonostas u manastirskoj crkvi slikali su Dimitrije Bačević, Janko Halkozović i Teodor Kračun, u šestoj i sedmoj deceniji 18. veka. Njih je 1765. godine angažovao pomenuti ktitor Radonić, da oslikaju templo za 200 holandskih dukata.[3] Majstori ikonopisci su se 1766. godine "preračunali" misleći da ih je malo platio pa su prekinuli posao. Tek kad im je manastir ponudio još 200 f. nastavili su rad, a Obradov naslednik Teodor Obradović je sve platio. U neposrednoj blizini manastira, istovremeno kad i crkva, sazidana je stara kapela. Nova, današnja kapela sagrađena je 1905. godine prema projektu Vladimira Nikolića. U Drugom svetskom ratu, manastir je opustošen, ali su građevine ostale neoštećene. Svoje poslednje dana u Beočinskom manastiru proveo je srpski pesnik Jovan Grčić Milenko.
U neposrednoj blizini manastira se nalazi klizište koje je početkom 2013. godine oborilo potporni zid visine tri metra iz 18. veka,[4] u leto 2013. podignut je novi zid kao zaštita od odrona zemlje.[5]
U manastiru je sahranjen Sveti episkop Varnava Nastić, koji je umro 12. novembra 1964. godine u manastiru.
Galerija[uredi]
Vidi još[uredi]
Izvori[uredi]
- ^ "Srbski narodni list", Budim 1846. godine
- ^ "Srbski narodni list", Budim 1846. godine
- ^ "Srbski narodni list", Budim 1846. godine
- ^ Klizište preti manastiru („Politika“, 10. mart 2013), Pristupljeno 12. 4. 2013.
- ^ Potporni zid za manastir Beočin („Politika“, 25. avgust 2013)
Spoljašnje veze[uredi]
 |
Manastir Beočin na Vikimedijinoj ostavi. |
