Mijo Babić
Mijo Babić | |
|---|---|
 Mijo Babić, Vlado Černozemski i Zvonimir Pospišl u Janka Pusti | |
| Datum rođenja | 1. septembar 1903. |
| Mesto rođenja | Nova Bukovica, Austrougarska |
| Datum smrti | 3. jul 1941. (37 god.) |
| Mesto smrti | Trusina, ND Hrvatska |
Marijan Babić (Nova Bukovica kod Slatine, 1903 — Berkovići kod Stolca, 1941), poznat Mijo i Đovani (ital. Giovanni), bio je zamjenik vođe ustaškog pokreta Ante Pavelića i prvi zapovjednik svih koncentracionih logora u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj.[1] Bio je na čelu 3. ogranka Ustaške nadzorne službe,[2] a bio je i član Glavnog ustaškog stana, jedan od dva glavna Pavelićeva zamjenika.[3]
Atentat na Antuna Šteglera[uredi | uredi izvor]
Babić i Matija Soldina su 22. marta 1929. godine ubili Antuna Tonija Šteglera, glavnog urednika Novosti i direktora Jugoslovenska štampe, u Zagrebu.[4] U to vrijeme Babić je bio šofer fabrike Simens u Zagrebu i, prema zvaničnom izvještaju, ubio je jednog i ranio još jednog žandarma koji su ga pokušali uhapsiti i zatim je uspio da pobjegne.[5] Babić je pobjegao u Italiju, gdje je i ostao dok nije izvršena invazija i okupacija Kraljevine Jugoslavije 1941. godine.[6] Italijanska policija smatrala je Babića veoma opasnim čovjekom, koji je sposoban za najgore zločine.[6]
Nezavisna Država Hrvatska[uredi | uredi izvor]
Dok je bio u Italiji, pripadnici Ustaškog pokreta provodili su godine planirajući genocid i trenirajući male skupine pristalica za sprovođenje njihovih planova.[7] Pavelić i Babić su u Zagreb stigli sredinom aprila 1941. godine.
Babić je učestvovao u pripremama uspostavljanja koncentracionog logora Danica.[8] Krajem maja ili početkom juna 1941. godine, otišao je na ostrvo Pag, po naredbi Andrije Artukovića,[9] gdje je uspostavio logor Slana.[10] Učestvovao je i u organizaciji koncentracionog logora Kruščica kod Travnika.[11]
Masakr u Blagaju[uredi | uredi izvor]
Babić je imao važnu ulogu u masakru u Blagaju 9. maja 1941. godine. Prema Pavelićevoj naredbi, Babić je predvodio ustaše, koji su došle iz Zagreba u nekoliko kamiona, u masakru nad 520 srpskih seljaka u Kordunu, gdje su živjeli zajedno sa Hrvatima.[12]
Pokolji Srba u istočnoj Hercegovini[uredi | uredi izvor]
Masovne pokolje srpskog stanovništva na prostoru istočne Hercegovine organizovali su Babić, Ivo Herenčić, Jure Francetić i drugi ustaški zvaničnici.[12]
Juna 1941. godine, Babić i skupina ustaških oficira, po naređenju Andrije Artukovića, otišli su u Hercegovini kako bi organizovali pokolj nad srpskim stanovništvom.[13] Babić je u Čapljinu došao 16. ili 17. juna.[13] On i drugi ustaški zapovjednici dobili su instrukcije da suzbiju ustanak i sprovedu potpuno istrebljenje Srba u toj oblasti i da na tom prostoru nasele ljudi iz drugih dijelova NDH koji su lojalni ustaškom pokretu.[14]
Ustanak u Hercegovini 1941.[uredi | uredi izvor]
Babić i skupina ustaških oficira organizovali su gušenje ustanka u Hercegovini 1941. godine.[15]
Prema Vladimiru Dedijeru, Babića je ubio zapovjednik ustaničke čete Dukica Grahovac.[16] Babićev mitraljez, koji je kao poklon dobio od Pavelića, prvo je uzeo Vlado Šegrt i zatim Spira Srzentić.[16] U vrijeme smrti Babić je imao čin majora.[17] Njegovo tijelo je preko Sarajeva prebačeno u Zagreb, gdje je Pavelić naredio osmodnevnu žalost za pripadnike njegovog Tjelesnog zdruga.[18]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „MIJO BABIĆ GIOVANNI”. www.jusp-jasenovac.hr (na jeziku: hrvatski). JUSP Jasenovac. Arhivirano iz originala 06. 11. 2018. g. Pristupljeno 2. 1. 2019.
