Mermerna pećina

Mermerna pećina
Položaj
Mesto ; (planina, reka)	Donje Gadimlje ; (Žegovac, Klisur)
Odlike
Geologija (tip)	kraška, mermerna
Dužina	1.260 m
Nadm. visina	550 m
Br. nivoa	tri

Mermerna pećina (alb. Shpella e Gadimës) je pećina u selu Donje Gadimlje u opštini Lipljan, na Kosovu i Metohiji. Nalazi se zapadno od padina planine Žegovac, oko 20 kilometara južno od Prištine^[1].

Prirodne odlike

Pećina je nastala veoma retkim fenomenom - kraški proces se odvijao u mermeru, koji je nastao metamorfozom krečnjaka. jer je usečena u mermer. Sastoji se iz tri nivoa, ukupne dužine 1260 metara^[1]. Oko tri metra ispod srednjeg kanala protiče reka Klisur, a na samom dnu pećine su se formirala brojna jezerca, od kojih su neka dubine i do deset metara^[1]. Izdvaja se i nekoliko galerija — „Ulazna“, „Zapadna“, „Istočna“ i „Severna“. Takođe, tu su i „Dugi“ i „Plavi kanal“, ali i „Dolina suza“. Zanimljivost i specifičnost mermerne pećine su boje tavanica i nakita koje se kreću od bele, preko žute, nijansi plave i prema crvenoj, kao i aragonitski nakiti u „Severnoj galeriji“. Temperatura pećine je stalna i iznosi 12—15 °C, dok je vlažnost vazduha oko 100%. Bila je skoro u potpunosti zatrpana muljem i blatom pre otkrića.

Turizam

Mermerna pećina je otkrivena 1966. godine, a za posetioce je uređena i otvorena 1976. Dužina kanala koja je turistički valorizovana je oko 440 metara^[1]. Brojni kanali i delovi pećine su još uvek nepoznanica i nedovoljno su istraženi. Zbog svoje specifičnosti i jedinstvenosti zaštićena je Zakonom kao spomenik prirode.

Rešenje — akt o osnivanju

Uredba o zaštiti spomenika prirode Mermerna pećina — 05 broj 501-2607/98. — Vlada Republike Srbije. Službeni glasnik RS broj 25 / 1998.

Galerija

Vidi još

Izvori

^ ^a ^b ^v ^g Rodić, D., Pavlović M. 1998. Geografija Jugoslavije. Beograd: Geografski fakultet. str. 50

Spoljašnje veze

[geogr-1] v ^g Rodić, D., Pavlović M. 1998. Geografija Jugoslavije. Beograd: Geografski fakultet. str. 50

[1]

p r u Rezervati prirode Srbije
Specijalni rezervati prirode	Bagremara Brzansko Moravište Venerina padina Gornje Podunavlje Goč—Gvozdac Deliblatska peščara Zasavica Jelašnička klisura Jerma Karađorđevo Klisura reke Trešnjice Koviljsko-petrovaradinski rit Kraljevac Ludoško jezero Obedska bara Okanj bara Pašnjaci velike droplje Selevenjske pustare Slano Kopovo Carska bara Suva planina Titelski breg Uvac
Opšti rezervati prirode	Bukovo Vinatovača Danilova kosa Prokop
Specijalni prirodni rezervati	Gornje njive Ključ Šaranka
Naučno-istraživački rezervati	Lojanik Prilepske planine
Rezervati za održavanje genetskog fonda	Humka na potezu Livade
Strogi prirodni rezervati	Brezna Brezovica Busovata Varoš Velika pleć—Vražji vir Veliki Šturac Vinična Vrh Željina—Pločka čuka Gazimestan Gutavica Zabalac Zelenika 1 Zeleničje Iznad Tatalije Jarešnik Jasenova glava Kalenić Kaljavica Klisura reke Resave Klisura reke Suvaje Kožnjar Kukavica Maja Rops Majzecova bašta Mustafa Omoljička ada Paljevine Park šuma Ribnica Pogled Ravništa Rađenovci Raškovica Ritske šume na Mačkovom sprudu Rtanj Stara Vratična Tesne jaruge Felješana Hajdučka česma—lužnjak i grab Crna reka Čalački potok Šuma srebrne lipe
Kategorija Ostava