- ^ Miletić 1986, str. 16.
- ^ Jelić 1982, str. 626.
- ^ Basta 1986, str. 45.
- ^ Tuđman 1993, str. 45.
- ^ a b Krizman 1983, str. 287.
- ^ Mojzes 2011, str. 53.
- ^ Goldstein & Goldstein 2001, str. 268.
- ^ Bulajić 1988, str. 344.
- ^ Proceedings in history (na jeziku: srpski). Odeljenje za društvene nauke, Matica srpska. 1974. str. 141. Pristupljeno 2. 1. 2019.
- ^ Dedijer 1987, str. 442.
- ^ a b Basta 1986, str. 130.
- ^ a b Bulajić 1988, str. 410.
- ^ Vojno-istorijski glasnik (na jeziku: srpski). 1990. str. 68. Pristupljeno 2. 1. 2019.
- ^ Nemirna granica (na jeziku: srpski). NIO "Pobjeda," OOUR Izdavačko-publicistička djelatnost. 1984. Pristupljeno 2. 1. 2019.
- ^ a b Dedijer 1990, str. 175.
- ^ Bulajić 2002, str. 74.
- ^ Prilozi (na jeziku: srpski). s.n. 1966. str. 225. Pristupljeno 2. 1. 2019.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Prilozi (na jeziku: srpski). s.n. 1966. str. 225. Pristupljeno 2. 1. 2019.
- Nemirna granica (na jeziku: srpski). NIO "Pobjeda," OOUR Izdavačko-publicistička djelatnost. 1984. Pristupljeno 2. 1. 2019.
- Vojno-istorijski glasnik (na jeziku: srpski). 1990. str. 68. Pristupljeno 2. 1. 2019.
- Proceedings in history (na jeziku: srpski). Odeljenje za društvene nauke, Matica srpska. 1974. str. 141. Pristupljeno 2. 1. 2019.
- Bulajić, Milan (1994). The Role of the Vatican in the break-up of the Yugoslav State: The Mission of the Vatican in the Independent State of Croatia. Ustashi Crimes of Genocide. Belgrade: Stručna knjiga.
- Bulajić, Milan (1988). Ustaški zločini genocida i suđenje Andriji Artukoviću 1986. godine. Rad.
- Bulajić, Milan (2002). Jasenovac: The Jewish-Serbian Holocaust (the role of the Vatican) in Nazi-Ustasha Croatia (1941—1945). Belgrade: Fund for Genocide Research, Stručna knjiga.
- Dedijer, Vladimir (1990). From November 28, 1942, to September 10, 1943. University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-10109-2.
- Basta, Milan (1986). Rat je završen 7 dana kasnije. Privredni pregled.
- Miletić, Antun (1986). Koncentracioni logor Jasenovac 1941–1945: dokumenta. Narodna knj.
- Tuđman, Franjo (1993). Hrvatska u monarhističkoj Jugoslaviji 1918–1941: 1929.-1941. Hrvatska sveučilišna naklada. ISBN 978-953-169-001-0.
- Jelić, Branimir (1982). Političke uspomene i rad Dra Branimira Jelića. Izdavač M. Šamija.
- Krizman, Bogdan (1983). Ante Pavelić i ustaše. Globus.
- Mojzes, Paul (16. 10. 2011). Balkan Genocides: Holocaust and Ethnic Cleansing in the Twentieth Century. Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1-4422-0665-6.
- Cohen, Roger (1998). Hearts Grown Brutal: Sagas of Sarajevo. Random House. ISBN 978-0-679-45243-0.
- Dedijer, Vladimir (1987). Vatikan i Jasenovac: dokumenti. Rad.
- Goldstein, Ivo; Goldstein, Slavko (2001). Holokaust u Zagrebu. Novi liber.
